Morgunblaðið - 28.12.1996, Blaðsíða 18

18 LAUGARDAGUR 28. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Formlega gengið frá stofnun hlutafélags um rekstur Póst- og símamálastofnunar í gær
Morgunblaðið/Golli
HALLDÓR Blöndal samgönguráðherra og Friðrik Sophusson
fjármálaráðherra takast í hendur á stofnfundi Pósts og síma
hf., sem haldinn var í gær. Að baki þeim stendur Jón Birgir
Jónsson, ráðuneytisstjóri í Samgönguráðuneytinu.
STOFNFUNDUR Pósts og síma
hf. var haldinn í gær og var þá
formlega gengið frá stofnun
hlutafélags um starfsemi Póst-
og símamálastofnunar. Hlutafé
fyrirtækisins nemur 7,5 milljörð-
um króna og eigið fé um tíu millj-
örðum króna. Fyrirtækið mun um
áramótin taka við því hlutverki
sem Póst- og símamálastofnunin
hefur hingað til sinnt.
Halldór Blöndal samgönguráð-
herra gaf út þrjú rekstrarleyfi til
hins nýja félags á stofnfundinum
í gær að viðstöddum Friðrik Sop-
hussyni fjármálaráðherra. Eitt
fyrir póstþjónustu, annað fyrir
íjarskipti og fjarskiptaþjónustu
og hið þriðja til reksturs GSM fjar-
skiptakerfís.
Samgönguráðherra sagði á
stofnfundinum að Póstur og sími
hf. yrði mjög öflugt fyrirtæki og
án efa hið stærsta sem stofnað
hefði verið af ríkinu. Hlutafé þess
næmi 7,5 milljörðum króna og
ársveltan tólf milljörðum króna.
Á elleftu stundu
Halldór sagði að Póstur og sími
hf. væri stofnaður á elleftu stundu
ef höfð væri í huga hin öra þróun
í fjarskiptamálum, sem nú ætti
sér stað. Upphaflega hefði verið
stefnt að því að breyta stofnun-
inni í hlutafélag á síðasta kjör-
tímabili en ekki hefði verið póli-
tískur vilji fyrir því fyrr en eftir
stjórnarskiptin á síðastliðnu ári.
Nú væri breytingin orðin að veru-
leika og væri hann sannfærður
um að hún yrði fyrirtækinu og
landsmönnum öllum til góðs. Þar
sem fyrirtækið væri vel rekið og
hefði hæfu starfsfólki á að skipa
hefði það mikla möguleika á að
veita enn betri þjónustu á góðu
verði.
Á stofnundinum voru eftirtald-
ir skipaðir í stjórn Pósts og síma
hf.: Pétur Reimarsson fram-
kvæmdastjóri, Magnús Stefáns-
son alþingismaður, Jenny Jens-
dóttir framkvæmdastjóri, Elín
Björg Jónsdóttir skrifstofumað-
ur, Gunnar Ragnars viðskipta-
fræðingur, Sigrún Benedikts-
dóttir lögfræðingur og Þorsteinn
Ólafsson. Stjórnin hefur skipt
þannig með sér verkum að Pétur
er formaður, Magnús varafor-
maður en Jenny ritari.
Samkvæmt nýju skipuriti
Pósts og síma hf. verður starf-
semi þess skipt í sex svið: fjar-
skiptanet, þjónustusvið fjar-
skipta, samkeppnissvið fjar-
skipta, Ijármálasvið, rekstrarsvið
og póstsvið.
Búist við mikilli örtröð í sölu hlutabréfa til einstaklinga síðustu daga ársins
Heildarvelta á hlutabréfa-
markaði 16-18 milljarðar
MIKIÐ líf hefur verið í hlutabréfasölu til ein-
staklinga hjá verðbréfafyrirtækjunum nú í des-
ember eins og endranær á þessum tíma árs.
Samkvæmt upplýsingum fyrirtækjanna er al-
menningi almennt ráðlagt að kaupa hlutabréf
í hlutabréfasjóðum og hafa flestir þann hátt á
nú í desember. Töluverður fjöldi einstaklinga
hefur jafnframt fjárfest í hlutabréfum í ákveðn-
um fyrirtækjum á þessu ári.
Búist er við mikilli örtröð hjá verðbréfafyrir-
tækjum næstu daga allt fram til áramóta og
víða verður því opið í dag, laugardag. Einnig
verður hægt að tryggja sér bréf allt fram til
kl. 14 á gamlársdag.
Björn Jónsson, forstöðumaður Hlutabréfa-
sjóðsins hf., segir að sala hlutabréfa í sjóðnum
til einstaklinga hafi gengið mjög vel á þessu
ári og útlit sé fyrir að hún verði álíka mikil og
í fyrra. Eignir sjóðsins nema nú um 3,3 milljörð-
um og hluthafar eru orðnir hátt í 6 þúsund,
en það sem af er árinu nemur salan tæplega 1
milljarði. „Sala hlutabréfa í sjóðnum mun verða
vel yfir 1 milljarði á árinu, þannig að þegar
upp verður staðið í árslok má gera ráð fyrir
að eignir hans nemi um 3,5-3,6 milljörðum,"
sagði hann.
Hlutabréfasjóðurinn setti á stofn nýjan sjóð
nú í haust, Vaxtarsjóðinn, og mun hann einkum
fjárfesta í fyrirtækjum sem talið er að eigi
hagnaðar- eða vaxtarmöguleika, innanlands eða
utan. Hluthafar eru nú orðnir um 100 talsins
og heildareignir um 120 milljónir. Björn segir
að sjóður af þessu tagi sé fyrst og fremst ætlað-
ur þeim sem eigi töluvert mikið af hlutabréfum
fyrir í öðrum sjóðum eða fyrirtækjum.
Góður stígandi
Hjá Fjárvangi hf., sem rekur Almenna hluta-
bréfasjóðinn, hefur sala bréfa verið mjög mikil
og meiri en búist var við, að sögn Steinþórs
Baldurssonar, forstöðumanns. „Skriðan fór af
stað í kringum 10. desember og kannski má
rekja það til aðgerða sem við fórum út í. Síðan
hefur verið góður stígandi í þessu og núna er
mjög mikið að gera,“ sagði hann. Heildareignir
sjóðsins nema nú um 430 milljónum, en áætlað
er að þær verði komnar í um 550-560 milljónir
um áramótin, Um síðustu áramót voru þær ríf-
lega 200 milíjónir.
Hjá Landsbréfum var sömuleiðis mikið að
gera í gær eða í líkingu við gang mála undanfar-
in ár á þessum árstíma. Eignir íslenska hluta-
bréfasjóðsins nema nú tæpum 1.500 milljónum
og eignir Islenska fjársjóðsins tæpum 800 millj-
ónum, en þar er sömuleiðis um mikla aukningu
að ræða.
Metár á hlutabréfamarkaði
Heildarvelta á hlutabréfamarkaði á þessu ári
verður á bilinu 16-18 milljarðar, en nákvæm
tala fæst ekki fyrr en niðurstöður liggja fyrir
úr þeim hlutabréfaútboðum sem eru í gangi um
þessar mundir. Þar af hafa átt sér stað viðskipti
í kerfi Verðbréfaþings íslands fyrir 6 milljarða
en þau námu 2.858 milljónum í fyrra. Viðskipt-
in á Opna tilboðsmarkaðnum verða nálægt 2
milljörðum, samanborið við 763 milljónir í fyrra.
Þá eru utanþingsviðskipti áætluð 1-2 milljarðar.
Árið 1996 verður hið langstærsta frá upphafi
þegar litið er til hlutabréfaútboða. Sala í hluta-
bréfaútboðum fyrirtækja losar 5 milljarða, en
þar af nema útboð sjávarútvegsfyrirtækja um 4
milljörðum. Þá er áætlað að hlutabréfasjóðirnir
selji bréf fyrir 3 milljarða og bréf fyrir 300
milljónir hafa verið seld á almennum markaði í
tengslum við einkavæðingu ríkisfyrirtækja og
fyrirtækja sveitarfélaga.
Hér eru hins vegar ekki meðtalin ýmis önnur
viðskipti með hlutabréf, eins og t.d. sala Akur-
eyrarbæjar á hlutabréfum sínum í Útgerðarfé-
lagi Akureyringa hf.
Jólaverslunin meiri en ífyrra
JÓLAVERSLUNIN virðist hafa
gengið með ágætum ef marka má
veltu greiðslukorta dagana fyrir jól
og umsagnir nokkurra kaupmanna
sem Morgunblaðið ræddi við. Jóla-
verslunin virðist nú hafa dreifst á
fleiri daga en nokkur síðustu jól,
enda helgi dagana fyrir Þorláks-
messu. Þá virðist hafa verið meiri
verslun á Laugaveginum á Þorláks-
messu en annars staðar, enda viðr-
aði mjög vel þann dag til útiveru.
10-12% meiri en í fyrra
Einar S. Einarsson, forstjóri
Visa-ísland, sagði að veltan á kred-
it- og debetkotum hefði verið mikil
að undanförnu og um nokkra aukn-
ingu væri að ræða miðað við fyrra
ár, þótt öll kurl væru ekki enn kom-
in til grafar. Miðað við veltuna
mætti þó hiklaust áætla að jóla-
verslunin hefði verið 10-12% meiri
en í fyrra.
Einar sagði að veltan væri yfir-
leitt um 20% meiri í desember en
í öðrum mánuðum. Veltan í hveijum
mánuði væri um fimm milljarðar
króna og því bættist við einn millj-
arður í greiðslukortaúttektum sem
rekja mætti beint til jólanna. Við
það bættust raðgreiðsluviðskipti
sem hefðu verið mjög blómleg nú
og næmu örugglega 500 milljónum
króna til viðbótar. Sú upphæð
greiddist síðan á allt að því 36
mánuðum eftir upphæð og um-
fangi. Debetkortaviðskipti hefðu
einnig verið mjög blómleg og hefðu
numið um 1.300 milljónum króna
síðustu vikuna fyrir jól.
Einar sagði að þeir áætluðu að
um 70% viðskiptanna í matvörubúð-
um væru rafræn, en alveg upp í
80% af viðskiptunum í sérvörubúð-
um. Að auki væri hægt nú að taka
út peninga á kredit- og debetkort.
Peningaúttektir á kredítkort hefðu
numið tæpum 100 milljónum króna
síðustu vikuna fyrir jól.
Gott hljóð í kaupmönnum
Sigurður Jónsson, framkvæmda-
stjóri Kaupmannasamtakanna,
sagði að almennt væri mjög gott
hljóð í kaupmönnum varðandi jóla-
verslunina og það ætti bæði við um
höfuðborgarsvæðið og stærri versl-
unarstaði út á landi. Færðin hefði
verið mjög góð og því hefði kannski
verið meira um það að fólk færi á
stærri verslunarstaði en oft áður.
Sigurður sagði að veðrið spilaði
alltaf stórt hlutverk varðandi jóla-
verslunina. Þannig hefði verslun í
Kringlunni á Þorláksmessu ekki
verið mjög góð, en dagamir þar á
undan hins vegar verið mjög góðir.
Hins vegar hefði verslunin á Lauga-
veginum verið mjög góð á Þorláks-
messu vegna góða veðursins.
Sigurður sagði að tilfinningin
væri sú að jólaverslunin hefði verið
meiri en í fyrra. Það hafi orðið
aukning í fyrra og menn teldu að
verslunin hefði aukist frá því sem
þá hefði verið. Þetta væri hins veg-
ar meira tilfinning en að tölulegar
upplýsingar lægju fyrir um þetta
nú.
Óskar Magnússon, forstjóri Hag-
kaups, sagði að þeir hjá Hagkaup
væru sáttir viðjólaverslunina. Salan
nú hefði dreifst á fleiri daga en í
fyrra, en jafnframt verið jafnari,
sem hentaði ágætlega, því álagið
gæti orðið of mikið á Þorláksmessu.
Salan hefði verið mjög góð og þeir
væru mjög ánægðir með sinn hlut.
Óskar sagði að þeim sýndist að
verslunin hefði verið meiri nú en í
fyrra, en um það væri ekki fyrir-
liggjandi samantekt ennþá. Góð
sala á Laugaveginum hefði hins
vegar verið áberandi á Þorláks-
messu vegna góða veðursins.
Minna um
pantanir
vestan-
hafs ínóv-
ember
Washington. Reuter.
MINNA var pantað af dýrum
framleiðsluvarningi í Bandaríkjun-
um í nóvember en búizt hafði ver-
ið við vegna minni eftirspurnar
eftir tölvuhlutum og fjarskipta-
búnaði að sögn bandaríska við-
skiptaráðuneytisins.
Verðmæti nýrra pantana á öll-
um tegundum varanlegrar vöru
minnkaði um 1,6% í nóvember í
171,8 milljarða dollara. Er það
fyrsti samdráttur í þijá mánuði
og stingur í stúf við spá hagfræð-
inga í Wall Street um 0,1% aukn-
ingu.
Verðmæti pantana á varanlegri
vöru jókst um 0,5% í október og
4,5% í september. í ágúst varð
3,6% lækkun.
Þótt minna væri um pantanir í
nóvember jukust flutningar full-
unninnar vöru um 0,8% í 170.1
milljarða dollara miðað við 1,2%
samdrátt í október.
Helztu skýringar á aukningunni
eru meiri eftirspurn eftir rafeinda-
og rafmagnstækjum og auknir
flutningar farþegaflugvéla og
varahluta.
------»■■♦ »----
Friður 2000
kærir SPRON
HREYFINGIN Friður 2000 hefur
kært Sparisjóð Reykjavíkur og
nágrennis til bankaeftirlits Seðla-
banka Islands vegna „mismunun-
ar, trúnaðarbrests, ósanninda og
tilraunar til mannorðsskerðingar".
í bréfí Friðar 2000 til banka-
eftirlitsins eru viðskipti hreyfing-
arinnar og Ástþórs Magnússonar
við Sparisjóðinn rakin. Þá er þess
krafist að bankaeftirlitið ávíti
SPRON fyrir óeðlilega viðskipta-
hætti, „auk þess sem bankaeftirlit-
ið gefí tafarlaust út opinbera yfir-
lýsingu sem hreinsi nafn Ástþórs
Magnússonar af þeim rógburði að
nafn hans sé að finna á vanskila-
skrá bankanna".