Morgunblaðið - 17.01.1998, Page 27

Morgunblaðið - 17.01.1998, Page 27
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. JANÚAR 1998 27 Þýskalandi og Austurlöndum vegna mikilla viðskipta milli ííkj- anna. Seinni hluta 17. og fyrri hluta 18. aldarinnar var margt líkt með enskum og hollenskum húsgögnum. Áhrifin voru það augljós, að oft var rætt um „Anglo-Dutch“-stílinn. Vilhjálm- ur III af Óraníu var í senn ríkis- stjóri hinna sameinuðu Niður- landa og konungur Bretaveldis. Óhjákvæmilega urðu tengslin nánari við England. Hollendingar voru gagnteknir af enskum hús- gögnum. Allt þótti fínast og eftir- sóknarverðast sem kom ft'á Bret- landi. Aðdáunin á enskum hús- búnaði gekk svo langt að hol- lenskir húsgagnasmiðir kenndu sig hreinlega við England. I báð- um þessum löndum bai’ mikið á stólum þai' sem sæti og bak voru fléttuð með strái. Stólbakið var yfírleitt beint, hátt og óþægilegt. Bókaskápur með tveim eða fleiri hurðum í efri helming en skúffum og útdráttarborði í neðri helming (double bureau) vai' gífurlega vinsælt húsgagn í Hollandi. Þetta húsgagn var upphaflega ættað frá Bretlandi. Sum húsgögn voru ríkulega útskorin en slíkt fór eft- ir efnahag manna. Lakkmálverk voru einnig algeng á húsgögnum sem minntu á hin lakkbornu hús- gögn Japana. Viðartegundh' urðu fjölbreyttari, eikin og hnotan voru vinsælastar í Hollandi. Inn- greyping eða ílögn ruddi sér til rúms í báðum þessum löndum. Dálæti Hollendinga á blómum, hvort sem um var að ræða í görð- um, málverkum, vefnaði eða hús- gögnum, hefur lengi verið ástríða meðal þeirra. I skrautverkinu sérhæfðu Hollendingar sig í ílögn blómamynstui's á húsgögnum, þar sem rósir og túlípanar voru mjög algengar fyrirmyndir. Til þess að skreytingin félli sem best að áferðinni, var hún greypt í við- inn, ákveðin form voru skorin nokkra millimetra niður í tréð, en síðan límdar í þau útsagaðar HOLLENSKUR skápur frá miðri 18. öld. Inngreyptur blómamynstri. SKATTHOL úr hnotu í stíl Vilhjálms frá byrjun 18. aldar. Skattholið er dæmigert fyrir „AngIo-Dutch“-stíIinn. þynnur úr mismunandi litum viði og loks var flöturinn fágaður. Mörg af þeim húsgögnum sem enn eru notuð að minnsta kosti á hinum grónari heimilum eiga frummót sitt í Hollandi. Flestir kannast við glerskápana og horn- skápana sem hafðir eru til stáss í betri stofum. Dálæti Hollendinga fyrir postulíni leyndi sér ekki. A einu ári bárust 50 þús. kínverskir postulínsmunir til Amsterdam. Þeir voru fyrstir til að koma með glerskápinn og homskápinn sem áttu að geyma postulínið. Báðir þessir skápar urðu gífurlega vin- sælir í Bretlandi og einkennandi íyiTr þennan svokallaða „Anglo- Dutch“-stíl. A 17. öld og 18. öld fóru margir handverksmenn frá Hollandi til að freista gæfunnar í Frakklandi og Englandi en á sama tíma komu jafn margir handverksmenn til Hollands, sem var oft afleiðing af trúarbragðaofsóknum. Hinir fjöl- mörgu húsgagnasmiðir í Hollandi standast engan samanburð við Daniel Marot (1663-1752) en hann hafði starfað lengi við hirð- ina í París og flutti síðan til Niður- landa. Húsgögn hans vora í þung- um barokstíl. Hann hannaði hús- gögn fyrir Vilhjálm III, sem gerði það að verkum að eftirspum eftir húsgögnum hans jókst hjá efri stéttinni í Hollandi og Englandi. Um 1740 var rókokóstíllinn við- ast búinn að ryðja sér til ráms í Evrópu. Hann kom þó ekki til Hollands fyrr en um 1740. Mikil eftirspum var eftir kúptum kommóðum sem vora skreyttar blómaútskurði og klæðaskápum með tveimur hurðum. Aðstaða handverksmanna vænkaðist örast á Niðurlöndum, söfnuðu margir listaverkum og listmunum þar í von um, að þau kæmust í hæma verð síðar meir, en áður höfðu listmunir ótrálega sjaldan skipt um eigendur, þó að listmunaverslun væri gamalkunn í verslunarborgum Ítalíu. með starfsemina heima hjá ísari.“ „Það var ekki alltaf vinsælt hjá foreldrunum þegar maður var kannski með tíu manns í heimsókn klukkan tvö að næturlagi,“ segir ís- ar og glottir. - Hefur kostnaðurinn ekki aukist töluvert við þessar breytingar? „Jú, hann hefur aukist um helm- ing. A móti kemur að auglýsendur era miklu áhugasamari enda mun meira lagt í blaðið. Meðan blaðið vai' að fara af stað þá litu þeir svo á að þeir væra að styrkja gott málefni, en nú sjá þeir sér hag í því að aug- lýsa í blaðinu. Þeir finna að blaðið nær til þeirra mark- hóps,“ segir Isar. „En til þess að þetta gangi upp verðum við að vinna mestallt sjálfir," segir Snorri. „Við tökum viðtölin sem era að jafnaði fjögur í hverju blaði og skrifum greinai'nar. Það kemur þó fyrir að við fáum að- sent efni. Það er þá einkum frá fólki sem hefur áhuga á ákveðinni tegimd tónlistar og vill fá að tjá sig. Isar hannar svo blaðið og stóran hluta auglýsinganna á Macintosh-tölvu.“ „Eg kunni ekki að setja upp blað þegar ég byrjaði," segir ísar. „En mér hefur farið fram með hverju blaði og mér finnst þetta ótrúlega skemmtilegt. í næstu blöðum ætlum við að bjóða gestahönnuðum að hanna einstaka síður í blaðinu. Við viljum gjarnan gera Undirtóna að einskonar leikvelli fyrir nýjar hug- myndir í tímaritahönnun. Auglýs- ingasöfnun og dreifíng blaðsins er einnig á okkar höndum. Með þessum hætti hefur okkur tekist að halda okkur á núllinu. Reyndar var svolítill hagnaður á síðasta blaði en hagnað- urinn fer jafnóðum í reksturinn. Sjálfir eram við á mjög lágu kaupi ef við tökum mið af því að við vinnum sextán til tuttugu tíma á sólarhring. Það sem heldur okkur við efnið er að við sjáum fram á að þetta geti verið framtíðarstarf auk þess sem okkur finnst þetta rosalega skemmtilegt. „Mér finnst sérstaklega spennandi að sjá blaðið þegar það er að koma úr prentun," segir ísar. „Þó maður hafí kannski verið TÓNLISTARTÍMARITIÐ Undir- tónar fer sínar eigin leiðir í útliti eins og síðustu blöðin bera með sér en hér má sjá forsíður þeirra. næstum kominn inn á geðdeild út af því,“ bætir Snorri við. „Það er líka gaman að upplifa góðu hliðarnar á viðskiptunum, þeg- ai' báðir aðilar eru sáttir, það er að segja auglýsendurnir líka,“segir Is- ar. „Að vera sinn eigin herra er ómet- anlegt," skýtur Snom inn í. - Pyrst blaðið gengur svona vel kemur þá ekki til greina að selja það? „Við teljum að það svari ekki kostnaði eins og málum er háttað nú,“ segir Isar. - Svo við ræðum svolítið um hvernig þið vinnið blaðið. Þá finnst mér viðtölin sem birtast í blaðinu virka þannig að það er eins og þau séu skrifuð nánast beint upp af seg- ulbandi, er það rétt? „Já, þannig höfum við haft það. Astæðan fyrir því er sú að margir tónlistarmenn vilja ekki að það sem þeir segja sé túlkað af blaðamannin- um,“ segir ísar. „Okkur fínnst líka að ef við höldum ekki því málfari sem viðkomandi hefur séum við ekld að lýsa viðmælandanum rétt. Við getum tekið Björk sem dæmi. Ef við hefðum strikað út öll aukaorðin sem hún notar mikið eins og sko, skilurðu og ógeðslegt þá hefði merkingin í því sem hún var að segja breyst. Þar fyrir utan þá viroist sem krökkum geðjist vel að þessum hráa stíl, hann höfðar beint til þeirra.“ „Það er ekki hægt að neita því að málfarið í blaðinu hefur farið í taugarnar á mörgum eldri borg- uram þessa lands," segir Snorri. „Við höfum þó gert töluvert til að bæta það, meðal annars látum við lesa blaðið yfir svo ekki séu í því málvillur. Við notum þó ennþá enskuslettur, einkum ef ekki eru til orð yfir fyrirbærið á íslensku. I þeim tilfellum erum við oftast að vitna í erlenda hluti sem enn hafa ekki borist hingað til lands og ekki era til oi'ð yfir.“ Þeir félagar era afar ánægðir með undirtektirnar á blaðinu og segja lesendurna veita þeim mikla hvatn- ingu. „Mesta þakklætið kemur frá landsbyggðinni en þangað fara fjög- ur til fimm þúsund eintök. Þetta er eina blaðið um popptónlist sem margir, sem þar búa, sjá. Við ætlum að festa það í sessi,“ segja þeir ákveðnir.“ INNRETTINGAR HUSGOGN Úrvnl gltvsihúsgagna frá Spdni . Síðíihiúla 13, sími 588 5108 Pú klippir út myndina hér til hliðar og límir á svarseðilinn sem birtist á síðu 49 í Morgunblaðinu 14. janúar. Þá átt þú möguleika á að vinna ferð fyrir tvo í Tívolí í Kaupmannahöfn, miða á sýninguna Bugsy Malone eða geisladisk með tónlist- inni úr sýningunni. Aaleiku* Mynd3af 10______________ JHorðunfeIaí>ib Nupo létt Hefur þú prófað Nupo með appelsínu- eða eplabragði? Ef svo er ekki, vertu velkomin í apótekið Smiðjuvegi, við bjóðum þér að smakka. Ráðgjöf og kynning í dag, laugardaginn 17. janúar kl 12.00-16.00. Kynningarafsláttur Nupo næringarduft með trefjum. Nupo léttir þér lífið. Apótekið Smiðjuvegi Smiðjuvegi 2 • Sími 577 3600 - kjarni málsins!

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.