Morgunblaðið - 11.09.1997, Page 1

72 SÍÐUR B/C
STOFNAÐ 1913
205. TBL. 85. ÁRG.
FIMMTUDAGUR 11. SEPTEMBER 1997 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Vill sér-
stök við-
skiptavöld
Madeleine Albright, utanrikisráðherra Bandaríkjanna, f ísrael
Hvetur Israela til að standa
við gerða friðarsamninga
Reuter
MADELEINE Albright, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, kom fram á
blaðamannafundi í Jerúsalem í gær að loknum viðræðum við Benjamin
Netanyahu, forsætisráðherra ísraels. Lagði hún mikla áherslu á ör-
yggismálin en sagði jafnframt, að ísraelar yrðu að standa við þá samn-
inga, semþeir hefðu gert.
Washington. Reuter.
BILL Clinton, forseti Banda-
ríkjanna, hóf í gær baráttu fyr-
ir því, að þingið gæfi honum
sérstök völd til að ganga frá
viðskiptasamningum við önnur
ríki. Hann lagði þó ekki fram
löggjöf þar að lútandi eins og
búist hafði verið við.
Clinton sagði í ræðu í Hvíta
húsinu, að þessi sérstöku völd
myndu hjálpa til við að brjóta
niður viðskiptamúra erlendis,
treysta efnahagslegan styrk
Bandaríkjanna og sýna um-
heiminum fram á, að einangr-
unarhyggjan ætti ekki upp á
pallborðið í landinu.
Um tuttugu ára skeið höfðu
allir Bandaríkjaforsetar þessi
sérstöku völd en umboðið fyrir
þeim rann út 1994. Clinton þarf
hins vegar á þeim að halda til
að stækka fríverslunarbanda-
lagið NAFTA.
Mikil andstaða er aftur á
móti innan verkalýðshreyfing-
arinnar við fleiri viðskipta-
samningum af þessu tagi og er
því haldið fram, að þeir hafi
orðið til að fyrirtæki og störf
fluttust úr landi.
Clinton og ráðgjafar hans
halda því fram, að efnahags-
uppgangurinn í Bandaríkjunum
byggist fyrst og fremst á aukn-
um útflutningi og verði ekki
haldið áfram á þeirri braut,
muni erlendu keppinautarnir
taka við forystunni.
Jenísalem, Beirút. Reuter
MADELEINE Albright, utanrík-
isráðherra Bandaríkjanna, sagði á
blaðamannafundi síðdegis í gær, að
ísraelar mættu ekki brjóta þá frið-
arsamninga, sem gerðir hefðu ver-
ið, né grípa til einhliða aðgerða,
sem græfu undan þeim.
Albright, sem kom í sína fyrstu
opinberu heimsókn til ísraels í
gær, mætti til fréttamannafundar
ásamt Benjamin Netanyahu, for-
sætisráðherra fsraels, að loknum
fyrsta fundi þeirra. Hún sagði það
á ábyrgð ísraela að skapa um-
hverfi, sem friðarferlið gæti þrifist
í, og fordæmdi aðgerðir, sem ælu á
tortryggni milli deiluaðila. Einnig
sagði hún að forráðamenn sjálf-
stjómarsvæða Palestínumanna
yrðu að grípa til aðgerða gegn
hryðjuverkum og kvaðst ætla að
leggja að Yasser Arafat, leiðtoga
Palestínumanna, að uppræta
hryðjuverkaöfl.
Varað við bjartsýni
á árangur í friðarviðræðuin
Netanyahu sagðist telja, að það
myndi hjálpa, tækist AJbright að
sannfæra Palestínumenn um að
taka hart á hryðjuverkum. Emb-
ættismenn, bæði í ísrael og Banda-
ríkjunum, hafa þó varað við bjart-
sýni en friðarviðræður hafa legið
niðri frá því að ríkisstjórn Net-
anyahus leyfði byggingu nýs hverf-
is gyðinga á palestínsku landi í
Austur-Jerúsalem fyiT á þessu ári.
Að loknum viðræðum við ísra-
elska og palestínska ráðamenn
heldur Albright til Egyptalands,
Jórdaníu, Saudi-Arabíu og Sýr-
lands.
Kveikt í bandaríska fánanum
í nágrannaríkjum ísraels gætti
mikillar tortryggni fyrir komu Al-
bright. Palestínumenn á Vestur-
bakkanum kveiktu í bandaríska
fánanum í gær og víðs vegar um
Mið-Austurlönd vora Bandaríkin
ásökuð um að styðja ísraela í deil-
unni.
Albright var vöruð við því í arab-
ískum dagblöðum að taka einhliða
undir kröfur ísraela og jafnframt
hvött til að gera ísraelum grein
fyrir því, að ekki yrði liðið, að þeir
eyðilegðu friðarferlið.
I -egypska dagblaðinu A1 Ahram
sagði, að heimsókn Albright virtist
til þess gerð að jarða friðarferlið
og byggja jiess í stað nýtt öryggis-
net fyrir Israel. I jórdanska dag-
blaðinu Jordan Times sagði, að hún
yrði að setja þrýsting á Israel til að
koma í veg fyrir átök og stríð og a 1-
Ittihad, dagblað í Sameinuðu arab-
ísku furstadæmunum, sagði, að
ætlaði hún sér að nota sömu gömiu
aðferðirnar og fyrin-ennarar sínir,
væri ekki við því að búast, að henni
yrði mikið ágengt.
Reuter
Kosið um þing í Skotlandi
KONA ber fána Skotlands er í gær var leikinn sá at-
burður á 18. öld er bænaskrár voru bornar fram á
Þingtorginu í Edinborg og falast eftir stofnuu skosks
þings. I dag verður almenn atkvæðagreiðsla f
Skotlandi um það hvort stofna eigi þar þjóðþing, og
þá hvort þingið skuli hafa völd til að gera skatta-
breytingar. Niðurstöður skoðanakannana, sem birtar
voru í gær, benda til að meirihluti kjósenda muni
svara báðum spurningunum játandi. Síðast sat þing í
Skotlandi árið 1707.
■ Sigur fylgjenda/19
Skoðanakannanir í Noregi
Jagland nálgast
markmiðið
Tromso. Morgunblaðið.
VERKAMANNAFLOKKURINN
nálgast óðum það markmið sitt að
ná sama fylgi og í síðustu kosning-
um, samkvæmt tveimur skoðana-
könnunum sem birtar voru í gær.
Samkvæmt þeim hlyti flokkurinn
36% og 36,5% atkvæða ef gengið
væri til kosninga nú en Thorbjorn
Jagland, forsætisráðheiTa og for-
maður flokksins, lýsti yfir því fyrir
tæpum mánuði, að fengi flokkurinn
ekki endurnýjað umboð til að halda
áfram, 36,9% atkvæða eins og í
kosningunum 1993, myndi hann
segja af sér.
Skoðanakannanimar voru birtar
í Aftenposten og VG í gær. í'könn-
un Aftenposten fær Verkamanna-
flokkurinn 36% en 36,5% í könnun
sem gerð er fyrir VG og norska
ríkissjónvarpið, NRK. Samkvæmt
þessum könnunum dregur lítillega
úr fylgi við Kristilega þjóðarflokk-
inn, sem er spáð 13,2% og 11%.
Hins vegar er mikill munur á könn-
ununum þegar kemur að Fram-
faraflokknum, sem er spáð 13,1%
og 18% fylgi. Hægi-iflokknum er
spáð 12% og 15% fylgi en öðram
flokkum minna.
Margt bendir til að örvænting sé
að grípa þá flokka sem verst
standa í norskum stjómmálum en
formenn Miðflokksins og Venstre
boðuðu til blaðamannafunda með
litlum fyrirvara í fyrradag þar sem
þeir réðust harkalega á stjórnvöld.
Sagði Lars Sponheim, formaður
Venstre, að gott gengi Verka-
mannaflokksins nú væri sönnun
þess að Jagland tækist mun betur
upp í kosningabaráttu en við stjóm
landsins,
Gro í slaginn
F átt virðist nú geta stöðvað for-
sætisráðherrann, sem hefur sett
kosningavél Verkamannaflokksins
í gang. Meðal þeirra sem henni til-
heyi-a eru Gro Harlem Brundtland,
fyrrverandi forsætisráðherra, sem
hefur látið lítið á sér bera frá því að
hún lét af embættinu fyrir tæpu
ári. Síðustu daga hefur hún hins
vegar farið á atkvæðaveiðar fyrir
Verkamannaflokkinn og ljóst er af
viðtökunum að hún nýtur enn mik-
illa vinsælda. Hefur hún aðallega
heimsótt elliheimili og félög eldri
borgara en gagnrýni á stjórn
Verkamannaflokksins hefur verið
hvössust vegna málefna aldraðra.