Morgunblaðið - 14.11.1996, Blaðsíða 22

22 FIMMTUDAGUR 14. NÓVEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
[■
1
>
Óhugnanleg sjón blasti við björgunarmonnum á akurlendi við bæinn Charkhi Dadri á Indlandi i
Brunninlík
flutt úr braki
flugvélanna
Charkhi Dadri. Reuter.
HRYLLILEGAR afleiðingar
áreksturs tveggja flugvéla vestur
af Nýju-Delhí á Indlandi í fyrradag
komu að fullu i ljós þegar birta tók
í gær. Björgunarsveitir luku við að
flytja 312 brunnin lík úr braki ann-
arrar flugvélarinnar, Boeing 747
þotu frá Saudi-Arabian Airlines,
sem lá á mustarðs- og baunaakri
um 80 km vestan við indversku
höfuðborgina. Alls fórst 351 maður
í þessum mannskæðasta flugvéla-
árekstri sem orðið hefur í lofti.
Björgunarsveitirnar notuðu
dráttarvélakerrur til að flytja líkin
úr brakinu. Boeing-þotan er talin
hafa hrapað í þremur hlutum og
reyk lagði enn frá brakinu í gær-
morgun. Þakið hafði farið af bol
þotunnar og meginhluti hennar
gjöreyðilagðist. Aðeins stélið var
nokkurn veginn heilt.
Sæti þotunnar, matarvagnar og
óbrotið leirtau voru innan um ferða-
töskur, bréf og myndir á víð og
dreif á akrinum. Nokkrar töskur
voru tómar og íbúar í nágrenninu
sögðu að stolið hefði verið úr þeim.
„Það er mjög sorglegt að fólk skuli
hegða sér svona,“ sagði indverskur
kaupsýslumaður á staðnum þegar
lögreglan reyndi að halda fólki frá
brakinu.
Lýst yfir þjóðarsorg
Lýst var yfir þjóðarsorg á Ind-
landi og nemendur voru sendir
heim eftir tveggja mínútna bæna-
stund í skólunum. Indverskir her-
menn aðstoðuðu við björgunar-
starfið eftir að hafa gengið frá
lendingaraðstöðu fyrir þyrlur og
komið upp fjarskiptastöð á staðn-
um.
Brak flutningavélar af gerðinni
Ilyushin 11-76 frá Kasakstan var
Reute
ÆTTINGJAR sumra þeirra, sem fórust með saudi-arabísku þotunni, biðu í gær fyrir utan sjúkrahús
í Charkhi Dadri eftir að fá afhentar líkamsleifarnar.
sex kílómetrum frá Boeing-þotunni
eftir að hafa rekist á hana í flugi.
Með flutningavélinni fórust 28 far-
þegar og tíu manna áhöfn.
Sáu eldkúlur falla
Bandarískur herflugmaður
kvaðst hafa séð séð skært ljós þeg-
ar flugvélarnar rákust á og síðan
tvær eldkúlur falla til jarðar. Ind-
verskur lögreglumaður sagðist
hafa orðið fyrstur á staðinn. „Ég
sá eldkúluna og hélt af stað á eftir
flugvélinni," sagði hann. „Ég
heyrði mikla sprengingu."
Kona, sem var að elda mat utan-
dyra í nálægu þorpi, sagði að svo
virtist sem flugmenn saudi-arab-
ísku þotunnar hefðu reynt að af-
stýra því að hún hrapaði á þorpið.
„Ég sá flugvélina fara í tvo hringi
um svæðið. Hún var í logum,“ sagði
konan í samtali við fréttaritara
Reuters.
I
I'
>
|
i
I
í
I
i
MESTU FLUGSLYSIN
350 manns fórust þegar Boeing 747
farþegaþota og llyushin-flutninga-
fiugvel rákust saman yfir Indlandi.
Þetta er mesta slys, sem orðið
hefur með þesum hætti.
Ilyushin 11-76
Boeing 747
583 fórust 27. mars 1977
Tvær Boeing 747, frá KLM og Pan Am
flugfélögunum, rákust saman á flugbraut
í Tenerife á Kanaríeyjum.
/ —
Boeing 747
520 fórust 12. ágúst 1985
Boeing 747 frá Japan Airlines flaug
inn í fjallshlíö í Japan. Fjórir lifðu af.
Antonov-32
350 fórust 8. janúar 1996
A.m.k. 350 fórust þegar rússnesk
Antonov-32-flutningaflugvól hrapaðí
niöur á markað (Kinshasa í Zaire.
DC-10
346 fórust 3. mars 1974
DC-10 frá Turkish Airlines hrapaði
skömmu eftir flugtak frá Orly í París.
Boeing 747
329 fórust 23. júní 1985
Boeing 747 frá Air India hrapaði
í sjóinn úti af írlandi, augljóslega
eftir sprengingu.
Lockheed TriSlar
301 killed: August 19,1900
Eldur kom upp ÍTriStar-þotu frá Saudi
Arabian Airlines á flugvellinum i Riyadh
og allir fórust.

AirbusA-300
290 fórust 3. júlf 1988
Fyrir mistök var Airbus-þota frá Iran Air
skotin niður af bandarísku herskipi.
DC-10
273 fórust 25. ir«í1979 iÍÍÍÍIÍttÍÍ
DC-10 frá American Airlines hrapaði eftir
flugtak frá Chicago. Allir fórust
og tveir menn á jörðu niðri.
Boeing 747
270 f órust 21. desember 1988
Boeing 747 Pan American World Airways
hrapaði yfir bænum Lockerbie í Skotlandi
eftir að sprengja hafði sprungiö um borð.
Boeing 747
269 fórust 1. september 1983 lii
Sovésk orrustuþota skaut niður Boeing 747
frá Korean Airlines eftir að vélin var komin
inn fyrir sovéska lofthelgi nálægt Sakhaiín.
REUTERS
Handtöku mótmælt
Moskvu. Reuter.
Hrakfallasaga flugfélaga í Sovétríkjunum fyrrverandi
• I
Fjárvana fyrirtæki
og viðhaldið of lítið,
Almaty. Reuter.
Reuter
ELDURINN slökktur i flaki saudi-arabísku Jumbo-þotunnar.
Það hafnaði á akri við þorpið Charkhi Dadri.
TALSMAÐUR rússnesku leyniþjón-
ustunnar gagnrýndi í gær harkalega
handtöku fyrrverandi Sovétnjósnara
í Bandaríkjunum í liðnum mánuði
og sagði atburðinn geta skaðað mjög
samskipti ríkjanna. Njósnarinn,
Vladímír Galkín, skýrði á sínum tíma
frá fyrrverandi starfa sínum er hann
undirritaði skjöl til að fá áritun sem
ferðamaður til Bandaríkjanna.
Alríkislögreglan, FBI, handtók
Galkín samstundis við komuna til
New York og er búist við að lögð
verði fram ákæra á hendur honum
fyrir að hafa reynt að komast yfír
gögn um geimvarnaáætlun Banda-
ríkjanna fyrir sovésku leyniþjón-
ustuna.
Rússar segja að brotið hafa verið
heiðursmannasamkomulag ríkjanna
um að fyrrverandi njósnarar úr kalda
stríðinu skyldu látnir óáreittir. Tals-
maður leyniþjónustu Rússlands
(SVR), Tatjana Samolís, lýsti furðu
sinni á handtökunni og sagði að
gripið yrði gagnaðgerða en ekki
væri búið að ákveða hveijar þær
yrðu.
„Ef Rússar gerðu slíkt hið sama
við fyrrverandi njósnara Bandaríkja-
manna myndi sjötti floti þeirra verða
sendur upp Moskvufljótið,“
EKKI er enn vitað hvað olli flug-
slysinu yfír Indlandi á þriðjudag
en segja má, að í þessu máli séu
tveir hlekkir veikastir. Annars veg-
ar flugumferðarstjórnin í Nýju
Delhi og hins vegar KazAir, ka-
sakstanska flugfélagið, sem gerði
út Ilyushin-flutningaflugvélina.
Flugvélar frá sovétlýðveldunum
fyrrverandi hafa lent í mörgum
slysum á síðustu árum enda eru
fyrirtækin, sem gera þær út, jafnt
ríkis- sem einkafyrirtæki, yfírleitt
fjárvana og reksturinn allur í
skötulíki.
Þegar Sovétríkin leystust upp,
var gamla ríkisflugfélaginu Aero-
flot skipt upp á milli lýðveldanna.
Fékk Kasakstan eitthvað í sinn
hlut eins og önnur og utan um
þessar reytur var síðan stofnað
flugfélagið Kazakhstan National
Airways eða KazAir. Það hætti
hins vegar rekstri í ágúst sl. vegna
fjárhagserfiðleika, skuldaði þá 8,9
milljarða kr., og vegna þess, að það
gat ekki lengur uppfyllt öryggis-
kröfur.
Leigðar út
Ilyushin-flutningaflugvélin, sem
rakst á Boeing-breiðþotuna yfir
Indlandi, var í eigu KazAir en að
þessu sinni í leiguflugi fyrir fyrir-
tæki í Bishkek, höfuðborg Kírgíst-
ans. Var lagt upp frá borginni
Chimkent í Suður-Kasakstan og
eins og komið hefur fram voru far-
þegamir 28, margir Kírgísar, og
10 manna áhöfn.
Sérfræðingur í tryggingamálum
flugfélaga sagði í viðtali við Reut-
ers-fréttastofuna, að flugfélög í
Kasakstan hefðu átt í erfiðleikum
með að fá alþjóðlegar tryggingar
vegna ástands öryggismála í land-
inu. Væru ýmis dæmi um óhöpp
og mætti meðal annars nefna, að
kviknað hefði í Tupolev Tu-154 í
flugtaki frá Kíev í júlí í sumar. Fór
þó betur en á horfðist í fyrstu og
slasaðist enginn.
Fjárskorti og gífurlegri sam-
keppni er oft kennt um ástandið í
flugmálum í Sovétríkjunum fyrr-
verandi en framleiðendur flugvél-
anna bera af sér alla sök á tíðum
slysum. Segja þeir, að lítið viðhald
og ofkeyrðar áhafnir séu meginá-
stæðan.
Mikil slysasaga
Ilyushin-flutningavélarnar, sem
voru mjög algengar í sovéska flot-
anum og eru nú oft leigðar af fyrir-
tækjum með lítil fjárráð, hafa kom-
ið við sögu í mörgum slysum und-
anfarin ár.
í júní fórst úkraínsk 11-76 eftir
flugtak í Kinshasa í Zaire og kom
niður á markaðstorg með þeim af-
leiðingum, að 350 manns að
minnsta kosti fórust. I ágúst fórst
rússnesk Ilyushin við Belgrað með
10 manna áhöfn og í apríl týndu
12 manns lífi þegar önnur hrapaði
á Kamtsjatka. I síðasta mánuði
hrapaði Antonoy-124-flutninga-
flugvél í Torínó á Ítalíu og í ágúst
fórust 140 manns þegar rússnesk
Tupolev Tu-154 flaug inn í fjalls-
hlíð á Svalbarða.
Eftir slysið á Kamtsjatka sagði
bandaríska flugmálastjórnin, að
rússnesk flugfélög ,stæðust varla
öryggiskröfur" en „frægasta" slys
síðustu ára varð í mars 1994. Þá
fórust 70 manns þegar Aeroflot-
flugstjórinn á Airbus A310 leyfði
syni sínum að taka aðeins í stýrið
yfír Síberíu.