Morgunblaðið - 21.08.1996, Blaðsíða 1

188. TBL. 84.ÁRG.
Reuter
HÓPUR láglaunafólks var
viðstaddur er Clinton undir-
ritaði lögin, og að því loknu
tók hann lítinn snáða í fangið.
Clinton
hækkar lág-
markslaun
Washington. Reuter.
BILL Clinton Bandaríkjaforseti
undirritaði í gær lög um hækkun
lágmarkslauna. Er þetta í fyrsta
skipti í fimm ár, sem lágmarkslaun
í Bandaríkjunum eru hækkuð.
Hækkunin nemur 90 sentum (um
60 krónum) á lægsta tímakaup og
hækkar það í 5,15 dollara (340
krónur) í tveimur áföngum. Tekur
síðari áfangi hækkunarinnar gildi
1. september á næsta ári.
Hækkunin er talin vera pólitískur
sigur fyrir Clinton en hann hvatti
til hækkunar lágmarkslauna í kosn-
ingabaráttunni fyrir forsetakosn-
ingarnar árið 1992. Demókratar
börðust fyrir frumvarpinu í þinginu
og að lokum var það samþykkt með
miklum meirihluta í báðum þing-
deildum. Er talið að repúblikanar,
sem eru með meirihluta jafnt í full-
trúadeildinni sem öldungadeildinni,
hafi ekki viljað ganga til kosninga
í nóvember með það á bakinu að
hafa fellt frumvarpið.
Þá var auðveldara fyrir repúblik-
ana að samþykkja frumvarpið þar
sem samhliða því voru samþykktar
verulegar skattalækkanir fyrir
smáfyrirtæki til að vega upp á
móti auknum kostnaði.
64 SÍÐUR B/C/D/E
STOFNAÐ 1913
MIÐVIKUDAGUR 21. ÁGÚST 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Óvissa um hvort Borís
Jeltsín sé í raun við völd
Moskvu, Grosní. Reuter.
HARKA færðist í valdabaráttuna í Kreml í gær
þegar rússneska öryggisráðið, undir forystu
Alexanders Lebeds, lét í ljósi efasemdir um að
Borís Jeltsín hefði sjálfur gefið út forsetatilskip-
un um að gerðar yrðu ráðstafanir til þess að
Rússar næðu Grosní á sitt vald að nýju.
Yfírlýsing öryggisráðsins kynti undir vanga-
veltum um að forsetinn væri í raun ekki lengur
við völd í Kreml vegna versnandi heilsufars, en
rússneskir fréttaskýrendur voru þó ekki þeirrar
skoðunar. Þeir sögðu að Jeltsín virtist enn við
völd og léti undirmenn sína einfaldlega um að
fínna bestu leiðina til að minnka pólitíska skað-
ann sem ófarir rússneska hersins í Grosní hafa
valdið.
Öryggisráðið sagði í yfirlýsingu að forsetinn
hefði ekki undirritað tilskipunina sjálfur og efað-
ist um að forsetinn hefði tekið þátt í að undirbúa
hana. Að sögn ráðsins notaði herinn tilskipunina
sem átyllu til að undirbúa umfangsmiklar árásir
á tsjetsjenska höfuðstaðinn. Öryggisráðið segir
að tilraunir til að framfylgja tilskipuninni myndu
grafa undan viðleitni Lebeds til að ná friðarsam-
Heldur Jeltsín sig til hlés
af pólitískum ástæðum?
komulagi og gera að engu vopnahléssamninginn
sem náðist á laugardag.
Talsmenn forsetans lýstu yfir því að tilskipun-
in væri í fullu samræmi við vilja Jeltsíns. Rúss-
neskir fréttaskýrendur sögðu að svo virtist sem
Jeltsín væri enn við völd þótt hann hefði ekki
sést opinberlega síðan 9. ágúst þegar hann sór
embættiseiðinn. Þeir sögðu þetta alls ekki í fyrsta
sinn sem forsetinn héldi sig til hlés þegar Rússar
lentu í vandræðum í Tsjetsjníju.
Pólitískur „póker“?
Fréttaskýrendur sögðu hugsanlegt að Jeltsín
væri að reyna að firra sig ábyrgð á óvinsælum
aðgerðum. „Allir eru að reyna að koma sér hjá
ábyrgð, þeirra á meðal Jeltsín," sagði Pavel Felg-
enhauer, blaðamaður rússneska dagblaðsins
Sevodnja. „Ég tel að hann haldi sig fjarri af
pólitískum ástæðum.“
Felgenhauer sagði að Jeltsín væri að leita leiða
til að draga úr pólitíska skaðanum vegna stríðs-
ins í Tsjetsjníju án þess að verða við kröfum
Tsjetsjena um fullt sjálfstæði. Forsetinn hefði
gefið undirmönnum sínum fijálsar hendur til að
ná þessu markmiði og hótunin um hernaðarað-
gerðir væri liður í samningaumleitunum.
„Þetta er pólitískur póker þar sem mikið er
lagt undir og Lebed veit það,“ sagði Felgenhau-
er. Hann líkti hótunum hersins og friðarumleitun-
um Lebeds við þá aðferð við yfirheyrslur að „góð-
ur“ lögreglumaður og annar „vondur“ skiptust
á um að yfirheyra fanga til að bijóta niður mót-
stöðu hans. Herinn væri í hlutverki vonda manns-
ins en Lebed hins góða og markmiðið væri að
knýja Tsjetsjena til að semja um frið án þess
að veita þeim sjálfstæði.
Lebed hyggst fara til Grosní í dag og haft var
eftir heimildarmanni í öryggisráðinu að hann
hygðist „grípa til aðgerða til að eyða þeirri miklu
spennu sem skapast hefur síðustu daga“.
■ Talsmenn vísa/16
Reuter
Grosní yfirgefin
ÓTTASLEGNIR íbúar Grosní í Tsjetsjníju yfirgáfu borgina í gær hundruðum saman eftir að yfir-
menn rússneska hersins hótuðu að hefja umfangsmikla árás á morgun til þess að hrekja þaðan liðs-
menn uppreisnarhersins. Var íbúum borgarinnar gefinn tveggja daga frestur til að verða á brott.
Flóttafólkið, sem margt hafði ekki meira með sér en fötin sem það stóð í, sagði að rússneskar her-
flugvélar hefðu byrjað loftárásir á borgina strax í gær. Lokuðu Rússar einni helstu flóttaleiðinni
frá borginni, að því er virtist til þess að koma í veg fyrir að uppreisnarmenn gætu komist á brott, en
þá króaðist fjöldi flóttamanna af á svæði milli vígstöðva uppreisnarmanna og rússneska hersins.
Bandaríkin
Eiturlyfja-
neysla ungl-
inga eykst
Washington. Reuter.
EITURLYFJANEYSLA á meðal
unglinga hefur aukist um 78% á
síðustu þremur árum, samkvæmt
könnun sem gerð var á vegum
bandaríska heilbrigðisráðuneytis-
ins og USA Today sagði frá í
gær. A sama tíma hefur neyslan
nær ekkert aukist hjá fullorðnum.
Könnunin náði til unglinga á
aldrinum 12 til 17 ára, frá 1992-
1995. Jókst eiturlyfjaneyslan mest
á milli áranna 1994 og 1995, um
33%. Á því ári fjölgaði þeim sem
tóku ofskynjunarlyf, þ.á m. LSD,
um 54%, en kókaínnotkun jókst
um 166%. Árið 1995 neyttu 0,8%
unglinga kókaíns. Maijúananeysla
jókst á þessu eina ári um 37%.
ísraelar áforma nýbygg-
ingar á V esturbakkanum
Jerúsalem. Reuter.
ÍSRAELSKA húsnæðismálaráðu-
neytið er að leggja drög að áætlun
um byggingu fimm þúsund nýrra
íbúða á Vesturbakkanum. „Við
áformum að byggja tuttugu þúsund
nýjar íbúðir og fimm þúsund þeirra
verða austan grænu línunnar," sagði
Amir Dobkin, talsmaður ráðuneytis-
ins.
Með grænu línunni er átt við
landamæri Ísrael eins og þau voru
fyrir sexdagastríðið árið 1967 er
Vesturbakkinn var hernuminn.
Dobkin sagði Meir Porush hús-
næðismálaráðherra líta svo á að
gömlu landamærin væru „fræðileg"
og að hann teldi rétt að afmá þau.
Nýbyggingarnar verða fjármagnaðar
af einkaaðilum en hið opinbera mun
standa straum af gatnagerðarkostn-
aði ef nauðsynlegt þykir. Sagði tals-
maðurinn að áætlunin yrði lögð fyrir
Benjamin Netanyahu forsætisráð-
herra síðar á árinu. „Við teljum okk-
ur hafa vissu fyrir því að hún verði
samþykkt," bætti hann við.
Yasser Arafat, leiðtogi Palestínu-
manna, hefur óskað eftir milligöngu
Hosni Mubaraks, forseta Egypta-
lands, til þess að reyna að fá stjórn
Benjamins Netanyahu tii að falla frá
áformum um frekari byggingar fyrir
ísraelska landnema á Vesturbakkan-
um og Gazasvæðinu. Með þeim telur
Arafat að friðarferlið sé komið í
blindgötu og hann segir spennu fara
vaxandi á sjálfstjórnarsvæðum Pal-
estínumanna vegna byggingar-
áformanna.
Þjófur brenndist
London. Reutcr.
BRESKUR þjófur, sem ákvað
að verða sér úti um dálítið dekkri
liúðlit með því að bregða sér í
ljósabekk á sjúkrahúsi sem hann
hafði brotist inn í, var rétt að
segja brunninn til bana, að því
er fram kom við réttarhald í gær.
Þjófurinn, Owen Crowther, er
18 ára og hlaut þriðja stigs bruna
á 90% líkamans eftir að hafa
verið 15 sekúndur í ljósabekkn-
um á Salisbury-sjúkrahúsinu á
Suður-Englandi. Eftir að hafa
fengið læknishjálp á öðru sjúkra-
húsi viðurkenndi Crowther að
hafa brotist inn.
„Hann má þakka sínum sæla
fyrir að hafa ekki látið lífið í
þessari vél,“ sagði lögfræðingur
hans, Sarah Barnard, við réttinn.
„Hann var undir henni í 15 sek-
úndur, en 45 sekúndur eru nóg
til þess að verða manni að bana.“
60 sinnum öflugri
Ljósabekkur sá er um ræðir
er notaður við meðferð á húð-
sjúkdómum og er 60 sinnum
öflugri en venjulegir ljósabekkir.
Máli Crowthers var frestað og
honum gert að sæta geðrann-
sókn.