Morgunblaðið - 22.08.1996, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 22. ÁGÚST 1996 19
ERLENT
Sprakk elds-
neytistankur
þotu TWA?
Hauppauge, New York. Reuter.
Lögreglurannsókn á barnamorðunum í Belgíu
Uppvísir að klúðri
Brussel. Reuter.
Reuter
KISTUR þeirra Melissu Russo og Julie Lejeune, tveggja stúlkna
sem barnaræningjar myrtu í Belgíu, hlið við hlið í bænum
Grace-Hollogne í gær. Búist er við að allt að 100.000 manns
taki þátt í minningarathöfn um stúlkurnar í Liege í dag, en þær
verða jarðsettar á morgun.
HVELLURINN, síðasta hljóðið
sem heyrist á hljóðrita TWA-þot-
unnar, sem fórst við Long Island
í New York 17. júlí sl., svipar frem-
ur til eldsneytissprengingar en til
skerandi hljóðs frá sprengjunni
sem grandaði breiðþotu Pan Am-
erican yfir Lockerbie í Skotlandi
árið 1988.
Sérfræðingar, sem unnið hafa
að greiningu hljóðsins, segja, að
hugsanlega verði ekki hægt að
segja til um orsakir slyssins út frá
því einu saman. Hafi um sprengju
verið að ræða kunni hún að hafa
verið annarrar gerðar en Lock-
erbie-sprengjan. Ennfremur kunni
sprenging í eldsneytistank að hafa
grandað TWA-þotunni.
Rannsókn á braki þotunnar
beinist nú einkum að því að finna
út hvort eldsneytistankur við mið-
bik þotunnar hafi sprungið en
hingað til hefur verið talið að
sprenging kunni að hafa orðið í
farangurslest framarlega í henni.
Létust af völdum
höggþrýstings
Flestir þeirra sem fórust með
breiðþotu bandaríska flugfélags-
ins TWA 17. júlí sl. biðu bana af
völdum gríðarlegs höggþrýstings,
að sögn meinafræðings, sem
stjórnaði rannsókn á líkum þeirra
206 farþega og áhafnarmanna af
230 sem fundist hafa.
„Sem almennur borgari myndi
ég segja, að sprengja hafi grandað
þotunni. Sem meinafræðingur get
ég þó aðeins sagt, að ég hafi séð
vísbendingar um sprengingu en
veit ekki hvort hún stafaði af völd-
um illvirkis eða bilunar," sagði
meinafræðingurinn, Charles Wetli.
Hreyflarnir í
stakasta lagi
Wetli sagði að þeir sem um
borð voru hefðu beðið bana er flug-
vélin var á flugi, en hún fórst
hálfri tólftu mínútu eftir flugtak
frá Kennedy-flugvellinum í New
York. „Það er eins og allir hafi
verið lamdir gífurlega föstu svipu-
höggi, með þeim afleiðingum að
þeir slösuðust illa í andliti og höfði
er þeir lömdust í sætisbakið fyrir
framan þá og síðan marðist heila-
stofninn og hætti allri starfsemi
er þeir hrukku jafnskjótt til baka
vegna gagnhreyfingar,“ sagði
Wetli.
Rannsókn á orsökum flugslyss-
ins hefur leitt í ljós, að hreyflar
þotunnar störfuðu eðlilega. Engar
öruggar vísbendingar hafa enn
komið fram er útskýrt gætu hvað
grandaði þotunni; sprengja, flug-
skeyti eða vélræn orsök.
REIÐI almennings í Belgíu beindist
í gær að lögreglunni, þegar útdrætt-
ir úr skýrslum voru birtir í blöðum,
sem sýndu fram á röð mistaka, klúð-
urs og tapaðra tækifæra í vinnu-
brögðum lögreglunnar við rannsókn
barnarána á undanförnum misser-
um.
Victor Hissel, lögfræðingur for-
eldra tveggja átta ára gamalia
stúlkna, Julie Lejeune og Melissu
Russo, sem fundust látnar um helg-
ina, sagðist í gær ætla að fara fram
á aðgang að lögregluskýrslum með
dómsúrskurði. „Við verðum að kom-
ast til botns í því hvers vegna lög-
reglan fann stúlkurnar ekki ... hvers
vegna hún rannsakaði ekki,“ sagði
lögfræðingurinn.
Skýrslurnar, sem kaflar voru birt-
ir úr í belgískum dagblöðum í gær,
varpa ljósi m.a. á hvernig hinum
ýmsu deildum lögreglu í héraði virt-
ist fyrirmunað að eiga eðlileg sam-
skipti, miðla upplýsingum og bregð-
ast við í samræmi við þær.
Skýrslurnar fjalla um mál barna-
nauðgarans Marc Dutroux, sem hef-
ur viðurkennt að hafa rænt ungum
stúlkum, misnotað þær kynferðis-
lega og haldið þeim á leynilegum
felustöðum í húsi sínu.
Lögreglan brást ekki
við upplýsingum
Samkvæmt skýrslum, sem belgísk
blöð vitna í, var lögreglu sagt frá
því árið 1993 að Dutroux væri að
smíða leyniherbergi í einu af húsum
sínum þar sem hann hygðist geyma
börn sem rænt hefði verið áður en
þau yrðu send til útlanda. Ekki var
brugðist við þessum upplýsingum.
Stúlkunum tveimur, Julie og Mel-
issu, var rænt í júní í fyrra og dóu
úr hungri í prísundinni snemma á
þessu ári. Lögregla leitaði tvisvar
sinnum í húsinu á þessu níu mánaða
tímabili, en fann ekkert.
Mánuði eftir barnsránið - í júlí-
mánuði í fyrra - yfirheyrði lögregla
Dutroux en tók orð hans trúanleg,
þegar hann sagðist aðeins hafa verið
að endurnýja kjallarann í húsi sínu
með byggingarvinnunni, sem lög-
reglan vissi um.
Auk þess hefur Dutroux nú viður-
kennt, að bera ábyrgð á hvarfi
tveggja stúlkna, sem rænt var í Oost-
ende í seinnihluta ágúst í fyrra. í
bytjun sama mánaðar hafði maður
nokkur sagt lögreglunni frá því, að
Dutroux hefði boðið sér fé til að
hjálpa sér við barnsrán.
Belgíska ríkissjónvarpið gat sér
þess til að skýringin á þessari hala-
rófu mistalca væri sambandsleysi
milli mismunandi lögregludeilda, að
menn hefðu ekki skilið mikilvægi
upplýsinganna eða að ríg milli iög-
reglusveita væri um að kenna.
Engin skýring hefur heldur komið
fram á því, hvers vegna dæmdur
barnanauðgari, sem ekki virtist hafa
neinar löglegar tekjulindir, gat samt
átt og rekið sex húseignir án þess
að því væri veitt meiri athygli.
Dómsmálaráðherrar Norðurlanda hefja löggjafarsamstarf
Norrænt samstarf nýtt
til áhrifa á ESB-löggjöf
DÓMSMÁLARÁÐHERRAR Norð-
urlandanna samþykktu á fundi
sínum í Naantali í Finnlandi á
mánudag nýja samstarfsáætlun
um löggjafarsamstarf Norður-
landanna. í áætluninni kemur
meðal annars fram að nýta skuli
norrænt samstarf til að Island og
No regur fái upplýsingar um nýja
löggjöf Evrópusambandsins strax
á undirbúningsstigi og geti haft
áhrif á mótun hennar.
Norrænt samstarf um mótun
nýrrar löggjafar á sér langa hefð.
Fyrri samstarfsáætlun hefur nú
verið endurskoðuð í ljósi breytinga
á norrænu samstarfi og aðildar
þriggja norrænna ríkja að Evrópu-
sambandinu. Niðurstaðan er sú,
að Norðurlöndin eigi í auknum
mæli að nýta löggjafarsamstarf
sitt til að hafa áhrif á samningu
nýrrar löggjafar Evrópusam-
bandsins.
Evrópusamstarfið útheimtir
nánara norrænt samstarf
í áætluninni segir að vegna
Evrópusamstarfsins hafi norrænt
samstarf breytzt. Evrópusam-
starfið megi þó ekki leiða til þess
að hinu norræna sjónarhorni verði
vikið til hliðar, þvert á móti út-
heimti evrópskt samstarf enn nán-
ari norræna samvinnu á mörgum
sviðum. „Ástæða þessa er m.a. að
samræmd norræn löggjöf eða af-
staða til mála getur í sumum til-
fellum ráðið úrslitum um það hvort
Norðurlöndin vinna önnur Evrópu-
sambandsríki til fylgis við „nor-
rænar“ lausnir," segir í áætlun-
inni. „Þar að auki hlýtur skilvirkt,
norrænt löggjafarsamstarf að telj-
Island og Noregur
fái upplýsingar um
nýjalöggjöf ESB á
undirbúningsstigi
ast kostur fyrir evrópskt samstarf
almennt séð.“
Jafnframt kemur fram að hefja
beri samráð Norðurlandanna um
mál á vettvangi Evrópusambands-
ins eða Evrópska efnahagssvæðis-
ins eins snemma og unnt sé, helzt
strax um leið og framkvæmda-
stjórn ESB tilkynnir að hún hafi
nýja löggjöf á pijónunum. Þegar
á undirbúningsstigi skuli Norður-
löndin afla upplýsinga um áform
og sjónarmið framkvæmdastjórn-
arinnar, í því skyni að móta sam-
eiginlega norræna stefnu eins
fljótt og auðið er.
Koma beri á fót föstum sam-
starfsformum, sem tryggi að emb-
ættismenn í norrænu ríkjunum
upplýsi hveijir aðra eins fljótt og
hægt er um tillögur að nýrri lög-
gjöf í ESB og EES.
, Upplýsingar til
Islands og Noregs
Löndunum beri að skiptast á
upplýsingum og, eftir því sem
nauðsyn beri til, koma sameigin-
legri afstöðu Norðurlandanna á
framfæri á fundum ESB- eða
EES-stofnana.
Þá segir í áætluninni að Norður-
löndunum beri að athuga hvort
nauðsynlegt sé að halda norræna
íorfundi, þar sem afstaða ríkjanna
sé samræmd, fyrir fundi í ráð-
herraráði Evrópusambandsins.
„í þessu sambandi er það hlut-
verk hinna norrænu aðildarríkja
ESB að upplýsa ísland og Noreg
um þau sjónarmið, sem sett eru
fram á vettvangi ESB, og þann
árangur, sem næst,“ segir í áætl-
uninni. „Um leið ber að gera grein
fyrir því með hvaða hætti ísland
og Noregur geti tekið virkan þátt
í undirbúningi viðkomandi tilskip-
ana [ESB].“
Samræming
Schengen-reglna
Fram kemur að fylgjast verði
vel með því hvernig nýir samning-
ar innan „þriðju stoðar“ Evrópu-
sambandsins, þ.e. dómsmála- og
löggæzlusamstarfsins, hafi áhrif á
Norðurlandasamninga um sömu
mál.
í tengslum við samstarfsáætl-
unina var samþykkt framkvæmda-
áætlun um einstök svið samstarfs-
ins, en hún verður endurskoðuð
árlega. í framkvæmdaáætluninni
kemur meðal annars fram að nú,
eftir að Norðurlöndin hafa hlotið
áheyrnaraðild að Schengen-sam-
starfinu, muni ríkin einbeita sér
að því að samræma lög og reglur,
sem nauðsynlegar séu til að hrinda
ákvæðum Schengen-samkomu-
lagsins í framkvæmd.
wm

VERDDÆMI
Bolir Irá 990
Jakkar frá 2.900
Dickies jakkar 3.900
Dickies buxur 2.900
Dickies bolir 490
Ath. VANS LO CAB 3.900
Hldrei lægra verð
bii þessa helgi
KRINGLUNNI
553 1717
LAUGAVEGI
511 1750
ATH.Í
OPIÐÁ
LAUGAR-
VEGINUM
A
SUNNUDAG