Morgunblaðið - 06.07.1996, Page 44

44 LAUGARDAGUR 6. JÚLÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Kálgarðurinn á
Bessastöðum 1789
Matur og matgerð
í leíðangrí Stanleys til Færeyja og íslands
áríð 1789 skrífuðu þrír leiðangursmenn
dagbækur. í síðasta þætti vísaði Kristín
Þriðja sýning: Fös 12. júií örfá ssti laus , síma 552 3000. 562 6775.
Opnunartimi miðasölu frá 13-19
,\^KsKaRa sKRii*(j
(riimsýnilui i iiili
Á Stóra sviði Bortiarleikhússins
uh‘S[:li
2. sýniiuj sun, 14. júlí kl, 20 nnai«
3. sýning flm, 18.júlí kl.20 mnwiimn
4. sýnimj fös, IQ.júli kl.20 M>wll|aM
5. sýning lau. 20.júlí kl.20
Genflis og Námufélagar fá 15% afsláff ] |: | |v' |71 | /\(_~J
á fyrstu 1b sýningar QQBtÉBMSjP
^;scsrm5%a,s'a,'
Forsala aðgtíngumiða er hafin • Miðapantanir í síma 568 8000
Stormasamt
samband
► LIAM Gallagher, söngvari
hljómsveitarinnar Oasis, sést
hér ásamt kærustu sinni, leik-
konunni Patsy Kensit, á götu-
horni i London. Samband
þeirra hefur verið stormasamt
og eins og sjá má eru þau frek-
ar fýld á svip. Þau voru þó í
hátiðarskapi þegar þau sóttu
tónleika gömlu brýnanna í Sex
Pistols í London fyrir skömmu.
vEGASl
Lqugaveg 45, Rvík, »ími 552 1235. I
Gestsdóttir í dagbók James Wríghts en nú
í dagbók Isac S. Bennetts.
EEKKI veit ég hvort nýkjör-
inn forseti ætlar að rækta
grænmeti á Bessastöðum
þótt liklegt sé að ræktunarskilyrði
séu góð þar, en ég veit að árið
1758 ræktaði F.W. Hastfer barón
kartöflur þar fyrstur manna á ís-
landi, tveimur árum á undan Birni
i Sauðlauksdal,
Hinn 5. júlí 1789
lýsir Isac S. Ben-
nett matjurtagarð-
inum á Bessastöð-
um svo: „Skammt
frá íbúðarhúsinu er
snoturlega útfærð-
ur garður nokkuð
stór í sniðum með
beðum og göngu-
stígum. Það sem
gerít gatðinn svo áhugavetðan eru
ninat fjólsktúðugu evtóþsku gtæn-
metistegundit, sem þð votu ekki
iangt komnat í vexti en virtust ai-
veg jafn tæktatlegat og hinat
statnu þiöntut í fíensingtongatðin-
um í London, Þetta kom okkut
skemmtilega á óvart eftir það sem
við höfðum heyrt um ræktunarskil-
yrði landsins," Wright getur sér-
stakiega um steinselju og talar um
þær bestu næpur sem hann hafi
smakkað. Síðan heldur hann
áfram: „Þarna vex blómkál, lauk-
ur, ýmsar hreðkutegundir, nokkrar
salattegundir, graslaukur, selleri,
karsi, piparrót, nípa (parsnip),
rauðrófur, arabískt kái, höfuðkál,
hvítar baunir og kartöflur, en af
öllu þessu þroska bara hvítkál og
næpur þroskað fræ, annað fræ
verður að fá frá heitari löndum.
Veðráttan er svo erfið að vetrinum
og sumrin svo stutt, að illa hefur
gengið að rækta tré, en þó sáum
við fjallaask í fullum skrúða, sem
stiftamtmaður sýndi okkur mjög
hreykinn. Þama voru og tveir yllar
og nokkrir rifsbeija- og stikkils-
betjarunnar, en hinn napri norðan-
vindur brýtur og kelur toppana og
tapast oft heils árs vöxtur þess
vegna. (Þetta vandamál þekkjum
við íbúamir á Garðaholtinu vel,
mitt innskot). Hann talar um bygg-
og hafraræktun og minnist sér-
staklega á súrur sem umlyki bló-
magarðinn en þær telur hann mjög
góðar. Nóg er af þeim hér á holt-
inu og borðaði ég þær með steikta
skötuselnum i dag. — Stiftamt-
mannsfrú Martha Levetzau sem
ásamt manni sínum hélt leiðang-
ursmönnum Stanleys veislu á
Bessastöðum 5. júlí 1789 var mikil
hefðarfrú og mjög falleg. Hún hafði
ásamt manni sínum hlotið menntun
við dönsku hirðina og stundað
menningarlíf og skemmtanir þeirra
tíma. Það hlýtur að hafa veríð
mikil fórn fyrir fólk af þessum stig-
um að fara til langdvalar í einangr-
unina og kuldann á íslandi og
kynnast þvi lífi sem 'hér var lifað,
enda er þess getið með aðdáun
hvað hún hafi verið glaðlynd og
fáguð þrátt fyrir erfiðleikana og
fábléýti-
leikatm. Maturíhn hefut líka verið
ftahiandi og iitið sem ekkert um
grænitiéti og mikið jirekvirkl að
rækta garð sem þann sem lýst
var, Stiftamtmannsfrúin drukknaði
ásamt tveimur sonum sínum 10
og 11 ára 30. apríl 1801 í feiju-
slysi á Litla-Belti.
Steiktur skötuselur
með súrusósu
600-700 g skötuselur
1 'h tsk. salt
nýmalaður pipar
1 dl rasp
Vádl hveiti
Vádl matarolía
15 g smjör (1 smópakki)
mikið af súrublöðum
1 dós sýrður rjómi
1. Hreinsið himnuna utan af
skötuselnum, skerið í sneiðar.
Stráið á þær salti og pipar.
2. Blandið saman raspi og
hveiti og veltið fisksneiðunum upp
úr því.
3. Setjið smjör og matarolíu á
pönnu. Hafíð meðalhita og steikið
fiskinn á báðum hliðum. Setjið á
fat og haldið heitum.
4. Þvoið og klippið súrublöðin
og sjóiðið í feitinni á pönnunni i
3-5 mínútur. Hrærið þá sýrða
ijómann út í.
5. Hellið sósunni yfir fiskinn
eða setjið i skál,
Meðlæti: Soðnar kartöflur og
salatblöð.
FÓLK í FRÉTTUM
LOUIS lifir í ininningunni.
Djassað
í minningu Louis
► DJASSHÁTÍÐIN í Montreal
stendur nú yfir. Á þriðjudags-
kvöldið voru haldnir tónleikar til
heiðurs meistaranum Louis Arm-
strong, en 25 ár eru liðin frá andl-
áti hans. Stórum myndum af Arm-
strong var varpað á skýjakljúfa
víðs vegar um borgina og eins
voru myndir af honum á stórum
sjónvarpsskjám hér og þar. Mikill
mannfjöldi var á tónleikunum, lik-
lega engu færri en 110 þúsund
manns. Kvöldið hófst með því að
lúðrasveit gekk um í mannþröng-
inni og lék „Summertime", en það
lag náði gífurlegum vinsældum í
flutningi Armstrongs.
Jazzhátíðin í Montreal er ein
af þeim stærstu sem haldnar eru
ár hvert. Engin uppákoma
hátíðarinnar hefur dregið að
sér fleiri áhorfendur en minnin-
gatónleikarnir um Louis Arm-
strong.
Samrýmdar
systur
► DÆTUR Franks Sinatra frá
hjónabandi hans og Nancy Bar-
bato, Nancy og Tina, búa nálægt
hvor annarri og halda nánu sam-
bandi. Hér sjást þær sækja verð-
iauiiahátið i Los Attgeies, Naueýi
sem er i aþpeisínuguíuui kjól á
uiýudiuuii Uiissti eigÍHttiaun siiui
Hugh Laittbert fyt-lt titikkni ug
veeðue þvi að aia uþti táttittg s-
dæturnar eín síns Íkís.
SUSAN Sarandon hefur uppgötvað nýjan miðil — náhar
tiltekið CD-Rom tölvuleiki. Leikkonan hefur ákveðið
í vera sögumaður í leiknum „Cosmo’s Rocket",
sögu uro dreng, hundinn hans og uppfinningar
drengsins. Engar upplýsingar hafa fengist um
launagreiðslur til Sarandon, en eins og menn
muna vann hún Óskarsverðlaun í ár fyrir leik
sinn í „Dead Man Walking", og getur því
eflaust gert talsverðar kröfur.
ÞJOÐLEIKHUSIÐ sími 551 1200
• TAKTU LAGIÐ LÓA eftlr Jim Cartwright
Á Egilsstöðum kl. 21.00: í kvöld lau. Miðasala á staðnum.