Morgunblaðið - 13.12.1996, Side 38
.38 FÖSTUDAGUR 13. DESEMBER 1996
AÐSEIMDAR GREINAR
MORGUNBLAÐIÐ
FYRIR um það bil 120 árum
áttum við íslendingar lítið sem
ekki neitt annað en ofurlitla bjart-
sýni. Um þetta leyti fóru að sjást
veikburða frjóangar í þjóðlífmu,
og þótt þjóðin yrði enn fyrir þung-
► um áföllum héldu þeir lífi og döfn-
uðu smátt og smátt. Eitt gerðist
af öðru, og hver áfangi fram á við
jók bjartsýni þjóðarinnar og hvatti
menn til meiri afreka. Heima-
stjórninni fylgdi svo mikið átak,
tæknibylting í grundvallaratvinnu-
grein okkar, undur sem líkja mátti
við hin annáluðu þýsku og jap-
önsku undur. Fólk, með takmark-
aða tæknilega þekkingu yfirgaf
róðrarskipin og kom upp stórum
vélbáta- og togaraflota á örfáum
árum. Þar með voru efnahagslegar
undirstöður sjálfstæðisins treystar
og þjóðin var reiðubúin til að taka
við fullveldinu.
Ég er viss um að engum íslend-
* ingi datt í hug á fullveldisárinu
1918, að innan aldarinnar mundi
koma fram áhrifafólk, sem berðist
fyrir skerðingu fullveldis þjóðar-
innar, og jafnvel afnámi þess. Ég
læt mér detta í hug hvaða nafn-
gift slíkt fólk hefði fengið fyrir sjö
áratugum en læt vera að nefna
hana hér. En það var einmitt full-
veldið, vitundin um eigin vald, sem
efldi fullveldiskynslóðina til svo
mikilla átaka. Þessi kynslóð byggði
^upp skólakerfið, heilbrigðiskerfið,
vegakerfíð o.s.frv., skóp allan þann
aðbúnað sem við njótum allt að
því úr engu, og þar með urðu til
þau tækifæri, sem við
nú eigum völ á.
Ánægja þingmanna
Siv Friðleifsdóttir,
Alþingismaður, skrif-
aði grein í Tímann á
sl. sumri. Það eina
sem ég man úr grein-
inni var sú tilkynning
Sivjar að framkvæmd
EES samningsins
gengi vel. Þetta til-
kynnti Siv sem gleði-
lega frétt. Svipuð
ánægja með EES
samninginn hefur
komið fram hjá fleiri
framsóknarmönnum.
Þetta fólk er greinilega sátt við
samninginn og þá fullveldisskerð-
ingu sem honum fylgir. En er
samningurinn þá svo hagkvæmur
fyrir okkur að ekki sé áhorfsmál
að þola hans vegna mikla skerð-
ingu og jafnvel afnám fullveldis-
ins?
EES samningnum var á sínum
tíma þröngvað upp á íslendinga.
Það áróðursstríð var byggt á
gömlu jesúítareglunni að tilgang-
urinn helgaði meðalið. Höfuðpaur
talsmannanna, þáverandi utanrík-
isráðherra, var í meira lagi óvand-
ur að meðölum þegar hann var
að sannfæra annarsvegar misvitra
alþingismenn og hinsvegar blá-
saklausa þjóðina. Löngu er í ljós
komið að meginhluti stórfeng-
legra lýsinga hans á Evrópuhrað-
lestinni og öllu sem
henni tengdist er
fleipur eitt og að
samningurinn hefur
ekki gefið okkur nema
brotabrot af því sem
hann sagði okkur að í
vændum væri. Enn er
fréttaflutningur af
EES samningnum
afar takmarkaður hér
á landi og einkennist
hann fyrst og fremst
af einhliða fréttatil-
kynningum frá yfir-
völdum í Brussel eða
frá heilaþvegnum ís-
lendingum þar í borg
eða hér heima. Grund-
vallaratriði er, að EES samningur-
inn er ekki venjulegur viðskipta-
samningur heldur einnig samning-
ur um meiriháttar valdaafsal Al-
þingis og ríkisstjórnar. Ennþá
halda íslenskir alþingismenn og
fleiri því samt fram að samningur-
inn sé jafngóður og haldið var
fram þegar mest var um hann
deilt. Én ég fullyrði hinsvegar, að
efnahagslegur ávinningur Islend-
inga af þessum samningi sé sára-
lítill, enginn eða jafnvel neikvæð-
ur. Varla er hægt að búast við
öðru því Evrópuhraðlestin hefur
ekki fundist enn. Flestar þjóðir
Evrópusambandsins eiga nú í
miklum efnahagslegum erfiðleik-
um og atvinnuleysi víðast hvar
mjög mikið og fer vaxandi. Sárast
er hið mikla atvinnuleysi ungs
fólks, en fyöldi evrópskra ung-
menna getur ekki vænst þess að
fá nokkru sinni vinnu.
Hreppsnefnd í stað Alþingis
Ein höfuðástæða þess að ESB
var stofnað var, að Evrópa gat
ekki staðist samkeppni Bandaríkj-
anna og Asíuríkja í fjölmörgum
atvinnugreinum. ESB varð sem sé
til sem hræðslubandalag. Óttin var
og er á rökum reistur og á næstu
árum mun efnahagslegt bil á milli
flestra ESB þjóða annarsvegar og
hinsvegar Bandaríkjanna og Asíu-
ríkjanna, halda áfram að breikka.
í fyrri greinum mínum um EES
og ESB benti ég oft á, að við ætt-
um miklu fleiri möguleika til ábata-
samra utanríkisviðskipta en ein-
ungis við Evrópu og við þyrftum
því ekki að færa óeðlilegar fórnir
Efnahagslegur ávinn-
ingur íslendinga af
EES-samningnum, seg-
ir Bjami Einarsson, er
sáralítill, enginn eða
jafnvel neikvæður.
til þess eins að öðlast rétt til eðli-
legra viðskipta við þessa nágranna
okkar. Samt voru fórnirnar færðar
án ávinnings. Síðan það gerðist
hafa tilskipanir og reglugerðir bor-
ist til Alþingis í stórum stíl og all-
ar yfírlýsingar Jóns Hannibalsson-
ar um raunhæft neitunarvald okk-
ar hafa, eins og við Samstöðufólk
héldum fram á sínum tíma, reynst
þvaður. Svívirðing Alþingis verður
augljósari með hveijum degi sem
líður. í Morgunblaðinu þann 16.
nóvember sl. var stutt „Evrópu-
grein“ um hinn þekkta enska lá-
varð Tebbit, en hann hafði þá hót-
að stofnun nýs flokks ESB-and-
stæðinga. Hann færði rök fyrir
stofnun slíks flokks og í tilefni af
vinnutímatilskipun ESB, sem
þröngvað er upp á Breta með dómi,
sagði hann, að breska þingið væri
„þing, sem að stórum hluta er sam-
sett af þingdvergum og samþykkir
að verða smátt og smátt lítið meira
en héraðssamkunda með löggjaf-
arvald á lægra stjórnsýslustigi,
sem setur lög um æ smærri hluta
landsmála okkar“. Þessi lýsing á
að sjálfsögðu fyllilega við Alþingi
íslendinga. Þessi forna grundvall-
arstofnun íslensks fullveldis og lýð-
ræðis er á sömu leið og næstelsta
þjóðþingið, það enska, og á sömu
þróunarbraut og Alþingi var eftir
gerð Gamla sáttmála. En sá er
núna munurinn, að við erum ekki
lengur í vandræðum með siglingar
til og frá Islandi og að við erum
ekki í neinu eftirbátar þjóðanna í
Vestur-Evrópu. Nú er íslensk þekk-
ing orðin söluvara víðsvegar um
heim og íslensk sjávarútvegsfyrir-
tæki veita aðstoð og fjárfesta í
fjölda fjarlægra landa. íslenskur
hugbúnaðariðnaður er að blómstra
og tekur t.d. hugbúnaðariðnaði
Þjóðveija langt fram. Viðskipti okk-
ar við Asíuþjóðir vaxa ár frá ári.
Með þetta allt í huga er aug-
ljóst, að við höfum enga þörf fyrir
evrópsk fyrirmæli, tilskipanir og
reglugerðir heldur munu þessi af-
skipti hefta okkur. Enn fráleitara
er, að íslendingar gerist aðilar að
Evrópusambandinu og einangri sig
þar. Niðurstaða þessarar greinar
er því, að Samstöðu um óháð Is-
land sé skylt að taka nú þegar upp
harða baráttu fyrir uppsögn samn-
ingsins um evrópskt efnahags-
svæði. Þetta verður að gerast
nokkuð fljótt til Jsess að fyrir-
byggja að Alþingi Islendinga verði
orðið að hreppsnefnd innan fárra
ára.
Höfundur erfv. aðstoðarforstjóri
Byggðastofnunar.
Endurheimtum
fullveldi Islands
Bjarni
Einarsson
RAÐAUGIYSINGAR
Kennsla í stærðfræði
Flensborgarskólinn óskar að ráða kennara
í stærðfræði á vorönn 1997.
Starfið hefur áður verið auglýst, en umsóknar-
frestur er hér með framlengdur til
18. desember.
Laun eru samkvæmt kjarasamningum
kennarafélaganna.
Allar nánari upplýsingar veitir skólameistari
í síma 565 0400 eða 555 0560.
Skólameistari.
^ ^ Fíö,brautaskó,i Suðurnesja
Kennara í netagerð
Við Fjölbrautaskóla Suðurnesja er laus til
umsóknar IV2 staða kennara í sérgreinum
netagerðar.
Launakjör eru samkvæmt kjarasamningum
framhaldskólakennara.
Frekari upplýsingar um stöðurnar veitir
skólameistari í síma 421 3100.
Umsóknir þurfa að berast skólameistara
fyrir 27. desember.
Skólameistari.
Kokkur óskast
á íslenskan veitingastað sem verður opnaður
í Svíþjóð í mars 1997.
Umsóknir, ásamt meðmælum, sendist í síð-
asta lagi 16. desember til Café Glasblásar-
en, Tornbyvágen 1, 582 73 Linköping.
Upplýsingar í síma 0046 13121554.
TILKYNNINGAR
Tollkvótar
vegna innflutnings á
unnum kjötvörum
Með vísan til 53. gr. laga nr. 99/1993 um
framleiðslu, verðlagningu og sölu á búvörum,
sbr. breytingu með lögum nr. 87/1995 og
með vísan til reglugerðar útgefinni 10. des-
ember 1996, er hér með auglýst eftir um-
sóknum um tollkvóta vegna innflutnings á
unnum kjötvörum.
Nánari upplýsingar liggja frammi í ráðu-
neytinu á skrifstofutíma frá kl. 9.00-16.00.
Skriflegar umsóknir skulu sendar með bréfi
eða símbréfi til landbúnaðarráðuneytisins,
Sölvhólsgötu 7, 150 Reykjavík, og skulu hafa
borist fyrír kl. 15.00 fimmtudaginn 19. des-
ember 1996.
Landbúnaöarráðuneytið,
10. desember 1996.
Tollkvótar
vegna innflutnings á smjöri,
ostum og eggjum
Með vísan til 53. gr. laga nr. 99/1993 um
framleiðslu, verðlagningu og sölu á búvörum,
sbr. breytingu með lögum nr. 87/1995 og
með vísan til reglugerðar útgefinni 10. des-
ember 1996, er hér með auglýst eftir um-
sóknum um tollkvóta vegna innflutnings á
smjöri, ostum og eggjum.
Nánari upplýsingar liggja frammi í ráðu-
neytinu á skrifstofutíma frá kl. 9.00-16.00.
Skriflegar umsóknir skulu sendar með bréfi
eða símbréfi til landbúnaðarráðuneytisins,
Sölvhólsgötu 7, 150 Reykjavík, og skulu hafa
borist fyrir kl. 15.00 fimmtudaginn 19. des-
ember 1996.
Landbúnaðarráðuneytið,
10. desember 1996.
FUNDIR - MANNFA GNAÐUR
Handverkssýning
laugardaginn 14. desember frá kl. 10,
sunnudaginn 15. desember frá kl. 12.
Tónleikar og verslanir opnar
Garðatorg, Garðabæ.
FÉLAGSLÍF
I.O.O.F. 1 = 17812138'/? = Jv.