Morgunblaðið - 13.09.1996, Qupperneq 18

18 FÖSTUDAGUR 13. SEPTEMBER 1996
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
ÚRVERINU
STJÓRN hins nýja fyrirtækis á Spáni: Hinrik Kristjánsson,
Friðrik Pálsson, Jón Ingfvarsson og Hjörleifur Asgeirsson.
SH eflir sinn sess á
spánska markaðnum
NÝ SÖLUSKRIFSTOFA Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna í Barce-
lona var vígð í sípustu viku að við-
stöddum forstjóra SH, Friðriki Páls-
syni, og fleiri stjórnendum fyrirtæk-
isins, auk spænskra kaupenda.
Skrifstofan er staðsett í nýtísku-
legu skrifstofuhúsi sem byggt var
eftir Ólympíuleikana í Barcelona í
námunda við flugvöllinn í Barcelona
og skammt frá Mercabarna, en þar
fer fram heildsala á matvörum og
dreifing á alla markaði í Barcelona
og nágrenni.
Þetta er sjötta skrifstofan sem
SH opnar á erlendri grund, en þeir
eru með skrifstofur í Bandaríkjun-
um, Englandi, Þýskalandi, Japan
og Frakklandi fyrir.
Markaðurinn
að breytast
SH hefur frá 1989 verið að vinna
sér markað á Spáni frá skrifstofu
sinni í París, en þeir dreifa vöru
sinni aðallega á veitingahús og hót-
el um allan Spán. Að sögn Hjörleifs
Ásgeirssonar, sem hefur umsjón
með skrifstofunni í Barcelona fyrir
hönd SH, hefur markaðurinn á
Spáni verið að breytast hægt og
hægt í þá veru sem tíðkast í Norð-
ur-Evrópu hvað smekk varðar og
Söluskrifstofa
opnuð í Barcelona
telur hann íslenskar vörur eiga fullt
erindi á þennan markað.
Fram að þessu hefur öll hefð
fyrir útflutningi til Spánar tengst
söltuðum fiski, en nú er eftirspurn-
in eftir öðrum fiski að aukast í sí-
fellu og í upphafi árs sá SH ástæðu
til að opna sérstaka skrifstofu í
Barcelona sem annast skal alla sölu
á frystum afurðum á íberíuskagan-
um. Hjörleifur telur að íslenskar
afurðir standi vel að vígi á Spánar-
markaði. Varan hefur líkað ákaf-
lega vel, sérstaklega hvað gæði
snertir, en þau eru meiri en gengur
og gerist hvað varðar frystan físk
á Spáni. Verð er að vísu hærra, en
Hjörleifur kvað það ekki koma að
sök þar sem gæðin væru meiri og
úrvalið væri gott, allt frá karfa- og
ufsaflökum í lægri verðlagskantin-
um, til humars sem telja yrði mun-
aðarvöru. Hafi viðbrögð kaupenda
verið mjög góð allt frá upphafi.
Þrír starfsmenn
Á skrifstofunni, sem aðallega er
ætlað að selja íslenska frystivöru
s.s. þorsk-, grálúðu- og karfaflök,
humar, rækju og ýmsar flatfiskteg-
undir, en einnig smokkfisk frá sam-
starfsaðilum Þormóðs ramma og
Granda í Mexíkó, vinna þrír starfs-
menn, tveir íslendingar og einn
Spánverji. Kvað Hjörleifur Barcel-
ona hafa orðið fyrir valinu vegna
þess að kaupendafjöldi er þar meiri
en annars staðar á Spáni, kaup-
máttur almennt hærri og samgöng-
ur góðar. í því sambandi mætti
nefna að beint flug milli íslands og
Barcelona byði upp á ýmsa mögu-
leika, en tímasetningin væri því
miður heldur óheppileg til innflutn-
ings á frystri vöru.
Ollum hnútum
kunnugur
Hjörleifur er öllum hnútum kunn-
ugur í Barcelona enda hefur hann
verið með annan fótinn á Spáni í
mörg ár. Hann sagði að í nánustu
framtíð stefndi SH í Barcelona að
því að efla enn frekar þann sess
sem þeir hafa þegar áunnið sér á
spænskumm markaði og víkka
hann-smám saman út með því að
flytja inn tilbúna rétti frá Grimsby
sem unnir eru úr íslensku hráefni,
auk þess að kanna í ríkara mæli
möguleikana á að dreifa vörunni í
stórmarkaði í neytendaumbúðum.
í ÞESSARI byggingu er hin nýja skrifstofa Icelandic Iberica S.A. í Barcelona.
Forsjá í staö velferðar rædd á
flokksþingi danskra jafnaðarmanna
Nyrup segir
kerfið fyrir alla
Knupmannahöfn. Morgunblaðið.
POUL Nyrup Rasmussen, leiðtogi
danskra jafnaðarmanna, er ekki
lengur mjúki maðurinn, heldur
flokksleiðtogi, sem hnyklar óhikað
vöðvana og stendur fast á skoðunum
sínum, sem hann tjáir á persónuleg-
an hátt. Forsætisráðherrann hefur
á flokksþinginu minnt á að stofnfeð-
ur velferðarkerfisins í röðum jafnað-
armanna fyrr á öldinni hafi aldrei
haft í huga að velferðarkerfið yrði
forsjárkerfi. En hann heldur fast
við að það sé fyrir alla, þó það sé
deiluefni í flokknum.
Nyrup virðist loks hafa náð tök-
um á leiðtogahlutverkinu, en hann
komst til valda í flokknum 1992.
Ræður hans á þinginu hafa verið
persónulegar og málflutningurinn
hiklaus, en hann hefur haft orð á
sér fyrir að segja aldrei af eða á.
Eitt helsta deilumálið í flokknum
er hvort velferðin eigi að vera fyrir
alla, eða hvort aðeins verði efni til
að styðja þá sem minna mega sín.
Ýmsir hópar innan flokksins vilja
takmarka kerfið og skoðanakannir
sýna stuðning meðal Dana að vel-
ferðarkerfi í þá átt. Nyrup hefur
jafnan svarað að velferðin eigi að
vera fyrir alla því annars dragi þeir
betur stæðu sig út úr þjóðfélaginu
og sýni enga samstöðu með þeim
sem minna mega sín. Þessi sjónar-
mið sín undirstrikaði hann á nú
þegar hann sagði að það hefði ,já-
kvæð áhrif að þeir sem hafa úr
nógu að moða eigi einnig hagsmuna
að gæta í að tryggja almennilega
þjónustu. Þegar allt kemur til alls
er það leyndardómurinn við framlag
okkar í 125 ár.“
Nyrup Rasmussen hefur áður lýst
óánægju með þjónustu sjúkrahúsa
og langa biðlista í aðgerðir. Hótun
hans um meiri ríkisafskipti af
sjúkrahúsum vakti hörð mótmæli
flokksbræðra hans í bæjarstjórnum.
Á þinginu hefur sú deila verið kveð-
in niður með málamiðlun þar sem
sjálfsákvörðunarréttur sjúklinga og
bæjarstjórna er undirstrikaður, en
jafnframt hnykkt á að það sé á
ábyrgð stjórnmálamanna í lands-
málum að tryggja gott skipulag
sjúkrahúsmála. Frá danska alþýðu-
sambandinu berst einróma hrós yfir
frammistöðu stjórnarinnar og sam-
band þess og stjórnarinnar virðist
hnökralaust.
Ritt mætir ekki
Annað er að segja um samband
Ritt Bjerregaard við flokk sinn. Hún
er nú fulltrúi Dana í framkvæmda-
stjórn Evrópusambandsins. Fyrr í
vikunni sparaði hún hvergi stóryrðin
er hún deildi harkalega á ESB-
stefnu dönsku stjómarinnar. Hún
mætir ekki á þingið og sýna við-
brögð þinggesta að þolinmæði
þeirra í garð Bjerregaard er á þrot-
um. Flestir ypptu öxlum og spurðu
sjálfa sig hvað hún ætlaði sér með
gagnrýni sem hún vildi síðan ekki
fylgja eftir á ráðstefnunni. Flokks-
formaðurinn lét ekki svo lítið að
nefna Bjerregaard á nafn eða svara
gagnrýni hennar einu orði úr ræðu-
stól.
Reuter
RUTI Nahmani réð sér ekki fyrir kæti þegar hæstaréttardómar-
arnir kváðu upp úrskurðinn en þar sagði, að réttur konu til að
eignast barn væri ríkari rétti karlmanns til að eignast ekki barn.
Dæmdur til
að eiga barn
Jerúsalem. Reuter.
HÆSTIRETTUR í Israel hefur úr-
skurðað, að kona nokkur megi verða
„móðir“ með því að nota frystan
fósturvísi þótt fyrrverandi eigin-
maður hennar hafi viljað eyða hon-
um.
Á síðasta ári kvað dómstóll, sem
skipaður var fimm hæstaréttardóm-
urum, upp þann úrskurð, að ekki
væri hægt að neyða Danny Nahm-
ani, sem hafði fijóvgað 11 egg frá
konu sinni meðan allt lék í lyndi í
hjónabandinu, til að verða faðir
gegn vilja sínum. Annar dómstóll,
að þessu sinni skipaður 11 hæsta-
réttardómurum, komst hins vegar
að þeirri niðurstöðu í gær, að réttur
Ruti Nahmani til að eiga barn skipti
meira máli.
Eggin voru fjóvguð og fryst á
árunum 1988-’90 en Danny fór frá
konu sinni 1992 og á nú tvö börn
með annarri þótt skilnaður hans og
Ruti sé ekki enn kominn í gegn.
Komið fyrir í „lánsmóður“
Ruti, sem er 42 ára gömul, lét
fjarlægja legið 1987 en hyggst
koma fósturvísinum eða fósturvís-
um fyrir í annarri konu, eins konar
lánsmóður, en það var leyft nýlega
í ísrael. Lögspekingar segja, að
nýjasti úrskurður hæstaréttardóm-
aranna muni hafa mikið fordæmis-
gildi en þau Nahmani-hjónin hafa
staðið í þessu stappi í nokkur ár.
„Dómararnir hafa gefið mér góða
gjöf,“ sagði Ruti þegar sjö af dóm-
urunum 11 dæmdu henni í vil. „Það
er sárara fyrir konu að geta ekki
átt barn en fyrir karlmann að eign-
ast barn, sem hann vill ekki.“