Morgunblaðið - 12.03.1998, Side 22

22 FIMMTUDAGUR 12. MARZ 1998
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
Reuters
ALDRAÐUR Kosovo-Albani flytur bæn yfir gröf ættingja í þorpinu Prekaz, þar sem lík 50 fórnarlamba
átaka síðustu viku voru grafin á ný í gær.
Kosovo-Albanir jarða
á ný fórnarlömb átaka
Noregur
Tveir
lögreglu-
menn
myrtir
Ósló. Reuters. Morgunblaðið.
TVEIR norskir lögregluþjónar
féllu fyrir hendi geðveils manns, í
Nordland í gær. Hefur málið vakið
mikinn óhug í Noregi, en sjö ár eru
frá því að lögreglumaður lét lífið
síðast við skyldustörf. Morðinginn
gaf sig fram í gær, en hann var
vistmaður á geðdeild.
Morðinginn var í meðferð vegna
þunglyndis en var í leyfi frá geð-
sjúkrahúsinu og stóð til að útskrifa
hann á næstu dögum. Hélt hann til
Austbo-eyju, þar sem fjölskylda
hans á hús, fékk að láni riffil og
skot hjá nágrönnum sínum og lok-
aði sig inni. Þaðan hringdi maður-
inn á sjúkrahúsið og hafði í hótun-
um við starfsmenn þess.
Því var lögregla kvödd til, enda
vitað að maðurinn var vopnaður.
Voru aðrir íbúar eyjarinnar fluttir í
land og héldu níu lögreglumenn að
húsinu aðfaranótt gærdagsins. Er
þeir nálguðust húsið skaut maður-
inn á þá, svo tveir lágu í valnum.
Hann gafst upp um hádegisbil í
gær.
Vill aukin framlög til
ummönnunar geðsjúkra
Dagfinn Hoybráten, heilbrigðis-
málaráðherra Noregs, sagðist í
gær myndu leggja til að stjórnin
yki framlög tii umönnunar geð-
sjúkra. Þá komu í gær fram kröfur
þingmanna á hægri væng stjóm-
málanna um að eftirlit með geð-
sjúklingum yrði hert, svo og viður-
lög við manndrápum.
------^44-----
Mirror
selur hlut
sinn í
Independent
London. Reuters.
MIRROR útgáfufyrirtækið í Bret-
landi hefur selt hlut sinn í brezka
blaðinu Independent og sunnu-
dagsblaði þess írska fyrirtækinu
Independent Newspapers Plc.
Independent Newspapers og
Mirror Group hafa hvort um sig átt
46,4% í Newspaper Publishing,
sem gaf út umrædd tvö blöð.
Newspaper Publishing var stofnað
1986 til að gefa út Independent-
blöðin.
Independent Newspapers, sem
er undir stjóm írska kaupsýslu-
mannsins Tony O’Reilly, sam-
þykkti að greiða 4 pens fyrir hvert
hlutabréf. Verðmæti Newspaper
Publishing (NP) er áætlað um 6,4
milljónir punda.
Söluverðið 29
milljónir punda
Mirror Group fær 29 milljónir
punda, þar af þrjár milljónir punda
fyrir hlutabréf sín í NP og 26 millj-
ónir, sem standa saman af eldri
lánum og ábyrgðarskuldbinding-
um.
Önnur hlutabréf í NP em í eigu
spænska blaðsins E1 Pais og ein-
staklinga. Tilboð Independents
nær til þeirra 53,58% NP, sem það
á ekki.
Samkvæmt nýjum samningi til
fimm ára mun Mirror annast
prentun, dreifingu og skylda þjón-
ustu fyrir Newspaper Publishing.
Aðalframkvæmdastjóri Mirrors,
David Montgomery sagði „Þetta
þjónar bezt hagsmunum allra
þriggja aðila.“
AÐSTANDENDUR 50 Kosovo-
Albana, sem létu lífið fyrir hendi
serbneskra öryggissveita í liðinni
viku, grófu í gær upp lík þeirra, sem
serbnesk yfirvöld í héraðinu höfðu
látið jarða í fjöldagröf nóttina áður,
og jörðuðu að nýju að múslimasið.
Karlmenn úr hópi aðstandenda
hinna látnu grófu upp líkkistumar
með skóflum og hökum og grófu
þær á ný þannig að höfuðendinn
vísaði í austur, eins og tíðkast í
múslimasið.
Með vegartálmum kom lögregla
í gær í veg fyrir að álíka fjöldi gæti
safnazt saman við athöfnina í gær
eins og gerðist er 25 öðrum fómar-
lömbum fyrri átaka Kosovo-Albana
við serbneskar öryggissveitir var
fylgt til grafar í síðustu viku. Þessi
Svíþjóð
Voru „kaf-
bátarnir“
fiskar?
Stokkhólmi. Reuters.
SÆNSKT dagblað greindi frá
því í gær að sérfræðingar
teldu nú að neðansjávarhljóð,
sem talin voru koma frá er-
lendum kafbátum innan
sænsku landhelginnar, kynnu
að hafa komið frá fisktorfum.
Sænska vamarmálaráðu-
neytið viðurkenndi fyrir
þremur árum að hemum
hefðu orðið á þau mistök að
rugla saman minkum á sundi
og sovéskum kafbátum og
Svenska Dagbladet segir nú
að sérfræðingar hersins séu
ekki lengur sannfærðir um að
kafbátar hafi valdið dularfull-
um neðansjávarhljóðum, sem
hafa greinst 80 sinnum innan
landhelginnar síðustu fjórtán
árin.
Frétt blaðsins byggist á
leynilegri skýrslu sem sér-
fræðingamir lögðu fyrir
stjómina eftir þriggja ára
rannsókn. „Málið er að skýr-
ast og flestir sérfræðingar eru
sammála um að slík hljóð
komi líklega frá fiskum eða
fisktorfum,“ sagði blaðið.
50 lík voru af fórnarlömbum um-
sáturs lögreglu um þorpið Prekaz.
Tvær vikur eru nú síðan kúgun
serbneskra yfirvalda á albanska
meirihlutanum í Kosovo varð að
helberu ofbeldi, eftir að vopnaðir
aðskilnaðarsinnar úr hópi Kosovo-
Albana voru sagðir hafa ráðizt á
lögreglumenn. I síðustu viku lét
lögreglan til skarar skríða gegn
þorpum, þar sem lögreglu grunaði
að aðskilnaðarsinnar „Frelsishers
Kosovo“ hefðu hreiðrað um sig.
Erlendir sérfræðingar
kanni valinn
Serbnesk yfirvöld héraðsins hafa
sagt að fórnarlömb átakanna hafi
verið 46 Kosovo-Albanar og 6 lög-
reglumenn. En talsmenn AJban-
GERRY Adams og Martin Mc-
Guinnes, leiðtogar Sinn Fein,
munu eiga fund með Tony Blair,
forsætisráðherra Bretlands, að
Downingstræti 10 í London í dag.
Fulltrúi Sinn Fein kvaðst vonast til
þess að fundurinn myndi gera sam-
tökunum kleift að taka aftur þátt í
viðræðunum um framtíð Norður-
Irlands.
Sinn Fein var bannað að taka
þátt í friðarviðræðum í síðasta
mánuði vegna meintrar aðildar
írska lýðveldishersins (IRA), sem
er nátengdur Sinn Fein, við ofbeld-
isverk í Belfast. Bannið rann út á
mánudag, en fulltrúar Sinn Fein
vildu ekki taka aftur sæti við samn-
ingaborðið og kváðust myndu bíða
útkomu fundarins með Blair.
Mo MowIam; sem fer með mál-
efni Norður-írlands í bresku
stjóminni, sagði að hafinn væri
undirbúningur lagasetningar til
þess að gera kleift að halda þjóðar-
atkvæði þar í landi í maí um friðar-
samkomulagið. Sagði hún, að ef
anna segja að minnsta kosti 80
óbreytta borgara hafa fallið í
tveimur áhlaupum lögreglunnar.
Aðstandendur hinna látnu höfðu
neitað að vitja flestra líkanna og
kröfðust þess að erlendir sérfræð-
ingar í krufningum könnuðu val-
inn. Þeir sögðu serbnesk yfirvöld
vera að reyna að breiða yfir voða-
verk með því að jarða líkin í
skyndi, en þau segja það hafa verið
gert einfaldlega vegna þess að þau
væru byrjuð að rotna.
Dr. Nasif Goxhuli, læknir í
Prekaz, sagði að 18 fómar-
lambanna hefðu verið skotin til
bana og að mörgum öðmm hefði
verið banað með hnífsstungum.
Engin staðfesting óháðra aðila
fékkst á þessari frásögn.
kosningar ættu að fara fram á
þeim tíma yrði friðarviðræðunum
að ljúka með samningi íyrir páska.
I reynd þýðir það að samninga-
menn bresku stjórnarinnar og full-
trúar bæði kaþólskra og lúterskra
íbúa Norður-írlands hafa innan við
fjórar vikur til að komast að niður-
stöðu. Mowlam sagði að almenn-
ingur vildi að þjóðaratkvæðið færi
fram í maí og því biði mikil áskorun
samningamannanna.
Lögreglan á Norður-írlandi
handtók í íyrrakvöld tvo menn sem
taldir em tengjast morði tveggja
vina í þorpinu Poyntzpass í fyni
viku en þeir töldust til sitthvorrar
kirkjudeildarinnar og sætti morðið
mikilli gagnrýni. Skuldinni var skellt
á sjálfboðaliðssveitir sambands-
sinna, sem vilja áframhaldandi aðild
að breska konungdæminu.
Þá handtók lögreglan í Dublin
fjóra menn í fyrradag sem taldir
em tengjast meintu morði IRA á
írskum lögreglumanni, sem veginn
var úr launsátri.
Adams og McGuinnes til fundar við Blair
Vonast til að
friðarviðræður
fari aftur af stað
Belfast. Reuters.
Franskir
hægrimenn
örvænta
KOSIÐ verður til héraðs- og
sveitarstjóma í Frakklandi
næstkomandi sunnudag og
sendu leiðtogar hægrimanna
út neyðarkall í gær til stuðn-
ingsmanna og hvöttu þá til
þess að flykkjast á kjörstað til
að koma í veg fyrir stórsigur
vinstriflokkanna. Samkvæmt
skoðanakönnunum bendir allt
til þess að sósíalistar, komm-
únistar og græningjar vinni
meirihluta í 17 af 22 héraðs-
stjórnum Frakklands, en í
kosningunum 1992 unnu
hægriflokkamir 20 af 22 og
hlutu svo 85% þingsæta í
þingkosningum árið eftir.
Stjómmálaskýrendur telja að
kosningamar nú muni ein-
ungis staðfesta þau pólitísku
valdahlutföll sem þingkosn-
ingarnar í fyma leiddu í ljós.
Hvetur
til samstarfs
LILY Sui-Fong Sun, bama-
bam Sun Yat-sen, stofnanda
kínverska lýðveldisins, hvatti í
gær til aukins samstarfs
stjómvalda í Peking og á
Taiwan með sameiningu land-
anna í huga. Nokkrum stund-
um seinna var tilkynnt í Pek-
ing að tævanskri sendinefnd
hefði verið boðið til Kína í því
skyni að stuðla að bættum
samskiptum ríkjanna.
Imelda í for-
setaframboð
BIRT voru í gær nöfn ellefu
frambjóðenda við forseta-
kosningamar sem fram eiga
að fara á Filippseyjum 11. maí
næstkomandi. Hafa aldrei
verið jafnmargir í kjöri við
kosningar af þessu tagi á Fil-
ippseyjum, en meðal fram-
bjóðenda er Imelda Marcos,
fyrrverandi forsetafrú. Sam-
kvæmt skoðanakönnunum
nýtur Joseph Estrada, fyrr-
verandi sjónvarpsstjarna,
mests íylgis. Jose de Venecia
þingforseti, sem Fidel Ramos
vonast til að verði kjörinn eft-
irmaður sinn, er aðeins fjórði
samkvæmt skoðanakönnun-
um.
Kínverjar
vafra um
netið
ÁSKRIFENDUM að Inter-
netþjónustu í Kína hefur
fjölgað úr 20.000 í 620.000 á
fimm árum, að sögn frétta-
stofunnar Xinhua, en fleiri en
einn eru um hverja tölvu því
300 þúsund tölvur í Kína eru
tengdar netinu. Yfirvöld gera
ráð fyrir því að notendur ai-
netsins verði orðnir fleiri en
tvær milljónir fyrir aldamót.
Berklalyf
gott við asma
BÓLUEFNI gegn berklum,
BCG-lyfið, kann að vera besta
vörnin gegn asma, að sögn
vísindamanna á Nýja-Sjá-
landi, sem segjast hafa gert
mjög árangursríkar tilraunir
með lyfíð á músum.