Morgunblaðið - 11.09.1997, Side 29
28 FIMMTUDAGUR 11. SEPTEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 11. SEPTEMBER 1997 29 -
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Hallgrímur B. Geirsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
KOSNINGASKIPAN
ENDURSKOÐUÐ
"p'ORSÆTISRÁÐHERRA Davíð Oddsson hefur
skipað nefnd með fulltrúum allra þingflokka til
að gera tillögur um breytingar á kjördæmaskipan
og tilhögun kosninga til Alþingis. Nefndinni hefur
verið settur tímarammi fyrir tillögugerð sína og er
ætlunin að hún verði lögð fram á þinginu 1998-
1999, eða fyrir lok kjörtímabilsins. Það er fagnaðar-
efni, að komin er hreyfing á málið, jafn mikilvægur
sem kosningaréttur einstaklingsins er og kjördæma-
skipanin.
Vafalaust eru margir kjósendur orðnir óþreyjufull-
ir eftir umbótum á núverandi fyrirkomulagi, enda
er ójafnt vægi atkvæða eftir kjördæmum orðið all-
sendis óviðunandi. Stjórnmálaflokkarnir þurfa því
að hafa forgöngu um, að ekki verði tjaldað til einn-
ar nætur í breytingum á atkvæðisrétti og landsmenn
geti gengið til nýrrar aldar sáttir við umbæturnar.
Kosningarétturinn er einn af hornsteinum lýðræð-
isskipulagsins og telst til helgustu réttinda einstakl-
ingsins. Hér á landi er jafn atkvæðisréttur í forseta-
kosningum og sveitarstjórnarkosningum, en þegar
kemur að stjórn landsins hefur hann verði mjög
misjafn eftir kjördæmum. Breytingar til þessa hafa
aðeins miðað að því að daga úr ójafnræðinu. Höfuð-
áherzla stjórnmálamanna hefur verið á jafnræði
milli stjórnmálaflokka við úthlutum þingsæta.
Óhjákvæmilegt er, að skipan Alþingis endurspegli
búsetu í landinu. Grundvallarspurningin er sú, hvort
kosningaréttur eigi að vera jafn til þings eða ekki.
Sú ákvörðun mótar síðan hvaða leið eigi að velja í
kjördæmaskipan og kosningafyrirkomulagi.
MYNDFUNDIR í ÞÁGU
ALÞJÓÐASAMSTARFS
T^ILRAUN fulltrúa Alþingis á þingi Evrópuráðsins
með að nota myndfundatækni til að taka þátt
í störfum nefnda þingsins er jákvæð og athyglis-
verð. Takist vel til gæti það orðið til þess að efla
þátttöku íslands í alþjóðlegu samstarfi.
Vegna fjarlægðar íslands frá meginlandi Evrópu
og tímamismunar verður þátttaka í stuttum fundum
í t.d. norrænu samstarfi og Evrópusamstarfi ofttíma-
frekari og kostnaðarsamari fyrir íslenzku fulltrúana
en aðra. Islendingar eiga þess sjaldan kost að fljúga
á fundarstað að morgni og komast aftur heim að
kvöldi. Afleiðingin af þessu er annars vegar mikill
kostnaður og hins vegar að ekki eru allir fundir
sóttir og hagsmuna íslands því e.t.v. ekki gætt sem
skyldi.
Myndfundir munu aldrei koma í staðinn fyrir þau
persónulegu samskipti, sem nauðsynleg eru í alþjóð-
legu samstarfi eins og annars staðar. Þeir geta hins
vegar orðið mikilvæg viðbót. Tómas Ingi Olrich al-
þingismaður, sem átti frumkvæði að tilrauninni á
vegum Evrópuráðsins, segir í Morgunblaðinu í gær
að ekki sé ætlunin að myndfundir komi í stað hefð-
bundinna nefndafunda, heldur sé um undantekning-
arúrræði að ræða. Til þessa hafi íslenzkir þingmenn
ekki getað setið alla fundi nefnda þings Evrópuráðs-
ins og hafi því stundum ekki getað blandað sér í
umræður um mál sem skipti miklu fyrir íslenzka
hagsmuni.
Það er því ekki víst að nýting myndfundatækni
muni spara stórar fjárhæðir í ferðakostnaði þing-
manna, ráðherra og embættismanna, þótt eflaust
gæti sparnaður orðið einhver. Hún getur hins vegar
stuðlað að því að rödd íslands heyrist oftar og að
íslenzkra hagsmuna sé betur gætt en áður.
Leikskólakennarar hafa boðað verkfall 22. september
Yfir 14 þúsund börn
myndu missa gæslu
ÞETTA er í fyrsta skipti sem
Félag íslenskra leikskóla-
kennara boðar verkfall frá
því félagið var stofnað, en
leikskólakennarar tóku þátt í verkfalli
BSRB 1984. Ljóst er að ef til verk-
falls kemur verða áhrifin af því víð-
tæk. Yfir 14 þúsund böm eru á leik-
skólum sveitarfélaganna og þau verða
öll send heim komi til verkfalls. í þess-
ari tölu em öll böm talin hvort sem
þau eru í hálfri eða fullri pössun.
Í verkfalli BSRB 1984 brugðust
sumir foreldrar við með því að taka
börn sín með í vinnuna og voru
dæmi um að barnagæsla væri skipu-
lögð á vinnustaðnum. Margir leituðu
til venslafólks með aðstoð við gæslu
barna og allmargir sáu ekki annan
kost en að taka sér frí í vinnu til
að annast börn sín. Leikskólaþjón-
usta sveitarfélaganna hefur aukist
umtalsvert frá árinu 1984 og því
má leiða líkum að því að áhrif verk-
falls leikskólakennara verði meiri en
þá.
Þórarinn V. Þórarinsson, fram-
kvæmdastjóri VSÍ, sagði að foreldrar
og vinnuveitendur yrðu að reyna að
leysa þau vandamál sem sköpuðust
við gæslu útivinnandi foreldra ef til
verkfalls leikskólakennara kæmi.
„Niðurfelling á þessari þjónustu
getur orðið mjög erfið og getur gert
það að verkum að fólk komist ekki
til vinnu. Fólk fær auðvitað ekki frí
á launum til að gæta barna sinna,
en við lítum svo á að það séu lögmæt
forföll frá vinnu ef fólk á ekki ann-
arra kosta völ en að taka sér frí til
þess að gæta barna,“ sagði Þórarinn.
Þess ber að geta að verkfallið hef-
ur engin áhrif á þjónustu dagmæðra.
Einkareknir leikskólar, sem eru u.þ.b.
20 á landinu öllu, starfa sömuleiðis
með óbreyttum hætti þó að til verk-
falls komi.
Krafa um að teygt verði
á launaskalanum
Leikskólakennarar hafa verið með
lausa samninga frá síðustu áramót-
um. Félagið setti fram kröfugerð
vegna komandi samninga í maí í
fyrra. Viðræður hafa gengið hægt
allt þetta ár, en í vor ákváðu leik-
skólakennarar að leggja tillögu um
verkfall 22. september undir félags-
menn og var hún samþykkt.
Skipta má meginkröfum leikskóla-
kennara í tvennt. Annars vegar krefj-
ast þeir að byijunarlaun hækki úr
81.613 kr. á mánuði í 110.000 kr. í
lok samningstímans. Hins vegar vilja
þeir endurskoða launaflokkaröðun
þannig að fleiri launaflokkar verði á
milli starfsheita. Þeir vilja sömuleiðis
íjölga starfsheitum og m.a. taka upp
stöður aðstoðarleikskóla- --------
stjóra 1-5. Þessi seinni
krafa hefur i för með sér
að teygt verði á launaska-
lanum. Að mati leikskóla-
kennara er launaskalinn
of þröngur. Leikskólakennarar hafi
Iitla möguleika á að hækka í launum
með aukinni starfsreynslu og ekki
heldur þó að þeir taki að sér meiri
ábyrgð í starfi.
Leikskólakennurum boðin
20% hækkun
Launanefnd sveitarfélaganna hef-
ur reiknað út að kröfur leikskóla-
kennara feli í sér að þeir sem lægst
laun hafi hækki um 34,8%, en að
laun þeirra hæstlaunuðu hækki um
70%. Að mati nefndarinnar kosta
kröfur leikskólakennara sveitarfélög-
in um 300 milljónir króna á ári. Ef
leikskólakennarar féllust á tilboð um
16-17,5% hækkun, sem er sú meðal-
talshækkun sem almennt hefur verið
samið um á almennum markaði,
Komi til verkfalls leikskólakennara, sem boðað
hefur veríð 22. september nk., mun það hafa
víðtæk áhrif í þjóðfélaginu. Leikskólakennarar
hafa hafnað tilboði launanefndar sveitarfélag-
anna um 20% launahækkun á samningstíman-
um. Egill Ólafsson skoðaði stöðuna
í kjaradeilunni.
Morgunblaðið/Þorkell
TIU dagar eru í boðað verkfall leikskólakennara og
áhyggjur foreldra af því fara vaxandi.
Laun eru 75%
af útgjöldum
leikskólanna
myndi launakostnaður sveitarfélag-
anna hækka um 60 milljónir.
Launanefnd sveitarfélaganna hef-
ur mætt þessum tveimur kröfum
kennara með því að bjóðast til að
hækka lægsta taxta leikskólakenn-
ara upp í 100.145 kr. á mánuði í lok
samningstímans. Hún hefur einnig
boðist til að taka upp starfsheitin
aðstoðarleikskólastjóri 1-3, leikskóla-
stjóri 5 og leikskólasérkennari. Þetta
felur í sér u.þ.b. 20% launahækkun
á þremur árum.
Samninganefnd leikskólakennara
hafnaði þessu tilboði vegna þess að
hún taldi að ekki væri teygt nægi-
lega mikið á launaskalanum. Aðeins
væru 0,3% munur milli launaflokka.
Björg Bjarnadóttir, formaður Félags
íslenskra leikskólakennara, sagði að
leikskólakennarar sættu sig ekki við
þetta tilboð þó að komið hefði verið
til móts við kröfuna um hækkun
lægstu launa. Sú launatafla sem
launanefndin hefði lagt fram væri
óviðunandi því hún fæli í sér að stór
hluti félagsmanna fengi óverulega
hækkun. Þessar tvær kröfur, um
hækkun byrjunarlauna og
breytta launaflokkaröðun,
væru jafnmikilvægar í
huga samninganefndar
leikskólakennara og yrðu
báðar að nást fram.
Leikskólakennarar hafa auk þess
sett fram ýmsar fleiri kröfur. Þeir
krefjast þess að vinnuskylda leik-
skólastjóra og aðstoðarleikskóla-
stjóra verði minnkuð, en því hefur
launanefnd sveitarfélaganna hafnað.
Launanefndin hefur sömuleiðis hafn-
að kröfu leikskólakennara um að
leikskólakennarar fái 25-45 tíma í
fasta yfirvinnu á mánuði. Sama á
við um kröfu um styttri viðveru leik-
skólakennara á vinnustað sem hafa
náð 50-55 ára aldri, en slíkt ákvæði
er í kjarasamningum grunn- og fram-
haldsskólakennara. Leikskólakenn-
arar hafa sett fram kröfu um að
framhaldsmenntun verði metin til
launaflokkahækkana og að stofnaður
verði sérstakur vísindasjóður sem
sveitarfélögin greiði í með 1,5% fram-
lagi af föstum grunnlaunum leik-
skólakennara. Sveitarfélögin hafa
boðist til að koma til móts við þessar
tvær kröfur, en kröfunni um vísinda-
sjóð er þó hafnað.
Við gerð síðustu samninga við leik-
skólakennara var gerður einn samn-
ingur við nær alla leikskólakennara
utan Reykjavíkur, en kjör þeirra
höfðu áður verið nokkuð mismun-
andi. Reykjavíkurborg samdi sér-
staklega við ieikskólakennara sem
vinna hjá borginni og er sá samning-
ur heldur lakari en hinn samningur-
inn. Launanefnd sveitarfélaganna
hefur boðist til að gera einn sam-
ræmdan samning við Félag íslenskra
leikskólakennara, en það þýðir að
kjör leikskólakennarar í Reykjavík
batna aðeins umfram starfssystkin
þeirra á landsbyggðinni. Áfram er
þó gert ráð fyrir mun á kafla samn-
inganna um réttindi og skyldur og
um greiðslur í orlofssjóð.
Verða leikskólagjöld hækkuð?
Leikskólinn er fjármagnaður af
gjöldum sem foreldrar greiða og með
fjárframlagi úr sveitar- ----------
sjóðum. í Reykjavík greiða
foreldrar að meðaltali um
35% af útgjöldum leikskól-
anna. Námsmenn og ein-
stæðir foreldrar greiða
minna, en sambúðarfólk greiðir ná-
lægt 40%.
Bergur Felixson, framkvæmda-
stjóri Dagvistar barna, sagði að um
75% af kostnaði við rekstur leikskól-
anna væri launakostnaður. Hækkun
launa hefði því afgerandi áhrif á
rekstrarkostnaðinn. Hann sagði að
það væri pólitísk ákvörðun hvort
hækkun launa starfsfólks yrði mætt
með einhverri hækkun á leikskóla-
gjöldum. Dagvist barna bæri að meta
kostnað af rekstri leikskólans og
gera tillögu til borgarráðs fyrir 1.
júlí ár hvert um breytingar á gjald-
skrá. Engar breytingar voru gerðar
á gjaldskránni 1. júlí sl.
Um 400 leikskólakennarar starfa
hjá Dagvist barna og aðrir starfs-
menn eru um 900, sem flestir eru í
Sókn. Reykjavíkurborg hefur þegar
gert samning við Sókn, en í honum
var farið út á þá braut að miða launa-
flokkshækkanir við lífaldur en ekki
starfsaldur eins og verið hafði. Berg-
ur sagði að Dagvist barna væri ekki
búin að meta endanleg kostnaðar-
áhrif af samningnum, en þau væru
ekki undir 18-19% á samningstíman-
um.
„Ef leikskólakennarar fá ekki
minna en Sókn er verið að tala um
20% hækkun á samningstímanum og
það þýðir 20% hækkun á 75-80% af
okkar rekstrargjöldum. Þetta eru
umtalsverðar hækkanir sem verður
að mæta með einhveijum hætti,“
sagði Bergur.
Karl Björnsson, formaður launa-
nefndar sveitarfélaganna, sagði að
sveitarfélögin hefðu gengið út frá
því í kjaraviðræðum við leikskóla-
kennara að þau þyrftu ekki að hækka
skatta eða hækka leikskólagjöld. Það
væri mat foreldra að tæplega yrði
gengið mikið lengra í hækkun leik-
skólagjalda og því mætti búast við
harðri andstöðu við hana.
Áhrif á aðra launahópa
Karl sagði í lok launamálaráð-
stefnu sveitarfélaganna í fyrradag
að hann teldi að umræður á fundinum
endurspegluðu að sveitarstjórnar-
menn teldu að launanefndin hefði
þegar spilað nokkuð miklu út i við-
ræðum við leikskólakennara og það
væri tæplega hægt að ganga miklu
lengra.
Karl sagði að sveitarfélögin yrðu
að hafa í huga að þau hefðu gert
samninga við önnur stéttarfélög sem
fælu í sér allt aðrar og minni hækk-
anir en leikskólakennarar væru að
fara fram á. Sveitarfélögin yrðu einn-
ig að horfa til þess sem almennir
launþegar hefðu fengið út úr sínum
samningum.
„Ef launanefndin samþykkir um-
talsverðar launahækkanir til þeirra
stétta sem ósamið er við umfram þær
sem hinar stéttirnar hafa fengið
væri nefndin alls ekki sjálfri sér sam-
kvæm og í raun mætti telja slíkt
svik af hennar hálfu við þá launþega
sem gengið hafa frá samningum við
nefndina,“ sagði Karl.
Framkvæmdastjóri VSÍ tók undir
þetta og sagði: „Eg held að það sé
ekki nokkur spurning að ef að á að
fylgja fram þessum kröfum hljóti að
koma til verkfalls. Það þarf ekki að
fara í neinar grafgötur um að vinnu-
markaðurinn mundi ekki þola það
ef ein stétt færi fram og næði að
knýja fram 30-50% launahækkun.
Það yrði allt vitlaust. Það kæmi fram
víðtæk ólga sem á endanum sprytti
fram í átökum og kröfum
um hliðstæðar breytingar."
Á launamálaráðstefn-
unni kom fram í máli
________ margra að sveitarfélögin
yrðu að leggja höfuð-
áherslu á að leysa deiluna við leik
skólakennara. Jafnframt kom fram
í máli margra að þetta væri mjög
erfíð deila og að sumu leyti erfiðari
en deilan við grunnskólakennara. Það
væri ekki hægt að togast á um marga
hluti því kjarasamningur leikskóla
kennara væri mjög einfaldur samn-
ingur. Sveitarfélögin gætu því ekki
sett fram neinar kröfur um hagræð-
ingu í leikskólunum eins og í grunn-
skólunum.
Telja má víst að takist sveitarfé-
lögunum að semja við leikskólakenn
ara án þess að komi til verkfalls
aukist líkur á að hægt verði að kom
ast hjá verkfalli grunnskólakennara,
en tillaga hefur verið lögð fram um
að það hefjist 27. október hafí samn-
ingar ekki tekist.
Stefnt er að
samræmdum
samningi
Siðfræði
framtíðarinnar
Ef gera á langtímaáætlanir fyrir framtíðina
verður að hætta að fikta með nútíðina, segir
Jéróme Bindé, formaður framtíðarnefndar
UNESCO í grein sinni. Þess í stað verða
menn að hugsa fram á við og gera sér grein
fyrir að það er verk margra kynslóða að ná
árangri.
„HÆTTA er á að kynslóðir framtíðarinnar verði fangar í óviðr-
áðanlegri þróun fólksfjölgunar, umhverfiseyðingar, aukins mis-
vægis bæði á milli norðurs og suðurs og innan þjóðfélaga, hömlu-
lauss félagslegs misréttis, ógnunar við lýðræði og stjórnar glæpa-
flokka,“ segir m.a. í greininni. Myndirnar eru frá New York,
Bangladesh og Sómalíu.
FIMM árum eftir umhverfis-
ráðstefnuna í Rio de Jan-
eiro árið 1992 er stefnuyf-
irlýsing hennar „Agenda
21“ enn lítið annað en orðin tóm.
„Ríó plús fimm“ er óþægilega lík
„Ríó mínus fímm“. En hversu lengi
getum við leyft okkur munað
aðgerðarleysisins?
Federico Mayor, yfirmaður mennt-
unar-, vísinda- og menningarstofn-
unar Sameinuðu þjóðanna hefur sagt
að við þeytumst inn í framtíðina
bremsulaus í litlu sem engu skyggni
og varað við því að þvi hraðar sem
bíll fari þeim mun meiri þörf sé á
sterkum framljósum.
Verði málum ekki sinnt á viðun-
andi hátt er hætta á því að kynslóð-
ir framtíðarinnar verði fangar í óviðr-
áðanlegri þróun fólksfjölgunar, um-
hverfiseyðingar, aukins misvægis
bæði á milli norðurs og suðurs og
innan þjóðfélaga, hömlulauss félags-
legs misréttis, ógnunar við lýðræði
og stjórnar glæpaflokka.
Ófarsælt samband
Samband nútíma þjóðfélaga við
tímann er ófarsælt enda eiga þau
þar við grundvallarmótsagnir að etja.
Til að vaxa og dafna verða samfélög
að halda inn í framtíðina. Á sama
tíma verða þau í auknum mæli að
takast á við nútímann og finna
skammtímalausnir vegna breytinga
í alþjóðasamskiptum og tækniþróun.
Engrar undankomu virðist auðið frá
harðstjórn tímabundinna neyðarað-
gerða. Fjármálamarkaðir, íjölmiðlar,
stjórnmál (sérstaklega fyrir kosning-
ar) og þróunarhjálp fylgja hér sömu
lögmálum. Rétt eins og teiknimynda-
persónan Dilbert var týnd í agnar-
smáum heimi sínum, hefur sjóndeild-
arhringur nútíma þjóðfélaga hlaupið
saman í tíma og rúmi.
Rökvísi timabundinna neyðarað-
gerða er að festast í sessi sem varan-
legur hluti þjóðfélaga okkar og stjórn-
mála. Á sama tíma hafa mótsagnir í
mannúðarhjálp og baráttan gegn at-
vinnuleysi í Evrópu sýnt fram á að
skammtíma neyðaraðgerðir hafa lítil
áhrif á langtímavandamál. Þróunar-
mál 21. aldarinnar munu krefjast
framtíðarsýnar og langtíma íjárfest-
ingar í menntun og almennri heil-
brigðisþjónustu, stjórnskipulagi,
tækni og vísindum - sérstaklega í
nýrri upplýsinga- og samskiptatækni.
Til þess að gera megi langtíma
áætlanir fyrir framtíðina verða þeir
sem hafa áhrif og taka ákvarðanir
að hætta að fíkta með nútíðina og
byrja að hugsa fram á við. Það er
þó langt frá því að þeir standi frammi
fyrir auðveldu verkefni. Ein, jafnvel
fleiri kynslóðir munu lifa og deyja
áður en árangur erfíðisins verður
sýnilegur. Federico Mayor segir:
„Siðfræði framtíðarinnar er siðfræði
bóndans sem byggir á því að miðla
arfi frá kynslóð til kynslóðar.“ Fram-
tíðarspár og forvarnir ættu því að
vera forgangsverkefni fyrir ríkis-
stjórnir, alþjóða- og vísindasamtök
og aðra þá sem eru áhrifamiklir eða
áberandi í samfélaginu.
UNESCO, barnahjálp Sameinuðu
þjóðanna, hefur á undanförnum árum
verið að byggja upp deild sem fer
með framtíðarspár og skilgreiningar,
í samvinnu við brasilíska félagsfræð-
inginn Candido Mendes. Umrædd
deild hélt m.a. ráðstefnu í Rio de
Janeiro í júlí á þessu ári um siðfræði
framtíðarinnar. Einnig hefur Kofí
Annan, framkvæmdastjóri Samein-
uðu þjóðanna, nýlega sett upp deild
innan skrifstofu sinnar um áætlana-
gerð. Hlutverk deildarinnar er að
skilgreina ný alþjóðleg ferTi og árið
2000 er henni ætlað að birta tillögur
um það hvernig best sé að halda inn
í 21. öldina.
Siðfræði framtíðarinnar krefst
ekki einungis langtíma sýnar heldur
einnig þess að við sýnum ábyrgð
gagnvart framtíðinni. Náttúran og
fyrri kynslóðir hafa fengið okkur í
hendur líf, jörð og jafnvel borgir sem
í grundvallaratriðum eru brothætt
og forgengileg. Við verðum því að
víkka sjóndeildarhring okkar þannig
að hann nái til þegna framtíðarinn-
ar. Það er grundvallarskilyrði fyrir
afkomu þeirra að við göngumst við
skyldum okkar gagnvart þeim, förum
að sýna varkárni í aðgerðum okkar
og tökum hugsanlegar afleiðingar
aðgerða okkar með i reikninginn.
Þetta jafngildir því að við lærum að
umgangast áhættuþætti.
Mikilvægari en steinsteypa
Við þurfum einnig að gera okkur
grein fyrir því að arfleifð, sem nær
yfir hið óáþreifanlega, táknræna, sið-
fræðilega, vistfræðilega og erfða-
fræðilega, er mikilvægari en stein-
steypa. Alþjóðleg nefnd Sameinuðu
þjóðanna, um siðferði líf- og læknis-
fræði, hefur birt uppkast að yfírlýs-
ingu í þessum anda um erfðagen
mannsins. Belgíski heimspekingur-
inn Francois Ost segir að arfleifð
verði að vera grundvöllurinn að
ábyrgð mannkynsins gagnvart kom-
andi kynslóðum því án tengiliðar á
milli fortíðar og framtíðar virðast
allar tilvísanir í hefðir vera hug-
myndafræðilegt svindl eða aftur-
haldssamt trúarofstæki.
Umhyggja fyrir framtíðinni hefur
mikla stjórnmálalega þýðingu. M.a.
hefur Max Weber sagt að fyrir stjórn-
málamann ættu framtíðin og skyldur
hans gagnvart henni að vera eðlileg
þungamiðja. Með þeirri tækni sem
við höfum yfir að ráða verðum við
að velja þá leið sem flytur okkur nær
sjóndeildarhring framtíðarinnar. Sið-
fræði framtíðarinnar er einfaldlega
siðfræði tímans og á ekki aðeins við
um framtíðina heldur einnig nútíð
og þátíð.
Samkennd með kynslóðum nútíð-
arinnar og samkennd með kynslóðum
framtíðarinnar er samofin. Enda eru
þeir sem vilja líta framhjá byrðum
hinna fátæku og undirokuðu venju-
lega þeir sömu og vilja fá okkur til"*
að líta framhjá hverfandi tungumál-
um og gatinu á ósonlaginu.
Siðfræði framtíðarinnar er þó
einskis virði nái hún ekki inn í mennt-
un, vísindi, tækni, viðskipti og stjórn-
mál og leggi þar grunninn að mann-
úðlegu umhverfí. Ef vel tekst til get-
ur hún hins vegar fært loforð um
framtíðina nær milljónum manna.
Hinn fjórtán ára Craig Kielburger,
stofnandi samtakanna „Frelsum
börnin“, sagði: „Það þarf líka börn
til að byggja þorp,“ og merkur lög-
fræðingur hefur sagt að það að fresta. -
framtíðinni jafnist á við að hafna
henni.
Höfundur er formaður
framtíðarnefndar UNESCO (AFU).
Verkefni nefndarinnar er að spá
fyrir um framtíðarþróun í
heiminum og vera ráðgjafi fyrir
framkvæmdastjóra stofnunarinnar
í málum er varða framtíðarþróun.