Morgunblaðið - 13.12.1996, Qupperneq 37

Morgunblaðið - 13.12.1996, Qupperneq 37
MORGUNBLAÐIÐ AÐSENDAR GREINAR FÖSTUDAGUR 13. DESEMBER 1996 37 ERLEND HLUTABRÉF Reuter, 12. desember. NEWYORK NAFN LV LG DowJones Ind 6390,6 (6390,6) Allied Signal Co 68,5 (68,5) AluminCoof Amer.. 64 (64) AmerExpress Co.... 54,125 (54,125) AmerTel &Tel 37,875 (37,875) Betlehem Steel 9 (9) BoeingCo 94,75 (94,75) Caterpillar 78 (78) Chevron Corp 63,5 (63,5) Coca Cola Co 49,125 (49,125) Walt Disney Co 72,5 (72,5) Du Pont Co 93,375 (93,375) Eastman Kodak 80,5 (80,5) ExxonCP 94,375 (94,375) General Electric 96,5 (96,5) General Motors 57,875 (57,875) Goodyear Tire 49,625 (49,625) Intl Bus Machine 156 (156) Intl Paper Co 40,625 (40,625) McDonalds Corp .... 46,75 (46,75) Merck&Co 78,875 (78,875) Minnesota Mining... 83,875 (83,875) JP Morgan &Co 94,75 (94,75) Phillip Morris 114,625 (114,625) Procter&Gamble.... 104,875 (104,875) Sears Roebuck 47,125 (47,125) Texaco Inc 98,625 (98,625) Union Carbide 42 (42) United Tch 64,625 (64,625) Westingouse Elec... 18,375 (18,375) Woolworth Corp 23,375 (23,375) S & P500 Index 739,34 (739,34) AppleComp Inc 24,0625 (24,0625) Compaq Computer. 82,75 (82,75) Chase Manhattan ... 88,875 (88,875) ChryslerCorp 35,125. (35,125) Citicorp 100,75 (100,75) Digital EquipCP 39,25 (39.25) Ford MotorCo 32,625 (32,625) Hewlett-Packard LONDON 53,25 (53,25) FT-SE 100 Index 3981,9 (3981,9) Barclays PLC 1027 (1027) British AinA/ays 586 (586) BR Petroleum Co 672 (672) BritishTelecom 387 (387) Glaxo Holdings 936 (936) Granda Met PLC 435,28 (435,28) ICI PLC 788 (788) Marks & Spencer.... 485 (485) Pearson PLC 714 (714) Reuters Hlds 710 (710) Royal&Sun All 434 (434) ShellTrnpt(REG) .... 972 (972) Thorn EMI PLC 1303 (1303) Unilever FRANKFURT 1357 (1357) Commerzbk Index... 2841,05 (2841,05) ADIDASAG 133,5 (133,5) Allianz AG hldg 2824 (2824) BASFAG 60,5 (60,5) Bay Mot Werke 1042 (1042) Commerzbank AG... 36,85 (36,85) Daimler BenzAG 100,15 (100,15) Deutsche Bank AG.. 72,23 (72,23) Dresdner Bank AG... 44,05 (44,05) Feldmuehle Nobel... 307,5 (307,5) Hoechst AG 70,85 (70,85) Karstadt 512,5 (512,5) KloecknerHB DT 7 (7) DT LufthansaAG 20,38 (20,38) ManAG STAKT 364 (364) Mannesmann AG.... 651,5 (651,5) Siemens Nixdorf 1,98 (1,98) Preussag AG 358 (358) Schering AG 125,55 (125,55) Siemens 73,2 (73,2) Thyssen AG 274 (274) Veba AG 88,32 (88,32) Viag 606,9 (606,9) Volkswagen AG TÓKÝÓ 605 (605) Nikkei 225 Index 20568,38 (20568,38) AsahiGlass 1130 (1130) Tky-Mitsub. banki.... 2130 (2130) Canon Inc 2490 (2490) Daichi Kangyo BK.... 1770 (1770) Hitachi 1070 (1070) Jal 645 (645) Matsushita E IND.... 1950 (1950) Mitsubishi HVY 938 (938) Mitsui Co LTD 962 (962) Nec Corporation 1400 (1400) Nikon Corp 1410 (1410) Pioneer Electron 2400 (2400) Sanyo ElecCo 521 (521) Sharp Corp 1790 (1790) SonyCorp 7560 (7560) Sumitomo Bank 1800 (1800) Toyota Motor Co 3220 (3220) KAUPMANNAHOFN Bourse Index 463,7 (463,7) Novo-Nordisk AS 1130 (1130) Baltica Holding 124 (124) Danske Bank 438 (438) Sophus Berend B.... 749 (749) ISS Int. Serv. Syst.... 160 (160) Danisco 329 (329) Unidanmark A 294 (294) D/S Svenborg A 211000 (211000) Carlsberg A 377 (377) D/S1912B 147500 (147500) Jyske Bank ÓSLÓ 430 (430) OsloTotal IND 933,08 (933,08) Norsk Hydro 328 (328) Bergesen B 145 (145) Hafslund AFr 43,3 (43,3) Kvaerner A 289 (289) Saga Pet Fr 95,5 (95,5) Orkla-Borreg. B 389 (389) Elkem A Fr 103 . (103) Den Nor. Olies 15,1 (16,1) STOKKHÓLMUR Stockholm Fond 2281,27 (2281,27) Astra A 329 (329) Electrolux 430 (430) Ericsson Tel 205 (205) ASEA 779 (779) Sandvik 167,5 (167,6) Volvo 146,5 (146,5) S-E Banken 60 (60) SCA 146 (146) Sv. Handelsb 188,5 (188,5) Stora 93 (93) Verð á hlut er í gialdmiðli viðkomandi lands. 1 London er verðið í pensum. LV: verð við j lokun markaða. LG: lokunarverð daginn áður. j Nýja skólastefnan í FYRRI greininni fjallaði ég um árang- urslausar tilraunir mín- ar til að fá málsmetandi menn innan skólakerf- isins til að endurskoða ríkjandi skólastefnu. í inngangi að fyrri grein- inni segir að Uppeldis- fræðin eða Sálfræðin sem „stofnun" hafí nú tögl og hagldir í uppeld- ismálum hér á landi. En hvert er inntak þess- ara fræða? Áður en þeirri spurn- ingu er svarað er nauð- synlegt að gera sér grein fyrir því að bar- áttan um yfirráðin yfir hugum mannanna og andlegri til- veru þeirra er jafngömul mannkyn- inu. Þó að klerkaveldi kirkjunnar hafi smám saman látið á sjá alla þessa öld hefur veldi „klerkanna“ ekki horfið. Það hefur aðeins færst í hendur annarra, t.d. að miklum hluta til Sálfræðinnar. Fyrir einni öld tók Sálfræðin að ásælast skólana, hin unga vísinda- grein vildi fá einkarétt á uppeldi og kennslu. Hún taldi sig hafa yfir að ráða vísindalegum aðferðum sem gætu valdið byltingu í mannheimi. Sterkar líkur bentu til að með réttum uppeldisaðferðum væri hægt að Helga Sigurjónsdóttir koma í veg fyrir spill- ingu mannanna. Menn væru fæddir góðir, en vont þjóðfélag og slæmar uppeldis- aðstæður skemmdi þá. Þetta var glæsileg framtíðarsýn og mikið í húfi að nýju vísindin fengju full yfirráð yfir uppeldi ungviðisins. En hér var ekki allt sem sýndist. Sálvísind- in voru og eru annars eðlis en raunvísindi. Rannsóknir á huga mannsins leiða ekki til óyggjandi niðurstaðna. Kennslusálfræðingar hafa orðið að viður- kenna vanmátt sinn. Góð kennsla er staðreynd, en vísindalega sönnuð og rétt kenning um kennslu er ekki til. Gott uppeldi er staðreynd, en hugmyndir um vísindalegt uppeldi í anda tiltekinna kenninga í sálfræði eru í besta falli meinlausar blekking- ar, í versta falli hættuleg trú. Talsmenn nýju skólastefnunnar hér á landi trúðu því lengi vel og trúa jafnvel enn að sálfræðin hafí yfir að ráða traustum vísindalegum aðferðum við kennslu og uppeldi. Með réttum skilyrðingum og réttu námsumhverfi geti kennarar tryggt að „náttúrlegt þroskaeðli lífverunn- FISKVERÐ A UPPBOÐSMORKUÐUM - HEIMA I 12.12. 1996 Hæsta Lægsta Meðal- Magn Heildar- verð verð verð (kíló) verð (kr.) ALLIR MARKAÐIR Annar afli 70 30 49 1.164 56.662 Blálanga 76 76 76 18 1.368 Grásleppa 5 5 5 25 125 Hlýri 174 156 165 692 114.313 Karfi 65 30 63 3.490 220.913 Keila 69 54 62 6.288 392.332 Langa 105 30 88 3.305 290.069 Langlúra 119 119 119 202 24.038 Lúða 635 280 379 670 253.684 Lýsa 49 43 47 167 7.787 Sandkoli 85 18 83 3.203 264.664 Skarkoli 143 105 125 1.263 158.274 Skrápflúra 66 66 66 41 2.706 Skötuselur 260 158 165 1.241 205.028 Steinbítur 152 115 147 758 111.721 Sólkoli 265 265 265 147 38.955 Tindaskata 21 10 19 1.576 30.291 Ufsi 71 47 54 2.669 143.396 Undirmálsfiskur 80 66 73 7.916 580.887 Ýsa 110 30 99 42.380 4.196.099 Þorskur 150 66 104 78.054 8.150.350 Samtals 98 155.269 15.243.662 FMS Á ÍSAFIRÐI Hlýri 158 158 158 84 13.272 Karfi 30 30 30 84 2.520 Keila 55 55 55 488 26.840 Langa 30 30 30 19 570 Lúða 465 280 378 434 163.978 Steinbítur 115 115 115 13 1.495 Tindaskata 10 10 10 255 2.550 Ýsa 110 96 99 2.175 215.303 Samtals 120 3.552 426.528 FAXALÓN Annar afli 56 56 56 100 5.600 Keila 61 61 61 500 30.500 Tindaskata 21 21 21 400 8.400 Ýsa 84 78 83 2.100 173.250 Þorskur 88 88 88 800 70.400 Samtals 74 3.900 288.150 FISKMARKAÐUR SNÆFELLSNESS Undirmálsfiskur 66 66 66 500 33.000 Ýsa 96 65 86 2.350 202.711 Þorskur 113 66 89 22.250 1.971.350 Samtals 88 25.100 2.207.061 FISKMARKAÐUR SUÐURNESJA Annar afli 70 56 64 564 36.062 Blálanga 76 76 76 18 1.368 Grásleppa 5 5 5 25 125 Hlýri 174 160 170 428 72.961 Keila 69 59 67 3.800 253.992 Langa 105 82 88 3.253 286.166 Lúða 635 325 511 92 46.995 Lýsa 49 43 47 167 7.787 Sandkoli 85 18 83 3.203 264.664 Skarkoli 143 127 133 799 106.195 Skrápflúra 66 66 66 41 2.706 Skötuselur 260 158 160 1.141 183.028 Steinbítur 152 141 148 300 44.499 Sólkoli 265 265 265 147 38.955 Tindaskata 21 21 21 921 19.341 Ufsi 71 52 68 859 58.326 Undirmálsfiskur 80 70 76 5.416 411.887 Ýsa 110 30 102 31.255 3.200.825 Þorskur 150 80 105 36.756 3.855.337 Samtals 100 89.185 8.891.219 HÖFN Annarafli 30 30 30 500 15.000 Hlýri 156 156 156 180 28.080 Karfi 65 63 64 3.406 218.393 Keila 54 54 54 1.500 81.000 Langa 101 101 101 33 3.333 Langlúra 119 119 119 202 24.038 Lúða 305 295 297 144 42.710 Skarkoli 115 105 112 464 52.079 Skötuselur 220 220 220 100 22.000 Steinbítur 149 145 148 445 65.727 Ufsi 47 47 47 1.810 85.070 Undirmálsfiskur 68 68 68 2.000 136.000 Ýsa 90 88 90 4.500 404.010 Þorskur 143 101 123 18.248 2.253.263 Samtals 102 33.532 3.430.703 Nýja skólastefnan hefur valdið mér vonbrigðum, segir Helga Siguijóns- dóttir, í þessari síðari grein sinni, og ekki sízt skólapólitískir þverhausar. ar“ fái að blómstra svo að vitnað sé til aðalhugmyndafræðings stefn- unnar hér á landi, dr. Wolfgangs Edelstein. (Skóli - nám - samfélag. 1988). Þess vegna megi kennarar ekki gera ótímabærar kröfur til nem- enda, þeir verði sjálfir að fínna hjá sér námshvötina og óska eftir kennslunni. Sé grunur um svokallað- an seinþroska geti verið hættulegt að kenna tiltekið námsefni, slík kennsla geti skaðað barnið. En þessar kenningar eru ekki rétt- ar, þær eru ekkert annað en hugar- fóstur einhverra kenningasmiða eða öllu heldur túlkun á kenningum Je- ans nokkurs Piagets, en hann er eitt af mörgum föllnum átrúnaðar- goðum nýju sálfræðinnar. (Annars veit ég ekki betur en hann sé ennþá hafður í hávegum í Kennaraháskóla íslands). Auðvitað er ekki nokkur leið fyrir kennara að vita hvort nem- andi getur tileinkað sér tiltekið námsefni nema reyna að kenna hon- um það. En er gagnrýni mín og annarra á skólastefnuna byggð á nægilega góðum rökum? Horfum við ekki á gamla skólann í rómantísku ljósi æskuáranna? Það helsta sem ég hef gagnrýnt er eftirfarandi: Lokað hef- ur verið á málefnalegar umræður um endurskoðun á stefnunni. Beinn og óbeinn þrýstingur hefur verið lagður á kennara að beita aðeins „réttum" kennsluaðferðum þó að aðrar aðferðir hafi gefist eins vel eða betur. Stefnan í kennslu svokall- aðra seinþroska barna er ekki í sam- ræmi við námshæfileika þeirra. Engu er líkara en verið sé að forða þeim frá náminu, láta þau gera eitt- hvað allt annað en takast á við skipu- legt og agað nám. Ég hef mörg dæmi um þetta úr ýmsum skólum á höfuðborgarsvæðinu. Raunar er þarna um að ræða kjarna málsins. Námsgreinar og kennsla þeirra hef- ur verið sett í annað sæti, verklegar æfíngar í samskiptum og svokölluð viðhorfamótun í fyrsta sæti. Æfíng- arnar eiga að þjálfa börnin í lýðræð- islegum lifnaðarháttum þar sem vandamái eru rædd og leyst á frið- samlegan hátt. Allt þetta og meira til hef ég rökstutt vel í Morgunblaðs- greinunum sem koma bráðum út í lítilli bók sem heitir Þjóð í hættu. Undirtitill: Hvert stefnir skólinn? Mér er hins vegar fuilljóst að nú skiptir miklu máli að vanda sig og flana ekki að breytingum nema að vel yfirlögðu ráði. Ekki er gott að kollvarpa öllu sem fyrir er eins og var gert fyrir aldaríjórðungi. Samt er þörf skjótra breytinga. Ég er ekki sammála þeim sem telja að það taki áratugi að koma menntun í landinu í þokkalegt horf aftur. Ég hef í ræðu og riti lagt til margt sem er hægt að gera strax og kostar lítið. Það fyrsta og mikilvægasta er að láta af vanmati á stórum hópi nemenda. Þetta úrræði er meira að segja ókeypis. Ef allir kennarar ganga til verks með þá hugsun í kollinum að hver einn og einasti nemandi þeirra sé að minnsta kosti jafngáfaður og hann sjálfur mun árangurinn ekki láta á sér standa. Því miður erum við mannanna börn svona skelfilega ófullkomin, gáfna- hrokinn ætíð á næsta leiti. I öðru lagi þarf að taka móðurmálskennslu og lestrarþjálfun föstum tökum í öllum skólum og í öllum bekkjum, auka hana, bæta og endurskipu- ieggja. Samhliða því á að þjálfa sérstaka lestrarkennara sem geta farið í skólana og kennt kennurum sem hafa ekki fengið nógu góða þjálfun í kennaranáminu. í þriðja iagi á að taka öll svokölluð sérúr- ræði til endurskoðunar. í fjórða lagi á að taka stærðfræðikennslu og raungreinar til endurskoðunar og skrifa nýjar kennslubækur. I fimmta lagi á hver námsgrein að hafa skýr kunnáttumarkmið og skólastjórar eiga að sjá svo um að námsárangur verði kannaður reglu- lega með vönduðum prófum. Sam- keppni milli bekkja og skóla kemur vel til greina. í sjötta lagi á að skipa námsstjóra í íslensku, stærðfræði og erlendum tungumálum. Grunn- tónnin í öliu saman á að vera: Nám er vinna, það er gaman að vinna < og vinna skilar árangri. Verði hins vegar ekkert að gert er skammt í það að skólarnir á Landinu okkar kalda verði einn allsheijar Latibær. Þó að Uppeldisfræðin sé á villi- götum er samt margt ákaflega vel gert í grunnskólunum okkar. Við megum ekki gleyma því að harka gagnvart litlum börnum þekktist í gamla skólanum og jafnvel líkam- legar hirtingar. Slíkt vill maður ekki sjá í skólum framtíðarinnar. Þó að nýja skólastefnan hafi valdið mér vonbrigðum, eða öllu heldur þeir skólapólitísku þverhausar sem tóku völdin í sínar hendur strax í upphafi, er mannúðarstefna ríkj- andi í íslenskum skólum og ríkur vilji allra starfsmanna til að hlúa sem best að ungviðinu. Það má ekki gleymast og það skal metið að verðleikum. Höfundur er kennari og námsráðgjafi. Olíuverð á Rotterdam-markaði, 30. sept. til 9. des. BENSÍN, dollarar/tonn 1604 H- -4 ♦ • -t-—4—4-4--»---»--» *+ 4.0 11. 18. 25. 1.N 8. 15. 23. 29. 6.D ÞOTUELDSNEYTI, dollarar/tonn rC 243,5/ 242,5 200-y 180+~l-1—-t—H—4^4—4-4—"t..-t"i 4.0 11. 18. 25. 1.N 8. 15. 23. 29. 6.D
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.