Morgunblaðið - 12.03.1998, Blaðsíða 28

28 FIMMTUDAGUR 12. MARZ 1998
AÐSENDAR GREINAR
MORGUNBLAÐIÐ
Hinn háværi
minnihluti
Efrétt er að það sé klár vinstri-slagsíða
á íslenskri fjölmiðlaumræðu verða
hægri menn einfaldlega að taka
sig á og sýna klærnar.
HVAR er nú stóri
kötturinn? sagði
músin þegar hún
var orðin blindfull.
Mér flýgur þetta
stundum í hug þegar ég les grein-
ar eftir jafnaðarmenn. Þeir stinga
vart svo niður penna að þeir hafi
ekki að niðurlagsorðum ósk í anda
Catos gamla: Auk þess legg ég til
að Sjálfstæðisflokkurinn verði
lagður í eyði! I síðustu viku voru á
ferðinni hér í blaðinu tveir ungir
menn úr félagi jafnaðarmanna og
sögðu heldur en ekki staffírugir:
„Sjálfstæðisflokkurinn (svo!)
hefur dagað uppi eins og
tröllskessan í þjóðsögunni. Hann
er orðinn að hjákátlegum stein-
gervingi.“
Jafnaðarmenn tilheyra flokki
sem rembist eins og rjúpan við
staurinn við að
VIÐHORF
Eftir Jakob F.
Ásgeirsson
halda 7-8%
fylgi, en tala í
blaðagrein eftir
blaðagrein um
að flokkur sem í
70 ár hefur haft traust 36% fylgi,
og mælist nú mánuðum saman
með 50% fylgi, sé ekki aðeins í
dauðateygjunum heldur hug-
myndafræðileg tímaskekkja!
Að sumu leyti er náttúrlega
fengur að þessum skrifum jafnað-
armanna, einkum Agústs Einars-
sonar, þau er svo skemmtilega út
í hött, einskonar síðbúinn súrreal-
ismi á vorri sviplausu raunsæis-
tíð, en sú spurning vaknar hvort
þau séu til vitnis um fjölmiðlaum-
ræðu sem sé á skjön við almenn-
ingsálitið eins og það birtist í
skoðanakönnunum og kosningum.
Ýmsum á hægri væng stjóm-
málanna hefur löngum fundist að
fjölmiðlaumræðunni hér á landi,
einkum eins og hún birtist í ljós-
vakamiðlunum, sé stjómað af há-
væram og afskiptasömum minni-
hluta vinstri manna. Fyrst og
fremst sé þetta áberandi í menn-
ingarumræðunni þar sem þessi
minnihluti á að vera allsráðandi,
en þetta sé ekki síður reyndin í
stjórnmálaumræðunni.
Hægri menn benda á að sam-
kvæmt skoðanakönnunum styðja
milli 70 og 80% kjósenda ríkis-
stjóm Sjálfstæðis- og Framsókn-
arflokks, en í stjómmálaumræð-
unni í fjölmiðlum beri mest á fólki
úr hinum ýmsu flokksbrotum á
vinstri vængnum sem njóta stuðn-
ings aðeins 20-30% kjósenda.
Þetta hafí komið glögglega
fram í íraksmálinu þar sem Al-
þýðubandalagsmenn og fáeinir
sérvitringar hafi bókstaflega ein-
okað umræðuna. En það sé raun-
ar sama hvað sé til umræðu -
hvort það er Saddam, húsnæðis-
frumvarpið, sjómannadeilan -
alltaf séu sömu raddimar í út-
varpinu og sömu andlitin í sjón-
varpinu og á síðum dagblaðanna:
Steingrímur J., Ögmundur,
Svavar, Hjörleifur.
En er þetta ekki í raun áfellis-
dómur yfir hægri mönnum sjálf-
um? Hvers vegna ber svona lítið
á þeim í fjölmiðlaumræðunni? Af
hverju er ekki hægt að benda á
nafnkunna hægri menn sem berj-
ast jafn ákveðið fyrir skoðunum
sínum opinberlega og ofangreind-
ir Alþýðubandalagsmenn gera?
Það er þó ekki síður umhugs-
unarefni að í hinum stóra lýðræð-
isríkjum era skoðanir af því tagi
sem þessir Alþýðubandalags-
menn berjast fyrir ekki lengur í
miðri umræðunni. Þeir Svavar,
Steingrímur J., Hjörleifur og Ög-
mundur tala á sömu nótum og
menn eins og Tony Benn, Ken Li-
vingstone, Dennis Skinner og
Arthur Scargill gera í Bretlandi.
Þar í landi era þessh- menn við
jaðar umræðunnar og fer jafnan
hrollur um forystusveit Verka-
mannaflokksins þegar heyrist í
þeim. Það er að vísu alloft leitað
til Tony Benns vegna afburða
mælsku hans og reynslu, en hann
er fyrst og fremst hafður með í
umræðunni til að skrýtin sjónar-
mið fái að koma fram líka. En hér
á landi eru menn með slíkar skoð-
anir í miðdepli umræðunnar.
Fyrir vikið er stjómmálaum-
ræðan hér stundum úr öllum
takti við umræðuna í öðrum vest-
rænum löndum. Og þeir sem hafa
áhuga á að fylgjast með fjölmiðla-
umræðunni, ekki síst í ríkisút-
varpinu, verða að sætta sig við að
hún sé alltof oft háð á lágkúra-
legu svart/hvítu plani, þar sem
fólk er ýmist alvont eða algott,
stanslaus samsæri fjármagnsafla
era í gangi og linnulaust verið að
níðast á almenningi og arðræna
lítilmagnann.
Dugnaður ofangreindra Al-
þýðubandalagsmanna við að
koma skoðunum sínum á fram-
færi gerir það að verkum að
frjálslynd sjónarmið vinstri
manna eins og Tony Blairs líta
stundum út á Islandi eins og
öfgakennd frjálshyggjusjónar-
mið. Ef Björn Bjarnason gerði
t.d. tillögur um umbætur í
menntamálum á sömu nótum og
ríkisstjórn Tony Blairs hefur gert
yrði ráðist á hann með offorsi fyr-
ir stæka frjálshyggju af hinum
málglöðu Alþýðubandalagsmönn-
um og skoðanabræðram þeirra í
kennarasamtökunum.
Það er meginkostur íslenskrar
fjölmiðlaumræðu hversu greiðan
aðgang fólk úr öllum stéttum
þjóðfélagsins hefur til að koma
skoðunum sínum á framfæri. Sú
þjónusta sem Morgunblaðið t.d.
veitir almenningi að þessu leyti
má heita einstæð í lýðræðisríki
og er vitaskuld meginstoð þess
þátttökulýðræðis sem við að
ýmsu leyti búum við í þessu landi.
En jafngott og þetta fyrir-
komulag er fyrir litla þjóð, þá fel-
ast í þvi hættur. Óneitanlega ber
mest á þeim í umræðunni sem
era duglegastir við að koma sér á
framfæri. Það er t.d. engum blöð-
um um það að fletta að í íslensk-
um fjölmiðlum fer meira fyrir
sérvitringum margskonar en í
nokkra öðru landi. Ennfremur
eiga launaðir starfsmenn sér-
hagsmunahópa greiðari aðgang
að fjölmiðlaumræðunni hér en í
flestum löndum. Hættan sem í
þessu felst er að umræðan verði
ekki aðeins einhliða, heldur á
stundum marklítil og jafnvel for-
heimskandi.
En hér er ekki við fjölmiðlana
að sakast. Ef það er rétt að það
sé klár vinstri-slagsíða á íslenskri
fjölmiðlaumræðu verða hægri
menn einfaldlega að taka sig á og
sýna klærnar. Hinn „þögli meiri-
hluti“ verður sjálfur að koma
fram í dagsljósið og láta í sér
heyra svo eftir því verði tekið og
með reglubundnum hætti.
Að öðram kosti verða það örlög
okkar að ganga inn í nýja öld með
sönginn í Ógmundi, Steingrími J.
og Astþóri glymjandi í eyram.
40% fækkun hermanna
á Keflavíkurflugvelli
FRÁ 1. marz 1990 til 1. janúar
1998 hefur orðið 40% fækkun varn-
arliðsmanna á Keflavíkurflugvelli
eins og sjá má á meðfylgjandi töflu,
sem er frá upplýsingaskrifstofu
varnarliðsins:
Hermenn: Þar af flugher:
1. marz 1990 3.294 1.335
1. janúar 1994 2.877 1.160
1. júlí 1995 2.280 796
1. janúar 1996 2.149 687
1. júlí 1997 2.019 699
l.janúarl998 1.923 686
Fækkun hermanna
ásamt minnkandi um-
svifum bandaríska
varnarliðsins á Kefla-
víkurflugvelli hefur
haft mikil áhrif á starf-
semi íslenzkra fyrir-
tækja, sem starfað hafa
í tengslum við varnar-
liðið, þ.á m. Umsýslu-
stofnun varnar-
mála/Sölu varnarliðs-
eigna.
Fækkun hermanna á
árunum 1990-1994 staf-
aði m.a. af fækkun í
flughernum þ.á m. með
brottför AWACS rat- Alfreð
sjárvélanna og fækkun Þorsteinsson
F-15 orastuþotna og P-
13 eftirlitsvéla flotans. Flugvélum
varnarliðsins hefur á þessu tímabili
fækkað um rúmlega helming og
hermönnum um rúman þriðjung,
en um 40%, ef litið er aftur til árs-
ins 1990, eins og fyrr segir.
ing 1995, að samningar um kaup á
vörum og þjónustu við varnarliðið
voru gefin frjáls og annast Um-
sýslustofnun varnarmála/Sala
varnarliðseigna foi'val fyrirtækja
vegna þeirra verkefna og sömuleið-
is vegna Mannvirkjasjóðsins. Eftir
sem áður tilnefna íslenzk stjórn-
völd verktaka á Keflavíkurflugvelli
til ákveðinna verkefna.
Sölufyrirkomulag
Stjórnsýslulega heyrir Keflavík-
urflugvöllur undir utanríkisráðu-
neytið. I varnarsamn-
ingnum við Banda-
ríkjamenn hefur frá
upphafi verið ákvæði
um tollfrelsi varnings,
sem varnarliðinu til-
heyra og einstaklinga á
þess vegum.
Af þeirri ástæðu
voru sett lög þar sem
tekið er fram hvernig
skuli meðhöndla þann
varning, sem fer út af
varnarsvæðinu.
í upphafi sá Sölu-
nefnd setuliðseigna um
ráðstöfun þessa vam-
ings. Síðar var nafninu
breytt í Sölunefnd
varnarliðseigna, enn
síðar í Sölu varnariiðseigna og nú
nýverið í Umsýslustofnun varnar-
mála, en daglega gengur fyrirtæk-
ið undir nafninu Sölunefndin, þrátt
fyrir allar nafnabreytingarnar.
Þrátt fyrir fækkun hermanna á
Aukin útboð
Fækkun frá janúar 1994 stafar
af frekari fækkun í flughernum í
framhaldi af samkomulagi þar um
og fækkun í eftirlitsflugsveit flot-
ans og lokun fjarskiptastöðva.
Til upplýsinga skal þess getið, að
varnarliðið samanstendur af deild-
um úr bandaríska flughernum, er
annast loftvarnir, og flotanum, sem
annast eftirlit með skipa og kaf-
bátaferðum. Flotastöð varnarliðs-
ins rekur öll mannvirki og þjón-
ustu, er gerir þessum deildum
kleift að sinna störfum sínum. Má
þar nefna rekstur flugvallarins,
veitukerfa, mötuneyta, verzlana og
skóla, auk íþrótta og frístunda
starfsemi af ýmsu tagi.
Verklegar framkvæmdir á veg-
um varnarliðsins eru fjármagnaðar
með bandarísku fjárlagafé og af
Mannvirkjasjóði NATO. Verkefni
Mannvirkjasjóðsins eru boðin út
bæði hér innanlands og í öðrum
NATO-löndum. Þá varð sú breyt-
Um 4 þúsund Banda-
ríkjamenn, segir Alfreð
Þorsteinsson, búa nú á
Keflavíkurflugvelli.
Keflavíkurflugvelli síðustu árin er
enn um nokkuð stórt samfélag að
ræða, þar sem nú er algengara en
áður að fjölskyldumenn skipi varn-
arliðið og eru rúmlega 4 þúsund
Bandaríkjamenn á Keflavíkurflug-
velli um þessar mundir, þegar allir
fjölskyldumeðlimir eru taldir með.
Sem fyrr segir hefur það verið
hlutverk Sölu varnarliðseigna að
annast meðferð þess varnings, sem
fer út af varnarsvæðinu. Á árum
áður voru umsvifín töluverð, því að
takmarkanir voru á innflutningi
véla og tækja til landsins, en alltaf
féll til nokkuð af slíkum tækjum á
Keflavíkurflugvelli. Þá hafa banda-
rískar bifreiðar, hvort sem um
jeppa eða fólksbíla er að ræða, ver-
ið vinsælar. Þessi starfsemi fer
fram með þeim hætti, að tæki og
bifreiðar eru seldar á uppboði, en
annar varningur er seldur í sölu-
búðum á Grensásvegi.
Hálfur milljarður
í ríkissjóð
Enda þótt aðalmarkmið starfsemi
Sölu vamarliðseigna væri að halda
utan um þessi mál fyrir hönd utan-
ríkisráðuneytisins, hefur í-fldssjóður
alltaf haft tekjur af þessari starf-
semi. Er þar átt við virðisaukaskatt
og bein framlög í ríkissjóð. Á sl. 10
áram hafa þessar tekjur numið
rúmum hálfum milljarði króna á nú-
virði eins og fram kemur í meðfylgj-
andi töflu: 1988 48,6 millj. króna
1989 57,9 » »
1990 50,4 » »
1991 59.2 »
1992 69,2 »
1993 49,4 » »
1994 63,9 » »
1995 75,9 » »
1996 52,7 » »
1997 43,8 » »
Samtals: 571,0 millj. ki-óna
Minnkandi tekjur
Hins vegar má reikna með, að
þessar tekjur fari þverrandi á
næstu árum. Hvort tveggja er, að
með fækkun hermanna og minnk-
andi umsvifum á Keflavíkurflug-
velli bæði hjá varnarliðinu og verk-
takafyrirtækjum minnkar framboð
á varningi til sölu og þar að auki
hefur gríðarlegur innflutningur á
nýjum bifreiðum til landsins leitt
til lækkaðs verðs á notuðum bif-
reiðum.
Á næstu mánuðum verða breyt-
ingar gerðar á verzlunarrekstri
Sölu varnarliðseigna á Grensásvegi
og hluti þess verzlunarhúsnæðis,
sem fyrirtækið hefur yfír að ráða,
verður leigt út.
Sala varnarliðseigna eða Um-
sýslustofnun varnarmála, eins og
fyi'irtækið heitir nú, mun í vaxandi
mæli þjóna útboðsmálum fyrir
varnarliðið á næstu árum, en sinna
að öðru leyti hefðbundinni starf-
semi. Sæmileg sátt virðist ríkja um
fyrirkomulag þessarar starfsemi,
þó að hún taki breytingum í sam-
ræmi við breyttar aðstæður.
Höfundur er forstjóri Umsýslustofn-
uiuir vnrnarmála - Sölu varnarliðs-
eigna.
Langlokur afstýra
ekki nauðlendingu
HULDA Olafsdóttir
formaður heildbrigðis-
nefndar leikur sama
þreytta leikinn. í grein
sem birtist í Morgun-
blaðinu 6. mars velur
hún aftur útúrsnúninga í
stað staðreynda. Til-
gangurinn er að breiða
yfíi' vandræðalega til-
raun borgarstjórnar R-
listans til þess að leggja
á ólögmætan skatt.
N efndarformaðurinn
tyggur sömu gömlu
langlokuna og gerir mér
upp skoðanir í framhjá-
hlaupi.
Júlíus Vífill
Ingvarsson
breyta engu þar um.
það var ekki fyrr en
Umboðsmaður Álþingis
tók í taumana með áliti
sínu að borgarstjóm R-
listans fann sig til-
neydda til þess að setj-
ast að samningaborðinu
og leita leiða til að
bjarga því sem bjargað
varð. Þessum óvönduðu
vinnubrögðum verður
núverandi borgarstjóm
að kyngja. Það er beisk-
ur biti sem ekki rennur
ljúflega niður. En stað-
reyndirnar liggja ein-
faldlega ljósar fyrir.
Hundrað blaðagi'einar
Hundrað blaðagreinar breyta
ekki staðreyndum
Núverandi borgarstjómarmeiri-
hluti fór fram úr heimild sinni sam-
kvæmt lögum við álagningu heil-
brigðiseftirlitsgjalds. Viðvai'anir at-
vinnulífsins voru virtar að vettugi og
Fátt er svo með öllu illt að ...
Örlítið brýtur formaðurinn odd af
oflæti sínu þegar hún viðurkennir
undir lok greinar sinnar að „ . . .
gagnrýni á heilbrigðiseftirlitsgjald
frá 1995 hafí um margt átt rétt á sér
Þessum óvönduðu
vinnubrögðum verður
núverandi borgarstjórn
að kyngja, segir Júlíus
Vífíll Ingvarsson. Það
er beiskur biti, sem
rennur ekki ljúflega
niður.
....Nú, jæja kannski við séum farin
að sjá glitta í staðreyndirnar. Ég
mæli með annarri grein og að höf-
undur færi sig enn lengra upp á
staðreyndaskaftið. Þetta er að koma.
Neyðarleg nauðlending
á næstunni
Á næstunni munum við sjá hvem-
ig borgarstjórn R-listans neyðist til
þess að lenda þessu máli. Endur-
greiðsla ólögmætrar gjaldtöku er
óhjákvæmileg enda er það eina
sanngjarna og lögmæta niðurstaðan.
Höfundur er framkvæmdastjóri og
skipar fjórða sæti á framboðslista
Sjálfstæðisflokksins íItcykjavík.