Morgunblaðið - 13.12.1996, Page 2
2 FÖSTUDAGUR 13. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Dæmt í máli bílstjóra rútunnar sem valt í Hrútafirði
Vindhviða átti stærstan
þátt í að rútan fór út af
HÉRAÐSDÓMUR Norðurlands
vestra hefur dæmt rútubílstjóra til
að greiða 50 þúsund króna sekt til
ríkissjóðs, en jafnframt sýknað hann
af kröfu um sviptingu ökuréttinda.
Bílstjórinn ók rútu Norðurleiðar, sem
fór út af veginum í Hrútafirði þann
22. október í fyrra, og valt með
þeim afleiðingum að tveir farþegar
létust. Hann var ákærður fyrir að
aka of hratt miðað við aðstæður,
auk þess sem hjólabúnaði rútunnar
hefði verið áfátt.
Fjölskipaður dómur dæmdi í mál-
inu. Dómsformaður var Halldór
Halldórsson héraðsdómari og með-
dómendur Guðjón St. Marteinsson
héraðsdómari og Jens Bjarnason
verkfræðingur. I niðurstöðu þeirra
segir, að ekki liggi fyrir hvort öku-
riti rútunnar hafí verið settur í hana
eins og reglur gerðu ráð fyrir og
ekki liggi fyrir hvort hann hafí verið
prófaður á réttan hátt, enda ekkert
verkstæði komið með löggildingu til
þess þegar slysið átti sér stað. Ekki
sé því unnt að leggja skráningu
ökuritans um hraða rútunnar til
grundvallar. Bílstjórinn kvað 80-90
km skráningu ökuritans of háa tölu
og sagði að skömmu fyrir slysið
hefði hann ekið á 60 km. Dómararn-
ir lögðu þá tölu til grundvallar.
Dómurinn telur sannað að sterk
vindhviða hafi skollið á rútunni með
þeim afleiðingum að hún fór út af
veginum. Krapi hafí verið á vegin-
um, en sést í slitlag í hjólförum. Því
hafi vegurinn ekki verið flugháll, en
krapinn valdið því að um leið og
bifreiðin fór út úr hjólförunum hafi
verið hált undir henni og hún látið
mun verr að stjórn en ella.
Búnaði hjóla áfátt
Dómurinn segir að hjólbarðar rút-
unnar hafi verið með snjómynstri,
en nokkuð slitnir og afturhjólbarð-
amir meira. Þeir hafi staðist ákvæði
reglugerðar hvað lágmarks mynst-
urdýpt varði. Hins vegar verði að
taka mið af akstursaðstæðum, öku-
hraða, árstíma o.fl. og beri að gera
meiri kröfur.
Dómurinn telur sannað að búnaði
hjóla hafí verið áfátt í umrætt skipti.
Ef ökuhraði hefði verið minni og
hjólbarðar betri við akstursaðstæður
í Hrútafirði þennan dag hefði rútan
ekki hafnað utan vegar, enda vindur-
inn ekki eina orsök slyssins. Bíistjór-
inn hafi hlotið að verða var við vind-
hviður og þurft að miða ökuhraðann
við það. Ljóst sé að hann hafi ekið
of hratt miðað við aðstæður, án
nægjanlegrar aðgæslu og hjólabún-
aði verið áfátt. „Hins vegar telur
dómurinn vindhviðuna sem skall á
bílnum hafa átt stærstan þátt í því
hvemig fór og hefur dómurinn það
í huga er gáleysisstig verknaðar
ákærða er metið.“
Niðurstaða dómsins er sú, að bíl-
stjórinn skuli greiða 50 þúsund kr.
sekt til ríkissjóðs og málskostnað.
2. umræða um fjárlög á Alþingi í dag
Breytingartillögur
nema 711 milljónum
ÖNNUR umræða um fjárlagafrum-
varp næsta árs verður á Alþingi í
dag og hefur meirihluti fjárlaga-
nefndar Alþingis lagt til breytingar
á fmmvarpinu sem þýða alls 711
milljóna króna útgjaldaauka.
Þar er m.a. gert ráð fýrir að
hækka framlag til nýframkvæmda í
vegamálum um 100 milljónir. Um
er að ræða lán úr ríkissjóði til að
flýta viðgerðum á vegamannvirkjum
Þrjú börn
brotnað við
blaðburð
BRÖGÐ em að því að blaðburð-
arbörn Morgunblaðsins hafi
slasast í hálkunni undanfama
daga. Samkvæmt upplýsingum
frá áskriftardeild blaðsins hafa
þijú börn handleggsbrotnað við
útburðinn þegar þau hafa hras-
að á svellbunkum. Einn dreng-
ur hefur verið frá í tvo mánuði.
Til mikilla bóta yrði ef hús-
eigendur bæm salt á svellið við
útidyr sinar og létu jafnframt
útidyraljós loga þegar börnin
koma með blaðið á morgnana.
sem urðu fyrir skemmdum af völdum
Skeiðarárhlaupsins og verður lánið
endurgreitt af vegafé árið 1999.
Þá kemur fram í áliti meirihluta
fjárlaganefndar að millifæra á 970
milljónir frá sjúkratryggingum yfír
á nýjan fjárlagalið sem nefnist verk-
greiðslur til sjúkrahúsa og heilsu-
gæslustöðva. Er millifærslan vegna
áforma um sparnað í rannsóknum.
Af öðmm tillögum má nefna 6
milljóna króna framlag til Hins ís-
lenska bókmenntafélags en fyrir-
hugað er að gera samning við félag-
ið um að ljúka útgáfu á Sögu Is-
lands á næstu ámm. Þá fær Borgar-
byggð 8 milljóna króna framlag
vegna framkvæmda við næsta
landsmót Ungmennafélags íslands.
Fyrirhugað er að unglingum í
efstu bekkjum grannskóla verði
gefinn kostur á kennslu í ökuhermi
og fær Umferðarráð 3 milljóna
framlag til að kaupa slíka herma.
Einnig era framlög aukin um 35
milljónir vegna átaks í löggæslu
vegna fíkniefnamála og um 25 millj-
ónir vegna átaks í tollgæslu vegna
fíkniefnasmygls.
Nokkrir fjárlagaliðir lækka, þar
á meðal framlög til skattstofa lands-
ins um samtals rúmar 20 milljónir
vegna spamaðar við að taka upp
skönnun á skattframtölum.
Loftnets-
skermar
í brotajárn
BYRJAÐ var í gær að fella loft-
netsskerma fjarskiptastöðvar
Varnarliðsins við Básenda.
Gervihnettir hafa nú leyst þessar
stöðvar af hólmi og hafa skerm-
arnir staðið ónotaðir í fjögur ár.
Hringrás hf. sér um að fella turn-
ana og vinna þá í brotajárn.
Fjórir Kínverjar með fölsuð vegabréf
stöðvaðir á Keflavíkurflugvelli
Samverkamenn
eru yfirheyrðir
DÖNSK yfirvöld neituðu að taka
við fjórum ungmennum af kín-
versku bergi brotnum sem stöðvuð
vom með fölsuð vegabréf í Flugstöð
Leifs Eiríkssonar á þriðjudag og
snem þau aftur hingað til lands í
gær. Tveir menn sem vom í för
með þeim höfðu fullgild skilríki og
komust til Kanada, þar sem þeir
vom yfirheyrðir vegna gruns um
að vera samsekir um þessa tilraun
til að komast ólöglega inn í landið.
Kínveijarnir, þrír karlmenn og
stúlka, sem eru um tvítugt, höfðu
haft nokkurra daga viðdvöl hérlend-
is og hugðust halda til Halifax í
Kanada á þriðjudag.
Með japönsk vegabréf
Við vegabréfsskoðun vaknaði
gmnur um að ekki væri allt með
felldu, en fólkið bar japönsk vega-
bréf að sögn Gottskálks Ólafssonar
aðaldeildarstjóra í tollgæslunni á
Keflavíkurflugvelli. Eftir nokkra
yfírheyrslu var kölluð til japönsku-
mælandi kona sem gat staðfest að
þama væru ekki Japanir á ferð og
viðurkenndi þá fólkið að vegabréfin
væm fölsuð. Ekki er þörf á vega-
bréfsáritun fyrir japanska ferða-
menn í mörgum vestrænum lönd-
um, þar á meðal íslandi.
Gottskálk segir fólkið fullyrða
að þau hafi átt að fá afhent kín-
versk vegabréf sín eftir að þau
kæmust inn í Kanada. „Samverka-
menn þessa fólks hafa verið til
rannsóknar hjá kanadíska útlend-
ingaeftirlitinu um skeið og þeirra
mál em til frekari skoðunar nú,
eftir að þeir voru yfirheyrðir,“ seg-
ir hann.
Fólkið var sent til Danmerkur í
fylgd íslensks lögreglumanns og
tollvarðar en Danir neituðu að taka
ábyrgð á Kínveijunum, þar sem
þeir höfðu aðeins haft skamma við-
dvöl á Kaupmannahafnarflugvelli á
leið sinni til íslands. Samkvæmt
alþjóðalögum bera þau ríki sem
hleypa fólki sem svo er ástatt um
innfyrir sín landamæri, ábyrgð á
því og kveðst Þorgeir Þorsteinsson
sýslumaður á Keflavíkurflugvelli
gera ráð fyrir að íslenska ríkið þurfi
að greiða fyrir flutning fólksins til
Hong Kong, næsta brottfararstaðar
á undan Danmörku.
„Ef fólk kemst til Bandaríkjanna
eða Kanada og er snúið við, því það
hefur ekki gild skilríki til að kom-
ast inn í þau lönd, er flugfélagið
sem flutti fólkið sektað. Flugfélagið
óskaði því í þessu tilviki eftir að
litið yrði nánar á þetta fólk og þá
kom hið sanna í ljós,“ segir Þorgeir.
Haganlegar falsanir
Þorgeir segir falsanir vegabréf-
anna vel úr garði gerðar og hefði
verið erfitt að sjá að þau væru ekki
í lagi. „Kínveijamir hefðu þó senni-
lega ekki komist inn í Kanada,
þannig að við hefðum hvort sem
er þurft að glíma við vandann fyrr
eða síðar," segir hann.
Fólkið var afhent Útlendingaeft-
irlitinu í Reykjavík eftir komuna til
landsins í gær.
Ljósmynd/Travis Kelly
k jóladagsia-á í miðborpnníi
' v’wfy'"*’ ^
BSIeimni.
BLAÐINU í dag fylgir tólf síðna
auglýsingablað þar sem ýmsar
verslanir og þjónustufyrirtæki í
miðborg Reykjavíkur kynna marg-
breytilegt vömúrval og þjónustu
sína.
Andlát
SIGFUS DAÐASON
SIGFÚS Daðason, eitt
helsta skáld þjóðarinn-
ar, lést á Landspítalan-
um í Reykjavík í gær,
12. desember, á sex-
tugasta og níunda ald-
ursári. Sigfús fæddist
20. maí 1928 í Drápu-
hlíð í Helgafellssveit,
sonur Daða Kristjáns-
sonar bónda þar og
Önnu Sigfúsdóttur.
Sigfús varð stúdent
frá Menntaskólanum í
Reykjavík 1951 og
lauk háskólaprófi,
Licence és-Lettres, frá
Háskólanum í París 1959. Hann
starfaði sem ritstjóri Tímarits Máls
og menningar 1960 til 1976, auk
starfa við bókaútgáfu
forlagsins til sama
tíma. Hann sat í stjóm
Rithöfundasambands
íslands 1961-65 og í
stjórn Bókmenntafé-
lags Máls og menning-
ar 1962 til 1975, þar
af formaður um tíma.
Fyrsta ljóðabók
Sigfúsar var Ljóð
1947-51, útgefin
1951. Þá kom Hendur
og ljóð, útgefín 1959,
Fáein ljóð, útgefin
1977, Útlínur bak við
minnið, útgefin 1987
og Provence í endursýn árið 1992.
Hann skrifaði einnig bókina Maður-
inn og skáldið um Stein Steinarr
sem út kom 1987.
Sigfús starfaði einnig að þýðing-
um og má í því sambandi nefna
skáldsögumar Jóhann Kristófer eft-
ir Romain Rolland og Þögn hafsins
eftir Vercors, og ljóðabókina Útlegð
eftir Saint-John Perse. Sigfús bjó
einnig til prentunar Einum kennt -
öðmm bent og Ritgerðir 1926-
1959 I—II eftir Þórberg Þórðarson
og fyrstu ritverk Þórbergs í
óbundnu máli undir heitinu Olíkar
persónur árið 1976. Þá gaf Sigfús
út bækur Málfríðar Einarsdóttur
hjá eigin forlagi, Ljóðhúsi.
Sigfús kvæntist Ónnu Brynjólfs-
dóttur árið 1954, en þau slitu sam-
vistir. Eftirlifandi eiginkona hans
er Guðný Ýr Jónsdóttir, en þau
gengu í hjónaband árið 1983.
82% telja
ofbeldi hafa
aukist
RÚMLEGA 82% þeirra, sem tóku
afstöðu í skoðanakönnun Gallup
telja að líkamlegt ofbeldi hafi aukist
á síðustu mánuðum en 1% telur það
hafa minnkað. Yfirgnæfandi meiri-
hluti eða 91% aðspurðra telja að
þyngja beri refsingu.
Könnunin náði til 1.250 einstakl-
inga á aldrinum 15 til 75 ára og
svömðu 75,4%. Fram kom að um
89% kvenna telur að líkamlegt of-
beldi hafi aukist og um 75% karla.
Hlutfall þeirra sem telja að líkam-
legt ofbeldi hafi aukist hækkar eftir
aldri fólks. Þannigtelja rúmlega 73%
þeirra sem em á aldrinum 15-24
ára að ofbeldi hafi aukist en rúmlega
94% 55 ára og eldri.