Morgunblaðið - 05.04.1997, Blaðsíða 52

MORGUNBLAÐIÐ
#
í >2 LAUGARDAGUR 5. APRÍL 1997
>5
Matur og matgerð
Gómsæt ýsa
Nú eru landsmenn væntanlega vel haldnir eft-
ir páskaeggjaát og rjómaþamb, segir Kristín
Gestsdóttir, en í verkfallinu hafði safnast upp
rjómi á sumum heimilum, þegar vinir og kunn-
ingjar komu í bæinn og vildu gera vel við sína.
NOKKRIR
hringdu í mig og
spurðu hvað hægt
væri að gera við rjóm-
ann. Mig langaði til að
segja: „Hentu honum, hann
er hvort sem er bráðóhollur" en
það gerir maður ekki og því sagði
ég hinum sömu að búa til ís úr
ijómanum. Enda er það næstbesti
kosturinn. En hvorki er það ís né
ijómi sem lesendum mínum er
boðið upp á í dag heldur þjóðarrétt-
ur Islendinga - ýsan. Þegar ég
var að alast upp settu húsmæður
ýsustykkin með roði og beinum í
stóran pott með salti og vatni og
suðu síðan þar til eiginmaðurinn
kom heim, hvort sem það var hálf-
tíma síðar, klukkutíma eða enn
síðar. Þá voru ýsustykkin veidd
upp úr pottinum og borin á borð
með roði, beinum og jafnvel ugg-
um og borðuð með kartöflum og
floti. Enda var ýsan ekki í miklu
uppáhaldi hjá landanum og enn
eimir af því. En nú matreiðum við
ýsuna öðruvísi, dreklq'um henni
ekki í vatni, sjóðum stutt og borð-
um grænmeti og ýmislegt annað
gott með henni og þá er hún herra-
mannsmatur. En ég fer ekki ofan
af því að heil ýsa soðin með bein-
um og roði er mun betri en soðin
flök. Við getum fjarlægt bein og
roð áður en við berum fiskinn á
borð. Uppskriftir í þessum þætti
eru báðar úr fyrstu matreiðslubsók
minni „220 gómsætir sjávarréttir",
sem kom út árið 1981 og eru enn
í fullu gildi um 16 árum síðar.
Soðin ýsa
1 frekar stór ýsa, heil
‘A lítri vatn
‘A lítri mysa
megin með
hnífi, snúið henni síðan við og
takið roðið af hinum megin.
Urbeinið og leggið á fat eins heil-
lega og hægt er. Meðlæti: Soðnar
kartöflur, brætt eða kalt smjör,
flot eða hamsatólg. Gott er að
bera hrátt grænmeitissalat með.
Ofnbökuð ýsa með
lauk, eplum, tómötum,
beikoni og osti
4 lítil ýsuflök (eða 2 stærri klofin)
safi úr 'U sítrónu
salt/pipar
6 sneiðar beikon (100 g)
3 epli
4 tómatar
1 msk. milt sinnep
1laukur
1 væn steinseljugrein eða 2 tsk.
þurrkuð
200 g smjör eða smjörlíki
1 bikar sýrður ijómi
1 tsk. karrý
'U tsk. paprikuduft
1 msk. sítrónusafi
200 g Maribóostur eða annar
mjólkurostur
2 msk. gróft salt
1. Skerið ugga og þunnildi af
ýsunni og skafið hana lítillega,
takið úr henni sundmagann og
hreinsið úr henni allt blóð, skolið
hana úr köldu vatni og skerið í
tvennt. Best er að skera ýsuna
sem minnst í sundur, en fæstir
hafa svo stóran pott að hægt sé
að sjóða hana heila. Líka má skera
hana í þykkar sneiðar.
2. Sjóðið saman vatn, mysu og
salt. Leggið ýsuna í sjóðandi lög-
inn og látið vera við suðumark í
10-15 mínútur. Þegar fiskurinn
er laus frá beinum er hann soð-
inn. Suðutími fer eftir stærð
ýsunnar. Ef ýsan er frosin er betra
að leggja hana í kalt vatn/mysu.
Þá þarf hún mun lengri suðu.
3. Þegar ýsan er soðin, færið
þið hana upp með stórum fiski-
spaða, en gætið þess að hún losni
ekki í sundur.
4. Takið roðið af henni öðrum
1. Roðdragið flökin, skerið úr
þeim öll bein, skolið úr köldu
vatni, þerrið með eldhúspappír,
hellið sítrónusafa yfir flökin, strá-
ið á þau salti og pipar og látið
bíða í 10-15 mínútur.
2. Saxið laukinn og steinselj- I
una. Bræðið smjörið og sjóðið
hvort tveggja í því í nokkrar mín-
útur. Gætið þess að þetta brenni
ekki. Skerið beikonið smátt. Af-
hýðið tómatana og skerið í sneið-
ar. Afhýðið eplin, takið úr þeim
kjarnann og skerið í þunnar sneið-
ar.
3. Smyijið langt eldfast fat.
4. Leggið beikon á botninn,
síðan fyrsta ýsuflakið, þá epla-
sneiðarnar, síðan smyijið þið
annað flakið með sinnepi og legg-
ið ofan á, þá tómatana, síðan
þriðja flakið, ieggið lauk/stet-
insljuna þar yfir og síðast fjórða
flakið.
5. Hrærið sýrða ijómann með
karrý, papriku og sítrónusafa.
Smyijið því yfir.
6. Rífið ostinn eða skerið í
sneiðar og leggið ofan á.
7. Bakið í bakaraofni við 180°
C, blástursofni 160° C, í 30-40
mínútur.
Meðlæti: Soðin hrísgijón og
smábrauð eða snittubrauð.
I DAG
VELVAKANDI
Svarað í síma 569 HOOfrá 10-12 og 13-15 frá mánudegi til föstudags
Hvar er
barnaverndar-
nefnd
MARGRÉT hringdi vegna
fréttar sem birtist í Mbl.
miðvikudaginn 2. apríl þar
sem fjallað er um árásar-
málið „Árás í örvæntingu".
Hún vill fá að vita hvernig
standi á því að barna-
verndarnefnd hafi ekki af-
skipti af bömum konunnar
sem fyrir árásinni varð, því
samkvæmt fréttinni sé hún
þekkt af lögreglu og talin
hættuleg. Er hún þá ekki
hættuleg börnunum sín-
um?
Mel Brooks,
Monty Python
og Spaugstofan
ÉG ER ein þeirra sem
fylgdust með þætti Spaug-
stofunnar laugardaginn
fyrir páska. Þátturinn var
ágætur en hlægilegri
finnst mér viðbrögð fólks,
sem rambar á barmi
taugaáfalls vegna meints
guðlasts í þættinum.
Það hefur þá líklega
ekki séð bíómynd sem Mel
Brooks gerði og heitir á
ensku History of the
World, en þaðan er atriði
Spaugstofunnar um heil-
ögu kvöldmáltíðina ættað.
Það atriði er mun fyndnara
hjá Mel Brooks en Spaug-
stofunni.
Monty Python-hópurinn
hefur einnig notað allskon-
ar tilvitnanir úr Biblíunni
í myndir sínar og má þar
m.a. nefna myndina Life
of Bryan, sem er einhver
fyndnusta mynd sem ég
hef séð.
Monty Python-aðdáandi
Góð þjónusta
hjá Laugarnes
Apóteki
LARUS hringdi og vildi
þakka Laugarnes Apóteki
fyrir góða þjónustu. Hann
sagði að sjúklingar og ör-
yrkjar þyrftu oft á mörg-
um tegundum lyfja að
halda og til að fyrirbyggja
að þeir rugluðst í lyfla-
skammtinum pakkar
starfsfóik Laugarnes Apó-
teks lyfjunum inn í dag-
spakkningar, þ.e. setur
þann skammt sem sjúkl-
ingurinn þarf að taka
hvern dag, í sérpakkningu.
Þar með er komið í veg
fyrir að fólk gleymi að taka
hluta af lyflaskammtinum
eða taki of mikið á hveijum
degi.
Hlupu apríl
og fannst það
ekki fyndið
REIÐUR ungur maður,
Birgir Helgason, hringdi
til Velvakanda og vildi
koma á framfæri kvörtun
yfir aprílgabbi fjölmiðl-
anna, fyrir sína hönd og
félaganna Leifs Þórs Þor-
valdssonar, Einars ísaks-
sonar og Hannesar Óla
Ágústssonar. Hann sagði
að þeim þyki fyrir neðan
allar hellur að fjölmiðlar
væru að ljúga upp ýmsum
uppákomum og vekja upp
ýmsar væntingar hjá fólki.
Nefndi hann t.d. vænting-
ar um að fá að hitta frægt
fólk eða að geta keypt
ýmis heimilistæki á kosta-
kjörum.
Þeim fannst þetta ekki
par fyndið því þeir létu
gabbast og hlupu apríl, og
vilja því aprílgabb í flöl-
miðlum bannað með lögum.
Tapað/fundið
Prjónatrefill
tapaðist
LANGUR svartur vél-
pijónaður trefill tapaðist
nýlega. Finnandi er vin-
samlega beðinn að hringja
í síma 554-0284 á kvöldin
eða í síma 551-2509 á
daginn.
íþróttataska tekin
í misgripum
í Óslóarflugi
GRÁ íþróttataska var tek-
in í misgripum í flugvélinni
sem kom frá Ósló, mið-
vikudaginn 26. mars. Sá
sem tók töskuna í misgrip-
um vinsamlega hafi sam-
band við Ágústu í síma
587-0869, því hún saknar
töskunnar sárt þar sem í
Jasmín er týnd
JASMÍN er persnesk læða,
grábröndótt með hvíta
bringu, mikið loðin. Hún
datt af svölum að Þórufelli
18, 4. hæð. Hennar er sárt
saknað. Viti einhver um
henni eru m.a. gleraugun
hennar og ýmsir persónu-
legir munir.
Taska tapaðist
BRÚN leðurtaska tapaðist
í Perlunni, líklega á
kvennasnyrtingu, á annan
í páskum. Skilvís finnandi
vinsamlega hafí samband
í síma 557-7532.
Bangsi fannst
LÍTILL, brúnleitur kanínu-
bangsi í vínrauðum buxum
fannst í lok febrúar í nám-
unda við Háteigskirkju.
Upplýsingar í síma
553-7425.
Úr tapaðist
SVART kafaraúr, með
bæði vísum og tölvustöf-
um, tapaðist í Sundlaug-
inni í Laugardal 8. mars.
Skilvís finnandi vinsam-
lega hafi samband í síma
553-6102.
kisu vinsamlega hringið í
síma 557-3419.
Kettlingar
GULLFALLEGIR’ vel upp
aldir 9 vikna kettlingar fást
gefins á gott heimili. Upp-
lýsingar í síma 557-5918.
SKÁK
bmsjðn Margcir
Pctursson
STAÐAN kom upp á rúss-
nesku bikarmóti í Omsk í
vetur. E. Tikzhanov
(2265) var með hvítt, en
M. Hachian (2480) hafði
svart og átti leik. Hvítur
er skiptamun yfir, en varð
síðast að leika 20. Hfl-el
í erfiðri stöðu.
20. - Bxf2+! 21. Kxf2 -
Dxh2+ 22. Ke3 - Dxg3+
SVARTUR leik-
ur og vinnur.
23. Kd2 - Df2+ 24. He2
- Re4+! 25. Kd3 - Rc5+
26. Kd2 - Rxb3+ 27.
Bxb3 og með drottningu
yfir vann svartur auðveld-
lega.
.. það sem gerír þig
stundum orðlausa.
TM Reg. U.S. Pat. Otf. - all rights rosorved
(c) 1996 Los Angeles Times Syndicate
Víkveiji skrifar...
TLI það sé tilviljun að einok-
unarfyrirtækið Póstur og
sími tilkynnir mikla lækkun á gjöld-
um í farsímakerfinu um leið og
umsóknarfrestur um starfsleyfi fyr-
ir nýtt farsímafyrirtæki rennur út?
í Morgunblaðinu í gær mátti ann-
ars vegar lesa frétt um að fyrir-
tæki, sem bandarísk símafyrirtæki
standa á bak við, hefði sótt um
starfsleyfi fyrir farsímaþjónustu, og
hins vegar tilkynningu um að Póst-
ur og sími hefði lækkað stofngjöld
um 43% til 57%, auk þess sem tvö
önnur gjöld, „viðtökugjald" og gjald
fyrir númeraskipti, sem notuð eru
til að plokka peninga af símnotend-
um, eru lækkuð um tugi prósenta.
Enn og aftur sannar samkeppnin
gildi sitt. Nú er um að gera að
koma á samkeppni við Póst og síma
á fleiri sviðum síma- og póstþjón-
ustu!
YÍKVERJl þarf stundum að
leggja leið sína á Landspítal-
ann til að heimsækja sjúklinga eða
sækja þangað þjónustu. Það virðist
sama á hvaða tíma dags er komið
á Landspítalann, þar er ævinlega
hörgull á bílastæðum. Víkveiji
ekur oft fram og aftur um bíla-
stæðið áður en honum tekst að
finna laust pláss. Stundum er
þrautalendingin sú að leggja upp
á gangstétt eða á annan miður
heppilegan stað, sérstaklega ef
Víkverji á pantaðan tíma og vill
vera stundvís. Vinkona Víkveija
lenti í svipuðum hremmingum við
Landspítalann fyrir stuttu, lagði
ólöglega og komst að því, þegar
heimsókn hennar til læknis var
lokið, að bíllinn hennar hafði verið
dreginn burt með dráttarbíl. Væri
nú ekki nær að Landspítalinn
reyndi að bjóða upp á fleiri bíla-
stæði og merkja annars vegar
stæði starfsfólks og hins vegar
stæði gesta, í staðinn fyrir að grípa
til svona harkalegra aðgerða?
xxx
VÍKVERJI furðar sig á vinnu-
brögðum sorphirðudeildar
Reykjavíkurborgar þessa dagana.
Ruslatunnurnar við hús Víkveija
eru ævinlega tæmdar á mánudög-
um. Mánudaginn í síðustu viku voru
sorphirðumenn hins vegar í verk-
falli og mánudagurinn í þessari viku
var frídagur, annar í páskum. Þeg-
ar þetta er ritað í vikulokin hafa
tunnurnar ekki verið tæmdar í
nærri því hálfan mánuð. Getur það
verið að falli vinna niður á þeim
dögum, sem sorphirðumenn eru
vanir að fara um ákveðna borgar-
hluta, verði þau hverfi útundan vik-
um saman?