Morgunblaðið - 13.02.1996, Blaðsíða 24

24 ÞRIÐJUDAGUR 13. FEBRÚAR 1996
AÐSENDAR GREINAR
MORGUNBLAÐIÐ
MENNTUN
BÖRNIN eiga það öll sameiginlegt að hafa teiknað mikið áður
en þau byrjuðu á námskeiðinu.
' e\
6 ára ráðast til atlögu
við uppstillingar
Uppstillingar
- ekkert mál!
Það vakti undrun og forvitni
blaðamanns að sjá að 6-8 ára
nemendur réðu við að teikna
uppstillingu án sýnilegra vand-
kvæða. „Eg veit að þau ráða við
þetta og þess vegna læt ég þau
vinna þannig. Þau teikna líka
lifandi módel, sem eni oftast
12-13 ára krakkar. Ótrúlegt er
hvað þau geta og mun meira
en ég hafði gert mér í hugar-
lund áður en ég fór að kenna,“
sagði Sara sem leiðbeint hefur
þessum aldurshópi undanfarin
sjö ár.
„Þó að borðið sé hlaðið hlut-
um láta þau aldrei í ljósi efa-
semdir um að þau geti teiknað
þá. Strax og ég hef lagt inn
verkefnið byija þau að teikna
af kappi. Hér eru engin aga-
vandamál, enda hafa börnin
gaman af því sem þau eru að
gera.“
Sara segist, ekki síður læra
af börnunum en þau af henni.
Eftir tímana sitji hún og drekki
í sig listaverkin. Hún tekur
einnig fram að börn á þessum
aldri séu mjög opin og að sjálfs-
traust þeirra sé í lagi. Aldrei
beri þau saman myndir sínar
heldur séu ánægð með sitt. „Ég
leiðrétti aldrei það sem þau
teikna og því er sjálfstraust
þeirra ekki brotið niður. Krakk-
ar sjá hlutina með allt öðrum
augum en fullorðnir og það er
ekki hægt að segja að eitt sé
réttara en annað þegar um
myndlist er að ræða.“
Hún segir að nemendur sem
byiji ekki á námskeiðum fyrr
en 10-11 ára séu mun lokaðri.
Undir þetta tekur Iðunn og
leggur áherslu á að ýta þurfi
undir að hugmyndaríki barn-
anna fái að njóta sín. „Það þarf
svo lítið til þess að þau fari á
flug,“ sagði hún.
ÞEGAR litið var inn
í myndlistartíma
hjá 6-8 ára börnum
í Tómstundaskólan-
um laugardags-
morgun einn var
komið undir lok
tímans. Ekki var þó
að sjá nein þreytu-
merki á nemendum,
sem teiknuðu af
kappi undir tónlist
frá segulbandstæki,
en kennarinn, Sara
Vilbergsdóttir,
gekk á milli og
veitti aðstoð.
í herbergi til hlið-
ar leiðbeindi Iðunn
Thors 9-12 ára nem-
endum meðal ann-
ars um hlutföll
líkamans og hvern-
ig hægt er að dýpka
myndir með skugg-
um. í þessum
áfanga er nemend-
um kynntar nýjar
aðferðir og leiðir til
að koma hugsunum
sínum á framfæri.
Hún segir kunn-
áttu eldri nemenda
mjög mismunandi,
en í þeim hópi sé
lagt mikið upp úr
einstaklingsleið-
sögn. „Hjá mér eru
vinnubrögðin held-
ur agaðri en hjá
Söru. Við skoðum
verkin á annan hátt
og leiðréttingar eru
örvandi. Þó er ein-
staklingsbundið
hversu langt er
hægt að teygja
nemendur út fyrir
kunnáttu sína,“
sagði Iðunn.
NEMENDUR Iðunnar Thors eru byijaðir
í módelteikningu.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
SARA Vilbergsdóttir gefur
Anchelee góð ráð.
Um stefnu
Ríkisútvarpsins
NJÖRÐUR P. Njarðvík
birtir miðvikudaginn 7.
febrúar grein í Morg-
unblaðinu undir yfir-
skriftinni „íslenskt
sjónvarp“. í grein þess-
ari veitist Njörður að
Ríkisútvarpinu, nánar
tiltekið að „yfirstjórn
Ríkisútvarpsins". Segir
Njörður m.a. að stofn-
unin „sé líkt og stefnu-
laust rekald“.
Tilefni orða Njarðar
P. Njarðvík er bréf
Sveinbjörns I. Bald-
vinssonar, þar sem
hinn síðarnefndi sagði
upp starfi sínu sem deildarstjóri
innlendrar dagskrárdeildar í Sjón-
varpinu. Einnig segir Njörður, að
fleiri en Sveinbjörn séu óánægðir
„með stefnuleysi yfirstjórnar Ríkis-
útvarpsins".
Ríkisútvarpið er rekið samkvæmt
Útvarpslögum nr. 68/1985. Þar er
að finna grundvöll allrar starfsemi
stofnunarinnar. Meðal annars
kveða lögin sérstaklega á um stefnu
Ríkisútvarpsins. Hana getur að líta
í 15. grein Útvarpslaga, sem hljóðar
á þessa leið:
„Ríkisútvarpið skal ieggja rækt
við íslenska tungu, sögu þjóðarinn-
ar og menningararfleifð.
Ríkisútvarpið skal halda í heiðri
lýðræðislegar grundvallarreglur og
mannréttindi og frelsi til orðs og
skoðanir. Það skal gæta fyllstu
óhlutdrægni í frásögn, túlkun og
dagskrárgerð.
Ríkisútarpið skal m.a. veita al-
menna fréttaþjónustu og vera vett-
vangur fyrir mismunandi skoðanir
á þeim málum sem efst eru á baugi
hveiju sinni eða almenning varða.
Það skal flytja fjölbreytt skemmti-
efni við hæfi fólks á öllum aldri.
Sérstaklega skal þess gætt að hafa
á boðstólum fjölbreytt efni við hæfi
barna, jafnt í hljóðvarpi og sjón-
Heimir Steinsson
varpi. Ríkisútvarpið
skal flytja efni m.a. á
sviði lista og bók-
mennta, vísinda og
sögu auk tónlistar. Það
skal veita almenna
fræðslu og gera sjálf-
stæða dagskárþætti er
snerta Island eða Is-
lendinga sérstaklega.
Útvarpsefni skal
miða við fjölbreytni ís-
lensks þjóðlífs. Veita
skal alla þá þjónustu
sem unnt er með tækni
útvarpsins og þjóðinni
má að gagni koma.“
Stefna Ríkisút-
varpsins er ekki stundarfyrirbæri,
sem yfirstjórn stofnunarinnar móti
eða brjóti niður á hveijum tíma.
Að áliti Ríkisendurskoð-
unar tekst Ríkisútvarp-
inu að framkvæma þá
stefnu, segir Heimir
Steinsson, sem út-
varpslög mæla fi/rir um.
Stefna Ríkisútvarpsins er ákveðin
í framanskráðri lagagrein. Enginn
þarf að velkjast í vafa um hvar
stefnuna er að finna. Ef það er
rétt, að Ríkisútvarpið sé „stefnu-
laust“, er því a.m.k. ekki uin að
kenna, að stefnan sé óþekkt stærð.
Hitt er eðlilegt að spurt sé hvern-
ig Ríkisútvarpinu hveiju sinni gangi
að framkvæma stefnu þá, sem lög
kveða á um. Um það má deila og
um það verður sjálfsagt deilt um
ókomin ár. Það er fullkomlega skilj-
anlegt, að menn greini á um slíkt.
Njörður P. Njarðvík virðist álíta,
að Ríkisútvarpinu gangi illa að
framkvæma stefnuna. Hann styðst
í máli sínu við þau efni, er að ofan
greinir. En hann er ekki einn um
að kveða upp dóma í þessu efni.
Fleiri koma við þá sögu og dómam-
ir eru misjafnir, eins og verða vill
í mannlegu félagi.
í október 1995 sendi Ríkisendur-
skoðun frá sér álitsgjörð undir yfir-
skriftinni „Stjórnsýsluendurskoðun
hjá Ríkisútvarpinu". Þessi greinar-
gerð vakti maklega athygli á liðnu
hausti og var hún nokkuð til um-
ræðu í fjölmiðlum.
Ríkisendurskoðun kom víða við í
áliti sínu. Meðal annars fjallaði Rík-
isendurskoðun um 15. grein Út-
varpslaga. Um þá grein og Ríkisút-
varpið farast Ríkisendurskoðun orð
á þessa leið: „Að mati Ríkisendur-
skoðunar rækir Ríkisútvarpið
skyldur sínar samkvæmt nefndri
grein.“
Hér skal því ekki haldið fram,
að Ríkisendurskoðun sé óskeikull
dómari í þessu máli fremur en öðr-
um. En það er Njörður P. Njarðvík
ekki heldur né þeir, sem hann styðst
við í málflutningi sínum. Menn
greinir á um það hvernig Ríkisút-
varpinu gangi að standa við þá
stefnu, sem lög kveða á um. Njörð-
ur P. Njarðvík telur, að Ríkisútvarp-
ið fari illa að ráði sínu í þessu til-
liti. Ríkisendurskoðun er bersýnilga
á öndverðum meiði.
Að áliti Ríkisendurskoðunar
tekst Ríkisútvarpinu að fram-
kvæma þá stefnu, sem Útvarpslög
mæla fyrir um. Sá úrskurður skipt-
ir ekki minna máli en viðhorf Njarð-
ar P. Njarðvík eða annarra. .
Þegar umgetin „Stjórnsýsluend-
urskoðun hjá Ríkisútvarpinu" kom
fram lét ég þess getið, að unnið
yrði úr þeim gagnlegu niðurstöðum
og ábendingum, sem þar var að
finna. Nú er sú vinna hafin með
margvíslegum hætti og verður fram
haldið allt þetta ár. Von mín er sú,
að vinna þessi skili þeim árangri,
sem „Stjórnsýsluendurskoðun hjá
Ríkisútvarpinu“ gerir ráð fyrir. Sá
árangur gæti meðal annars birst í
enn betri framkvæmd þeirrar stefnu
Ríkisútvarpsins, sem 15. grein Út-
varpslaga kveður á um og öllum
er hugleikið að nái fram að ganga.
Höfundur er útvarpsstjóri.
Ulfaldalest Röskvu
FYRIR ári 'vann
Röskva, samtök fé-
lagshyggjufólks við
Háskóla íslands, mik-
inn sigur í stúdenta-
kosningum við Háskóla
íslands. í beinu fram-
haldi af þeim sigri hef-
ur fylkingin setið í
meirihluta stúdenta-
ráðs síðastliðið ár. I
þessum mánuði verður
kosið til stúdentaráðs
og mun Röskva þá
bjóða fram líkt og und-
anfarin sjö ár. Kosn-
ingadagur er 22. febr-
úar og er öllum nem-
endum við Háskólann fijálst að
kjósa sína fulltrúa til að fara með
réttindamál sín sem og önnur hags-
munamál.
Stúdentaráð er hagsmunaafl
stúdenta við Háskóla íslands.
Röskvuliðar hafa, eins og áður
sagði, skipað þar meirihluta síðast-
liðin ár, nánar tiltekið sautján full-
trúa af 30. Markmið Röskvu eru
og hafa alltaf verið skýr; að allir
geti stundað nám við Háskóla Is-
lands. Lífssýn Röskvu eru jöfn tæki-
færi. Stúdentaráð með Röskvu í
fararbroddi hefur aldrei misst sjón-
ar á hlutverki sínu. Það hlutverk
er fyrst og fremst að búa svo um
hnúta að öllum sé tryggð afkoma
og sæmandi líf meðan á námi stend-
ur. Framhaldslíf stúdenta að loknu
námi hefur Röskva líka talið nauð-
synlegt svo ekki sé meira sagt.
í átt að ofantöldum markmiðum
hefur ýmiss konar starfsemi á veg-
um stúdentaráðs undir verndar-
væng Röskvu átt sér
stað. Til að mynda hef-
ur öflug atvinnumiðl-
un, lægri dagvistunar-
gjöld og enn lægra
bókaverð verið óað-
greinanlegt stefnu
Röskvu. Aherslan á
hlutverk Lánasjóðs ís-
lenskra námsmanna
sem félagslegan jöfn-
unarsjóð er nokkurs
konar viðlag í baráttu
Röskvu fyrir jöfnuði.
Að mati fylkingarinnar
skal sjóðurinn starfa
að því að allir lands-
menn geti menntað
sig, sama úr hvaða umhverfi þeir
koma. Röskva berst gegn öllum til-
hneigingum í þá átt að einungis
efnaðir eða einhleypir, svo eitthvað
sé nefnt, geti stundað háskólanám.
Af eðlislægum ástæðum mun
Röskva aldrei fljóta með slíkum
straumum. Fylkingin er raunsæ á
veruleika stúdenta - sem er veru-
leiki alls þjóðfélagsins - þar sem
vitað er að ójöfnuður ber samfélagi
manna aldrei góða ávexti. Jöfnuður
og aðhald eru þau systkin sem
Röskva hefur alltaf unnið með.
Hagsmunamál stúdenta eru
margkynja. Eitt slíkra mála tengist
því hvernig Háskólinn tengist at-
vinnulífinu og varðar það framtíð
margra stúdenta á atvinnumarkaði.
í þessum tengslum liggur framtíð
atvinnumarkaðarins sömuleiðis.
Varðandi þetta er freistandi að
minnast í mýflugumynd á einn úlf-
alda sem ber nafnið Nýsköpunar-
sjóður námsmanna. Sá úlfaldi hefur
Lífssýn Röskvu, segir
Linda H. Blöndal,
eru jöfn tækifæri.
og mun bera margan menntamann-
inn langar vegalengdir enda úthald-
samt fyrirbæri og staðfast. Þar
hefur eitt stefnumarkmið Röskvu
fundið farveg til framkvæmda. Þar
fyrir utan telur Röskva eindregið
að hið vísindalega sjónarmið mennt-
unar verði að vera fararstjórinn í
ferð Háskólans fram í tímann.
Stöðu Háskólans í alþjóðasamfélagi
vísinda og menntunar gleymir
Röskva ekki enda frumforsenda
framfara fólgin í samkeppni vísind-
anna.
Annað hagsmunamál stúdenta
snýr að sjálfsögðu að gæðum
menntunar innan Háskólans og
réttindum stúdenta þar að lútandi.
Innan Háskólans eiga stúdentar að
sjálfsögðu að vera metnir að verð-
leikum og fá að viðra skoðanir sín-
ar og þarfír. Hér hefur þó einungis
verið ætlunin að koma að þeim
grundvallarhugmyndum sem fylk-
ingin stendur fyrir.
Til viðbótar við ofantalið hefur
Röskva kappkostað að gera Stúd-
entaráð sýnilegt og að hinu gild-
andi afli möguleikanna. Möguleik-
arnir eru stúdenta og þjóðfélagsins
alls. Það er á þessum möguleikum
sem Röskva ætlar að byggja upp
framtíð stúdenta.
Höfundur skipar fyrsta sæti á lista
Röskvu.
Linda H. Blöndal