Morgunblaðið - 17.01.1998, Síða 42

42 LAUGARDAGUR 17. JANÚAR 1998
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Ingigerður Pét-
ursdóttir fæddist
á Sauðárkróki 21.12.
1931. Hún lést 1998 á
heimili dóttur sinnar í
Garðabæ 7. janúar
síðastliðin. Foreldrar
hennar voru Pétur
Jónsson verkstjóri,
Sauðárkróki, og kona
hans Olafía Sigurðar-
dóttir húsmóðir frá
Dýrafirði. Pétur var
sonur Jóns Jónssonar
bónda á Kimbastöð-
um og konu hans
Guðrúnar Eggerts-
dóttur frá Skefilsstöðum. Ólafía
móðir Ingigerðar var dóttir Sig-
urðar Ólafssonar frá Dýrafirði
og konu hans Dagbjartar Helgu
Jónsdóttur. Systkini Ingigerðar
eru Rafn (elstur), látinn 6.12.
1997, Guðrún, Dagbjört, Björg
Elínborg, Guðný, Ólga, Ingi-
björg Edda, Hrafnhildur Ester,
sem lést sem barn, Hrafnhildur
og Brynja, sem Iést 1995.
Eiginmaður Ingigerðar, Sig-
mundur Magnússon, fæddist
----
I desember síðastliðnum, þegar
faðir minn og eini bróðir Gæu lést,
hittumst við frænka síðast. Hún leit
svo vel út og var kát og hress að
vanda. Þótt ég vissi að Gæa væri
veik, grunaði mig ekki að svo
skammt yrði milli þeirra systkina.
Hér forðum, þegar við bræður
vorum í sveit í Skagafirði, komum
við nokkrum sinnum með pabba og
mömmu á Vindheima. Par bjó systir
hans og fjölskylda og ekki bara það,
bví einhverjir frændur voru þar
alltaf í sveit. Pabbi fór ekki víða um
í Skagafiri í þá daga, aðallega út á
Krók í kaffi til Díllu, til Jóns skóla-
stjóra til að láta okkur bræður taka
á kraftamælinum og upp í kirkju-
garð að leiði Pétui-s afa. En það
voru bara tveir bæir í Skagafirði,
þar sem okkur bræðrum þótti við
komnir til náinna skyldmenna. Það
var á Vindheimum hjá Gæu frænku
og Sigmundi og svo þegar komið
var til Sigurbjargar í Steinholti
(Gýgjarhóli) systur afa.
Á Vindheimum hefur oft verið
margt um manninn. Fólk kemur og
fólk fer, bændur úr sveitinni, skyld-
fólk að sunnan, vinir úr hesta-
^mennsku eða bara ókunnugir. I allri
’^iessari umferð var Gæa ætíð mið-
depill, konan sem stóð að baki
bónda síns.
Á fullorðinsárum mínum hafa
27.2. 1932. For-
eldrar hans voru
Anna Jóhannes-
dóttir og Magnús
Sigmundsson, sem
bjuggu á Vind-
heimum, Skaga-
firði. Börn Ingi-
gerðar og Sig-
mundar eru: 1)
Anna Sigríður
Sigmundsdóttir
hjúkrunarfræð-
ingur, maður Ein-
ar Ólafsson lækn-
ir. 2) Magnús Sig-
mundsson, rekur
ferðaþjónustu í Skagafirði.
Kvæntur Lut Dejonghe hjúkrun-
arfræðingi. 3) Pétur Sigmunds-
son bóndi Vindheimum, kona
hans Jóhanna Sigurðardóttir
húsfreyja. 4) Sigurður Rafn Sig-
mundsson, starfar hjá tölvufyr-
irtæki í Reykjavík.
Útför Ingigerðar fer fram í
dag frá Sauðárkrókskirkju og
hefst athöfnin klukkan 13. Jarð-
sett verður í heimagrafreit á
Vindheimum.
Gæa og Sigmundur á Vindheimum
átt nokkuð sérstakan sess í huga
mínum og minnar fjölskyldu.
Þau voru þau einu í fjölskyldu
pabba, sem stunduðu búskap í sveit
og þau einu, sem alla tíð hafa verið í
Skagafirði. Allir í þessari stóru fjöl-
skyldu, sem sótt hafa stíft í Skaga-
fjörð og stundað hestamennsku
hafa komið á Vindheima og átt dá-
samlega daga á „ystu nöf ‘ heima á
Vindheimum á hverju sumri. Þarna
á „ystu nöf ‘ var oft eins og á ættar-
móti um verslunarmannahelgina og
mikill fagnaður fjölskyldna og
frændfólks auk vina og kunningja.
Þessum stóra hópi systra, frænd-
fólks og vina, allt upp í fimmtíu, sex-
tíu manns, gerði Gæa til geðs með
því að uppfylla alls konar óskir jafnt
yngri sem eldri.
Það var ekki lítil fyrirhöfn að fá
allt þetta fólk heim á bæ um þessa
helgi í kaffi, mat, skemmtilegheit,
söng og gleðskap eins og gengur á
hestamannamótum. Þessi fjöl-
skyldufyrirhöfn kom ofan á allt ann-
að, sem þau hjón tóku á sig, á mót-
unum á Vindheimamelum.
Ég átti erfitt með að skilja,
hvemig Gæa og Sigmundur gátu
haldið þetta út, ekki síst þessu góða
og glaðværa viðmóti við alla, sem
komu og kvöbbuðu. Einn vantaði
hamar, annan stög á tjald, þá hóf-
fjaðrir eða bara einn kaffibolla og
heilsa upp á fólkið. Sá settist inn í
eldhús en þar voru kannski fyrir
fimm eða sex í kaffi og kökum.
Svona var þetta ár eftir ár allt frá
því að mótin á Vallabökkum voru
flutt inn á mela.
Ég kjmntist Gæu frænku betur
en flestum systrum pabba vegna
þessara mörgu heimsókna á hesta-
mannamótin, í hrossaréttirnar á
haustin eða bara þegar ég átti leið
um Skagafjörð. Við spjölluðum mik-
ið saman og um hin ótrúlegustu
mál, sem varða bændur og landbún-
að, stjómmál, bamauppeldi, ætt-
fræði, hestamennsku eða um falleg-
ar konur og vín. Gæa hafði ákveðn-
ar skoðanir á mörgu en var samt
frábær hlustandi. Mér líkaði best,
þegar fáir vom í eldhúsinu eða
kannski þegar við voram bara tvö
við eldhúsborðið, ég á bekknum og
hún á móti með kaffi í óbrjótandi
glasi og staup við hliðina. Hún var
tillitssöm á stundum, þegar fleiri
voru, og gaf þeim þá tækifæri til að
blómstra áður en hún lagði eitthvað
mergjað til málanna.
Mér em þessar heimsóknir á
Vindheima og stundimar með Gæu
ógleymanlegar og þakka henni fyrir
með söknuð í huga.
Við Systa og börnin vottum þér,
Sigmundur, börnunum og bama-
bömunum einlægustu samúð okkar.
Guð blessi minningu þína, elsku
frænka.
Pétur Rafnsson.
í heyönnum í júní 1953 kom stúlka
í Vindheima. Við bræður vorum
fjögurra og sex ára og skildum það
ráðslag ekki að fá vinnukonu á bæ-
inn í stað vinnumanns, enda botnuð-
um við víst lítið í gangi lífsins á
þeim ámm. Við heyrðum af tali
fólks að það þyrfti að vinna á túni,
reka skepnur á fjall og sinna bú-
verkum. Allt voru þetta karlmanns-
verk í okkar huga.
Það var okkur nokkur ráðgáta í
hvaða erindagjörðum Ingigerður
var, og hvorki vissum við hvaðan
hún kom né hvort hún væri gest-
komandi til lengri eða skemmri
tíma. Fljótlega rann þó upp fyrir
okkur að við höfðum eignast skæð-
an keppinaut um hylli frænda okk-
ar, Sigmundar, en einnig góðan fé-
laga. í þessari keppni vomm við
dæmdir til að tapa og fór vel á því.
Þau bundu sitt trúss þetta sumar og
stofnuðu til búskapar á Vindheim-
um.
Raunar kom Ingigerður að sunn-
an - úr Njarðvíkum - í Vindheima.
En hún var vön sveitastörfum og
þekkti lífshrynjandina í Skagafirði
enda fædd og uppalin á Sauðár-
króki. Ung stúlka dvaldi hún á
Reykjum í Tungusveit, næsta bæ
við Vindheima. Þá er meira en lík-
legt að hún hafi farið gangandi eða
á hestum um holt og drög Reykja-
tungunnar, en lönd Vindheima og
Reykja liggja þar saman. Þetta eru
því hennar heimahagar og er vel að
hún skuli nú borin til hinstu hvílu í
heimagrafreit á Vindheimum.
Flest eigum við ættir okkar að
rekja til sveita. Móðir Ingigerðar
var að vestan en faðirinn Skagfirð-
ingur. Nú til dags sætir það undran
að hjónum verði fjórtán bama auðið
og að þrettán komist til manns, tólf
systur og einn bróðir. Ingigerður er
sprottin úr slíkum jarðvegi en það
segir allt sem segja þarf; hver varð
að bjarga sér.
Sveitin hafði aðdráttarafl og hef-
ur enn. Þangað hafa systur hennar
og bróðir og þeirra börn sótt, þegar
færi gefst. Gestagangur ættmenna,
sveitunga og kunningja hefur því
ávallt verið mikill á Vindheimum
svo lengi sem við bræður munum.
Hópur unglinga hefur verið þar til
sumardvalar og enn aðrir til ársvist-
ar. Gestrisni þeirra hjóna, Ingigerð-
ar og Sigmundar, er viðbrugðið og
ekki farið í manngreinarálit, hvort á
ferð hafa verið ættingjar eða kunn-
ingjar, ungir eða aldnir, sveitungar
eða aðkomnir. Hér sannast einfald-
lega máltækið að „maður er manns
gaman“ kjósi menn svo.
Óvíða er fegurra yfir Skagafjörð-
inn að líta en frá Vindheimum.
Gestir og gangandi fitja ekki upp á
þessu málefni til að deila um. Hitt
er svo annað að Vindheimar vom
fram um 1960 samgöngulega ein-
angraðir. Akvegur var enginn og
búskaparhættir með gamla laginu.
Þarfasti þjónninn var notaður til
allra verka; ferðalaga, útreiða og við
daglega búsýslu. í þessu tók Ingi-
gerður fullan þátt auk þess að vera
húsfreyja á fjölmennu heimili. Að
útiverkum jafnt sem innandyra
gekk hún af röggsemi og töluverðri
stjómsemi, þótti okkur bræðrum
stundum.
í tímans rás hafa búskaparhættir
breyst. Nýir ættliðir taka við bús-
forráðum og vinnumenn koma og
fara. Skyldurnar breytast, einnig
hjá þeim eldri. Að vera fjögurra
barna móðir og amma hóps bama-
barna kallar á sitt. Hennar eigin
böm áttu í henni afbragðs trúnaðar-
vin og hollráða móður og bama-
bömin hafa fetað í þessa slóð.
Undanfarin misseri hafa ótíma-
bær dauðsföll og eigin veikindi
steðjað að. Þessu hefur Ingigerður
fóstra tekið af jafnvægi og æðru-
leysi. I desember sl. glöddumst við
tvívegis og engan bilbug var þá á
henni að finna. En máltækið segir
„eigi má sköpum renna“. Ef til vill
var það ekki svo fjarri Ingigerði að
líta einmitt þannig á tilverana og
örlög sín.
Við bræðumir frá Vindheimum
eigum þar okkar rætur. Þangað
fluttumst við ungir að áram, fyrst í
skjól ömmu okkar og afa, meðan
þeirra naut við, en síðar undir
verndarvæng Ingigerðar og Sig-
mundar. Framtíð fólks um og upp
úr fermingu er jafnan óráðin, en
með aldrinum höfum við og okkar
fólk í vaxandi mæli sótt í heimahag-
ana. Börn okkar hafa kynnst störf-
um til sveita, fegurðinni og vináttu
ættmenna. Hvað er þetta annað en
lífið sjálft?
Þar sem leiðir nú skilja þökkum
við Ingigerði lífsfylgdina. Megi hún
hvíla í friði.
Magnús og Pétur
ÓIi Péturssynir.
Mig langar í fáum orðum að minn-
ast móðursystur minnar Ingigerðar
Pétursdóttur (Gæu) frá Vindheim-
um í Skagafirði sem nú er látin eftir
hetjulega baráttu við erfiðan sjúk-
dóm. Enn hafði maðurinn með ljá-
inn verið á ferð og höggvið skarð í
systkinahópinn með aðeins fárra
vikna millibili.
Það er stutt á milli gleði og sorg-
ar og skammt á milli lífs og dauða.
Sá vegur sem við fetum okkur eftir í
lífinu er ekki alltaf gatan greið og
hver ferð er sem henni lýkur. Þegar
kona á besta aldri er kvödd af vett-
vangi finnur maður fyrir vanmætti
sínum og hversu maðurinn má sín
lítils gagnvart æðri máttarvöldum.
Að horfa á eftir þeim sem manni
eru kærastir er erfitt en eftir stend-
ur minningin um konu sem alltaf
var tilbúin að gefa af sér og styðja
aðra.
I tíu sumur naut ég þess að vera í
sveit hjá Gæu og Simma á Vind-
heimum, fyrst við leik, síðar störf.
Nokkuð sem er hverju barni og
unglingi ómetanlegt. Það þóttu for-
réttindi að vera í sveit á þeim tíma
og mín sveit var fyrir margar sakir
sérstök og lærdómsrík fyrir ung-
linginn. Héraðsvötnin, Svartá,
Reykjatunga og Skiphóll afmörk-
uðu leikvöllinn og í fjarska sást
Mælifellshnjúkur í suðri, Efri-
byggðarfjöllin í vestri, Glóðarfeykir
í austri og Hegranes í norðri með
Málmey og Drangey sér við hlið.
Hvergi er sólarlag jafn fagurt og í
hlaðinu á Vindheimum. Þessara ára
minna á Vindheimum minnist ég
með þakklæti.
Glaðværð og hláturmildi, sem
létti allra lund, einkenndi Gæu og
óréttlæti heimsins var frænku ekki
að skapi og mannvonska víðs fjarri.
Það var alltaf gott til hennar að
leita, hún var úrræðagóð og hjálp-
fús og alltaf hafði hún tíma til að
spjalla.
Að vera Skagfirðingur er ekki
eingöngu að fæðast eða búa í
Skagafirði, það er lífsstíll, áhugi á
hestum og söng er sjálfsagður hluti
+
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
MAGNEA J. INGVARSDÓTTIR,
Dalbraut 27,
andaðist á Landspítalnum að morgni fimmtu-
dagsins 15. janúar.
Katrín og Inga Jóna Sigurðardætur.
t
Elskulegur eiginmaður minn, sonur okkar,
tengdasonur, faðir, bróðir, tengdafaðir og
afi,
GUÐMUNDUR ELÍAS PÁLSSON,
Drekavogi 14,
er látinn.
Jarðarförin auglýst síðar.
Sigrún Erla Hákonardóttir,
Páll Halldór Guðmundsson, Gróa Sigurlilja Guðnadóttir,
Albert Pálsson,
Ólöf Sigurjónsdóttir, Hákon Heimir Kristjónsson,
Erla Rún Guðmundsdóttir,
Ólafur Heimir Guðmundsson, Anna Valgerður Jónsdóttir,
Páll Liljar Guðmundsson Gígja Þórðardóttir
og Sölvi afastrákur.
INGIGERÐUR
- PÉTURSDÓTTIR
af lífinu og það átti við um Gæu að
kunna meta og njóta hvors tveggja.
Reiðtúramir um Hólminn eða öll
þau tilefni sem gáfust til að taka
lagið, þar sem stemmt var saman og
sungið margraddað, er nokkuð til að
minnast.
Það var gjaman gestkvæmt á
Vindheimum og ófáir era þeir sem
setið hafa til borðs í eldhúsinu og
þegið kaffi og nýbakaða jólaköku.
Að koma úr göngum og réttum
svangur og þreyttur og fá kjötsúp-
una góðu var alltaf tilhlökkunarefni
eða bara sitja og spjalla, yfir kaffi-
bolla, um lífsins gagn og nauðsynj-
ar. Margar eru minningarnar sem
ég geymi um þig, elsku frænka.
Elsku Simmi, Anna, Magnús,
Pétur og Siggi, guð styrld ykkur og
blessi. Blessuð sé minning Ingi-
gerðar Pétursdóttur.
Jón Rafn Pétursson.
Það vora þungbær sorgartíðindi
sem móðir okkar flutti okkur mið-
vikudaginn 7. janúar sl. Ingigerður
frænka var dáin. Gæa eins og hún
var ávallt kölluð, er farin frá okkur.
Horfin af þessum vettvangi yfir í
annan heim. Svo tengdar æsku okk-
ar systldnanna og uppeldi vora fáar
konur, og í endurminningunni skip-
ar Gæa sérstakan sess. Okkur lang-
ar til að minnast þessarar frænku
okkar, sem lést um aldur fram, í fá-
um orðum.
Það var okkur systkinum ætíð
mikið tilhlökkunarefni að fara í
sveitina. Þangað fóram við oft yfir
sumartímann í mörg ár. Þar áttum
við athvarf og foreldrar okkar undu
sér þar vel og fannst gott að koma
vestur eins og við Akureyringarnir
kölluðum Sveitina okkar stundum.
Og Sveitin okkar var á Vindheimum
í Skagafirði, því þar bjuggu Gæa
móðursystir okkar og Simmi ásamt
krökkunum Önnu Siggu, Manga,
Pétri og Sigga. Þar kynntumst við
öllu því sem Sveitin er barnshjart-
anu. 0g það era bjartar minningar
sem gott er að rifja upp.
Á leiðinni vestur var það okkur
iðulega keppikefli, hvert kæmi fyrst
auga á Vindheima. Við styttum okk-
ur stundir í Blönduhlíðinni við að
rifja upp bæjarnöfn og gleymdum
okkur oft við það, svo það var faðir
okkar sem ræskti sig góðlátlega og
benti okkur á rauðu þökin handan
Héraðsvatnanna.
Bránni yfir Héraðsvötnin fylgdi
langur afleggjari með Mælifell
gnæfandi yfir Vindheimum í suðri.
Skamma stund hvarf bærinn okkur
sýnum, þegar beygt vai’ upp á milli
hárra hóla, sem eitt sinn ku hafa
verið fjarðarströnd. Svo komu Mel-
arnir í ljós, síðan bæjartúnið og að
lokum heimkeyrslan upp að bænum
á Vindheimum. Sjaldan brást það að
fólkið hafði haft njósnir af okkur og
Gæa var komin út á hlað og tók
fagnandi á móti okkur.
Þannig minnumst við Gæu. Með
opna arma fyrir utan bæinn, bjóð-
andi okkur velkomin í Sveitina. Það
var gott að setjast á svarta bekkinn
við eldhúsborðið og þamba glænýja
mjólk og af bakkelsi var alltaf gnótt.
Oftar en ekki sátu sveitarsnillingar
við borðið og þágu kaffi og með því,
eins og Sveinn á Varmalæk og voru
umræðuefnin lifandi og skemmtileg
eftir því.
Þegar við eldumst verðum við
margs vísari og læram að meta
vissa hluti, sem æska, uppeldi og
umhverfi færa okkur. Þar á meðal
er Sveitin okkar og kynnin af Gæu,
sem í uppvextinum var alltaf Gæa,
systir mömmu, konan hans Sig-
mundar á Vindheimum og húsfreyj-
an á bænum, og það var ekki fyrr en
við stálpuðumst, að við skildum hve
einstök Gæa var og mikið gull af
manni.
Frænka okkar barðist hetjulega
við válegan sjúkdóm. Hún var köll-
uð á brott 7. janúar, fyrr en
nokkurn hefði grunað, mánuði á eft-
ir Rafni bróður sínum.
Góður Guð varðveiti þig, frænka,
og geymi fólkið þitt og styrki í þess
miklu sorg og missi.
Pálmi Ragnar, Katrín Ólína,
Ragnhildur Ólafía
og Dagbjört
Helga Pétursböm.