Morgunblaðið - 05.04.1997, Blaðsíða 16
16 LAUGARDAGUR 5. APRÍL 1997
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmta sakfelling
ímáliBCCI
London. Reuter.
Tap Básafells 230
millj. króna ífyrra
ABBAS GOKAL, yfirmaður fyrir-
tækis sem hinn frægi gjaldþrota
banki BCCI (Bank of Credit and
Commerce International) lánaði
mest, hefur verið sakfelldur í mesta
bankasvikmáli sem um getur.
Dómstóll í London fann Gokal
sekan um að falsa reikninga eftir
réttarhöld sem stóðu í tæplega fimm
mánuði. Búizt er við að hann verði
dæmdur 6. maí.
Mestu svik í bankasögunni
Brezka fjársvikalögreglan, SFO,
sagði að Gokal hefði skipulagt stór-
felld fjársvik ásamt starfsmönnum
BCCI og að alls hefðu þeir haft um
1,2 milljarða dollara upp úr krafsinu.
BCCI varð gjaldþrota 1991 og
þúsundir manna misstu sparifé sitt.
SFO sagði að mál BCCI væri
FYRIRTÆKI þýzka fjölmiðlajöfurs-
ins Leos Kirchs kveðst ekki þurfa
bæverskt bankalán að upphæð einn
milljarður marka. Það vísar einnig
á bug fréttum um að stofnkostnaður
stafrænu sjónvarpsþjónustunnar
DF-1 muni nema miiljörðum marka.
„Við verðum ekki í neinum vand-
ræðum með að fjármagna fyrirtæki
okkar án LfA,“ sagði framkvæmda-
stjóri Kirch Group, Dieter Hahn, og
átti við opinbera stofnun sem hefur
það hlutverk að styrkja meðalstór
fyrirtæki.
Edmund Stoiber, forsætisráð-
herra Bæjaralands, fagnaði þeirri
ákvörðun Kirch Grroup að hafna
mesta fjársvikamái í bankasögunni
og að aidrei hefðu farið fram eins
víðtæk réttarhöld í fjársvikamáli.
Samskipti BCCI og skipa- og
verzlunarfyrirtækis Gokals í Sviss,
Mideast Gulf, voru náin og mál
þeirra samtvinnuð.
Málskostnaður er áætlaður um
15 milljónir punda, þar af fjórar
milljónir vegna máls Gokals, þótt
sumir telji það of hátt áætlað.
Chris Dickson, sem stjórnaði
rannsókn SFO, sagði að hundruð
þúsunda venjulegra borgara hefðu
misst sparifé sitt vegna svika Gok-
als og orðið fyrir verulegu íjárhags-
tjóni.
Sá aðili saem tapaði mest á svik-
unum var vestureyjaráð Skotlands
og nam tap þess 24 milljónum
punda.
láni LfA. Græningjar hvöttu til ár-
vekni gegn aðstoð við landshluta-
fjöimiðla og Frjálsir demókratar
hvöttu til þess að upphæðinni yrði
varið til aðstoðar við meðalstór iðn-
aðarfyrirtæki, sem mundi útvega
fleiri mönnum vinnu en fjölmiðlafyr-
irtæki.
DF-1 tók til starfa í fyrrasumar
og hefur aðeins rúmlega 30.000
áskrifendur í stað 700.000 sem
reyna átti að safna innan árs. Fyrir-
tækið gerir þó enn ráð fyrir að verða
rekið með hagnaði árið 2000 eða
nokkru síðar og að enn sé gert ráð
fyrir að stofnkostnaður verði einn
milljarður marka.
STJÓRN Básafells hf. á ísafirði
hefur ákveðið að auka hlutafé fyrir-
tækisins að nafnverði um 250 milij-
ónir króna. Gengi bréfanna hefur
verið ákveðið 3,86 til forkaupsrétt-
arhafa og stendur forkaupsréttar-
tímabilið frá 4. apríl til 25. apríl.
Verði hlutafé óselt að forkaups-
tímabiii loknu, hefur verið gert
samkomulag við hluta af fyrrver-
andi hluthöfum Hraðfrystihússins
Norðurtanga hf. og hluthafa
Kambs hf. um að þeir eignist allt
að rúmum 173 milljónum króna að
nafnverði af nýju hlutafé í Bása-
felli hf. Ef hins vegar forkaupsrétt-
arhafar nýta sér sinn forkaupsrétt
verður viðkomandi aðilum greitt í
peningum það sem uppá vantar.
Verði hlutafé óselt eftir forkaups-
réttartímabil og úthlutun til fyrr-
nefndra aðila, þá mun það verða
selt í almennri sölu til 1. október
1997. Landsbréf hf. munu annast
söluna.
Sölugengi talið
sanngjarnt
í gær voru viðskipti með hluta-
bréf í Básafelli á Opna tilboðsmark-
aðnum á gengi frá 3,80 til 3,90.
Ragnar Guðmundsson, fjármáia-
stjóri Básafells, segir að þegar
ákvörðun um gengi hlutabréfanna
á forkaupsréttartímabiiinu hafi
verið tekin hafi hlutabréf í fyrir-
tækinu verið að seljast á genginu
3,95. „Upplýsingar um fyrirtækið,
sem er eitt af stærstu sjávarútvegs-
fyrirtækjum landsins og stærsta
einkafyrirtækið á Vestfjörðum,
hafa ekki legið fyrir opinberlega
fyrr en núna þannig að þeir sem
hafa verið að kaupa hlutafé í því
hafa haft takmarkaðar upplýsingar
í höndunum hvernig ætti að meta
fyrirtækið. Stjórn Básafells telur
sölugengið 3,86 sanngjarnt miðað
við raunverulega stöðu félagsins
og raunverulega eignastöðu þegar
tekið er tillit m.a. til markaðsvirði
eigna.“
Básafell var stofnað á ísafirði
1992 en á síðustu misserum hefur
fyrirtækið tekið miklum breyting-
um. í nóvember 1996 voru fjögur
vestfirsk sjávarútvegsfyrirtæki
sameinuð undir nafni Básafells:
Togarútgerð ísafjarðar hf., Út-
gerðarfélagið Sléttanes hf. og Ritur
hf., auk Básafells og var hlutafé
félagsins rúmar 485 milljónir. Það
var síðan aukið í rúmar 506 milljón-
ir króna með útgáfu nýs hlutafjár
í lok ársins.
Rekstur Básafells og
Kambs sameinaður
í desember sl. keypti Básafeli
öll hiutabréf Hraðfrystihússins
Norðurtanga hf. í febrúar og mars
var síðan undirritað samkomulag
við alla hluthafa í Kambi hf. á Flat-
eyri um að sameina rekstur félag-
anna, en stefnt er að, að reksturinn
sameinist fyrir næstu mánaðamót.
í útboðslýsingu kemur fram að
tilgangur hlutafjárútboðsins sé að
endurskipuleggja og styrkja fjár-
hag félagsins svo kleift verði að
fara út í þær nýfjárfestingar og
endurbætur sem hagkvæmar eru
hverju sinni. Eins að uppfylla
ákvæði kaupsamnings um hlutafé
í Hraðfrystihúsinu Norðurtanga og
samning um sameiningu við Kamb.
Básafell starfrækir frystihús,
rækjuverksmiðju og niðursuðu-
verksmiðju, auk stoðdeilda. Fyrir-
tækið gerir út 3 frystitogara og
einn ísfisktogara og starfa um 310
manns að meðaltali hjá félaginu.
Kambur starfrækir saltfiskverkun
og frystingu, gerir út 5 línuskip
og eru starfsmenn fyrirtækisins um
130 talsins. Á fiskveiðitímabilinu
1. september 1996 til 31. ágúst
Stjórn Básafells hf.
hefur ákveðið að auka
hlutafé fyrirtækisins um
250 milljónir króna að
nafnvirði og gengi bréf-
anna til forkaupsréttar-
hafa verið ákveðið 3,86.
1997 hefur sameinað félag Bása-
fells til ráðstöfunar 9.665 þorskí-
gildistohn. Að auki kemur kvóti
Kambs, sem er 2.167 þorskígildis-
tonn fyrir sama tímabil. Samtals
hafa félögin því 11.832 þorskígildis
tonn til ráðstöfunar.
Tap Norðurtanga
13 milljónir
Tap samstæðunnar, en til hennar
teljast í rekstarreikningi: Básafell,
Togaraútgerð ísafjarðar, Út-
gerðarfélagið Sléttanes, Ritur og
Teista hf., dótturfélag Básafells,
nam 230 milljónum króna á árinu
1996 en árið á undan nam hagnað-
urinn 134 milljónum króna. Velta
samstæðunnar 1996 nam rúmum
2 milljörðum króna en rekstrar-
gjöldin tæpum 2 milljörðum. Þar
sem Básafell keypti ekki öll hluta-
bréf í Hraðfrystihúsi Norðurtanga
fyrr en í iok ársins 1996 er fyrir-
tækið ekki með í samstæðunni í
rekstrarreikningi félagsins en 13
milljóna króna tap var á rekstri
Norðurtanga árið 1996 en árið
1995 nam tapið 103 milljónum
króna. Velta Norðurtanga nam 662
milljónum króna en rekstrargjöldin
618 milljónum króna árið 1996. í
efnahagsreikningi samstæðunnar
eru öll fyrirtækin sex talin með og
er eigið fé hennar rúmur milljarður
króna.
Að sögn Ragnars Guðmundsson-
ar lækkaði rækjuverð stöðugt allt
síðasta ár og var meðallækkun um
35% á árinu. „Markaðshorfur eru
þó batnandi og er hráefnisverð nú
í samræmi við núverandi markaðs-
verð á afurðum. Birgðir voru
nokkrar allt árið og lækkaði verð-
mæti þeirra stöðugt fram undir lok
árs. Þá var hráefnisverð hátt fram-
an af ári og var lækkun hráefnis-
verðs hægari en lækkun afurða-
verðs, sérstaklega þegar tekið er
tillit til birgðahalds- og flutnings-
tíma. Þetta misræmi í verði afurða
og hráefnis ásamt lækkun verð-
mætis rækjubirgða skýra að mestu
leyti slaka afkomu á síðasta ári.
Miðað við núgildandi afurða- og
hráefnisverð má vænta betri af-
komu rækjuvinnslu en á síðasta
ári.“
Stefnir í hagnað 1997
Ragnar segir að unnið sé að
endurskipulagningu útgerðar fé-
lagsins og frekari breytinga sé að
vænta á árinu. „Þar er meðal ann-
ars horft til að nýta kvóta félagsins
á færri skip, en þegar hefur einn
togari verið seldur án veiðileyfis
og aflaheimilda og kauptilboð ligg-
ur fyrir í annað skip félagsins. Auk
þess hafa tvö önnur skip samstæð-
unnar verið boðin til sölu. Sett hef-
ur verið upp flokkunarkerfi og
kælir fyrir hráefni sem skilar bættri
nýtingu rækjuvinnslu og gerir
skiptingu hráefnis á milli frystingar
og niðursuðu hagkvæmari. Hafnar
eru framkvæmdir við pökkunar-
verksmiðju fyrir rækjuafurðir sem
mun væntanlega skila hærra af-
urðaverði."
„Unnið er að endurskipulagi
fjárhags samstæðunnar og stefnt
er að því að veltufjárhlutfall verði
a.m.k. 1,5 og eiginfjárhlutfall verði
35-40%. Við áætlum að velta fé-
lagsins verði um 3,7 milljarðar á
árinu 1997 og miðað við forsendur
sem liggja fyrir 5 dag stefnir í hagn-
að á árinu, m.a. vegna áætlaðs 300
milljóna króna söluhagnaðar
eigna,“ segir Ragnar Guðmunds-
son, fjármálastjóri Básafells.
VAC-4000
Lensidælur 85 rm/klst. upp í 92% vacum.
Mega ganga þurrar.
VESTÍ.-5JET
Ryðfríar
stáldælur
Lensidælur,
spúldælur,
kælivatnsdælur
og brunadælur.
BBA Hnífadælur
Með og án stálhnífa í
ö stærðum frá 1“ uppí 12‘
Éf
'.
Vatnagöröum 16-104 Reykjavík
Slmi 568 6625 / 568 6120
Kirch hættur við
jjífc Básafell
hf,
Sam-.
stæða
Móðurfélag
Rekstrarreikningur
1996
1996
1995
Breyt.
Rekstrartekjur
Rekstrargjöld
Milijónir króna 2.044,0
1.966,4
2.028,6
1.987,3
2.296,3
1.902,2
-11,7%
+4,5%
Hagnaður án afskrifta og fjárm.kostn. 77,6
Fjármagnsgjöld (101,4)
Hagnaður/(tap) án áhrifa dólturfél. (221,3)
41,3
(99,8)
(230,3)
394,2
(152,3)
134,1
-89,5%
Hagnaður/(tap) ársins
(230,3)
(230,3)
134,1
Efnahagsreikningur
31.des. 1996
31/12'95
Breyt.
Eignir: I
Veltufjármunir
Fastafjármunir
Milljónir króna 836,5
4.362,9
684,8
3.362,9
742,2
2.032,7
-7,7%
+65,4%
Eignir samtals
Skutdir og eigið fe:
Skammtímaskuldir
Langtímaskuldir
Eigið íé
5.199,4
4.047,7
2.774,9
+45,9%
1.577,0
2.527,4
1.078,2
1.257,0
1.711,4
1.079,3
1.029,5
1.362,5
364,9
+22,1%
+25,6%
\+195,8%
Skuldir og eigið fé samtals
5.199,4
4.047,7
2774,9
+45,9%
í efnahagsreiknin eru Teista hf. og Hraðfrystihús Norðurtanga með i samstæðu en ekki í
móðurfélagi, en í rekstrarreiningi er Teista hf. með í samstæðu en ekki móðurfélagi.
10 stærstu hluthafar Básafells
Hlutaféapríl '97
Eignarhluti
1. Olíufélagið
2. ísafjarðarbær
3. Gunnvör
4. Hlutabréfasjóðurinn íshaf
5. Hinrik Matthíasson
6. Arnar Kristinsson
7. Verkalýðsfélagið Baldur
8. Ljósavík
9. íslandsbanki
10. Vátryggingafélag íslands
Krónur
171.657.575
68.598.684
39.003.179
32.087.082
23.753.512
23.434.411
22.819.604
22.000.000
13.269.475
13.000.000
33,92%
13,56%
7,71%
6,34%
4,69%
4,63%
4,51%
4,35%
2,62%
2,57%