Morgunblaðið - 09.11.1996, Síða 23

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 9. NÓVEMBBR 1996 23
Kampavín er ekki bara ljúffengt eitt og
sér, segir Steingrímur Sigurgeirsson,
heldur jafnframt eitt göfugasta
matarvín heims.
AÐ ÆTLAR ekkert lát
að verða á góðum gesta-
kokkum hingað til lands í
haust. Næstkomandi miðvikudag
hefjast á Hótel Holti kampavíns-
dagar þar sem Frakkinn
Laurent Laplaige, er rekur stað-
inn La Garenne, mun sjá um
matinn. Laplaige hefur verið
varaforseti samtaka
franskra ungkokka
(Jeunes Restaurateurs
de France) og veitingastaður
hans í Champigny-sur-Vesles
hlaut Michelin-stjörnu árið 1991.
Laplaige hlaut menntun sína
hjá hinum fræga Gérard Boyer
(sem rekur þriggja stjömu stað-
inn Les Crayéres í Reims) og
stíll hans í matargerð þykir „ný-
klassískur", hin sígilda matar-
gerð færð í nútímalegan búning,
þar sem lögð er mikil áhersla á
léttleika og ferskleika. Á hinum
sjörétta matseðli hans hér verð-
ur m.a. andalifrarterrine með
sveskjum og ratafia, barri með
soðbökuðu hvítlaufssalati og
dökkri bjórsósu og dádýrsvöðvi
með vínberjum og ferskum
fíkjum. Þetta mun vera í fyrsta
skipti sem íslenskur barri er
formlega í boði á veitingastað.
Barri er hlýsjávarfiskur, sem til-
raunaeldi á hófst nýlega á Sauð-
árkróki á vegum fyrirtækisins
Máka. Ei-u fyrstu fiskarnir nú að
ná sláturstærð.
Þetta er þriðja árið í röð sem
Holtið og sendiráð Frakklands á
Islandi eiga samvinnu um að
kynna vín og matargerð tiltekins
héraðs Frakklands. Áður hafa
Búrgundarhérað og Elsass verið
kynnt og má með sanni segja að
þær vikur hafi verið með há-
punktum síðustu
tveggja ára í veitinga-
húsalífinu.
Að þessu sinni er það
Champagne-héraðið sem kynnh-
sig. Taka mörg af frægustu
kampavínshúsunum þátt og
verða með kynningu í Þingholti
fyrir matargesti: Moet & Chand-
on, Mumm, Veuve-Clicquot,
Bollinger og Taittinger. Vín
þeirra verða síðan borin fram
með matnum, eitt með hverjum
rétt.
Kampavín er óumdeilanlega
einhver fullkomnasti drykkur er
skapaður hefur verið. Ekkert
annað vín kemst nálægt hreinni
fegurð kampavínsins fái það að
njóta sín í viðeigandi glasi. Ekk-
ert vín býr yfir sömu töfrum.
Ekkert annað vín getur gegnt
jafnfjölhæfu hlutverki. í Frakk-
landi er kampavín drykkur gleði
sem sorgar. Og vilji menn bjóða
til virkilega glæsilegrar veislu er
tilvalið að bjóða mismunandi
kampavín máltíðina út í gegn, frá
Sælkerinn
hins vegar framleitt sérstök ár-
gangsvín, sem eru yfirleitt töluvert
dýrari en jafnframt betri. Rósakampa-
vín fæst með því að bæta ögn af rauð-
víni út í.
LAURENT og Corinne Laplaige
á veitingastað sínum La Garenne.
fordrykki til og með eftirrétti.
En kampavín er vissulega ekki
allt sem freyðir heldur einungis
vin frá afmörkuðu svæði í kring-
um borgina Reims í norðurhluta
Frakklands. Gert er hvítvín úr
þrúgunum Chardonnay, Pinot
Noir eða Pinot Meunier og það
vín síðan látið gerjast í síðara
skipti í flösku, samkvæmt sér-
stöku skilgreindu ferli.
Pinot-þrúgurnar báðar eru
raunar rauðvínsþrúgur en ljóst
vín fæst úr þeim með því að
pressa safann úr þeim
hratt og varast að nokkur snert-
ing verði við hýðið, sem gefur lit-
inn. Yfirleitt eru kampavín ekki
árgangsvín heldur blanda úr
nokkrum árum. Bestu árin eru
Kampavínsiðnaðurinn byggir aðal-
lega á stóru kampavínshúsunum. Þau
sjá um 73,3% af heildarframleiðslunni
(miðað við tölur síðasta árs) og heil
93,6% af útflutningnum. Afgangurinn
skiptist á 5.152 minni framleiðendur
(sem selja aðallega þrúgur til stóru
húsanna), 44 samvinnufyrirtæki bænda
og 265 vinmiðlara (négociants).
Langstærstur hluti kampavínsins er
seldur innan Frakklands eða 160 millj-
ónir af þeim 246 milljónum flaskna sem
eru framleiddar árlega. Stærstu mark-
aðirnir utan Frakklands eru Þýska-
land, Bretland og Bandaríkin.
Margir hafa reynt að herma eftir
gæðum kampavíns og í flestum vín-
framleiðslulöndum heims eru til eftir-
líkingar, þar sem notaðar eru sömu
þrúgur og aðferðir. Þetta getur skilað
mjög góðu freyðivíni, en aldrei kampa-
víni.
Gæði og einkenni kampavíns ráðast
af ýmsu. Hvaða svæði Champagne
þrúgurnar koma upphaflega frá,
hvert er hlutfall þrúgnanna eða
hversu lengi vínið hefur verið
geymt á flöskum (yfirleitt a.m.k.
þrjú ár fyrir gott kampavín).
Kaupi menn kampavín frá þekkt-
um framleiðanda geta menn ver-
ið allöruggir og verða þá einung-
is að gera það upp við sig hvaða
stfll hentar þeim best. Hvert
kampavínshús hefur sinn stíl -
cuvée - sem á að haldast stöðug-
ur ár eftir ár ef allt er með felldu.
Við lok kampavínsferlisins er
einnig yfirleitt bætt ögn af sæt-
um vökva út í og ræður magnið
sætustigi vínsins. Öll bestu
kampavínin eru sldlgreind sem
brut, það er mjög þurr. Sætari
kampavín, démi-sec, hafa verið
vinsæl hjá norðlægari þjóðum,
t.d. íslendingum, en henta eigin-
lega fyrst og fremst með eftir-
réttum í lok máltíðar.
Nokia 9000 er fullkominn GSM-sími, þó
þungur sé, enda kemur í ljós þegar hann er
opnaður að þar er sitthvað fleira handhægt að
finna. Innbyggt er símbréfstæki, sem geir
kleift að senda símbréf og taka við þeim,
tölvupóstsendir, SMS-möguleiki, sem líkja má
við símapóstkort með allt að 160 bókstöfum
og er í mörgum GSM-símum, rápforrit fyrir
Veraldarvefinn, reiknivél, dagatal, heimilis-
og tengiliðaskrá, og rissblokk, aukinheldur
sem innyggt er tónsmíðaforrit fyrir list-
hneigða og vekjaraklukka.
Ekki er mikið mál að koma tækinu af stað,
þarf aðeins að láta opna fyrir gagnaflutning á
farsímakortið, slá inn upplýsingar um teng-
ingu og síma netþjónustuaðila, og hægt er að
skella sér inn á netið, senda tölvupóst eða
sækja, eða senda símbréf eftir þörfum. Einnig
má nota telnet til að tengjast tölvu úti í bæ,
gekk til að mynda prýðilega að tengjast móð-
urtölvu Miðheima með telnet, og innbyggt er
líka Terminal-skjáhermiforrit.
Rissblokkin kemur að ágætum notum og
ekki síst heimilisfangaskráin, sem hægur
leikur er að leita í og fletta upp í en í henni
rúmast 60.000 nöfn. Einnig er notagildi
dagatalsins nokkuð, því hægt er að láta það
minna á sitthvað sem annars myndi gleym-
ast. Ógetið er að nota má SIMM-kort til að
an í einum pakka sem smeygja má í vasa.
auka innra minni Nokia 9000 verulega og
hægt að hafa fleiri en eitt kort undir eftir því
sem við á.
Innrauður sBntUbúnaður
Meðal helstu kosta er að innrauður sendi-
búnaður er innbyggður og því er hægt að
senda gögn, til að mynda nafnaskrá eða texta
ýmislegan, inn í PC-samhæfða tölvu með að-
stoð hugbúnaðar sem fylgir, en einnig er hægt
að tengjast tölvunni með sérstakri raðteng-
isnúru ef vill. Dæmi eru um prentara með inn-
rauðum búnaði og þá má prenta beint út, en
vitanlega er einnig hægt að nota símbréfs-
möguleikann til að prenta út skjal, þ.e. senda
það á viðeigandi símbréfstæki, þótt það kosti
auðvitað sitt. Auk þess sem senda má gögn til
PC-tölvu eða prentara má sækja gögn inn á
Nokia 9000, til að mynda er hægt að lesa inn á
tækið jpg og gif myndir og skoða með viðeig-
andi fyígiforriti, en ætlun Nokia-manna er að
eigandi geti uppfært hugbúnað tólsins með því
Örgjörvinn í Nokia 9000 er frá Intel
og stýrikerfið er Geoworks en segja má
að tækið sé þróað í samvinnu þessara
aðila og Nokia. Skjárinn á apparatinu er
eðlilega ekki stór og reyndar er lykla-
borðið varla fyrir fullvaxna fingur, þ.e.
eðlilega er ekki hægt að skifa á vélina á
viðlíka hraða og á hefðbundið lyklaborð.
Þannig verða seint skrifaðar langar
greinar á slíkt tæki þótt það nýtist til að
mynda fyrir stuttar fréttir eða skilaboð.
Með æfingunni gengur þó furðu hratt
að skrifa, en óneitanlega ókostur að á
tækinu sem ég reyndi var ekki hægt að
skrifa íslenska bókstafi sem gerir text-
ann heldur álappalegan. Þess má geta
að ymisleg sértákn má setja inn með því
að slá á þartilgerðan lykil. Annar galli
við tældð er að innbyggt mótald er ekki
nema 9.600 bps, þegar algengustu
mótöld eru 28.800, sem verður væntan-
lega lagað í næstu útgáfum.
Nokia 9000 Communicator kostar
um 160.000 krónur í smásölu hér á
landi, álíka og víða í Evrópu og reyndar
yfirleitt heldur ódýrara. Hátt verð
kannski fyrir GSM-síma, en ekki ýkja
dýrt þegar allt er talið sem fylgir í
kaupunum.
FÁ TÓL hafa vakið aðra eins athygli
undanfarin misseri en Nokia 9000
Communicator, enda má segja að það
sé sannkallað töfratæki fyrir þá sem þurfa á
annað borð á því að halda. Með Nokia 9000
Communicator hefur Nokia náð að skáka
handtölvuframleiðendum eins og Psion, því
mikið af staðalbúnaði tækisins er einmitt það
sem menn selja handtölvur út á, eins og
heimilisfangabók, prent- og tölvu-
tengingar, minnisbækur og svo
mætti lengi telja. Þegar búið er
að tengja þetta fullkomnum
GSM-síma er varla nema von þótt
ýmsir spái því að markaður fyi’ir
síkar tölvur eigi eftir að gjörbreyt-
ast á næstu árum því það sér hver í
hendi sér hagræðið að hafa allt á
sama stað.
fullk uminn ESM-
sími meá meiru
töfratæki
Fyrir þann sem er ávallt á ferðinni er óneitanlega kostur að
hafa við hendina síma, tölvupósttæki, símbréfstæki og minnis-
bókartölvu. Árni Matthíasson komst að hægt er að fá allt sam-
að tengjast höfuðstöðvum Geoworks eða
Nokia og sækja hann beint inn á tækið.
Úthaldið er prýðilegt eftir að búið er
að ná fullri hleðslu á rafhlöðum, þvi nota
má tækið í tvo tíma samfellt undir
síma/símbréfi'netráp en 30
klukkustundir getur tólið
beðið eftir því að eitthvað
berist. Sé slökkt á sím-
anum getur tækið beð-
ið þess sem verða vill í
viku án þess að nokk-
uð glatist af gögnum
og reyndar eru gögn
ekki í hættu þó rafhlöðurn-
ar gefist gersamlega upp.
Ekki er það með í pakkanum en
kaupa má hleðslutengingar sem
nota má í bifreið.
Lítill skjár ng
iyMaburð