Morgunblaðið - 03.09.1996, Blaðsíða 31

30 ÞRIÐJUDAGUR3. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 3. SEPTEMBER 1996 31
ÍNwffittiÞIafrií
STOFNAÐ 1913
UTGEFANDI
FRAMKVÆMDASTJÓRI
RITSTJÓRAR
Árvakur hf., Reykjavík.
Hallgrímur B. Geirsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
BREYTT STEFNA -
NÝJAR LEIÐIR
FORSETI lýðveldisins, herra Ólafur Ragnar Grímsson,
vék í ræðu sem hann flutti í opinberri heimsókn á
Vestfjörðum á dögunum að togstreitunni rhilli höfuðborg-
arsvæðisins og landsbyggðarinnar. Forsetinn fullyrti að
þessi togstreita væri að daga uppi í umbroti breytinga í
veröldinni og sagði orðrétt:
„Sú samkeppni sem úrslitum ræður er ekki lengur milli
Reykjavíkur og annarra landshluta heldur íslands annars
vegar og umheimsins hins vegar. Það er sú glíma sem
umfram annað mun ráða því, hvort unga fólkið kýs áfram
að eiga ísland að heimkynnum. í krafti þeirrar boðskipta-
tækni, sem færir heimsmarkaðinn beint til hvers og eins,
geta Vestfirðir, Norðurland eða Austfirðir vissulega skar-
að fram úr. Reykjavíkursvæðið er ekki lengur nauðsynleg-
ur áfangastaður heldur byggðarlag á sama báti og öll hin.“
Forsetinn vísaði til þess að íslenzka menntanetið væri
þróað í hugbúnaðarsmiðju á Kópaskeri, að Dalvík væri
heimabyggð heimsfyrirtækis og að forskotið í hátækni
mjölframleiðslunnar væri á Austfjörðum. Þetta sýndi að
byggðir landsins væru að tengjast „beint við það markaðs-
kerfi veraldarinnar, sem umskapar í sífellu efnahagslíf
heimsins“.
Þessi nýi veruleiki krefst ferskrar hugsunar, sagði for-
seti lýðveldisins: „Umræðan um byggðavanda íslendinga
þarf að vissu leyti að færast á byrjunarreit. Hún þarf að
eignast nýtt upphaf þar sem tækifæri hugbúnaðartækn-
innar og boðskiptabrautir heimsviðskiptanna eru forsend-
ur breyttrar stefnu og nýrra aðferða. Hún þarf að taka
mið af þeirri staðreynd að dýrmætasta auðlindin felst í
fólkinu sjálfu; hæfni, menntun og áræði sérhvers einstakl-
ings. Mannauðurinn mun ráða úrslitum í samkeppni
byggða og þjóðlanda á nýrri öld.“
Þessi orð eru í tíma töluð. Lykillinn að framtíðarvelferð
þjóðarinnar er atvinnu- og efnahagslíf, sem er samkeppnis-
hæft við umheiminn. Sá lykill verður aðeins smíðaður í
smiðju almennrar og sérhæfðrar menntunar, þekkingar
og tækni.
En jafnframt er ræða Ólafs Ragnars Grímssonar á
Isafirði vísbending um í hvaða farveg hann hyggst beina
forsetaembættinu á næstu árum.
SADDAM ÖGRAR
UMHEIMINUM
HERLIÐ Saddams Husseins íraksforseta réðst á laugar-
dag á höfuðvígi íraskra Kúrda, borgina Arbil. Virð-
ist sem að markmiðið hafi verið að veikja samtök Kúrda,
hliðholl Irönum.
Þessi árás íraska stjórnarhersins er hrein ögrun við
umheiminn og það gæti reynst afdrifaríkt að láta Saddam
komast upp með hana óáreittur. Eftir að írakar biðu ósig-
ur í Persaflóastríðinu fyrir fimm árum var því lýst yfir
af Bandaríkjamönnum og bandamönnum þeirra að svæðið
norðan 36. breiddargráðunnar væri griðasvæði fyrir
Kúrda. Þrátt fyrir að ekki hafi verið amast við því til
þessa að íraksher athafnaði sig á þessu svæði hefur Sadd-
am með árásinni á Arbil farið langt yfir þau mörk sem
þjóðir Vesturlanda geta sætt sig við.
Vesturlönd skuldbundu sig til að tryggja öryggi Kúrda
í írak. Trúverðugleiki þeirra er því í veði. Öryggisráð
Sameinuðu þjóðanna samþykkti í kjölfar Persaflóastríðsins
ályktun, þar sem þess var krafist, að Saddam virti mann-
réttindi íraskra ríkisborgara. Hernaðaraðgerðir helgarinn-
ar eru grófasta brotið á þeirri ályktun til þessa.
Þrátt fyrir að aðgerðir Saddams gegn Kúrdum breyti
í sjálfu sér ekki valdajafnvæginu í þessum heimshluta eru
mörg dæmi um það í sögunni að hættulegt geti reynst
að leyfa harðstjórum að storka umheiminum með þessum
hætti.
Þegar Adolf Hitler rauf á sínum tíma vopnahléssam-
komulag það er gert var í lok fyrri heimsstyrjaldarinnar
og byrjaði að senda þýzkar hersveitir yfir þær markalín-
ur, sem dregnar höfðu verið, var ekki byrjað að spyrna
við fótum fyrr en of seint. Sömuleiðis má færa rök fyrir
því að ef Saddam verði ekki refsað, efnahagslega og hern-
aðarlega, fyrir árásina á Arbil muni hann smám saman
færa sig upp á skaptið á ný og gerast sífellt djarfari. Þá
áhættu á ekki að taka.
Grunnskólar borgarinnar eru
að hefja starfsemi sína
Skemmtilegast
að hitta aftur
skólafélagana
ANDRÚMSLOFTIÐ á göngum
grunnskólanna í Reykjavík var
spennt í gær. Prúðbúin börn höfðu
flykkst í skólann til að taka við
stundaskrám og öðrum fyrirmælum
frá kennurunum um skólastarfið í
vetur. Samt virtist me^tur spenn-
ingurinn felast í því að hitta bekkj-
arfélagana á nýjan leik eftir sumar-
ið. Sex ára börnin skáru sig úr því
að fyrir þeim voru að opnast dyr
að nýjum og áður óþekktum heimi.
Erna Dís Gunnarsdóttir, 6 ára,
beið eftir því með mömmu sinni,
Olgu Marinósdóttur, að hitta kenn-
arann sinn, Sigurbjörgu Baldurs-
dóttur, í fyrsta sinn í Hlíðaskóla í
gærmorgun. Mæðgurnar áttu von
á því að Erna Dís myndi kannast
við einhveija af verðandi bekkjarfé-
lögum sínum. „Ég held að fleiri
krakkar af minni deild á Sólborg
verði í bekknum," sagði Erna Dís
og viðurkenndi að vera orðin svolít-
ið spennt að byija í skólanum.
Henni var heldur ekkert að van-
búnaði því skólataskan og fleira
skóladót var tilbúið heima. Hún
segist hafa pantað að fá gamla
skólatösku frá 11 ára systur sinni.
Reyndar kom í Ijós að hún stæði
betur að vígi en margir aðrir að
hafa getað spurt eldri systur sínar
11 og 13 ára út úr um skólann.
Ekki væri heldur verra að kunna
alla eða næstum því alla bókstafina
eins og Erna Dís.
„Ekki proffi“
Miðskólinn hóf starfsemi sína í
nýju húsnæði í Skógarhlíð 10 í
gær. Bragi Jósepsson, skólastjóri,
bauð nemendur og foreldra vel-
komna og flutti að því loknu stutta
tölu. Hann sagði t.a.m. frá því að
lögð hefði verið nótt við dag að
koma húsnæðinu úr fokheldu
ástandi sl. tvo mánuði. Nú væri því
verki lokið og aðeins minniháttar
frágangur eftir, t.d. ætti eftir að
koma fyrir fótboltamörkum og
körfuboltakörfu úti á skólalóðinni.
Eftir að hafa hlýtt á skólastjór-
ann fóru krakkarnir hvert í sína
skólastofuna en skólastofurnar eru
merktar 4. til 7. bekk. Sigríður
Erla Viðarsdóttir, 12 ára í október,
og Magnús Sigurðsson, 12 ára í
september, gáfu sér hins vegar
nokkrar mínútur til að spjalla við
blaðamann. Þau voru sammála um
að gaman væri að koma aftur í
skólann. „Sumarið var ágætt enda
gerði ég margt skemmtilegt, fór í
útlegur, til Þýsklands í fimm daga
og á reiðnámskeið. Núna finnst
mér ágætt að vera byrjuð í skólan-
um því fríið var orðið svolítið mikið
og gaman að hitta krakkana aft-
ur,“ sagði Sigríður Erla.
Magnús segist hafa farið á tenn-
isnámskeið, leikið körfubolta og
farið til Bandaríkjanna í sumar.
„Mér finnst bara fínt að vera kom-
in aftur og hitta krakkana. Við
reyndum að hittast og fara saman
í bíó í sumar. En margir voru í
burtu,“ sagði hann. Hann sagði að
stærðfræði væri uppáhaldsnáms-
greinin sín. „Mér gengur ágætlega
í stærðfræði en ég er enginn
„proffi“,“ sagði hann. Sigríður Erla
nefnir aðrar greinar, ritun, lestur
og handmennt.
Magnús og Sigríður Erla eru
sammála um að Miðskólinn sé frá-
bær skóli og nýja húsnæðið sé að
mörgu leyti betra en hið gamla.
„Langbest finnst mér að nú förum
Morgunblaðið/Kristinn
ÞESSAR stelpur voru ekki í vafa um að Fjölnir væri bestur, (f.v.) Kristín Björnsdóttir, Ása Jónsdóttir,
Arna Eir Einarsdóttir, Agnes Kristjánsdóttir og Guðrún Sigríður Sæmundsen.
SIGRÍÐI Erlu Viðarsdóttur og Magnús Sigurðs- ÞÓRIR Örn Jónsson og Andri Steinn Birgisson
son greindi á um hvort KR
væri betra lið.
við í íþróttir í Valsheimilið. Ég er
nefnilega Valsari," segir Magnús.
Vinkonurnar Kristín Björnsdótt-
ir, Ása Jónsdóttir, Arna Eir Einars-
dóttir, Agnes Kristjánsdóttir og
Guðrún Sigríður Sæmundsen höfðu
fengið afhentar stundaskrár og inn-
kaupalista í níunda bekk í Folda-
skóla í Grafarvogi um ellefu leytið.
eða Valur stungu saman
Stelpurnar sögðu að til stæði að
versla fyrir skólann eftir hádegi.
Foreldrarnir stæðu væntanlega
straum af þeim kostnaði. Hins veg-
ar myndi sumarhýran fara í ný
skólaföt.
Við innkaupin skipti mestu máli
að fötin væri þægileg og tískuleg.
Af tvennu skipti meira máli að föt-
nefjum yfir stundaskrá 8. JA í
Foldaskóla.
in væru örugglega í tísku. Eftir að
hafa farið hver í sinn umsjónar-
bekkinn sögðu stelpurnar greinilegt
að strákarnir hefðu heldur skánað
frá því í fyrra. Uppáhaldsnáms-
greinin var án efa íþróttir enda
sögðust þijár æfa fótbolta og ein
handbolta og lokaorðin voru auðvit-
að: „Áfram Fjölnir!“
FYRSTA skóladaginn skiptir
miklu máli að hafa styrka hönd
að styðja sig við.
ERNA Dís, 6 ára, og Olga Marinósdóttir, mamma hennar, biðu
eftir að hitta kennara Ernu Dísar.
Ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna um kynferðislega misnotkun barna lokið
Börnin eru berskjölduð
Ferill Ray Wyre hófst í breska sjóhernum en
lá síðan inn í réttarkerfið. Wyre býr yfir yfir-
gripsmikilli þekkingu á þeim sem áreita böm
kynferðislega. Sigrún Davíðsdóttir hitti
hann í Stokkhólmi þar sem hann jós úr skál-
um þekkingar sinnar á ráðstefnu Barnahjálp-
ar Sameinuðu þjóðanna, sem lauk sl. föstudag.
OLÍKT fyrri ráðstefnum Sam-
einuðu þjóðanna sátu ekki
aðeins virðulegir stjóm-
málamenn og ríkisskrif-
finnar í salnum í Húsi fólksins í Stokk-
hólmi, heldur einnig fólk sem vinnur
meðal barna er stunda vændi eða á
öðrum vettvangi er tengist efni ráð-
stefnunnar um kynferðislega misbeit-
ingu barna í gróðaskyni. Einn af þeim
sem þekkir betur til þessa efnis en
margir aðrir er Bretinn Ray Wyre.
Þessi glaðlegi og hnellni maður með
grásprengt hár, drengjalegt andlit og
eplakinnar hefur um árabil unnið með
kynferðisafbrotamenn og hryðjuverka-
menn. Þekking hans á efninu er byggð
á tuttugu ára reynslu í meðferð þeirra
og hann hefur skrifað bækur eins og
Murderíng Childhood, Æskan myrt.
Titillinn er tilvitnun í kynferðisafbrota-
mann sem hafði sjálfur þessi orð um
athæfi sitt.
En Wyre undirstrikar að hann eigi
ekki að baki neinn háskólaferil, öðra
nær. Það breytir þó ekki því að hann
er eftirsóttur fyrirlesari og ráðgjafi um
allan heim. „Kannski af því ég tala
ekki eins og háskólamaður," segir hann
kíminn. Hann fór í sjóherinn á ungl-
ingsaldri eins og pabbi hans, komst á
kafbát. „Þetta var eins og í Das Boot,“ .
og vitnar hér í fræga kvikmynd um
lífið á kafbát. Meiðsli bundu þó enda
á hermennskuna, hann fór ungur á
eftirlaun og þurfti þá að hugsa málin
upp á nýtt. Hann vissi of lítið um vopn
til að fara að vinna í vopnaiðnaðinum
en fór að vinna í sjálfboðavinnu hjá
lögreglunni þar sem hann var afbrota-
mönnum til halds og trausts við réttar-
höld. Þar með var hann kominn á þá
braut sem hann hefur síðan unnið við.
„Og það var tilviljun að það skyldu
verða kynferðisafbrotamenn. Þeir urðu
bara fyrst á vegi mínum.“
Þegar barnamorðin í Belgíu og kyn-
ferðisafbrot þar ber á góma ypptir
hann öxlum. „Það sem skekur mig í
því máli er að fólki skuli svo brugðið
í brún yfir að svona geti gerst í Belg-
íu. Það er ekki lengra síðan en 1988
að afhjúpaður var hringur embættis-
manna í Brassel sem tengdist Bama-
hjálp Sameinuðu þjóðanna og sextán
vora handteknir. Þetta getur gerst alls
staðar. Því miður er eins og það þurfi
ógnarlega atburði til að við rönkum
við okkur. Það er ekki fólkið í ráð-
stefnusalnum, sem geldur fyrir áhuga-
leysið, heldur fómarlömbin.
Ef vandinn væri bara að það væru
ófreskjur í mannsmynd á eftir bömun-
um væri þetta einfalt mál því börn
laðast ekki að ófreskjum. Þegar kyn-
ferðisafbrot gagnvart bömum eru ann-
ars vegar þýðir ekki að leita að ein-
hvetjum skepnum, heldur bara venju-
lega fólki. Ef við leitum að skepnunum
skiljum við börnin eftir berskjölduð.
Þar með er ég auðvitað heldur ekki
að hvetja til neinnar móðursýki, bara
að fólk átti sig á hvemig hér getur
verið í pottinn búið.
Ef granur vaknar um að einhver
áreiti börn á að athuga málið og reyna
þá að veita viðkomandi meðferð en
ekki bara einangra börnin. Thomas
Hamilton, sem myrti sextán börn í
Dunblane í Skotlandi í fyrra, var þekkt-
ur fyrir að leita á börn. En í stað þess
að snúa sér að honum sögðu foreldrar
börnum sínum að forðast hann. Árás
hans var ekki árás á börnin heldur
hefnd við foreldrana. Fyrst, þeir vildu
ekki leyfa honum að umgangast böm-
in skyidu þeir heldur ekki fá að njóta
þeirra.
Samfara því að glæpamenn era
meðhöndlaðir á mannúðlegri hátt en
áður tíðkaðist heyrist oft að þeir séu
sjálfír fórnarlömb misþyrminga af ein-
hveiju tagi. Ég er ekki hrifinn af slíkri
röksemdafærslu. Allir glæpamenn rétt-
læta verknað sinn á einhvern hátt.
Hryðjuverkamaður, sem hefur staðið
að sprengjuárás, þar sem nokkrir
óbreyttir borgarar látast, segir að hann
hafí bara drepið nokkra meðan ríkið,
sem hann berst á móti, drepi óáreitt
fjölda manns. Nauðgari segir að hann
hafi bara nauðgað einni eða tveimur
konum meðan konum í Bosníu sé
nauðgað í hópum. Þeir hafa allir ein-
hver rök, líka þeir sem leita maka við
börn.
En fyrir mér er spurningin hvers
vegna tveir menn, sem báðir hafa ver-
ið misnotaðir sem börn, halda hvor
sína leið. Annar leggur fyrir sig að
hjálpa fórnarlömbum misnotkunar,
með öðram orðum notar dapurlega
reynslu sína til góðs. Hinn misnotar
börn og jafnvel myrðir þau eins og
gerðist í Dunblane. Ef við setjum af-
brotamenn alltaf í hlutverk fómar-
lamba er aldrei neinn sem ber sökina.
Það er ekki spurning að koma á hinu
endanlega réttlæti, en einhvers staðar
verður að byija.“
Nútímaþjóðfélag er ekki
ómannúðlegra en áður
Wyre talar sig auðveldlega heitan
þegar hann nefnir að á stundum heyr-
■ist að þjóðfélag nútímans sé ómannúð-
legra og grimmara en nokkru sinni
áður og er óhræddur við að setja fram
óvenjuleg sjónarmið. „Nei, ég get ekki
tekið undir þetta sjónarmið. Það eru
! dag fleiri sem láta óréttlæti til sín
taka en nokkru sinni áður. Það er
meiri skilningur, meiri meðvitund um
og umhyggja fyrir einstaklingnum en
nokkru sinni hefur verið.
Mér verður í þessu sambandi stund-
um hugsað til 98 ára ástralskrar konu
sem ég hitti eitt sinn á ferð þar.
Amma hennar fæddist í Englandi og
ólst upp við kröpp kjör. Þegar hún
var fjórtán ára stal hún blúndubleðli
og fyrir það var hún dæmd til dauða
en dómnum var síðan breytt í fangels-
isvist og hún send til Ástralíu sem
þá var fanganýlenda. Á skipinu á leið-
inni þangað var henni margsinnis
nauðgað og var hún ófrísk þegar hún
kom á leiðarenda. Saga þessarar konu
er ekkert einsdæmi. Við skulum því
tala varlega um að þjóðfélag nútímans
sé ómannúðlegt.
Það kemur kannski á óvart að ég
skuli aðhyllast hin fornu lög um auga
fyrir auga og tönn fyrir tönn. Fyrir
mér era þetta bestu lögin, því í mínum
skilningi era þetta lög sem ætlað er
að vera til viðvörunar. I mínum huga
merkja þau að við gerum öðrum ekk-
ert sem við viljum ekki verða fyrir
sjálf. Nú heyrist aðeins vitnað í þau
í hefndar- og hótunarskyni. Það er
ekki sá skilningur sem ég legg í þau.“
Kynferðisafbrotamenn er sækja
í börn fylgja ákveðnu mynstri
Þegar kemur að því að greina kyn-
ferðisafbrotamenn, sem sækjast eftir
börnum, segir Wyre að þeir geti verið
af ýmsum gerðum. „Þeir sem enda
með því að myrða fómarlömb sín era
undantekning, þó það séu til þau dæmi
sem allir heyra af. En það era í raun
mun fleiri börn sem láta lífíð fyrir
hendi foreldra sinna en fyrir hendi
kynferðisafbrotamanna, þó slík mál
veki minni athygli." Þeir sem leita á
böm og valda þeim skaðá eru að sögn
Wyres mun fleiri og þeir fylgja oftast
sama mynstri. Sumir leita eftir sam-
vera við börn í gegnum vinnu eða sjálf-
boðavinnu með börnum, sumir vingast
við íjölskyldu bamsins og vinna traust
hennar og enn aðrir hanga í kringum
leikvelli og aðra staði sem börn koma
á. „Einn þeirra sagðist í yfirheyrslu
gera sér grein fyrir að með verknaði
sínum myrti hann æsku barnanna,
myrti æskuna sem hann hefði sjálfur
aldrei fengið að njóta. Börnin era ber-
skjölduð af ýmsum ástæðum, meðal
annars af því að hlutverk föðurins
hefur dofnað og þau sækjast því oft
eftir einhveijum í það hlutverk."
Þegar kemur að því að dæma í
kynferðisafbrotum gegn börnum segir
Wyre að dómskerfið sé ekki í stakk
búið til að taka á þeim málum. „Dóms-
kerfið miðast við að refsa fyrir ein-
staka atburði, ekki fyrir refsivert ferli.
Það er varla meira en 3-5 prósent
málanna sem komast fyrir dóm. Kyn-
ferðisafbrot gegn börnum eru alls
ekki alltaf og kannski sjaldnast ein-
stakir refsiverðir atburðir, heldur
gengur hegðun hins fullorðna út. yfir
barnið á einhvem hátt. Mörk barnsins
eru ekki virt.
Ef barn ber upp ásökun á foreldri
eða aðra um kynferðisáreitni af ein-
hveiju tagi er sjálfsagt að hlusta, því
það er merki um að eitthvað sé að þó
í raun sé alls ekki víst að um eiginleg
mök sé að ræða. Til að skýra þetta
nota ég gjarnan líkingu við skotskífu.
í miðjunni er sá sem á beinan hátt
hefur haft kynmök við bam. Þar lenda
þó fæstir af þeim, sem sækjast eftir
sambandi við börn, heldur eru þeir í
næstu reitum. Yst liggja svo þeir sem
halda sig utan marka barnsins.
Það eru þessar hreyfingar utan við
miðjuna sem oft er erfitt að henda
reiður á. Kennari, sem fer til dæmis
nakinn í sundlaug með nemendum
sínum, er ekki í miðjunni en hann er
heldur ekki utan markanna. Ég trúi
á að meðferð hjálpi og geti fengið
viðkomandi til að halda sig réttu meg-
in við mörk barnsins. Það dugir ekki
bara að loka menn inni í fangelsi.
Meðferð er ekki alörugg, en fangeisi
gerir örugglega ekki neitt í þá átt að
færa menn til síns rétta vegar.“
Hvert mál er einstakt
„Ég fæst við að yfirheyra þá sem
ákærðir eru fyrir kynferðisafbrot og
fyrstu viðbrögð þeirra era alltaf af-
neitun, hvort sem þeir era saklausir
eða ekki. Starf mitt felst svo í að finna
út hvað að baki orða þeirra liggur.
Flestir þeir sem hafa áreitt barn
bregðast eins við. Þeir tala yfirleitt
mest um sjálfan sig og áhrif ákærunn-
ar á þá sjálfa, sýna enga samúð með
barninu og er í mun að hafa stjórn á
tilfinningum sínum. Síðan eiga þeir
það til að segja að þeir viti að barnið
hafi verið áreitt en það hafi ekki ver-
ið þeir. Það er langt ferli að komast
til botns í svona málum en með þekk-
ingu og reynslu held ég að yfirleitt
sé hægt að komast að hinu rétta.
Annað mál er svo að það er erfiðara
að gera dómsmál úr slíkri rannsókn
eins og ég nefndi áður.
Það er ekki hægt að segja neitt
almennt um hvað er rétt í slíkum
málum, því það verður að athuga
hvert mál fyrir sig. Auðvitað koma
líka fyrir falskar ásakanir. Ég kom
nýlega að máli þar sem fráskilin eigin-
kona ásakaði fyrrum eiginmann sinn
fyrir mök við dóttur þeirra, hélt því
fram að hann sækti í börn og vildi
láta banna honum umgengni við barn-
ið. Þau höfðu verið fráskilin í 2‘rí ár
og maðurinn sagði frá því við yfir-
heyrslu að hann hefði á þeim tíma
sóst eftir kynnum við aðrar konur í
gegnum skrifstofu sem miðlar kynn-
um og skrifast á við 52 konur í leit
að nýrri konu.
Hann var fús að sýna bréfín og af
þeim mátti ráða að hann leitaði eftir
kynnum við konur á milli fertugs og
fimmtugs. Ef hann hefði verið á hött-
unum eftir að komast í tæri við börn
hefði hann öragglega leitað eftir yngri
konum með börn. Læknisrannsókn
sýndi að dóttirin var óspjölluð. í þessu
tilfelli kom kæran frá konunni, ekki
barninu, og á endanum var komist
að þeirri niðurstöðu að ásökunin ætti
ekki við rök að styðjast. Svo eru líka
dæmi um slæma meðferð þar sem
mál era búin til án þess að eiga við
rök að styðjast. Allt þetta réttlætir
þó ekki að við Iokum augum fyrir að
svona nokkuð getur gerst.
Þegar kemur að því að taka á at-
burðum, sem í raun hafa gerst, er það
óskaplega vandasamt þegar ym er að
ræða börn og foreldra. Átta ára
stúikubarn hefur verið misnotað af
föður sínum sem það hefur búið eitt
með síðan það var sex mánaða. Þegar
þetta kemst upp eru þau aðskilin og
hún sett í fóstur. Áfallið af aðskilnað-
inum er óskaplegt fyrir stúlkuna. Því
dýpra sem tilfinningasambandið er því
erfiðara er að taka á þessum málum
þannig að barnið bíði ekki enn frek-
ara tjón af. Hér gilda engar einfaldar
og algildar lausnir."