Morgunblaðið - 21.03.1997, Qupperneq 10

10 FÖSTUDAGUR 21. MARZ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
VERIÐ er að leggja síðustu hönd á stækkun og lagfæringu á
PH Víking sem Páll Helgason í Vestmannaeyjum rekur. Verður
skipið tilbúið til siglinga á næstu dögum.
PH Víking siglir á
ný eftir breytingar
FERÐAÞJÓNUSTUBÁTURINN
PH Víking var sjósettur um helg-
ina eftir gagngerar endurbætur
en hann hefur verið lengdur,
settir á hann síðustokkar, vélar
teknar upp, stýrishúsi breytt og
aðbúnaður farþega bættur.
Ferðaþjónusta Vestmannaeyja
rekur bátinn og sér einnig um
skoðunarferðir í landi, rekur
Hótel Bræðraborg og Gistiheim-
ilið Heimi með alls 30 herbergj-
um og veitingaaðstöðu.
Páll Helgason eigandi PH Vík-
ings segir að með því að lengja
bátinn um 1,4 metra og selja á
hann síðustokka fari hann betur
í sjó og ganghraðinn aukist, verði
15 til 18 mílur. Það þýði að hægt
sé að skjóta farþegum frá Eyjum
til Þorlákshafnar missi þeir af
flugi vegna veðurs. Þá hefur
aðbúnaður um borð verið lag-
Formaður
bankamanna
Greiðslu-
korta-
kerfið
stöðvast
FRIÐBERT Traustason, for-
maður Sambands íslenskra
bankamanna, segir að fullyrð-
ingar forstjóra VISA um að
rafræna greiðslukortakerfið
muni ekki stoppa í verkfalli
bankamanna séu rangar.
Friðbert sagði að fulltrúar
bankamanna hefðu átt fund
með Einari S. Einarssyni, for-
stjóra VISA. Honum ættu því
að vera ljósar afleiðingar verk-
fallsins. Bankamenn væru í
störfum hjá VISA íslandi og
Reiknistofu bankanna. í verk-
falli myndu sjálfvirkar korta-
færsiur stöðvast, notkun á deb-
etkortum leggjast af og heim-
ildakerfi kortafyrirtækjanna
stöðvast. Fyrirtæki gætu tekið
við greiðslum með því að nota
posa, en greiðslumar væru þá
alfarið á ábyrgð fyrirtækjanna
vegna þess að þau gætu ekki
aflað sér upplýsinga um hvort
allt væri í lagi með kortin.
Atkvæðagreiðslu banka-
manna um sáttatillögu ríkis-
sáttasemjara lauk í gær. Að
sögn Vilhelms G. Kristinssonar,
framkvæmdastjóra Sambands
bankamanna, var þátttakan
talsvert meiri en 50%. Efnisleg
niðurstaða myndi þess vegna
ráða því hvort tillagan yrði felld
eða ekki, en ekki þátttakan.
færður, settir tveir stigar í stað
eins upp á efra þilfar, björgunar-
bátar færðir til að skapa meira
rými og rekkverki breytt þannig
að meira skjól myndist við borð-
stokkinn. Einnig eru sæti í far-
þegasal klædd á ný og báturinn
málaður hátt og lágt.
Bættur aðbúnaður farþega
PH Víking var tekinn í notkun
árið 1990 en hann tekur 50 far-
þega. Sigurður Karlsson hannaði
bátinn og einnig breytingarnar
nú. Bátasmiðjan Samtak, undir
sljórn Snorra Haukssonar annað-
ist verkið. Páll Helgason segist
með hinum endurnýjaða bát geta
boðið ferðamönnum, ferðaskrif-
stofum og öðrum enn betri þjón-
ustu en áður. AIls kosta þessar
breytingar kringum 10 milljónir
króna.
„Þetta er orðin glæsifleyta og
allar breytingarnar miða að því
að gera góðan aðbúnað farþega
enn betri um borð,“ sagði Páll
er hann var á þönum við að und-
irbúa lokasprett verksins. Ver-
tiðin i ferðaþjónustunni hefst hjá
Páli kringum páskana og er bát-
urinn í stöðugum ferðum langt
fram á haust. Boðið er uppá
skemmti- og skoðunarferðir
kringum Eyjar fyrir ferðamenn,
fuglalífið og háhyrningar skoðað
og einnig er hægt að hafa veislur
um borð.
Ráðstefna um sjálfstjórn og sjálfstæði á norðurslóðum
Island er mörg-
um fyrirmynd
I NYJU menningar- og ráðstefnu-
miðstöðinni í Nuuk á Grænlandi
stendur nú yfir alþjóðleg ráðstefna
um sjálfstæði, sjálfstjórn og skilyrði
fyrir sjálfbærri þróun á norðurslóð-
um. Ráðstefnan er haldin á vegum
Norðurheimskauts-rannsóknaráðs-
ins (Nordic Arctic Research Forum)
en hana sækja sérfræðingar víða
að, sem rannsakað hafa norður-
slóðasamfélög, einkum með tilliti
til stjórnarfars og möguleika þeirra
á efnahagslegri sjálfstjórn. Ráð-
stefnan hófst á miðvikudagskvöld
og lýkur á sunnudag.
„Það hefur aldrei gerzt áður, að
svo stór hópur virkra sérfræðinga,
sem fást við norðurslóðarannsóknir
komi saman á einum stað,“ segir
Hanne Petersen, prófessor í lög-
fræði og lögfræðilegri félagsfræði
við háskólann á Grænlandi, Ilisi-
matusarfik, en hún átti einna
stærstan þátt í að skipuleggja ráð-
stefnuna. Um 100 nemendur sækja
nú nám við háskólann, sem var
stofnaður fyrir tíu árum.
Frá íslandi sækir ráðstefnuna
Ágúst Þór Árnason, forstöðumaður
Mannréttindaskrifstofu íslands, og
heldur þar erindi um mannréttindi
og fullveldi. „ísland hefur mikla
þýðingu í þessum norðurslóðarann-
sóknum, þar sem það sker sig úr
öðrum norðurslóðasamfélögum með
fullveldinu; þar sem það er eina
sjálfstæða ríkið er mikið horft til
þess til að draga ályktanir um það
hvaða þýðingu munurinn á sjálf-
stjórn og fullu sjálfstæði hefur fyr-
ir lítil Jþjóðfélög á norðurslóðum,"
sagði Ágúst í samtali við Morgun-
blaðið.
Sj ö-eyja-samstarf
Fyrir ári sótti Ágúst ráðstefnu,
sem Qallaði um svipað málefni, eða
stjómarréttarlega og efnahagslega
stöðu smárra samfélaga á norður-
slóðum. Sú ráðstefna var haldin á
vegum NordREFO, sem er rann-
sóknasamstarf sjö eyja í kringum
Norður-Atlantshaf (Islands, Græn-
lands, Færeyja, Nýfundnalands,
Prince Edward Island auk eynna
Morgunblaðið/RAX
NÝJA menningar- og ráðstefnumiðstöðin í Nuuk á Grænlandi.
Mön og Álandseyja). í
kjölfar þeirrar ráð-
stefnu var tekið saman
rit, sem nú er nýútkom-
ið. í því er að finna rit-
gerðir um efni erinda
þeirra, sem haldin voru
á ráðstefnunni.
Ágúst Þór segir að
ráðstefnan hafi sýnt
fram á kosti og galla
smæðarinnar fyrir um-
rædd samfélög. Þau séu
öll háð hinni hnattrænu
þróun, sem átt hefur sér
stað á undanförnum
áratugum. Að hans
mati höfum við á þessu
tímabili lítið sinnt sam-
bandi okkar við nágrannana í Fær-
eyjum og Grænlandi, en á sama tíma
hefur stjómarfarsleg staða þessara
landsvæða innan danska konungs-
ríkisins breytzt töluvert; sjálfstjórn
þeirra hefur aukizt. Sú staðreynd,
að íslandi skuli hafa vegnað vel
efnahagslega frá því það hlaut sjálf-
stæði frá Danmörku gerir að verk-
um, að Færeyingar, Grænlendingar
og fleiri horfa mikið til þess, þegar
þeir íhuga eigin stöðu og möguleika.
Hreyfíngum, sem stefna að enn
aukinni sjálfstjórn, jafnvel sjálf-
Ágúst Þór
Árnason
stæði, hefur vaxið físk-
ur um hrygg á síðustu
árum bæði meðal
Færeyinga og Græn-
lendinga, eftir þá með-
ferð sem Danir sýndu
Færeyingum þegar
þeir lentu í efnahags-
legum öldudal nýlega
og ekki sízt eftir að í
ljós kom að danska
stjómin hafði veitt
leynilega heimild fyrir
geymslu kjamorku-
vopna í herstöð Banda-
ríkjamanna í Thule.
Hanne Petersen segir
að grænlenzkir náms-
menn gæli margir við
slíkar hugmyndir, og taki því þátt
í ráðstefnunni, sem nú stendur yfír
í Nuuk af miklum áhuga.
Samanburður á stöðu Grænlend-
inga og Færeyinga annars vegar og
íslendinga hins vegar auðveldar
þeim - og íslendingum - að gera
sér grein fyrir því hvað fylgir raun-
vemlegu fullveldi. Ágúst Þór leggur
til, að íslendingar bjóði þessum
næstu nágrannaþjóðum sínum upp
á samstarf á sambærilegan hátt og
íslendingar njóta í Norðurlandasam-
starfínu.
Ferðamálasljóri um samstarf Ferðamálaráðs og Flugieiða sem er í uppnámi
Uppsögn samnings alvarleg
tíðindi fyrir ferðaþjónustuna
MAGNÚS Oddsson ferðamálastjóri
segir það alvarleg tíðindi fyrir ís-
lenska ferðaþjónustu ef Flugleiðir
segja upp samstarfssamningum sín-
um við Ferðamálaráð nema til kæmi
stóraukið fjármagn frá stjórnvöld-
um til að opna kynningarskrifstofur
á þeim stöðum þar sem Flugleiðir
hafa verið umboðsaðilar ráðsins.
Steinn Logi Björnsson, fram-
kvæmdastjóri sölusviðs Flugleiða,
sagði á fundi Sambands veitinga-
og gistihúsa í gær að félagið hefði
ákveðið að segja samningnum upp.
„Ég vona að vegna ferðaþjón-
ustunnar í landinu verði álit Sam-
keppnisstofnunar, sem ég hef að
vísu ekki séð, ekki til þess að Flug-
leiðir dragi sig úr öllu samstarfí sem
þeir eiga við Ferðamálaráð. Það
væri ekki aðeins eitt heldur mörg
skref aftur á bak fyrir alla aðila í
ferðaþjónustu sem hafa notið þess-
arar auknu kynningar í þau tólf ár
sem liðin eru frá því að fyrsti sam-
starfssamningurinn var gerður,"
segir Magnús Oddsson ferðamála-
stjóri.
Hverjir skaðast í raun?
„Ég velti því fyrir mér hveijir það
eru í raun og veru sem skaðast verði
þetta niðurstaðan. Fjöldi aðila, ekki
síst á landsbyggðinni, hefur ekki
fjárhagslega getu til þess að standa
í dýru kynningarstarfi til þess að
koma sér á framfæri erlendis. Með
samstarfí Flugleiða og Ferðamála-
ráðs er auðvitað verið að tryggja það
að hægt sé að koma upplýsingum á
framfæri á stöðum sem við hefðum
ekki ráð á að gera með öðru móti
með núverandi fjármuni í höndum,"
sagði Magnús.
Hann spyr hvort það leiði til auk-
innar samkeppni innanlands ef Flug-
leiðir segja t.d. upp samstarfssamn-
ingnum í Bretlandi. Með því hættu
Flugleiðir að dreifa almennum kynn-
ingarbæklingi um ísland í tugþús-
undum eintaka þar sem er að fínna
upplýsingar um hótel og aðra ferða-
þjónustu á landsbyggðinni. Flugleiðir
dreifðu í staðinn eingöngu sínu eigin
efni.
Magnús segir að samkvæmt
samningnum standi Flugleiðir að al-
mennri upplýsingagjöf og dreifíngu
efnis um ísland frá sex skrifstofum
sínum erlendis án nokkurs endur-
gjalds og auk þess komi um 30 millj-
ónir kr. á ári frá Flugleiðum í sam-
starfsverkefni með Ferðamálaráði.
Magnús segir að verði það niður-
staðan að Flugleiðir segi upp samn-
ingunum verði annaðhvort að koma
meiri fjármunir frá opinberum aðil-
um til þess að sinna þessu starfí
með opnun kynningarskrifstofa eða
að draga verði úr þessu mikilvæga
kynningarstarfí að einhvetju eða
verulegu leyti. Slíkt má ekki gerast
þegar aukin samkeppni í heiminum
krefst aukins kynningarstarfs af ís-
lands hálfu. Það starf þarf að stór-
auka en ekki minnka og því verður
að leita leiða til enn frekari kynning-
arstarfs sem skilar öllum auknum
viðskiptum og arði.
Magnús segir að fullyrðingar
Helga Jóhannssonar, forstjóra Sam-
vinnuferða-Landsýnar, um að Ferða-
málaráð hafí skráð sig sem þátttak-
anda á ferðamálasýningu á írlandi
í janúar 1995, séu ekki réttar. Það
hafí því ekki verið við Ferðamálaráð
að sakast að Samvinnuferðum-Land-
sýn var meinuð þátttaka á sýning-
unni á bás Flugleiða. í umræddu til-
viki hafí Flugleiðir ákveðið að taka
þátt í sýningunni og greitt af því
allan kostnað.