Morgunblaðið - 21.11.1998, Blaðsíða 52
,52 LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
JÓHANN ÁRNI
SÆVARSSON
+ Jóhann Árni
Sævarsson
fæddist í Reykjavík
22. júní 1976. Hann
lést af slysförum 8.
nóvember síðastlið-
inn á gjörgæslu-
deild Landspítalans
og fór útför hans
fram frá Laugar-
neskirkju 17. nóv-
ember.
Elsku Jói, bróðir
minn. Þú ert víst farinn,
þó að ég trúi því varla
enn. Nú heyri ég þig ekki lengur
spyrja „Hvai- er 01ga?“ þegar þú
kemur heim og ég get ekki lengur
spurt „Hvar er Jói“ þegar ég kem
heim.
Þótt þú værir tæpum níu árum
eldri og ég stelpa en ekki strákur
hrekktir þú mig aldrei. Jú, oft
stríddir þú mér, sérstaklega ef ég
fattaði ekki eitthvað sti-ax, þá varð
andlitið á þér tómt og þú lékst „fatla-
fól“ og þá hlógum við öll.
Oft fékk ég að vera inni í herberg-
inu þínu, þegai- vinir þínir voru í
heimsókn og þið að hlusta á tónlist
eða að leika í tölvunni, það var nú
gaman. Já, oftast var tölvan í gangi
og ég fékk oft að leika mér að henni.
Eg gleymi aldrei hvað ég var
spennt eftir að fá jólapakkann frá
þér, þegai' þú varst í Kanada. Jólin
liðu og ekki kom pakkinn. Eg varð
svo sár, en mamma og pabbi sögðu:
„Hann hlýtur að fara að koma.“
Stuttu eftir jólin kom hann loks, stór
kassi, jólapakkinn. Eg réðst á hann
og reif utan af honum og trúði ekki
mínum eigin augum. Upp úr kassan-
um kom stærsti og fallegasti tusku-
jólasveinn, sem ég hafði séð. Eg
faðmaði hann og kreisti, því hann var
svo hlýr og mjúkur, hann Jóli, því
Jóli átti hann að heita. Jóli þurfti að
sofa hjá mér allar nætur, en var svo
stór að hann var alltaf dottinn fram-
úr á morgnana. Svo þegar líða fór á
vorið spurðu mamma og pabbi hvort
Jóli ætti ekki að fai-a í geymsluna.
Eg mátti ekki heyra það nefnt, það
kom ekki til greina. Ég fatta núna að
Jóli kom í rauninni í
staðinn fyrh' þig. Aldrei
hefur Jóli farið í
geymsluna og mun ekki
fara. Síðustu árin hefur
Jóli minn setið á gólfínu
í herberginu mínu, feit-
ur og brosandi og bíður
næstu jóla.
Manstu þegar pabbi
og mamma fóru stund-
um að tala um hvort við
ættum ekki að selja
Miðtúnið og flytja. Þá
vorum við sko sammála
og sögðum „nei“. Þar
höfðum við átt heima
alla tíð og okkur liðið svo vel.
Elsku Jói minn. Allar góðu minn-
ingarnar hjálpa mér mikið og þegar
mér líður illa fer ég inn í herbergið
þitt, sest eða leggst á rúmið þitt,
hugsa um og tala við þig. Þá líður
mér strax betur, því ég fínn að þú ert
hjáokkur.
Ég mun aldrei, aldrei gleyma þér.
Þín litla systir,
Olga Dís.
Það er með miklum trega og sorg
sem ég rita eftirmæli um þig, æsku-
vinur minn, Jóhann Árni. Fréttin um
andlát þitt kom eins og þruma úr
heiðskíru lofti. Maður er raunar
aldrei viðbúinn dauðanum, alh'a síst
skyndilegu andláti ungs vinar síns.
Við ólumst báðir upp í Túnunum.
Þú bjóst alltaf á sama stað í Miðtún-
inu en ég llutti nokkrum sinnum inn-
an hverfísins fyi'ir utan stutt stopp í
Lækjunum. Því voru vegalengdirnar
á milli heimila okkar ávallt stuttar.
Traust og góð vinátta okkar hélst út
unglingsárin. Báðh' héldum við til
Norður-Ameríku sem skiptinemar
haustið 1992 og dvöldumst þar í tæpt
ár. Þú fórst til Kanada en ég til
Bandaríkjanna. Lærdómur þeirrar
dvalar og samanburður á samfélög-
um varð okkur endalaus uppspretta
umræðuefna þegar heim var komið.
Við áttum einstaklega gott með að
ræða um allt milli himins og jarðar.
Fátt var okkur óviðkomandi í tali
okkar. Mannlegar tilfínningai' og at-
ferli voru ósjaldan til umræðu í ein-
hverri mynd enda hafðir þú gott til-
finningalegt innsæi. Þú varst ríku-
lega gæddur skopskyni og því var oft
stutt í hláturinn þegar við vorum
saman. Þú varst einlægur og vinur
vina þinna.
Við félagarnir notuðum oft tæki-
færið til að brjóta upp hversdags-
leikann og ski'eppa niður í bæ. Þær
ferðh' voru misskemmtilegar eins og
gengur en oft urðu þær tilefni heitra
umræðna um þjóðarsálina. Við gerð-
um okkur grein fyrir því hvaða
skorður samfélagið gæti sett manni
og hversu mikilvægt það væri hverj-
um manni að upplifa eitthvað annað
en bakgarðinn heima hjá sér. Við
áttum það til að gleyma stað og
stund í samræðum okkar og oft langt
gengið undir morgun er við áttuðum
okkur á tímanum.
Aðdáunai'vert þótti mér hversu
samheldin þið fjölskyldan voruð og
ekki síst hversu nánir þið feðgar vor-
uð. Sævar, faðir þinn, lá ekki á ráð-
um sínum þér til handa. Þið feðgar
komuð mér líkt fyrh' sjónir; sem
íhugulh' og viðræðugóðir.
Kæri vinur, ég þakka fyrir allar
góðu stundirnar. Þær hefðu átt að
verða miklu fleiri. Ég kveð þig í
hinsta sinn í þessu jarðlífi með sökn-
uð í hjarta.
Ég færi elskulegri fjölskyldu þinni
hlýjar samúðai'kveðjur; þeim Sæv-
ari, Svandísi og Olgu Dís. Megi góð-
ur Guð vera með ykkur.
Elís V. Árnason.
Mig langai' í fáum orðum að minn-
ast gamals vinar míns, Jóa, en leiðh'
okkar lágu fyrst saman þegai' við vor-
um saman í átta ára bekk í Laugar-
nesskóla. Við kynntumst þó ekki fyrr
en ég flutti í Samtún þegar ég var tíu
ára. Þá áttum við það sameiginlega
áhugamál að hafa gaman af tölvum og
tölvuleikjum. Á þeim árum sem ég
bjó þai' lékum við okkui' mikið saman
og áttum margai' góðar stundir.
Einkum minnist ég þess hve oft hann
gekk með mér blaðburðarhringinn,
en þá ræddum við einmitt öll heims-
ins mál, að því er okkur þótti að
minnsta kosti, þá þetta tíu til tólf ára.
Leiðir skildu svo þegar ég flutti
ofar í hverfíð, þótt við sæktum enn
sama skóla, Laugalækjarskóla. Eftir
gagnfræðaskóla hittumst við svo enn
sjaldnar, við vorum þó samt saman í
skóla tvö seinustu ár mín við Fjöl-
braut við Ái-múla. Ég minnist þess
þó að alltaf þegar ég hitti Jóa voru
það gleðifundir og alltaf var hann
með bros á vör og þessi skemmtilegi
húmor sem hann hafði skein í gegn
um samtöl okkar. Með Jóa er farinn
góður drengur og langar mig um leið
og ég kveð hann, að votta foreldrum
hans og fjölskyldu samúð mína á
þessari erfiðu stundu.
Guðmann Olafsson.
Það er alltaf erfitt að fá slæmar
fréttir, sérstaklega að heiman, þegar
maður er búsettur erlendis. Ég heyi'i
enn fyrir mér alvarlega rödd móður
minnar, þegar hún hringdi í mig
mánudagskvöldið 9. nóvember sl.
Ástkær frændi minn og vinur, Jó-
hann Árni, er farinn frá okkur. Tárin
renna niður kinnarnar og maður á
bágt með að trúa að hann hafi kvatt
okkur svo óvænt og allt of snemma.
Ég er ekki enn búin að átta mig á því
og er ég líklega ekki ein um það.
Maður vill ekki tnia því sem gerst
hefur, og á erfitt með að sjá tilgang-
inn. Ég kannast þó óneitanlega við
viðbrögð mín því það eru ekki nema
rúm 2 ár síðan ég missti bróður
minn. Manni finnst alltaf það vera
þeir góðu sem deyja, en ég veit að
það er vel tekið á móti honum
frænda mínum hinum megin, þar
sem bíða hans önnur mikilvæg verk-
efni.
Engin orð fá lýst harmi mínum á
þessai'i stundu, hugur minn er
heima, hjá fjölskyldu hans og vinum.
Þið þekktuð hann Jóhann Arna og
vitið að hann var einstök persóna.
Hann var sérstaklega ljúfur og barn-
góður. Alltaf gat hann fengið mann
til að hlæja og það var oft stutt í
fíflaskapinn þegar við hittumst. Ef
ég hugsa um æskuár mín þá setur
Jói óneitanlega mikinn svip þar á.
Við vorum eins náin og systkini geta
verið, enda áttum við móðir mín
margar góðar stundii' hjá þeim í
Miðtúninu, svo ekki sé minnst á öll
jólin sem við héldum með þeim. Við
Jói gátum endalaust fundið upp á
einhverju spennandi að gera og fór
því oft mikið fyrir okkur. En það var
ómögulegt að siða okkur til. Síðustu
jól þegar við Jói hittumst, rifjuðum
við upp nokkur af þessum uppátækj-
um okkar og gátum ekki annað en
brosað yfir þeim, og vorkennt for-
eldrum okkar. Ég hef ekki hitt hann
síðan og því er þessi stund mér dýr-
mæt. Hann er svo ljóslifandi í huga
mínum, bros hans og viðmótið. Ég á
margar góðar minningar um Jóhann
Ái-na sem enginn getur tekið frá
mér.
Elsku Svandís mín, Sævar og Olga
Dís, missir ykkai' er mikill, sem og
okkar allra. Ég bið Guð um að veita
ykkur styrk í sorg ykkar.
Mig langar að ljúka þessum orðum
mínum á texta við lagið Minning þín.
Hann er af geisladiski Sigi'íðar Bein-
teinsdóttur sem ég fékk að gjöf frá
ykkur á afmælisdegi mínum um síð-
ustu jól.
Ein í hug mér
lifír þín mynd
svo heil og sönn.
Sem aðeins lítil stund
væri mér liðin hjá
síðan þú varst
hér enn í faðmi mér.
Ein í hjarta mér
lifa þín orð,
þitt vinarþel,
sem aldrei sveik þó ég
gæti ei skilið allt
sem að þú gafst
mér þá af hjarta þér.
Þó ár og fjarlægð skilji okkur að
og enginn geti komið í þinn stað
mun samt minning þín lifa
á meðan lifi ég,
á meðan lifi ég.
Og ég þakka vil
þá dýru gjöf
að lífið leit til mín
og leiddi mig til þín.
(Friðrik Erlingsson)
Iris Jónsdóttir.
Elsku Jói okkar.
Þegar dauðinn hefur hrifið þig á
brott með sér stöndum við eftir með
brostin hjörtu en þakklátar fyrii'
þann heiður að hafa fengið að kynn-
ast þér og fyrir minningarnar sem
lifa áfram í hugum okkar. Það var
alltaf svo gaman að vera í ki’ingum
þig, lífsgleðin og gamansemi ein-
kenndi þig. Þú varst yndislegur og
góðhjartaður drengur sem allt of
fljótt hvarfst úr lífi okkar. Þú varst
lítið fyrh' stórar kveðjustundir
þannig við vitum að þú fyrirgefur
okkur þótt kveðjan sé stutt.
Við biðjum Guð að passa þig og
styrkja fjölskyldu og aðra aðstand-
endur á þessum erfiðu tímum.
Ása og Nína.
ÞORGEIR RUNAR
KJARTANSSON
+ Þorgeir Rúnar Kjartansson
fæddist 26. nóvember 1955.
Hann lést á Landspítalanum 6.
nóvember síðastliðinn og fór út-
för hans fram frá Arbæjar-
kirkju 13. nóvember.
Þú varst maður vorsins. Fíngerður,
skjálfhentur, rauðbirkinn, Ijúfur, ör
og skarpur. Eitthvað fágað og
heimsmannslegt í fasinu. Rómantík
og bóhemía leiddi upphaflega nokk-
ur ungmenni saman í hóp í MT svo
að úr varð vinaklíka sem sumir köll-
uðu menningarmafíuna. Þetta var á
tímum ábyrgðarleysis menntaskóla-
-T áranna er við sökktum okkur ofan í
ólík viðfangsefni. Minnist ég rit-
gerðarsmíðar um frönsku im-
pressjónistana þegar við Smári
fluttum heim til þín í Karfavoginn í
nokkrar vikur, unnum á daginn eins
og alvöru fræðimenn með snepla út
um alla íbúð en á kvöldin og langt
fram á nætur máluðum við inn-
blásnar myndir. Þarna voru e.t.v.
fyrstu sporin stigin inn á sköpunar-
brautina. Þá kynntist ég líka for-
eldrum þínum, því sómafólki Kjart-
ani og Valgerði, og varð áskynja
hversu mikla umhyggju og vænt-
umþykju þau báru ætíð í þinn garð.
Vorið 1976 útskrifaðist hópurinn út
í lífið. Þú fórst til Parísar strax um
haustið og innritaðist í hinn fræga
Vincennes-háskóla sem var af-
sprengi ‘68-óeirðanna. Það kenndi
ýmissa grasa þarna úti í Vincennes-
skógi, á háskólalóðinni söfnuðust
, saman allra þjóða og stétta kvikindi
sem hömuðust í sífelldum verkföll-
um og uppþotum í bland við ilm af
steiktum kryddpylsum. Við inn-
ganginn hrópaði hási Alsírbúinn
Charlie Hebdo Liberation frá
morgni til kvölds, blásvartir Afrík-
anar höndluðu með allskyns fídusa
á meðan argentínskir flóttamenn
steyttu hnefa og franskir gáfuhaus-
ar og byltingarseggir brúkuðu
kjaft. Já, þetta var sannkölluð al-
heimsiða sem þú varst lentur í. Og
síðan París sjálf, áin Signa, kaffi-
húsin, sagan, ljóðin... Þú bjóst í
„Höllunum" ásamt Gvendi Thor og
fleiri góðu fólki og stundum átuð þið
yfir ykkur af cous cous, láguð síðan
á meltunni og hlóguð svo dátt að
undir tók í hverfinu. Þegar ég kom
til Parísar vorið eftir úr langferð
varstu farinn til Köben en skildir
eftir í íbúðinni alltof stóran frakka
eða var það sjálft skáldið Rimbaud
sem rurndi í frakkanum, „ég er ekki
ég, ég er annar?“ Síðla hausts ‘77
yfirgafstu Signubakka og hvarfst til
Islands.
Nú fara í hönd umbrotatímar hjá
Þorgeiri, saxófónninn kemur til sög-
unnar, stofnuð er fyrsta pönksveitin
Halló og heilasletturnar, sólkveðju-
hátíð sprettur upp úr engu, í kjöl-
farið koma spuninn og djassinn á
fleygiferð. Og fyrsta stóra ástin,
Æsa. Þú birtist allt í einu í París um
miðjan vetur hvítklæddur frá hvirfli
til ilja með lagið Aisa eftir Coltrane
og einhvern undarlegan pálma und-
ir höndunum á leið til Spánar út í
óvissuna að hitta dömuna sem þú
varst skotinn í. Skömmu síðar fékk
ég skeyti upp á fjórðu hæð í götu
Jóns Péturs timbraða um að dular-
fullir atburðir hefðu átt sér stað í
Alhambra-höll í Granada í herbergi
leyndardómsins og ástarinnar. Þið
fóruð að búa saman, stunduðuð
bæði nám í sögu í Háskóla íslands
þar sem þú brilleraðir og í fram-
haldi af því var aftur sest að í París
haustið ‘83. Þú gerðist fréttaritari
útvarpsins jafnframt sem þú undir-
bjóst magisterritgerð um tímaritið
Birting og þær menningarhræring-
ar sem sköpuðust í kringum það á 5.
og 6. áratugnum. Þú skrifaðir:
„Birtingur var bjartsýnn eins og
nafnið gefur til kynna og hóf göngu
sína um þær mundir sem uppvaðsla
nýríkra varga var tekin að vera yf-
irþyrmandi. Þegar menningarlausir
þjösnar voru að ná völdum sem þeir
hafa notað síðan til að leiða hina
ógæfusömu þjóð á ömur- og hlægi-
legustu villigötur sem um getur í
sögunni. Birtingur var sjálfsvarnar-
aðferð manna sem ekki höfðu týnt
glórunni og vildu halda í hana
áfram, manna sem héldu fram
þeirri falskenningu á þjóðfélags-
mælikvarða að andinn ætti rétt á
sér, að efnisgræðgin og skammsýn-
in væri skakkur póll tekinn í skakka
hæð og urðu vitaskuld fyrir ósvikn-
um villitrúarofsóknum. Frá hægi'i
og vinstri - auðvitað." Nú varstu
allur að mótast og eflast sem skap-
andi fræðimaður, jafnframt sem þú
sinntir bæði tónlist og ljóði. f þér
bjó metnaður, innsæi og hárbeitt
gagnrýni. Um leið varstu bæði gjöf-
ull og hvetjandi fyrir vini þína. Eitt
sinn leyfðir þú mér að hlusta á spólu
með lagi eftir Hjalta vin þinn
trompettleikara. „Rigningarsumar-
ið mikla í Reykjavík" hét lagið og ég
man að við hlustuðum á það þarna
úti í sólinni aftur og aftur. Það var
þér eðlilegt að sýna hluttekningu og
deila með öðrum til að efla andann.
Tímaritið Rauðvínstárið leit dagsins
ljós í kytrunni ykkar á götu þeirrar
gömlu frá Hofi og þar gátu allir birt
efni því heimurinn er jú fullur af
skapandi fólki. í Veðraspánni tálg-
aðir þú oddinn svo að um munaði og
gi'ípum inn í flugið þegar þú ortir:
... en færir ekki að fletta dagblöðum
safna hljómplötum liggja á gullstöngum
beygja þig fyrir skipunum
ljúga í partíum skríða fjrir skrumurum
snobba fyrir snákunum
hanga í afturhöldunum
né heldui' var til þess sáð og ætlast
að þú tækir þér far
með leigubflstjórum bókmennta og lista
þeim sem smjatta um daginn og veginn
vandlega sammála kúnnanum
sem ekki má móðga eða styggja nema í
smekklegu hófi þeim
sem brjóta engar hraðatakmarkanir
voga sér ekki út fyrir veginn og aka réttu
megin en hækka gjaldmælinn örugglega
og svikalaust um helgar og á kvöldin
og handan við Kópavogsbrúna
Veistu ekki?
að bráðum dettur drifskaftið undan hjá þeim
og þá þurfum við að koma á jeppa
til að draga...
Já, það var bjart yfir þér þessa
daga undir Parísarhimni, kannski
einum of bjart. Þú gáðir ekki að þér,
fórst einum of geyst í Gaimard og
Fjölnismenn, álagið var líka mikið
og annir við fjölbreytt störf. En vor-
ið brann inn í sumarið ‘85 og þú
fórst út af sporinu. Það var erfitt að
átta sig á þessu, jafnvel fyrir þína
nánustu var breytingin svo ör. Allt
splundraðist sem þú hafðir í hönd-
unum en þú hélst bara áfram og
áfram því orkan virtist ótæmandi.
En um síðir komst þú loks niður,
mættur upp á skerið og langur
hrollkaldur vetur framundan. Og
þrautaganga. í þessum ham varstu
nakinn, heiðarlegur, stundum svo
hræðilega of sannur að þú gast látið
mann hrökkva í kút í skarplegum en
meinlegum athugasemdum. En í
þér bjó glóð og eldur, sköpunar-
þörfin rík og máttug. Þér tókst að
rífa þig upp, hófst sögukennslu í
okkar gamla skóla og tónlistin var
ætíð innan seilingar. Gleðisveitin
Júpiters spratt fram á sjónarsviðið
að þínu frumkvæði og varð betri og
magnaðri með hverri uppákomunni.
Þú leiddir ólíka menn saman í band-
ið eins og þér var einum lagið að
blása lífi og hvetja aðra. En storm-
inn hafði ekki lægt, elsku vinur,
stormar skella á þegar maður á síst
von á. Og stundum varstu yfirbug-
aður aftur af of mikilli birtu. Síðan
myrkur og langar stundir inni í skel-
inni. Svona gekk þetta og gat verið
erfitt fýrir þig og alla í kringum þig.
Fyrir 7 árum skildi leiðir, við urðum
sárir hvor út í annan og kannski var
það vegna þess að ég var of þver og
stífur og þú viðkvæmur og inni í þér
að aldrei greri um heilt á milli okkar
eftir það. Síðast hitti ég þig fyrir
tveimur mánuðum, þú varst með
hatt, þitt fágaða fas, sjálfum þér lík-
ur. Én þú varst fólur og helsjúkur af
meininu sem nú hefur lagt þig að
velli. Hvað er hægt að segja á slíki'i
stundu? Þú átt svarið:
að búa djúpt í ljóði sínu
að finna til einsemdar
að feta stig nálægðar
og loka augum
andspænis ofbirtu gleðinnar -
en leyfa einu þögulu tári að falla
þegar enginn eða allir sjá til
Goggi, þakka þér fyrir samfylgd-
ina. Unnustu þinni og móður votta
ég mína dýpstu samúð. Megir þú
hvíla í friði.
Halldór Ásgeirsson.