Morgunblaðið - 30.07.1997, Qupperneq 34

34 MIÐVIKUDAGUR 30. JÚLÍ 1997
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
i
>
+ yilborg
Ámundadóttir
fæddist í Reykjavík
26. desember 1906.
Hún lést á Sjúkra-
húsi Suðurnesja í
Keflavik 22. júlí
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
hjónin Guðný Guð-
mundsdóttir, f. 7.5.
1874, d. 18.11.
1918, og Ámundi
Árnason kaupmað-
ur, f. 3.3. 1867, d.
5.12. 1928. Systur
hennar eru Guðrún
Ámundadóttir, f. 24.6. 1904,
d. 30.5. 1971, og Guðný
Ámundadóttir, f. 30.1. 1922,
en Guðný er dóttir Ámunda
og síðari konu hans, Stefaníu
Gísladóttur, f. 19.12. 1888, d.
21.6. 1961.
Hinn 22. júlí 1934, giftist
Vilborg, Huxley Ólafssyni,
framkvæmdastjóra, f. 9.1.
1905. Synir þeirra eru Ámundi
og Ólafur. Vilborg ólst upp í
Reykjavík, lauk námi frá MR
árið 1926. Hún starfaði við
verzlun föður síns, Verzlun
Ámunda Árnasonar, Hverfís-
götu 37, en í ársbyijun 1940
fluttu þau hjónin til Keflavík-
ur, þar sem Huxley Ólafsson
gerðist framkvæmdastjóri fyr-
irtækisins Keflavík hf.
Að lokinni langri vegferð móður
okkar er ljúft að minnast hennar.
Ætt hennar _ og uppruni tengist
Árnessýslu. Ámundi faðir hennar
var frá Syðra-Langholti, en Guðný
móðir hennar frá Kjarnholtum, og
bar hún nafn móðurömmu sinnar.
Foreldrar hennar kynntust þegar
þau unnu bæði fyrir Lefoliiverslun
á Eyrarbakka, hún í Húsinu, hann
við verslunina, þar sem nær allir
Sunnlendingar versluðu þá, og
margir úr Skaftafellssýslum. Þau
giftust í Reykjavík 25.6. 1903, og
reistu sér stórt hús á Hverfisgötu
37. Þar var einnig verslun Ámunda
Árnasonar. Móðir okkar varð
snemma námfús, því fjögurra ára
lærði hún að lesa með því að fylgj-
ast með, þegar Guðrún, eða Dúna,
eldri systir hennar, fékk tilsögn í
lestri. Sú, sem sagði til, var Stefan-
ía Gísladóttir, dóttir Guðbjargar,
systur Guðnýjar, og Gísla Stefáns-
sonar frá Hólskoti, Stokkseyri,
kennaraskólamenntuð, gagnmerk
kona og traust. Guðný féll frá í
spönsku veikinni í nóvember 1918.
Móðir okkar komst enn við, ef hún
minntist þeirra myrku daga. Stef-
anía og Ámundi giftust 27.11.
1920. Dóttir þeirra er Guðný, f.
30.1. 1922. Ámundi féll frá í des.
1928. Stefaníu brást ekki að halda
heimiiinu saman, og 1934 réðust
hún og systurnar í að reisa stórt
hús á Hverfisgötu 39. Þar voru
Bridde bakarí og Halli Þórarins til
húsa í áratugi.
21. júlí 1934 giftust foreldrar
okkar. Í ársbyijun 1940 fluttu þau
til Keflavíkur. Huxley keypti
skömmu áður hlut í Keflavík hf.
og varð framkvæmdastjóri þess,
en það félag hafði áður yfirtekið
hinar gömlu Duus-eignir. Þau
bjuggu í hinu gamla Duus-húsi.
Handrit afmælis- og minningargreina
skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða
tölvusett. Sé handrit tölvusett er æskilegt,
að disklingur fylgi útprentuninni. Auðveld-
ust er móttaka svokallaðra ASCII-skráa,
öðru nafni DOS-textaskrár. Ritvinnslu-
kerfin Word og Wordperfect eru einnig
auðveld í úrvinnslu. Senda má greinar til
blaðsins í bréfasíma 5691 115, eða á netfang
jiess þess (minning^mbl.is) — vinsam-
legast sendið greinina inni í bréfinu,
ekki sem viðhengi. Nánari upplýsingar
má lesa á heimasíðum. Það eru vinsamleg
tilmæli að lengd greina fari ekki yfir eina
örk A-4 miðað við meðallínubil og hæfilega
línuleng — eða 2.200 slög. Höfundar eru
beðnir að hafa skírnarnöfn sín en ekki stutt-
nefni undir greinunum.
Vilborg var ein
af stofnendum
Kvenfélags Kefla-
víkur og gjaldkeri
þess um áratuga-
skeið og heiðursfé-
lagi þess. Kvenfé-
lagið í Keflavík
hafði forgöngu um
að stofna barna-
heimili og sá félag-
ið um rekstur þess
um langan tíma.
Einnig starfaði Vil-
borg innan Sjálf-
stæðisflokksins í
Keflavík og tók
mikinn þátt í atvinnustarfsemi
eiginmanns síns.
Synir Vilborgar eru kvænt-
ir, eiginkona Ámunda er
Dagný Þorgilsdóttir, f. 15.3.
1938, og eru börn þeirra: Stef-
anía Guðríður, f. 3.1. 1962,
Þorgils Einar, f. 24.11. 1965,
Viktoría Sigurlaug, f. 13.5.
1969, og Ámundi Guðni, f. 4.9.
1970. Dóttir Ámunda og Geir-
laugar Þorgrímsdóttur, f. 6.2.
1937, er Vilborg, f. 7.1. 1958.
Ólafur er kvæntur Guðrúnu
Árnadóttur, f. 20.4. 1945, og
eru börn þeirra Árni Huxley,
f. 3.2. 1968, og Auður Inga f.
24.12. 1973.
Útför Vilborgar fer fram frá
Ytri Njarðvíkurkirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
Ekkert rennandi vatn var fyrir
hendi. Byggðin var háð brunnin-
um. Götulýsing léleg og götur oft
illfærar. Þau fluttu að Tjarnargötu
35 árið 1947 og bjuggu þar síðan.
Sambúð þeirra var farsæl og þau
samhent. Eftir að Huxley hætti
sem framkvæmdastjóri Fiskiðjunn-
ar sf. 1963, störfuðu þau alfarið
saman, hún við bókhald og bréfa-
skriftir við Fiskimjölsverksmiðjuna
í Innri-Njarðvík, og að síðustu í
versluninni Kili í Keflavík.
Þau hjónin tilheyrðu sitt hvorum
stjórnmálaflokki. Þau voru sam-
hent í að vera ósammála. Hún
starfaði mikið innan raða Sjálf-
stæðisflokksins. En mest lagði hún
sig fram fyrir Kvenfélag Keflavík-
ur, gjaldkeri áratugum saman, og
að lokum heiðursfélagi.
Vilborg, móðir okkar, átti 70
ára stúdentsafmæli í fyrra, og
mætti þá við útskrift í MR. Mála-
manneskja góð. Sem ung stúlka
hafði hún notið leiðsagnar Björns
Jakobssonar fimleikakennara sem
valdi hana í annálaðan sýningar-
flokk sinn. Þar átti hún margar
vinkonur, og mýkt og lipurð ein-
kenndi hana. Sjónin brást henni
síðustu árin, en minni hennar og
reisn breyttist í engu. Hún hélt upp
á níræðisafmæli sitt með mörgum
góðum gestum, sem sumir mæltu
til hennar. Hún stóð þá alltaf upp
og þakkaði hveijum og einum.
í byijun mars sl. fékk hún alvar-
legt hjartaáfall. Minnið hélst og hún
styrktist að nokkm en það nægði
ekki. Tryggð og samviskusemi ein-
kenndu hana fyrst og fremst. Við
þökkum umhyggju hennar alla og
felum hana guðs vegum.
Synir.
Okkur systkinin langar að minn-
ast föðurömmu okkar Vilborgar
Ámundadóttur með fáeinum
kveðjuorðum. Margar minningar
tengjast ömmu úr æsku okkar,
aðallega þegar afi og amma komu
í heimsókn til okkar á æskuheim-
ili okkar á Arnarhrauni og einnig
þegar þau voru að heimsækja okk-
ur í sumarbústaðinn okkar í Sléttu-
hlíð, en gestakomur þangað þóttu
okkur krökkunum alltaf vera góð-
ar. Einnig eru jólaboðin heima hjá
afa og ömmu ógleymanleg, þar
voru hlaðin borð, og ríkulega veitt
og ekkert of gott fyrir okkur
barnabörnin. Oft voru sýndar
skyggnimyndir úr ferðalögum í
þessum jólaboðum, en ferðalög
voru mikið áhugamál hjá ömmu
og afa. Þegar þau fóru í brúð-
kaupsferðina sína árið 1934 fóru
þau til Ítalíu, sem hefur nú trúlega
verið öllu meira ferðalag en það
þykir í dag. Einnig fóru þau til
Indlands um 1955 og um áttrætt
fóru þau til Filippseyja Þar fyrir
utan var farið í ótalmargar aðrar
ferðir. Þetta sýnir að ferðalög voru
ævilangt áhugamál hjá þeim hjón-
um. Afi og amma settu vegalengd-
irnar ekkert fyrir sig ef áhuginn
var fyrir hendi að sjá ný lönd. Við
afkomendurnir fengum síðan að
njóta góðs af öllum myndunum
sem þau tóku í ferðalögunum, og
fylgdi þá ferðasagan með. Amma
Villa var haldin djúpri þrá til að
mennta sig, hún varð stúdent árið
1926 sem var örugglega ekki al-
gengt um konur í þá daga. Þessi
þrá eftir menntun hélt áfram alla
ævi hjá henni, okkur er t.d. minnis-
stætt þegar amma fór að læra
frönsku á efri árum að því að okk-
ur þótti, en þá var hún komin um
sjötugt. Þetta kom til af því að þá
áttu hún og afi í viðskiptum við
Frakkland og einhver varð að læra
málið til að halda upp samskiptum
við hina erlendu samstarfsaðila.
Þetta þótti ömmu nú ekki vera
mikið mál, að fara að læra nýtt
tungumál, komin á þennan aldur.
Enda átti eftir að koma í ljós að
hún átti ijölmörg góð ár eftir ólif-
uð. Mörgum námskeiðum átti hún
eftir að bæta við sig eftir þetta,
það voru alltaf ný áhugamál að
koma fram og amma fann sér nóg
að gera. Fyrir u.þ.b. fimm árum
missti amma sjón að mestu leyti,
það var henni mikill missir, trúlega
hefur það verið það verið það versta
sem fyrir hana gat komið eins og
nærri má geta með svo fróðleiks-
þyrsta manneskju. Amma Villa átti
90 ára afmæli þann 26.12. síðastlið-
inn, þannig að aldurinn var orðinn
hár. Amma hélt uppá afmælið sitt
með myndarlegri veislu þann dag,
og mætti þar flölmenni til að heiðra
hana. Amma hélt fullri andlegri
reisn til síðasta dags, og var ótrú-
legt að horfa á hana og afa, hve
samhent þau voru um að halda
heimili og vera sjálfstæð á sínu
heimili eins 'lengi og stætt væri.
Síðustu árin voru ömmu þó erfið
vegna vaxandi heilsuleysis, en sam-
an leystu þau afi úr sínum vanda-
málum, enda óvenju sjálfstæð og
samhent hjón. Vilborgu hálfsystur
okkar viljum við þakka hennar
stuðning við ömmu á síðustu árum.
Einnig skal þakka starfsfólki og
læknum á Sjúkrahúsi Suðurnesja
fyrir veitta umönnun við ömmu síð-
ustu mánuðina. Elsku afi, við vitum
að ömmu líður betur nú. Trú þín á
framhaldslíf gefur þér mikið, þú ert
svo sáttur við orðinr, hlut að ótrú-
legt þykir.
Guð gefi þér styrk til að takast
á við framtíðina, þar til þú færð
að fara til þinnar heittelskuðu
Villu. Ömmu viljum við þakka allan
velgjörning sem hún hefur sýnt
okkur alla tíð.
Stefanía, Þorgils, Viktoría,
og Ámundi Guðni.
Kveðjustundin er komin elsku
amma, ekki óvænt en þó jafnsár
og tregablandin. Mig langar að
minnast þín hér og kveðja með
nokkrum fátæklegum orðum.
Amma var fædd í Reykjavík og
ólst upp á Hverfisgötunni. Langafi
var umsvifamikill kaupmaður og
amma minntist bændanna sem
komu á hestum á haustin til að fá
vörur fyrir veturinn. Hestarnir
voru geymdir þar í afgirtu hólfi
við hliðina á húsinu og oft hefur
verið þar ys og þys sem gaman
var fyrir litla stelpu að fylgjast
með. Bernskan var góð og leið við
ljúfa leiki við systur og vinkonur
í nágrenninu.
Veturinn 1918 kom spánska
veikin og lét fáar fjölskyldur í
Reykjavík fram hjá sér fara.
Amma, sem þá er 12 ára, missir
móður sína. Þetta var erfiður tími
en inn á heimilið kemur kona sem
síðar gengur þeim systrum í móður
stað. Enginn kemur auðvitað í stað
mömmu en Stefanía fóstra þeirra
var góð kona og amma taldi það
mikið lán fyrir þau að fá hana inn
á heimilið og ekki var það síðra
að lítil systir kom í heiminn.
Amma var ákaflega vel greind
og með afbrigðum minnug enda
aflaði hún sér menntunar, fór í
MR og útskrifaðist sem stúdent
1926, sem sennilega hefur ekki
verið ýkja algengt með stúlkur á
þeim tíma. Það hefur ekki verið
neitt hálfkák á því námi því amma
kunni sína þýsku, ensku, frönsku
og hvað annað sem hún lærði þann-
ig að ekki varð betur gert.
Amma var einnig í fimleikadeild
hjá ÍR og með flokki Björns Jak-
obssonar fór hún tvisvar til útlanda
og sýndu þær í Noregi 1927 og
Englandi og Frakklandi 1928.
þetta var auðvitað frábært ævin-
týri fyrir ungar stúlkur, ekki síst
á tímum þegar utanlandsferðir
voru sínu sjaldgæfari en nú.
í bekk með ömmu var strákur
austan úr Rangárvallasýslu, sem
reyndar veitti henni ekki svo mikla
athygli þá eftir því sem hann seg-
ir, en sá áhugi átti eftir að vakna
og þau giftu sig 22. júlí 1934. Það
var sannarlega gæfuspor þeirra
beggja. Þau fluttu síðan til Kefla-
víkur um 1940 og hafa búið þar
allan sinn búskap.
Amma var heimavinnandi og var
auk þess virk í ýmsum félagsmálum
og m.a ein af stofnendum kvenfé-
lagsins í Keflavík, en þær beittu
sér m.a fyrir byggingu barnaheimil-
is. Amma sótti fundi félagsins alveg
fram til hins síðasta og þótti vænt
um þann vinarhug sem hún fann
þar. Amma var einnig mikil sjálf-
stæðiskona og starfaði mikið með
Sjálfstæðisflokknum í Keflavík.
Eftir að afi fór út í sjálfstæðan
rekstur fór amma að vinna með
honum á skrifstofunni og það er
ekki langt síðan hún hætti að fara
með honum þangað.
Samband þeirra ömmu og afa
var einstakt. Þau virtu hvort annað
og dáðu, ég held að þau hafi aldrei
mælt styggðaryrði hvort til annars.
Ég held að allir sem umgengust
þau hafi fundið þetta, þau höfðu
þá útgeislun saman sem einungis
fólk hefur sem býr við hamingju
og sátt við sitt líf. Amma var falleg
kona og naut þess að blanda geði
við fólk, fara í leikhús, tónleika og
annað sem gerir lífið skemmtilegt
og hún var alltaf í saumaklúbbi
með stelpunum, vinkonum sínum
frá því í Reykjavík. Mér fannst
amma raunar alltaf vera Reykjavík-
urdama þótt hún hefði auðvitað
sterkar taugar til Keflavíkur.
Síðustu árin voru ömmu á marg-
an hátt erfið, ýmis áföll urðu til
að skerða heilsuna en þungbærast
var þó að missa sjónina. Þá kom
sér vel að geta stytt sér stundir
með spólum frá Blindrabókasafninu
og get ég fullyrt að fáar stofnanir
eiga sér þakklátari viðskiptavini.
Það sýnir best andlegt atgervi
ömmu að í vetur komst hún að því
að hægt var að fá þar lánað ýmis-
legt námsefni og hafði orð á því
að taka til við að læra meira í
frönsku.
Fyrir mér var amma aldrei göm-
ul, líkamlega jú, en að tala við
hana var eins og að tala við áratug-
um yngri konu. Hún fylgdist ákaf-
lega vel með öllu og gat spjallað
um hvað sem var, hún var í raun-
inni nútímakona og hefði hún ver-
ið ung kona í dag held ég að hún
hefði látið að sér kveða á einhverj-
um vettvangi þjóðfélagsins.
Við amma höfum átt samleið í
tæp fjörutíu ár og heimili þeirra
afa hefur í rauninni verið mitt
annað heimili í öll þessi ár. Það
hefur verið mér ákaflega mikils
virði að eiga þau að, samvistir við
þau hafa ávallt verið eftirsóknar-
verðar og gefið mér mikið.
Ég veit ekki hvort ég hef enn
VILBORG
ÁMUNDADÓTTIR
gert mér fulla grein fyrir því að
amma sé farin, í raun verður hún
ávallt hluti af lífi mínu. Ég kveð
hana með virðingu, ást og þakk-
læti fyrir allt sem hún var mér og
tek undir orð afa sem sagði -
þetta er ekki endir heldur upphaf
að einhveiju nýju. Ég veit að þér
líður nú vel í nýjum heimkynnum,
elsku amma, og fel þig guði á vald.
Vilborg Ámundadóttir.
Horfin er á vit feðra sinna sóma-
konan Vilborg Ámundadóttir. í
áratugi var Vilborg ein af máttar-
stóipunum í starfi Sjálfstæðis-
flokksins í Keflavík. Hún var einn
af stofnendum Sjálfstæðiskvenna-
félagsins Sóknar og sat í stjórn
félagsins til fjölda ára auk þess
sem hún gegndi ýmsum trúnaðar-
störfum fyrir hönd flokksins.
Þegar ég kem til starfa í Sjálf-
stæðisflokknum er Vilborg orðin
fullorðin kona og hætt flestöllum
trúnaðarstörfum fyrir flokkinn. En
þrátt fyrir háan aldur mætti Vil-
borg á flesta fundi hvort heldur
það var fundur í Sjálfstæðis-
kvennafélaginu Sókn eða í fulltrú-
aráði Sjálfstæðisfélaganna, en þar
átti Vilborg sæti allt fram á þenn-
an dag. Einmitt vegna þessa gífur-
lega áhuga sem hún sýndi starfi
Sjálfstæðisflokksins alla tíð, naut
ég þess að kynnast Vilborgu og
verða henni samferða í flokksstarf-
inu hennar síðustu ár. Reyndist
það mér ákaflega lærdómsríkt.
Níutíu ár eru löng æviganga og
ætti því ekki að koma á óvart að
kveðjustundin nálgaðist. En þrátt
fyrir þá staðreynd, finnst mér ótrú-
legt að hún Vilborg sé fallin frá,
sómakona sem hefur á langri ævi
unnið mikið og óeigingjant starf
að félagsmálum í sveitarfélaginu
og síðast en ekki síst rutt brautina
fyrir okkur konurnar sem á eftir
henni komum í flokksstarfinu. Því
eru henni þökkuð nú að leiðarlok-
um óeigingjörn störf hennar í þágu
sjálfstæðiskvenna í Keflavík.
Eftirlifandi eiginmanni og fjöl-
skyldu Vilborgar votta ég samúð
mína. Blessuð sé minning Vilborg-
ar Ámundadóttur.
Björk Guðjónsdóttir.
Hún Vilborg okkar Ámunda-
dóttir er farin yfir móðuna miklu.
Ég segi okkar, því hún var öllum
í Kvenfélagi Keflavíkur góður fé-
lagi og vinur. Félagið var stofnað
15. okt. 1944 og var Vilborg einn
af stofnendum og fyrsti gjaldkeri
þess, og starfaði hún sem slíkur í
42 ár og vildi hag félagsins alltaf
sem bestan. Hún hefur verið einn
helsti burðarstólpi Kvenfélags
Keflavíkur alla tíð, setið flestalla
fundi, allt til þessa árs. Hún var
heiðursfélagi hjá okkur og einnig
í Kvenféiagasambandi Gullbringu-
og Kjósarsýslu. Vilborg varð níræð
í des. sl. Komum við þá nokkrar
félagskonur til hennar. Þar flutti
hún ávarp af miklum skörungs-
skap að venju, og var það þá eins
og alltaf áður athyglisvert að
hlusta á hana flytja sitt mál. Hún
hélt sinni andlegu reisn til hinsta
dags.
Það verður mikill söknuður að
hafa hana ekki lengur, en hún
skilur margs konar vísdóm eftir
sig sem við getum byggt á félaginu
til góða. Við sem höfum fengið að
kynnast þeim hjónum erum ríkari
af andlegum auði. Yndislegt var
að sjá þessi öldnu hjón, gagn-
kvæma væntumþykju þeirra og
virðingu.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem.)
Við biðjum Guð um velferð Hux-
ley til handa því hann er orðinn
aldinn að árum og kveður nú sína
góðu konu.
Vottum sonum þeirra og skyld-
mennum samúð.
Kvenfélagskonur
Keflavíkur.