Morgunblaðið - 13.02.1996, Blaðsíða 41
I
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 13. FEBRÚAR 1996 41
BREF TIL BLAÐSINS
Utburðarmálin
í Ölfusinu
Athugasemd frá hinum útbornu
í VIÐTALI í seinni fréttum Sjón-
varps 7. febrúar gerði Guðmundur
Bjarnason landbúnaðarráðherra
ýmsar tilraunir til þess að verja
gerðir ráðuneytis síns í málum
okkar tveggja og verða helstu firr-
urnar í máli hans nú raktar.
Ráðherra kannaðist við að
nokkur eldri dæmi væru um að
ábúendur ríkisjarða hefðu fengið
að sitja áfram þrátt fyrir kaup
ríkisins á eignum þeirra, en í tíð
forvera hans, Halldórs Blöndals,
hefði verið tekið fyrir það. Þetta
er ósatt eins og eftirfarandi frá-
sagnir sýna.
1) Auðkúla í Húnavatnssýslu.
Eignir ábúanda voru keyptar árið
1991 og hann flutti aftur á jörðina
eftir nokkurra vikna fjarveru.
2) Setberg á Skógarströnd.
Eignir bóndans voru líklega keypt-
ar af honum fyrir 1991. Ráðuneyt-
ið sagði honum síðan upp ábúðinni
| og bar honum að fara af jörðinni
* vorið 1993. Uppsögnin var síðan
dregin til baka og bóndinn situr
jörðina enn, en á engin hús á henni.
3) Vellir í Ölfusi. Ábúandi þeirr-
ar jarðar sagði upp ábúð 14. nóv.
1994 og ríkið keypti eignir hans
eins og því bar. Hann hélt þó eft-
ir skemmu þar sem han stundar
| sína atvinnu og fékk auk þess
úthlutað nokkrum hekturum af
jörðinni. Þetta er einkar athyglis-
| vert vegna þess að um sama leyti
neitaði forverinn að ræða óskir
okkar um endurkaup á eignunum,
einhveijum eða öllum.
í tíð Guðmundar Bjarnasonar
sjálfs vitum við um eitt dæmi.
Bóndinn í Bakkagerði í Svarfað-
ardal lést í fyrra, jörðin var ekki
auglýst, hvorki til leigu né sölu
I og systir bóndans fékk umráðarétt
| yfir henni. Forveri Guðmundar
a hafnaði umsvifalaust þeirri hug-
* mynd að aðrir fjölskyldumeðlimir
fengju ábýlisjarðir okkar leigðar.
Okkur er einnig kunnugt um
kaup ríkisins á einkajörðum í tíð
beggja ráðherranna, Halldórs fyrr-
verandi og Guðmundar núverandi.
Guðmundur vék raunar sjálfur að
Frá Þorsteini Guðjónssyni:
„STJÖRNURNAR eru sólir, sólun-
um fylgja jarðir og á jörðunum eru
menn,“ sagði Giordanó Brúnó á
% sextándu öld, og var hann líflátinn
i í viðurvist helstu trúarhöfðingja og
| þjóðhöfðingja árið 1600, á skelfileg-
I an hátt. En Brúnó er sá maður, sem
djarflegast hefur hafið merki vísind-
anna á loft í síðari sögu Evrópu.
Það var fyrir vísindastefnu þá, sem
hann markaði með þessum einföldu
orðum, sem þeir reiddust honum
mest, en ekki fyrir guðfræðihug-
myndir eins og stundum má sjá
haldið fram. Ártíð hans er 17. febr-
^ úar og koma þann dag jafnan saman
nokkrir menn í Perlunni, til þess að
’ ræða mál sem snerta heimspeki
I hans.
I Morgunblaðinu var þess nýlega
getið, að fundist hefðu tvær reiki-
stjörnur í „nálægum" sólhverfum,
þessu og sagði að menn blönduðu
saman óskyldum málum. Nokkur
dæmi, bæði gömul og ný, væru
um að ríkið hefði keypt einkajarð-
ir ásamt öðrum eignum bóndans.
Þá segðu lög um Jarðeignir ríkis-
ins að honum sé heimilt að sitja
áfram. Aftur á móti segir Jón
Höskuldsson, deildarstjóri Jarð-
eignadeildar, í Tímanum 7. febr-
úar að það sé hlutverk Jarðasjóðs
ríkisins að kaupa jarðir í eigu ein-
staklinga, en þetta séu ekki ríki-
sjarðir. Á hinn bóginn sé það hlut-
verk Jarðeigna ríkisins að sýsla
með þessar ríkiseignir og þá beri
jarðeigendum að kaupa eignir og
framkvæmdir á jörðinni við ábúð-
arlok. Enn einn starfsmaður ráðu-
neytisins, Björn Þorláksson, stað-
hæfði fyrir nokkru í margra
manna viðurvist að um leið og
Jarðasjóður sé búinn að kaupa
jörð, sé hún komin í umsjá Jarð-
eigna ríkisins og um hana gildi
nákvæmlega sömu lög og aðrar
ríkisjarðir. Fer nú mjög að sneyð-
ast um samræmið í málflutningi
þeirra ráðuneytunga og lögin sem
þeir þykjast vinna eftir æ óskiljan-
legri eftir því sem fleiri úr þeirra
hópi túlka þau.
Þá staðhæfði ráðherrann að
ábúðarlög segðu skýrt til um það
að ef ríkið leysti til sín eignir ábú-
anda skuli hann jafnframt hætta
búskap. Litlu seinna sagði hann
að fyrri ráðherra hefði ákveðið
þetta. Þar sem í ábúðarlögum nr.
64/1976 er ekki fínnanlegur staf-
krókur um bann við framhaldi á
ábúð sama manns eftir að jarðeig-
andi hefur keypt eignir hans, verð-
ur ekki annað séð en að ákvarðan-
og talin mikil frétt eins og það líka
er, og mun svo einnig talið vera í
þeim hundrað löndum eða fleiri sem
fréttina munu hafa þegið. Maður í
Kaliforníu sendi mér úrklippu um
þetta úr héraðsblaðinu sínu, og var
þar betur um þetta skrifað en í öðru
sem ég hef séð.
Það mætti skýra málið ef munað
væri eftir þessu: Frá því að þekking-
arstefnu fór að vaxa fiskur um
hrygg (,,upplýsingu“) var talið sjálf-
sagt, að með öðrum sólum væru
jarðstjörnur, líkt og með okkar sól.
Þekkingin fór vaxandi og allt studdi
að því að heimurinn væri sjálfum
sér líkur „þar sem hér“, hvarvetna
um hinn víða geim. En svo gerðist
einkennilegur hlutur: Um 1930 kom
fram sú hugmynd (órökstudd), að
aðvífandi sól hefði rifið efni út úr
þessari, og þar hefði fengist efnið í
reikistjörnurnar. Þetta þótti sumum
gott, því að þar með var komin fram
ir Halldórs Blöndals séu lögin sem
Guðmundur Bjarnason vinnur eft-
ir. Hvenær skyldi Alþingi hafa
samþykkt þau?
Þá vék ráðherrann að samning-
unum um kaup. ríkisins á eignum
okkar og ábúðarlok. Nauðsynlegt
er að það komi fram að þrátt fyr-
ir fullyrðingar ráðuneytunga fyrr
og síðar um að uppsögn hljóti allt-
af að þýða ábúðarlok og brottför,
treystu þeir ekki betur á málstað
sinn en svo að þeir þverneituðu
að ganga frá kaupsamningi nema
í honum væri tekið fram að hann
væri gerður vegna ábúðarloka.
Hér var því um beina valdníðslu
að ræða.
Ráðherrann reyndi í viðtalinu
að gera sér mat úr mismuninum
á verði eignanna, þegar ríkið
keypti þær, og söluverðinu, og
sagði með öryggi þess, sem veit
að sá boðskapur á nokkuð greiðan
aðgang að mörgum, að sá skuli
réttlaus vera sem tapað hefur
eignum sínum, að einhver hefði
nú kannski gert athugasemdir við
að selja sama fólki eignirnar aftur
á miklu lægra verði. Eitthvað er
afstaða valdhafanna misjöfn til
þessa atriðis eftir því hver í hlut
á. í Morgunblaðinu 9. nóv. 1994
er sagt frá greinargerð fjármála-
ráðuneytisins vegna sölu á fiski-
skipinu Geir goða undir fyrirsögn- ■
inni „Ráðuneyti segir hefð fyrir
því að bjóða fyrri eiganda eign til
kaups“. Skipið var selt fyrri eig-
endum, Miðnesi hf., án auglýsing-
ar í stað þess að selja það hæst-
bjóðanda á uppboði. Vissulega er
nokkur munur á stóru útgerðar-
fyrirtæki í eigu öflugra aðila og
„vísindaleg kenning" sem hafa mátti
til að kveða niður umræður um líf
í alheimi. Langa nót er að því að
draga, en afleiðingin varð sú, að
einnig þeir sem vildu áminnstar
umræður gengust undir það ok, að
hafa verði beinar athuganir, fengnar
með viðurkenndum mælitækjum, til
þess að fullyrða megi, að reikistjörn-
ur séu víðar en hér. Hvort sem
menn telja það réttmætt eða ekki,
að málin lögðust í þennan farveg,
gerðu þau það, - gagnvart almenn-
um fréttaþegum að minnsta kosti -
og því eru þær svo mikilvægar, at-
huganirnar á sólstjörnunum 70 í
Meyjarmerki, 47 í Stórabirni og 51
í Pegasusi, sem allar reynast hafa
með sér jarðstjörnur.
Eðlilegasta ályktun af þessum
staðreyndum er sú, að kenning Brún-
ós, Kants og Laplaces, um mergð
sólhverfa í himingeimnum sé rétt,
en kenning Jeans um frárifningu
röng, eins og reyndar hefur fyrir
löngu verið sýnt fram á, þó ekki
væri nægjanlega eftir því farið. Nú
er ekkert til fyrirstöðu lengur. Braut-
in er bein fram á við.
ÞORSTEINN GUÐJÓNSSON,
Rauðalæk 14, Reykjavík.
fátækum loðdýrabændum og lík-
lega til mikils mælst að sömu regl-
ur gildi fyrir báða.
Sjálfur segir landbúnaðarráð-
herrann í DV 22. janúar þ.á. vegna
jarðasölu í Stöðvarfirði. „Það er
rétt að ábúandi á jörðinni óskaði
eftir að kaupa hana og þá er hin
almenna regla sú að ábúandinn
situr fyrir. Þá hafa jarðirnar ekki
verið auglýstar heldur samið við
viðkomandi um að hann fengi að
kaupa jörðina. “
Saman stóðu fjármálaráðuneyt-
ið og landbúnaðarráðuneytið að
því að fela Ríkiskaupum að selja
ábýlisjarðir okkar.
Um þá undarlegu ákvörðun að
selja jörðina Hvol á lægra verði
en ábúandi bauð í hana sagði ráð-
herrann að mat Ríkiskaupa hefði
ráðið því. Ráðuneytið hefið þar
hvergi komið nærri. Sjálfsagt er
það mannlegt að reyna þannig að
firra sig ábyrgð á misréttinu, en
stórmannlegt er það ekki.
Eitthvað kveinkaði ráðherrann
sér undan yfirlýsingum húsmóður-
innar á Hvoli um áníðslu á lýðræð-
inu í þessu máli. Vafalaust hafa
menn misjafnar skoðanir á því
hvað lýðræði felur í sér en í okkar
huga er jafnrétti þegnanna nauð-
synlegur þáttur þess.
Hlutleysi dómstóla er ekki síður
mikilsverður þáttur lýðræðis. Það
er alvarlegt brot á réttarreglum
lýðræðisríkis ef dómari býr sér til
forsendur eins og óumdeilanlega
gerðist í Hvolsmálinu. Þó er enn
alvarlegra þegar einn af æðstu
handhöfum valdsins, ráðherra í
ríkisstjórn íslands, lætur fram-
fylgja slíkum dómi.
A meðan helstu einkenni á
umfjöllun landbúnaðarráðuneytis-
ins um þetta mál verða verða hin
sömu og hingað til; útúrsnúning-
ur, hálfsannleikur og lygar, mun-
um við nota rétt okkar til and-
svara.
RAGNAR BÖÐVARSSON
frá Kvistum,
BJÖRGVIN ÁRMANNSSON
frá Hvoli.
PARKETSLÍPUN
Sigurðar Ólafssonar
Við gerum gömlu
gólfin sem ný
Sími: 564 3500 - 852 5070
= HÉÐINN =
VERSLUN
I SELJAVEGI 2 SÍMI 562 4260 I
-kjarnimálsins!
Fram á leið
undir merki vísinda
Bílamarkadurinn
Smiðjuvegi 46E
v/Reykjanesbraut
Kopavogi, simi
567-1800 ^
Löggild bílasala
MMC L-300 Minibus 4x4 '88, grásans.,
5 g., ek. 120 þ.km., vél yfirfarin (tímareirn
o.fl. Nótur fylgja). V. 990 þús. Mjög góð
lánakjör.
Toyota Corolla Hatsback XLi ’94, grás-
ans., 5 g., ek. 47 þ*. km. V. 1.030 þús.
Suzuki Sidekick JLXi 16v '93, 5 dyra,
hvítur, 5 g., ek. aðeins 38 þ. mílur, rafm.
í rúðum, samlæs., álfelgur, upphækkaður,
ABS. Toppeintak. V. 1.690 þús.
Grand Cherokee Limited V-8 '94, ek. 15
þ. km., grænsans., einn með öllu, gullfal-
legur bíll. V. 3.950 þús.
MMC L-200 D.Cap diesil ’91, grár, 5 g.,
ek. 98 þ. km. lengd skúffa, 32“ dekk, ál-
felgur, m/spili, kastarar o.fl. V. 1.350 þús.
Mazda 121 ’92, 5 dyra, rauður, 5 g., ek.
40 þ. km. Fallegur bíll. V. 750 þús.
Toyota Corolla XLi Hatsback 5 dyra '96,
grænsans., 5 g., ek. 4 þ. km. V. 1.250 þús.
MMC Lancer GLXi 4x4 station '92, blár,
5 g., ek. aðeins 28 þ. km., dráttarkúla,
samlæsingar o.fl. V. 1.170 þús.-
Toyota Corolla Touring XL 4x4 station
'91, rauður, 5 g., ek. aöeins 67 þ. km.
V. 1.050 þús.
Toyota Landcruiser VX T. diesel ’93,
steingrár, 5 dyra, sjálfsk., ek. 77 þ. km.,
sóllúga, rafm. í öllu, þjófav. o.fl. V. 4.450
þús.
Suzuki Sidekick JLX ’90, 3ja dyra, hvítur,
5 g., ek. 83 þ. km. V. 980 þús.
Honda Civic DX ’89, 3ja dyra, rauður, 5
g., ek. 87 þ. km. Góður bíll. V. 580 þús.
Tilboð: 490 þús. stgr.
V.W. Golf 1.4 CLi station '94, blár, 5 g.,
ek. 32 þ. km. rafm. í rúðum, dráttarkúla
o.fl. V. 1.150 þús.
Mazda 626 GLX 2.0 ’91, steingrár, 5 g.,
ek. 69 þ. km., rafm. í rúðum, álfelgur, 2
dekkjagangar o.fl. Tilboðsv. 990 þús.
Toyota Hilux D. Cap m/húsi ’94, 2.4 bens-
ín, 5 g., ek. 30 þ. km., 33“ dekk, bretta-
kantar o.fl. V. 2,2 millj.
Willys Koranda 2.3 diesil (langur) '88, 5
g., ek. aðeins 30 þús. km. V. 980 þús.
Nissan Sunny SKX 4x4 '91, rauður, 5 g.,
ek. aðeins 35 þ. km., rafm. í rúðum, spoil-
er o.fl. V. 1.030 þús.
Cherokee Pioneer 4.0L ’87, 5 dyra, blár,
' sjálfsk., ek. 110 þ. km., rafm. í rúðum o.fl.
Gott ástand og útlit. V. 1.190 þús.
Nissan Sunny Sedan SLX 1.6 ’93, hvítur,
5 g., ek. 50 þ. km., rafm. í rúðum, hiti í
sætum o.fl. V. 1.030 þús.
Subaru Legacy 1.8 station '90, sjálfsk.,
ek. 98 þ. km. V. 1.080 þús.
Ath.: Tilboðsverð
á fjölda bifreiða.
< «/ J-Ceimilisiðnaða
Allar upplýsingar og skráning á námskeið cru á skrifstofu
ÚtskurAur
rsfíólinn LAUFÁSVEGl 2, REYKJAVÍK, SÍMl 551-7800, FAX: 551-5532.
skólans, Laufásvegi 2, í síma 551-7800 mánudaga til fimmtudaga kl. 10.00-15.00 og fóstudaga kl. 13.00-17.00.
1 3. fcb. I 2. mars
þriðjud. kl. 19.30 22.30.
Kcnnari: Bjarni Kristjánsson.
Nytjahlutir úr lotlskinni
15. fcb. 29. fcb.
þriðju- og fimmtudaga
kl. 18.00 21.00.
Kcnnari: Lára Sigurbjörnsdóttir.
Dtikaprjón
20. fcb. 19. mars
þriðjud. kl. 19.30-22.30.
Kcnnari: Ragna bórhallsdóttir.
Tauþrykk
26. fcb. I 1. mars
mánu- og miðvikudaga
kl. 19.30-22.30.
Konnari: .Guðrún Marinósdóttir.
SpjaldvcfnatTur
27. fcb. 12. mars
þriðju- og finnntudaga
kl. 19.30-22.30.
Kcnnari: Ólöf Einarsdóttir.
Prjóntækni
Bútasaumur
6. mars 3. apríl
miðvikud. kl. 19.30 22.30.
Kcnnari: Bára Guðmúndsdóttir.
Fatasaumur
13. mars 27. mars
mánu- og miðvikudaga
kl. 19.30 22.30.
Kcnnari: Hcrdís Kristjánsdóttir.
HELGAR OG PRIGGJA KVÖLDA NAMSKEIÐ
Smáhlutagerð úr fiskibeini
17. og 18. fcb. kl. 10.00-15.30.
Kcnnari: Philippc Ricart.
Upphlutsskyrta og svunta
19. fcb. kl. 19.00-2 1.00.
21. fcb. kl. 19.00 22.00.
26. fcb. kl. 19.00-22.00.
Kcnnari: Oddný Kristjánsdóttir.
28. fcb. 27. mars
miðvikud. kl. 19.30-22.30.
Kcnnari: Ragna Þórhallsdóttir.
24. febrúar 1996 Dagur símenntunar.
Opið Hús ái Laufásvegi 2, kl. 14.00 til 1 7.00.
Kynning á skólanum. Sýning á margskonar útsaumi
Skráning á námskcið.
Litafræöi Nýti
24. og 25. fcb. ná,nslct
kl. 10.00-15.30.
Kcnnari:
Guðrún Guðmundsdóttir.
Litir og rendur
26. fcb.—20. mars
mánu- og miðvikud.
kl. 19.30-22.30.
Kcnnarar:
Litasamsctningar
Guðrún Hannclc
Vcfnaður
Guðrún Kolbcins.
I
V
5
i
■J
V
í
-i