Morgunblaðið - 11.09.1997, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
FIMMTUDAGUR 11. SEPTEMBER 1997 21
Leit að þyrlunni sem fórst undan Noregsströndum hætt
Tromsö. Morgunblaðið.
Talið að hreyfil-
spaði hafi losnað
væri fyrir hendi að baulað yrði á
konungsfjölskylduna við athöfnina.
Talið er að Karl prins hafí nefnt þann
möguleika þegar hann talaði við móð-
ur sína. Samkvæmt sumum heimild-
um rifust mæðginin. Að endingu sner-
ist Filippus hertogi af Edinborg á
sveif með Karli og lét Elísabet þá
segjast.
Konungsflölskyldan útskýrði síðar
að ein ástæðan fyrir því hve lítið fór
fyrir henni hefði verið sú að hún vildi
að synir Díönu og Karls, þeir Vil-
hjálmur og Harry, ættu sér griða-
stað,.en sú afsökun átti ekki upp á
pallborðið hjá almenningi eða þeim
ijölmiðlum, sem gengu hvað harðast
fram gegn flölskyldunni, frekar en
aðrar.
„Ég vildi að ég gæti kennt hirðinni
um, en ég get það ekki,“ sagði hátt-
settur heimildarmaður dagblaðsins
The Times. „Drottningin
var ... ósveigjanleg ... Það þurfti
bandalag forsætisráðherrans og
prinsins af Wales til að hún léti hagg-
ast.“
Björgunaraðgerðir
Nú hófust aðgerðir til að bjarga
því sem bjargað varð. Geoff Craw-
ford, blaðafulltrúi drottningar, var
kallaður heim úr sumarfríi í Ástralíu
og á fimmtudag hélt hann fund þar
sem hann tilkynnti 500 blaðamönnum
að laugardaginn 6. september, þegar
útförin færi fram, yrði flaggað í hálfa
stöng yfír Buckingham-höll og kvöld-
ið áður mundi drottningin ávarpa
þjóðina. Þá um morguninn höfðu
götublöðin gagnrýnt drottninguna
harkalega. „íjóð þín þjáist," stóð í
forsíðufyrirsögn The Mirror. „Talaðu
við okkur frú.“ „Sýndu okkur að þér
sé ekki sama,“ sagði á forsíðu The
Express. The Sun var enginn eftirbát-
ur: „Hvar er drottningin okkar? Hvar
er fáninn hennar?“
Crawford vildi ekki gangast við því
að verið væri að bregðast við þrýst-
ingnum, en hann hafði vart lokið
fundinum þegar Andrés prins og Ját-
varður prins birtust á almannafæri
og drottningin, Filippus og synir Karls
og Díönu sáust skoða blómvendi fyrir
utan Balmoral-kastala.
Drottningin og Filippus höfðu upp-
runalega ætlað að vera aðeins í Lond-
on meðan útförin færi fram og halda
aftur til Skotlands án viðkomu í Buck-
ingham-höll þannig að ekki þyrfti að
draga upp fánann. Ur varð að þau
komu til London daginn áður og
gengu til almennings fyrir utan Buck-
ingham-höll. Undir kvöld ávarpaði
drottningin þjóðina í beinni sjónvarps-
útsendingu í höllinni og í baksýn
mátti sjá mannfjöldann fyrir utan.
Karl sneri einnig aftur ásamt sonum
sínum, Vilhjálmi og Harry, þennan
föstudag og töluðu þeir við fólk fyrir
utan Kensington-höll.
Ýmsir halda því fram að það sé
sama hvemig konungsflölskyldan
hefði brugðist við, hún hefði alltaf
bakað sér óvinsældir. Douglas Keay,
sem hefur skrifað ævisögu drottning-
arinnar, benti á að þegar Winston
Churchill, fyrrverandi forsætisráð-
herra, lést hefði fáninn yfir Bucking-
ham-höll aldrei verið lækkaður í hálfa
stöng: „Er verið að segja að prinsess-
an skipti þjóðina meira máli en
Churchill?"
í fótspor Disraelis?
Tony Blair hefur lagt sig fram við
að bera blak af konungsflölskyld-
unni. Nú er sagt að það sé að miklu
leyti undir honum komið hvemig tak-
ist að fá almenning til að taka kon-
ungsíjölskylduna í sátt. Bent hefur
verið á að síðast hafi konungdæmið
verið þetta illa þokkað árið 1861 þeg-
ar Viktoría drottning var óhuggandi
eftir að hafa misst Albert prins, mann
sinn, og hætti að koma fram opinber-
lega. Svo fór að hún batt enda á ein-
angrunina og náði vinsældum á ný.
Maðurinn á bak við þessa endurreisn
Viktoríu var Benjamin Disraeli, þá-
verandi forsætisráðherra. Blair hefur
þegar hafíst handa. Eftir að hann
hafði átt langan fund með Elísabetu
drottningu í Balmoral-höll á sunnu-
dag sagði hann að konungsfjölskyld-
an hefði í liðinni viku sýnt að hún
væri reiðubúin til að vera í takti við
tímann og gerði sér grein fyrir því
að aðlögun væri nauðsynleg ætti hún
að halda tengslum við þjóðina.
Heimildir: The Times, Reuter, The New
York Times og The Daily Tclegraph.
LEIT að flaki þyrlunnar sem fórst
undan ströndum Noregs á mánu-
dag hefur verið hætt. Ekki er enn
vitað um orsakir slyssins en til-
gátur eru nú uppi um að annar
þyrluspaðinn hafi losnað eða
skemmst, t.d. hafi fugl lent í spöð-
unum. Mikið var af fugli á svæð-
inu þar sem talið er að þyrlan
hafi farist.
Rannsóknarnefndin sem rann-
sakar þyrluslysið, sem kostaði 12
manns lífið, sagði í gær að heill
þyrluspaði sem fundist hefur úr
þyrlunni bendi til þess að hann
hafi losnað í heilu lagi. Gerist slíkt
veldur það geysilegum hristingi,
flugmennirnir missa þegar alla
Sarajrvd, París. Reuter.
KOSNINGAR til sveitarstjórna í
borgum og bæjum Bosniu-Herzeg-
ovínu, sem fram fara um helgina,
gætu gert að engu landvinninga ein-
stakra þjóðabrota frá því í borg-
arastríðinu sem lauk fyrir tveimur
árum. Flokkar þjóðemissinna þjóða-
brotanna þriggja óttast þar af leið-
andi um hlut sinn.
Þjóðernissinnaðir Bosníu-Serbar,
Króatar og múslimar líta á kosning-
arnar í 119 sveitarfélögum landsins
á laugardag og sunnudag sem bar-
áttu um yfírráð yfír bæjum sem bar-
izt var um í borgarastríðinu 1992-
1995.
Flóttamenn sem flúðu eða voru
þvingaðir til að fara frá heimkynnum
sínum hafa i stórum stíl skráð sig í
kosningaskrár heimabæja sinna.
Fjöldi þeirra er það mikill að atkvæði
þeirra gætu ógnað yfírráðum þjóðern-
issinna í mörgum bæjum, samkvæmt
mati alþjóðlegra erindreka í Bosníu.
Flokkar þjóðemissinnaðra Serba
og Króata hafa hótað að sniðganga
kosningarnar r f gera þær þar með
marklausar. Öryggis- og samvinnu-
stofnun Evrópu, OSE, hefur lagt í
mikla vinnu og ekki sparað fé til
stjórn á vélinni og útilokað er að
nauðlenda henni. Rannsóknar-
nefndin tók hins vegar fram að
þar sem flak þyrlunnar er ekki
fundið, sé ekki hægt að slá neinu
föstu um orsakir.
Þá hafa þyrluflugmenn sett
fram kenningar um að einn spað-
inn hafi verið skemmdur en slíkt
undirbúnings kosninganna, en þeim
hefur tvisvar áður verið frestað. Full-
trúar ÖSE leituðust í gær eftir fund-
um með leiðtogum bosnískra þjóðem-
issinna til að freista þess að ná sam-
komulagi sem tryggði öruggan fram-
gang kosninganna, með þátttöku sem
flestra flokka. Sérstök nefnd þing-
manna mun á vegum ÖSE fylgjast
með framkvæmd kosninganna, en
Lára Margrét Ragnarsdóttir alþingis-
maður er þar á meðal.
3.000 manna aukalið úr Banda-
ríkjaher hefur verið sent til Bosníu
til að hjálpa friðargæzluliði NATO við
að gæta þess að kosningamar fari
vel fram.
Frakkar hóta að hætta aðstoð
Franska ríkisstjórnin hótaði því í
gær, að neita hveiju því sveitarfélagi
í Bosniu um efnahagsaðstoð þar sem
þjóðernissinnar myndu reyna að
hindra framgang kosninganna.
Jacques Rummelhardt, talsmaður
franska utanríkisráðuneytisins, sagði
fréttamönnum að sveitarstjórna-
kosningar væru lífsnauðsynlegur
hluti Dayton-friðarsamkomulagsins
frá 1995.
hefði í för með sér svo mikinn
hristing að þyrlan spryngi nánast
á lofti. Það sem styður kenningar
um að þyrluspaðarnir hafi
skemmst eða losnað er sú stað-
reynd að slysið hefur átt sér svo
stuttan aðdraganda að flug-
maðurinn náði ekki að senda
neyðarmerki þrátt fyrir að neyð-
arhnappurinn hafi verið í stýrinu
sem hann hélt um.
Fyrirtækið sem átti þyrluna og
önnur sem gera út á ferðir með
starfsmenn olíufélaga hafa hætt
flugi með Super Puma-þyrlum um
stundarsakir. Þá krefjast samtök
starfsmanna á olíuborpöllunum
þess að notast verði við fljótandi
hótel þegar unnið sé að stórum
verkefnum á hafi úti í stað þess
að fljúga með starfsmennina á
milli palls og lands á hveijum
degi. Segir talsmaður samtak-
anna að þess séu dæmi að menn
hafi hætt að starfa á olíuborpöll-
unum vegna óttans við þessar tíðu
flugferðir.
fegpP

\ %

i * \ t . v:
TARGA
l
Hræódýrt og
vinnur grimmt!
• MITEL 166 MHz MMX örgjörvi
• 32 MB EDO minni
• 15“ flatur lággeisla skjár
• ATI 3D booster skjákort
• 2.5 GB harður diskur
• 20 hraða geisladrif
• Soundblaster 16
• 240w hátalarar
• 33.6 bás mótald m/faxi og símsvara
• 2ja mánaða Internetáskrift fylgir
• Kynningarnámskeið um Internetið fylgir
Aöeins kr. 118.900
ntel..
msifa
I0Y
1.7 GB
harðir diskar á
kr. 11.900
HP Deskjet 690
litaprentari
m/ljósmyndagæöum
kr. 20.990
■■■■■ ■
Tolvur
Grensásvegi 3 • Sími 588 5900 • Fax 588 5905
S veitarstj órnakosningar í Bosníu
Reuter
UNGIR stuðningsmenn Alija Izetbegovic, forseta Bosniu-múslima,
og flokks hans halda á lofti kosningaspjöldum sem á stendur
„Við lyótum stuðnings Austurs og Vesturs".
Þj óðernissinnar
óttast um land-
vinninga