Morgunblaðið - 26.11.1997, Blaðsíða 6

6 MIÐVIKUDAGUR 26. NÓVEMBER 1997
MORGUNB LAÐIÐ
r
FRETTIR
Morgunblaðið/Gunnar Vigfusson
Biskupar, prestar og djáknar
ALLIR prestar, djáknar, biskupar, vigslubiskupar, bisk-
upar og aðrir fulltrúar erlendra kirkna söfnuðust til
myndatöku að lokinni vígslu séra Karls Sigurbjörnssonar.
Alis eru þetta nærri 200 manns. Fremst sitja biskuparnir
og eiginkonur þeirra.
Skautbúningurinn sem frú Kristín Þ. Guðjónsdóttir,
kona séra Karls Sigurbjömssonar biskups, bar við vígsl-
una var saumaður fyrir brúðkaup þeirra Guðrúnar Elísa-
betar Arnórsdóttur og séra Páls Þorleifssonar árið 1930
en hann var lengi prestur og prófastur á Skinnastað.
Búninginn á nú Hanna dóttir þeirra, sem gift er séra Jóni
Bjarman sjúkrahúspresti. Lánaði hún Kristínu búninginn
í tilefni vígslu séra Karls en hefð er fyrir því að eiginkon-
ur verðandi biskupa klæðist skautbúningi við biskups-
vfgslu. Guðrún Eh'sabet baldéraði sjálf á treyjuna en bún-
ingurinn var saumaður á saumastofunni Dyngju í Reykja-
vík. Þar kom m.a. við sögu átján ára stúlka sem þar vann
á þessum árum, Magnea Þorkelsdóttir, tengdamóðir
Kristínar, en hún bróderaði pilsið. Segja fróðar konur um
þessa handíð að hér séu á ferð listilega vel gerð baldering
og bródering.
I
)
Andlát
BJÖRGVIN JÓNSSON
BJÖRGVIN Jónsson,
fyrrverandi útgerðar-
maður og alþingismaður
um þriggja ára skeið,
lést sl. srmnudag á
Kanaríeyjum. Var hann
72 ára að aldri er hann
féll frá.
Björgvin var fæddur
að Hofi á Eyrarbakka
15. nóvember 1925.
Voru foreldrar hans þau
Jón Björgvin Stefánsson
verslunarmaður þar og
kona hans, Hansína
Asta Jóhannsdóttir.
Björgvin lauk prófi frá
Héraðsskólanum á
Laugarvatni 1944 og Samvinnu-
skólaprófi 1946. Var hann starfsmað-
ur Kaupfélags Arnesinga á árunum
1947 til 1952 er hann gerðist kaupfé-
lagsstjóri hjá Kaupfélagi Austfjarða
á Seyðisfirði. Gegndi hann því starfi
til 1963. Á þessum árum eða frá
1956-1959 sat hann á þingi fyrir
Framsóknarflokkinn. Björgvin var
bæjarstjóri á Seyðisfirði 1954-1961
og í stjóm fiskvinnslu- og útgerðar-
fyrirtækja þar í bæ.
Eftir 1963 starfaði
Björgvin við útgerð og
fiskverkun sunnan-
lands og var stofnandi
og framkvæmdastjóri
útgerðar- og fisk-
vinnslufyrirtækisins
Glettings 1957-1990
og útgerðarfyrirtæks-
ins Húnarastar í Þor-
lákshöfn 1973. Björgvin
sat í bankaráði Utvegs-
banka íslands
1973-1976 og í banka-
ráði Útvegsbanka ís-
lands hf. 1987-1989.
Hann var stjórnarmað-
ur í SÍF 1974-1992 og í stjórn Sfld-
arverksmiðja ríkisins 1986-1988.
Þá var hann einn af stofnendum og
stjómarformaður Fiskmjölsverk-
smiðjunnar Óslands á Höfn í Horna-
firði frá 1993.
Eftirlifandi eiginkona Björgvins
er Ólína Þorleifsdóttir. Eru böm
þeirra Hansína Ásta, Þorleifur, Jón,
Jón Björgvin, Eyþór, Ingibjörg og
Elín Ebba.
Skýrsla Verslunarráðs um kosti og galla auðlindagjalds
Gjald ekki túnabært
en hugsanlegt síðar
ÁLAGNING auðbndagjalds á sjáv-
arútveg er ekki tímabær nú en
kemur hins vegar til greina í fram-
tíðinni ef umframhagnaður nær að
myndast í greininni. Enn fremur
kemur auðlindagjald til álita ef
leyfð heildarveiði er umfram það,
sem telja má að sé sjálfbær afli.
Þetta er meginniðurstaða skýrslu
starfshóps Verslunarráðs Islands
um auðlindagjald, sem kynnt var í
gær. Starfshópurinn kemst einnig
að þeirri niðurstöðu að norsk-ís-
lenski sfldarstofninn sé sérstakt til-
felli þar sem hugsanlegt er að út-
hluta veiðiheimildum með gjald-
töku í stað þeirrar sóunar, sem út-
hlutun á gmndvelh veiðireynslu í
frjálsum veiðum hefur í för með
sér.
Verslunarráðið ákvað á aðal-
fundi sínum í fyrra að gera sér-
staka úttekt á kostum og göllum
auðlindagjalds og var sérstakur
starfshópur skipaður í því skyni.
Vilhjálmur Egilsson, fram-
kvæmdastjóri Verslunarráðsins,
hafði umsjón með starfi hópsins en
í honum starfaði fólk úr ýmsum að-
ildarfyrirtækjum ráðsins, m.a.
sjávarútvegsfyrirtækjum. Skýrsl-
an var kynnt á morgunverðarfundi
ráðsins í gær.
I skýrslunni segir að hópurinn
hafi ákveðið að fjalla fyrst og
fremst um auðlindagjald í sjávarút-
vegi enda þótt hugtakið sé í sjálfu
sér ekki bundið við þá atvinnugrein
eingöngu. Umræðan innan hópsins
snerist aðallega um það hvort ríldð
ætti að nýta sér sem skattstofn þau
viðskiptalegu verðmæti, sem sköp-
uðust þegar leikreglur væru settar
um nýtingu sameiginlegra auð-
linda.
Fiskveiðiarður hefur
ekki náð að myndast
í skýrslunni segir að almennur
skilningur virðist vera á því að það
Töluvert í land
með að fískveiði-
arður myndist í
sjávarútvegi
stjómkerfi, sem hér hafi verið tek-
ið upp með framseljanlegum afla-
kvótum, skili mestri hagkvæmni og
varðveiti auðlindina vel, samanbor-
ið við önnur stjómkerfi sem nú
þekkist. Oft sé vitnað til þess að
svokallaður fiskveiðiarður af auð-
lindinni sé á bilinu 15-30 milljarð-
ar króna árlega þegar fram líða
stundir. Með fiskveiðiarði er átt við
þann umframhagnað sem ná má
með því að draga úr kostaði við
fiskveiðarnar og ná fram hámarks-
afrakstri af þeim.
Almennur fiskveiðiarður hefur
ekki enn myndast í íslenskum sjáv-
arútvegi að mati nefndarinnar og
var m.a. stuðst við reikninga nokk-
urra stærstu sjávarútvegsfýrir-
tækjanna. „Enn er töluvert í land
með að raunveralegur umfram-
hagnaður eða fiskveiðiarður mynd-
ist í sjávarútvegi. Heildarframlegð'
fyrir afskriftir og fjármagnskostn-
að miðað við núverandi fjármuna-
þörf þarf meira en að tvöfaldast og
verða á bilinu 40-50 milljarðar
(eða 80-100 krónur á hvert
þorskígildiskfló út frá núverandi
heildarkvóta) til að ná mögulegum
fiskveiðiarði að mati fræðimanna,"
segir í skýrslunni.
Efnahagslegar afleiðing-
ar auðlindagjalds
Eigi á annað borð að taka upp
uppboð á aflaheimildum, hentar
best fyrir sjávarútveginn að þær
verði boðnar út til nógu langs tíma,
t.d. 25 ára að mati hópsins.
Starfshópurinn fjallaði einnig
um efnahagslegai’ afleiðingar auð-
lindagjalds. Telur hann að hugsan-
legt tveggja króna auðlindagjald á
þorskígildi, eða að verðmæti um
eins milljarðs króna, lækki væntan-
lega heildai-verðmæti framleiðslu í
sjávarútvegi um 1% frá því sem
annars hefði orðið en reikna megi
með því að eftir þrjú ár yrði at-
vinnugreinin á sömu vaxtarbraut og
áður. Áhrifin á landsframleiðslu
gætu orðið innan við 0,2%.
Þá telur hópurinn að tíu króna
auðlindagjald á þorskígildiskíló eða
samtals um 5 milljarðar króna hefði
mun róttækari afleiðingar og það
tæki sjávarútveginn 10-15 ár að
komast aftur á sama framlegðar-
stig. „Heildarverðmætd sjávarvöru-
framleiðslunnar yrði a.m.k. 10%
lægra en ella og landsframleiðslan
a.m.k. 1-1,5% lægri en ella. Lækk-
un landsframleiðslunnar svarar til
a.m.k. 5-8 milljarða króna. Áhrifin
af auðlindagjaldi koma því fram hjá
allri þjóðinni.“
Auðlindagjald á
kostnað framleiðni?
Hópurinn segir að meginspum-
ingin sé sú með hvaða hætti þjóðin
hagnist á því að sjávarútvegurinn
hagnist. „Er það með því að leggja
á hann auðlindagjald eða með því
að sjávarútvegurinn auki fram-
leiðni sína og standi þannig undir
hærra jafnvægisgengi og betri lífs-
kjörum.
Ekki er hægt að slá af hugmynd-
ir um auðlindagjald þótt slíkt gjald
leiði til lakari lífskjara vegna þess
að allir skattar hafa ákveðin spill-
andi áhrif í hagkerfinu og málið
snýst líka um hvort auðlindagjald
hafi verri áhrif en aðrir skattar.
Eftir því sem skattar em almenn-
ari hafa þeir minni áhrif til röskun-
ar og ef raunverulegur fiskveiði-
arður er til staðar verður röskunin
af auðlindagjaldi minni en af ýms-
um öðrum sköttum," segir í skýrsl-
unni.
)