Morgunblaðið - 10.02.1998, Page 25

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 11. FEBRÚAR 1998 25
ÚR VERINU
ERLENT
Loðnuleit engan árangur borið
Hlýtur að
sýna sig fyrr
en seinna
RANNSÓKNARSKIPIÐ Árni
Friðriksson hélt á ný til loðnuleitar
í gærmorgun eftir að hafa hrökkl-
ast inn til Fáskrúðsfjarðar aðfara-
nótt sunnudagsins vegna veðurs.
„Við stefnum suður fyrir land og
hyggjumst gera, eins og þeir segja
á kvikmyndamáli, töku þrjú,“ sagði
Hjálmar Vilhjálmsson, fiskifræð-
ingur og leiðangursstjóri, í samtali
við Verið í gær. „Trúlega byi-jum
við á því að leita grunnslóðina vest-
ur og síðan austur um dýpra, nema
við dettum ofan í eitthvað á leið-
inni, eins og við gerðum síðast. Við
leitum grunnt og fylgjum landinu
suður og vestur um að Ingólfshöfða
og síðan austur um dýpra.“
Þegar Hjálmar var í gær spurð-
ur hvað væri að gerast á loðnumið-
unum sagðist hann í sjálfu sér ekki
hafa neitt einhlítt svar við því.
Hann hefði þó enga trú á að loðnan
hafi orðið sjálfdauð og því þýddi
ekkert að gefast upp. Hún hlyti að
fara að sýna sig fyrr en seinna, t.d.
upp við suðausturlandið einhvers
staðar, á svæðinu milli Skarðsfjöru
og Eystrahoms. Loðnuleitin mun
beinast að því svæði næstu daga, ef
veður leyfir.
Var á mjög ákveðinni
göngu suðaustur um
„Þegar við vorum í loðnuleit á
Bjarna Sæmundssyni í janúar
fundum við aldrei hina eiginlegu
göngu. Það sem flotinn var að fiska
austur úr Gerpi á þeim tíma var
blönduð loðna og áreiðanlega úr
bing, sem var austur úr Langanes-
inu í allt fyrrahaust. A þeim tíma
var stóra loðnan út af vestanverðu
Norðurlandi, var svo komin rétt
fyrh' jólin norðaustur úr Langanesi
og var á mjög ákveðinni göngu suð-
austur. En okkur lukkaðist aldrei
að hafa uppi á henni í janúar,
kannski m.a. vegna ótíðar, en það
sem ég er að reikna með núna er
að hún hafi haldið áfram sinni veg-
ferð og fari nú að láta sjá sig út af
suðausturlandinu. Af þessari stóru
göngu hefur hins vegar ekkert
fundist síðan fyrir jól. Það eina
sem fannst í janúar var blönduð
loðna að stærð og helmingurinn
a.m.k. sem ekki hrygnir fyrr en
1999. Og sú loðna var alveg sér á
parti, austur úr Langanesinu,
norðan við Digranesgrunnið sem
kallað er, og var komin út af miðj-
um Austfjörðum í janúar."
Loðnan hafi leitað
utar í kaldari sjó
„Ef stóra loðnan hefur haldið
áfram, eins og okkur finnst líkleg-
ast, hlýtur þess að vera skammt að
bíða að maður fari að sjá eitthvað
til hennar út af austanverðu Suður-
landinu. Eg er nokkurn veginn
sannfærður um að loðnan sé á
svæðinu. Hinn möguleikinn er sá
að hún hafi hreinlega snúið við og
komi þá inn að vestan, en það
fínnst mér afskaplega langsótt, þó
ekki sé meira sagt.“
Að sögn Hjálmars er ekki ná-
kvæmlega vitað hvað gerst hefur
úr því að ekki tókst að ná í skottið
á loðnunni í janúar. „En það er
mjög trúlegt að loðnan hafi lent
talsvert utar en venjulega, einfald-
lega út af öllum hlýindunum í sjón-
um fyrir austan. Kaldi sjórinn er
ekki eins kaldur og hann hefur
verið í mörg ár og liggja skilin
töluvert austar eða fjær landi en
þau hafa gert,“ segir Hjálmar Vil-
hjálmsson og vitnar í Jakob Jak-
obsson, forstjóra Hafrannsókna-
stofnunar, sem sagt hefur að
ástand sjávar nú minni einna helst
á árið 1960. Fara þurfi svo langt
aftur í tímann, en þá voru Islend-
ingar ekkert byrjaðir að spá i
loðnu og því ekki hægt að segja til
um hvaða áhrif hlýindin í sjónum
1960 höfðu á loðnuveiðarnar, sem
ekki byrjuðu fyrr en um fimm ár-
um seinna.
Ný kynslóð
léttbáta
SPORTBÚÐ-Títan hefur hafið af-
hendingu á nýrri kynslóð SOLAS
léttbáta frá Avon í Wales. Breyt-
ingar samkvæmt SOLAS staðli
eru framkvæmdar hér á landi og
hefur verið lögð mikil vinna í
hönnun og frágang. Leitast hefur
verið við að koma öllum búnaði
fyrir á sem haganlegastan hátt.
Ein helsta nýjungin er að bátur-
inn er búinn sex punkta hífingar-
búnaði sem eykur öryggi.
Meðal þeirra útgerða sem hafa
fengið báta afhenta nýverið eru
úgtgerðarfyrirtækin Vísir hf. í
Grindavík, Valbjörn hf. í Sand-
gerði og Þinganes hf. á Höfn.
Um næstu áramót tekur Tor-
remolinos viðbótin við SOLAS-
reglurnai' gildi og hefur verið
hannaður sérstakur kassi sem
festur er í botn bátsins til að taka
við þeim viðbótarbúnaði sem
kveðið er á um.
Færeysk fyrirtæki sam-
einast um stofnun olíufélags
Þórshöfn. Morgunblaðiö.
FÆREYINGAR hafa fullan hug á
að taka sjálfir þátt í olíuævintýr-
inu, sem vonast er til að verði að
veruleika innan fárra ára. Hafa
stærstu fyrirtækin í landinu sam-
einast um stofnun olíufélags, Atl-
antic Petrolium, og verður hlutafé
þess um 600 millj. ísl. kr.
Nokkrir frammámenn í atvinnu-
lífinu hafa í framhaldi af þessu
skoðað tilboð um einkasamning við
norska olíufélagið Saga Petrolium
en samkvæmt honum skal Atlantic
vinna fyrir Saga og greiða 5%
kostnaðarins við olíuleit á fær-
eyska landgrunninu. A móti fær
Atlantic allar upplýsingar um leit-
ina frá Saga og 5% væntanlegs ol-
íugi'óða.
Búist er við, að fyrstu leyfin fyr-
ir olíuborun verði boðin út á þessu
ári og ætti hún þá að geta hafist á
næsta ári. Það hefur þó flækt þessi
mál mjög, að ekki hefur náðst
samkomulag um lögsögumörkin
milli Færeyja og Bretlands. Ed-
mund Joensen lögmaður hefur
beðið Poul Nyrup Rasmussen, for-
sætisráðherra Dana, að hafa sam-
band við Tony Blair, forsætisráð-
herra Breta, í von um að það geti
greitt fyrir lausn en gangi það ekki
verður málið að fara fyrir Alþjóða-
dómstólinn í Haag. Getur það tek-
ið allt að fimm ár að fá niðurstöðu
þar.
Reuters
Santer hjá
Arafat
Evrópsk þingmannanefnd í Alsír
Vill að stjórnin
virði mannréttindi
Algeirsborg. Reuters.
NEFND evrópskra þingmanna átti
í gær viðræður við alsírska þing-
menn í Algeirsborg og hét að beita
sér fyrir rannsókn á starfsemi al-
sírskra skæruliða í Evrópu gegn
því, að alsírsk stjórnvöld lofuðu að
virða mannréttindi.
Evrópsku þingmennirnir níu
komu til Alsírs á sunnudag og áttu í
gær fund með fulltrúum allra þing-
flokka, þar á meðal tveggja ís-
lamskra flokka. Á sama tíma sögðu
fjölmiðlar frá því, að 44 skæruliðar
að minnsta kosti hefðu verið skotnir
í vesturhluta landsins en þar hafa
meira en 1.200 manns, konur, börn
og karlmenn, verið myrtir frá því í
desember.
Formaður evrópsku þingmanna-
nefndarinnar, Andre Soulier, sagði
fréttamönnum í gær, að þeir vildu
beita sér fyrir rannsókn á starfsemi
alsírskra skæruliða í Evrópu eins
og Alsírstjórn hefur hvatt til en
gegn því, að stjórnin héti því að
virða almenn mannréttindi þegna
sinna. Ýmis mannréttindasamtök
segja, að á því sé mikill misbrestur
JACQUES Santer, forseti fram-
kvæmdastjórnar Evrópusambands-
ins (fyrir miðju), skoðar heið-
ursvörð ásamt gestgjafa sínum
Yasser Arafat, leiðtoga Palestínu-
manna, á Gaza-svæðinu í gær. I
viðræðum sem Santer átti við Ara-
fat í opinberri heimsókn sinni til
sjáifstjórnarsvæða Palestínu-
manna sagði hann Evröpusam-
bandið ekki ætla að beita fsrael
efnahagsþvingunum þrátt fyrir að
leiðtogar ESB-ríkjanna séu
vonsviknir yfir gangi friðarumleit-
ana Palestínumanna og Israela.
Arafat hvatti til friðsamlegrar
lausnar íraksdeilunnar.
Kosningar á Kýpur
Óvænt niðurstaða á Okinawa
Sósíalisti
gæti ráðið
úrslitum
Smíði þyrlu-
vallar samþykkt
Nikosíu. Reuters.
VASSOS Lyssarides, leiðtogi sósí-
alista, er talinn geta ráðið úrslitum
um hver fari með sigur af hólmi í
síðari umferð forsetakosninganna á
Kýpur 15. febrúar eftir að hafa
fengið mun meira fylgi en búist var
við í fyrri umferðinni sem fram fór á
sunnudag.
I síðari umferðinni verður kosið
milli tveggja forsetaefna sem fengu
mest fylgi á sunnudag, þeirra
Glafcos Clerides forseta og George
Iakovou, sem er óflokksbundinn.
Munurinn á fylgi þeirra gat vart
verið minni, því Iakovou fékk 40,6%
atkvæðanna og Clerides 40,1%.
Fréttaskýrendur sögðu að fylgi
Lyssarides, sem fékk 10,6%, hefði
komið mest á óvart.
Tókj?ó. Reuters.
ÍBUAR í Nago, litlum bæ á Ok-
inawa, samþykktu á sunnudag að
heimila smíði nýs, bandarísks þyrlu-
vallar við ströndina og kom sú nið-
urstaða vægast sagt á óvart.
Búist hafði verið við, að tillagan
um þyrluvöllinn yrði felld enda
bandaríska herliðið ekki i miklu
uppáhaldi meðal eyjarskeggja en
sagt er, að stjórnin í Tókýó hafi
þrýst mjög á um samþykki og hótað
að halda eftir opinberum framlög-
um til eyjarinnar ella.
Kosinn var nýr bæjarstjóri og var
þyrluvöllurinn aðalkosningamálið.
Virtist Yoshikazu Tamaki, andstæð-
ingur þyrluvallarins, vera öruggur
um sigur og því kom það verulega á
óvart, að Tateo Kishimoto, fyrrver-
andi aðstoðarbæjarstjóri, skyldi
bera hærra hlut þótt naumlega
væri. Naut hann stuðnings stjómar-
flokksins í Japan, Ft'jálslynda lýð-
ræðisflokksins, og ýmissa bygging-
arfyrirtækja.
Vilja herinn burt
Bandaríkjastjórn er með 27.000
manna lið á Okinawa og japanska
stjórnin taldi að, að smíði þyrluvall-
arins yrði mikil lyftistöng fyrir at-
vinnulífið þar en Okinawa er fátæk-
asta héraðið í Japan. Meðal íbúanna
er hins vegar mikil andstaða við
herliðið og einkum eftir að þrír her-
menn nauðguðu 12 ára gamalli
stúlku. Hefur þess verið krafist, að
herstöðvunum verði lokað.