Morgunblaðið - 27.07.1996, Blaðsíða 8

8 LAUGARDAGUR 27. JÚLÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
■ Sjúkrahús Reykjavíkur komið í „greiðsluþrot" að mati stjórnenda
Ingibjörg undir hæl Friðriks
- segir Össur Skarphéðinsson formaður heilbrigðisnefndar Alþingis.
„Vinnubrögð heilbrigðisráðuneYtísins með ólikindum.'

Þetta er allt í lagi Össur minn, táfýlan er hinumegin, góði...
Samherji hf. og dótturfyrirtækin á Islandi sameinuð
Stærsta útgerðar- og
vinnslufyrirtæki landsins
Björgólfur Jóhannsson ráðinn framkvæmdastjóri
nýsköpunar- og þróunarsviðs Samherja
ÁFORMAÐ er að sameina í eitt
stórt útgerðar- og vinnslufyrirtæki
Samheija, Oddeyri, Stokksnes,
Söltunarfélag Dalvíkur og Strýtu
og er stefnt að því að hið nýja félag
fari á hlutabréfamarkað og sæki
um skráningu á Verðbréfaþingi Is-
lands. Nýja fyrirtækið verður
stærsta útgerðar- og vinnslufyrir-
tæki landsins, samkvæmt upplýs-
ingum Morgunblaðsins. Þorsteinn
Már Baldvinsson, framkvæmda-
stjóri Samheija, sagði í samtali við
Morgunblaðið að fljótlega yrði hafin
vinna varðandi þessi sameiningará-
form en ekki væri hægt að segja á
þessari stundu hversu langan tíma
hún tekur.
Veltan um 4,5 milljarðar króna
Hjá fyrirtækjunum sem samein-
ast starfa um 350-400 manns og
velta þeirra á síðasta ári var rúmir
4,5 milljarðar króna. Þorsteinn Már
segist reikna með að velta þeirra
verði svipuð á þessu ári. Tvö stór
vinnslufyrirtæki tengjast hinu sam-
einaða fyrirtæki, Söltunarfélag Dal-
víkur og Strýta, svo og 8 stór fiski-
skip, 6 togarar og 2
nótaskip. Til saman-
burðar má geta þess
að á síðsta ári var velta
Granda hf. um 3,5
milljarðar króna og
velta ÚA á sama tíma-
bili um 3,3 milljarðar
króna.
Þá hefur Samheiji
ráðið Björgólf Jó-
hannsson, ijármála-
stjóra Útgerðarfélags
Akureyringa hf. og
starfandi fram-
kvæmdastjóra ÚA, í
starf framkvæmda-
stjóra á nýsköpunar-
og þróunarsviði.
Helstu verkefni á því sviði munu
annars vegar lúta að fyrirhugaðri
sameiningu Samheija og dótturfyr-
irtækja hér á landi og hins vegar
að frekari þróun á atvinnustarfsemi
fyrirtækisins erlendis.
Líst vel á nýja starfið
Björgólfur mun hafa umsjón með
þessum veigamiklu þáttum í starf-
semi Samheija og er
áformað að hann heiji
störf á haustmánuðum.
Björgólfur hefur gegnt
starfi ijármálastjóra
ÚA undanfarin ár en
áður starfaði hann hjá
Endurskoðun Akur-
eyrar hf. og var m.a.
endurskoðandi Sam-
heija í tæpan áratug.
„Það leggst vel í mig
að taka við þessu starfi
enda er hér um ögrandi
verkefni að ræða,“
sagði Björgólfur í sam-
tali við Morgunblaðið.
Þátttaka Samheija í
atvinnurekstri erlendis
hefur vaxið mjög á undanfömum
árum og má sem dæmi nefna sam-
starf við Royal Greenland á Græn-
landi, þátttöku í rekstri fyrirtækja
í Færeyjum og Þýskalandi og ný-
stofnað fyrirtæki í Englandi. Jan-
framt er stefnt að þvi að styrkja
enn frekar þennan þátt og sækja
fram.
Seagold fer vel af stað
Dótturfyrirtæki Samheija í
Þýskalandi, Deutsche Fishfang
Union, gerir út þijá togara og leig-
ir auk þess togarann Akraberg af
Framheija í Færeyjum, sem Sam-
heiji á einnig hlut í. Árleg velta
DFFU er um 2,2 milljarðar króna
og hjá fyrirtækinu starfa um 240
manns. Þá starfa um 35 manns hjá
Framheija.
Samheiji stofnaði á vordögum
fisksölufyrirtækið Seagold í Hull á
Englandi. Fyrirtækið einbeitir sér
að sölu á sjófrystum afurðum fyrir-
tækja sem tengjast Samheija á ís-
landi, í Færeyjum og Þýskalandi.
Þorsteinn Már segir að fyrirtækið
hafi farið vel af stað og reksturinn
gangi vel.
Samstarf íslands o g Nam-
ibíu á sviði samgöngnmála
HALLDÓR Blöndal samgönguráð-
herra kynnti á fundi ríkisstjómarinn-
ar í gærmorgun samkomulag sem
gert var milli samgönguráðuneyta
Islands og Namibíu þegar sam-
gönguráðherra Namibíu, Oscar Va-
lentin Plichta, var hér á landi í opin-
berri heimsókn í lok júní sl.
Fulltrúar samgönguyfírvalda í
Namibíu höfðu óskað eftir samstarfi
á sviði siglingamála vegna uppbygg-
ingar sjávarútvegs í landinu. Meðal
þess sem um hefur verið samið er
að Helgi Jóhannesson, lögfræðingur
í samgönguráðuneytinu fari tíma-
bundið til starfa í samgönguráðu-
neyti Namibíu og veiti aðstoð við
undirbúning löggjafar um siglinga-
mál, einkum um menntun og skilyrði
atvinnuréttinda yfirmanna á fiski-
skipum, mönnun fiskiskipa og skipa-
skrá. Einnig hefur verið ákveðið að
Siglingastofnun ríkisins taki á móti
Namibíumönnum til starfsþjálfunar
vegna skipaskoðunar og eftirlits með
öryggi skipa.
"’:'0
Björgólfur
Jóhannsson
Fyrsti kvengoðinn á Islandi
Hugsjón mín er
að efla tengslin
við náttúruna
Jónína K. Berg mynd-
listarmaður tók form-
lega við goðorði á
Vesturlandi í júni síðastl-
iðnum. Hún er því fyrst
kvenna til að hljóta goðorð
í Ásatrúarfélaginu á ís-
landi, en það var stofnað
árið 1972. Innsetningin í
goðorðið fór fram á blóti
Ásatrúarfélagsins á Þing-
völlum á fimmtudegi í 10.
viku sumarsins, þar sem
Jónína fór með eiðstaf og
hét því meðal annars að
sinna goðorðinu eins vel og
hún gæti og vissi. Jónína
var valin til þessa starfa
af því fólki sem er í Ásatrú-
arfélaginu á Vesturlandi og
var það samþykkt á aðal-
fundi félagsins í október í
fyrra. Haft var samband
við Jónínu og hún spurð að því
hvert væri hlutverk goða?
„Þeir eru fyrst og fremst trúar-
embættismenn og eru því leiðbein-
endur um það hvað ásatrúin snýst,
en einnig sjá þeir um að halda
svokölluð blót á sínu svæði,“ segir
Jónína og heldur áfram: „Þá er
hlutverk goða að sjá um jarðarfar-
ir, gefa börnum nafn eða að „nafn-
festa“, eins og við köllum það,
vígja unglinga eða að „siðfesta“,
sem er. hliðstætt við fermingar í
Þjóðkirkjunni, en auk þess er hiut-
verk goða að gefa fólk saman sem
kallast að „ráðfesta“. Þá má geta
þess til frekari fróðleiks að mikið
er um það að útlendingar komi
hingað til lands í þeim tilgangi
einum að láta allsheijargoða gefa
sig saman. Ástæðan er aðallega
sú að heiðin trúféiög eru ekki lög-
gilt í mörgum löndum og því er
gifting innan heiðins trúfélags
ekki viðurkennd þar í löndum. Á
íslandi hlýtur gifting innan Ása-
trúarfélagsins hins vegar iagalega
staðfestingu og er skráð hjá Hag-
stofunni eins og giftingar innan
Þjóðkirkjunnar."
— Hvað eru margir goðar í
Asatrúarfélagin u 1
„í dag eru fimm goðar á land-
inu auk allsheijargoðans. Goðorð-
in eru eins og gefur að skilja mis-
munandi stór og ekki í öllum
landshlutum. Flestir þeirra sem
skráðir eru í félagið búa á Stór-
Reykjavíkursvæðinu, en þó nokk-
uð margir búa á Vesturlandi og á
Vestfjörðum. Sum goðorðin eru
staðbundin og kennd við fæðing-
arstað viðkomandi goða.“
_ — Á hvað trúa þeir sem eru í
Ása trúarfélaginu?
„Ásatrúin er forn norræn trú.
Margt og misjafnt rúmast innan
hennar. Sumir trúa á goðin eins
og Frygg, Freyju, þór og Óðin eða
æsina, en aðrir trúa til dæmis á
náttúruna, náttúruöflin, landvætt-
ina, álfa og dverga. Það
má eiginlega segja að
það sé afar persónulegt
hvað hver og einn trúir
á. Ekki þarf að uppfylla
nein skilyrði til að
ganga í félagið og getur hver sem
er skráð sig í það hjá Hagstof-
unni.“
— Hvað eru margir skráðir í
Ásatrúarfélagið um þessar mund-
ir?
„Á síðustu þremur árum hefur
fjölgað ört í félaginu og eru nú
um 250 manns skráðir í það. Karl-
menn eru í meirihluta en konum
fer óðum fjölgandi. Ég hef enga
tæmandi skýringu á því af hveiju
félagsmönnum hefur fjölgað svo
► Jónína K. Berg myndlistar-
maður er fyrst kvenna í Ásatrú-
arfélaginu til að taka við goð-
orði á Islandi. Hún er fædd á
Akranesi 3. september 1962.
Hún ólst upp í Giljahlíð í Borg-
arfirði og vann við ýmis störf
þar til hún hóf nám í Mynd-
lista- og handíðaskóla íslands.
Þaðan útskrifaðist hún árið
1989. Eftir það hóf hún störf
sem leiðbeinandi í mynd- og
handmennt og hefur starfað við
það upp frá því, nú síðast í
grunnskóla Eyrarsveitar í
Grundarfirði. Jónína hefur
mikinn áhuga á fornri norrænni
andlegri menningu og hefur
verið í Ásatrúarfélaginu í sex
til sjö ár og tók við goðorði á
Vesturlandi í júní síðastliðnum.
Sambýlismaður Jónínu heitir
Rúnar Þór Hermannsson og
eiga þau fimm börn til samans.
mikið á undanförnum árum, en
ég held að það skipti máli að nú
er meiri umræða um önnur trúar-
brögð og andleg málefni en oft
áður.“
— Hvernig fer starf Asatrúar-
félagsins fram?
„Goðar og stjórn Ásatrúarfé-
lagsins hittast Qórum sinnum á
ári á fundum sem kallast lögréttu-
fundir og eru þar öll meiriháttar
mál tekin fyrir. Almennir félags-
menn koma síðan saman á aðal-
fundi einu sinni á ári, en þar fara
fram almenn fundarstörf, þar sem
skýrsla stjórnar er lögð fyrir og
reikningar samþykktir, svo dæmi
séu tekin. Þá eru blót haldin fjór-
um sinnum á ári þar sem ýmsar
trúarathafnir fara fram. Þess má
geta að meðlimir í Ásatrúarfélag-
inu reyna að styðjast mikið við
þær heimildir sem fjalla um hina
fornu norrænu trú. Til dæmis er
sitthvað að finna um þennan
heiðna sið í íslendinga-
sögunum. Þá má
kannski taka fram að
í heimildum er þess
getið að til forna hafi
konur verið hofgoðar."
— Er eitthvert ákveðið mark-
mið sem þú stefnir að sem goði í
Ásatrúarfélaginu?
„Ég hef verið í Ásatrúarfélag-
inu í sex til sjö ár og hef látið
mig starfsemi þess heilmiklu
varða. Ég hef mikinn áhuga á
fornri norrænni andlegri menn-
ingu og hef hug á að efla hana.
I mínum huga er ásatrú þó meira
náttúrutrú en annað og er það því
hugsjón mín að auka tengsl
mannsins við náttúruna."
Til forna
voru konur
hofgoðar