Morgunblaðið - 27.03.1999, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 27. MARZ 1999 37
LISTIR
SÖNGVARAR og hljóðfæraleikarar úr Sinfóníuhljómsveit æskunnar í Köln.
Listin að taka til
MYIVPLIST
Fjarðarási 26, Arbæ
GJÖIMVIIVGUR
BIRGIR ÖRIV
TIIOROBIISEIV - BIBBI
Til 27. mars. Opið virka daga frá kl.
13-16. Um helgar frá kl. 12-18. Að-
gangur ókeypis.
BIRGIR Örn Thoroddsen -
Bibbi Curver - er búinn að koma
röð og reglu á vinnustofu sína,
Fjarðarási 26 í Arbæjarhverfi.
Gjörningurinn hófst sjötta þessa
mánaðar, og lýkur nú, laugardag-
inn 27. mars. Af listamanninum að
dæma var tiltektin forsenda
gjörningsins og öfugt. Hefði Birgi
Erni ekki hugkvæmst að opinbera
húsverkin eru áhöld um hvort
hann hefði nokkurn tímann hafið
tiltektina. Lesendum Morgun-
blaðsins hefur gefist kostur á að
fylgjast með þróun þessa sér-
stæða listaverks allt frá upphafi,
en helstu aðnjótendur gjörnings-
ins hafa verið hinir himinlifandi
foreldrar listamannsins, sem voru
fyrir löngu búnir að missa alla von
um að úr vinnustofunni rættist.
A undanförnum árum hefur
vestræn list verið að þróast óð-
fluga frá rómantískum rótum sín-
um í átt til andstæðu sinnar; hins
fullkomna hversdagsleika. Þór-
oddur Bjarnason, hefur í þeim
efnum farið á undan öðrum ís-
lenskum listamönnum með góðu
fordæmi og eftirtektarverðum
niðurstöðum. Nú notfærir Birgir
Örn sér einhverja leiðinlegustu,
hversdagslegustu og innilegustu
athöfn sem hugsast getur til að
byggja á sýningu sem öllum er
frjálst að fylgjast með. Hvað
skyldi vera á seyði?
Listin er ávallt sjálfri sér sam-
kvæm í endalausu andófi sínu
gegn viðjum vanans. Eftir því sem
hversdagslegt líf okkar verður
stöðugt óhversdagslegra sökum
sískimandi sviðsljóss fjölmiðlanna
sem engu eirir, snýr listin sér æ
meir í átt til hins almenna, þess af-
kima tilveru okkar sem vekur ekki
áhuga blaðamennskunnar. Þegar
svo verður komið að blöðin eru
orðin troðfull af fréttum um alla þá
sem eru að gera garðinn frægan
þarf listin ekki lengur að halla sér
að hinu sérstæða. Hún getur tekið
til við að kanna hinn almenna
heim; lífið eins og það er fjarri
linsunni og stríðsfyrirsagnaletrinu,
því þá verður það einmitt það sem
vekur mestan áhuga lesenda.
Slík blaðamennska gæti hljóm-
að svona: „Hefurðu séð Michael
Jackson dansa?“ Svarið mundi þá
vera á þessa leið: „Já, oft og
mörgum sinnum, og nú vil ég sjá
hvernig hann býr um rúmið sitt.“
Listinni er ekki fisjað saman. Hún
er alltaf annars staðar en þar sem
menn leita hennar.
Halldór Björn Runólfsson
200 þýskir tón-
listarmenn í
Langholts-
kirkju
200 TÓNLISTARMENN, kór-
söngvarar, atvinnusöngvarar og
hljóðfæraleikarar úr sinfóníu-
hljómsveit æskumiar í Köln, „Die
Junge Symphony Köln“ og Rínar-
söngsveitin, halda tónleika í Lang-
holtskirkju á morgun, pálmasunnu-
dag, kl. 20.30.
A efnisskránni verða klassísk
kór- og söngverk, s.s. „Hallelúja-
kórinn" úr Messíasi. Verk eftir Jo-
hannes Brahms, Wolfgang Ama-
deus Mozart, Ludwig van Beet-
hoven og Johann Sebastian Bach.
Stjórnandi er Andreas Wiedemann.
Tónleikar í Iðnó
Einnig munu félagar úr hópnum
lialda tónleika í Iðnó á
þriðjudaginn kl. 17. A tónleikunum
verða flutt mið-evrópskar tónperl-
ur eftir eftir Robert Schumann,
Wolfgang Amadeus Mozart, Franz
Schubert, Roger Quilter, Franz
Liszt, Felix Mendelssohn og Bart-
holdy. Flyljendur eru Anna Caro-
lyn Schliiter, messósópransöng-
kona og Friedhelm Petrovitsc ten-
órsöngvari úr Kölnaróperunni,
Mai-tin Riimmer, klarínettuleikari
og Michael Juttendonk, píanóleik-
ari.
Á tónleikunum verða flutt mið-evr-
ópskar tónperlur.
Tónlistarfólkið kemur úr þrem-
ur kórum í nágremú Kölnar og
hefur tónleikaför sína hér á landi,
en héðan er förinni heitið til
Bandaríkjanna.
Lj ósmy ndasýning
nemenda í MHI
NEMAR á fyrsta ári í Fjöltækni-
deild MHI opna sýningu á ljós-
myndaverkum á morgun, sunnu-
dag, kl. 16, í gamla hraðfrystihús-
inu, Grandagarði 8.
Sýndar verða Ijósmyndir,
skyggnimyndir, innsetningar og
„tableau vivant", en verkin eru öll
unnin á síðastliðnum vikum. Höf-
undar verkanna eru þau Arnfinn-
ur Ragnarsson, Egill Harðarson,
Egill Kalevi Karlsson, Elín Hel-
ena Evertsdóttir, Gunnhildur
Hauksdóttir, Gunnhildur Una
Jónsdóttir, Jóhannes Hinriksson,
Lilja Gunnarsdóttir, Sophie Jahn,
Sophie Mandon og Stine Gons-
holt. Sýningin verður opin dag-
lega kl. 14-18 til föstudagsins
langa.
Kaffileikhúsið
Tónlist Francis
Poulenc í leik-
húsformi
í TILEFNI aldarafmælis franska
tónskáldsins Francis Poulenc verð-
ur frumflutt tónlistardagskrá í
Kaffileikhúsinu í kvöld kl. 20. Meira
er gert úr textum ljóðanna en á
venjulegum tónleikum og verður
dagskráin í leikhúsformi í leikstjórn
Þorgeirs Tryggvasonar.
Flutt verða fimm verka Poulenc
sem samin eru á árunum 1919-1940.
Fyrst flytur Sævar Sigurgeirsson
leikari ljóðin, en síðan tekur Þórunn
Guðmundsdóttir söngkona við og
flytur þau ásamt hljóðfæraleikur-
um. Hljóðfæraleikarar sem fram
koma eru Hallfríður Ólafsdóttir
flautuleikari; Eydís Franzdóttir
óbóleikari, Armann Helgason klar-
inettleikari, Kristín Mjöll Jakobs-
dóttir fagottleikari, Einar St. Jóns-
son sem leikur bæði á trompet og
konett, Sigurður Þorbergsson
básúnuleikari, Bryndís Pálsdóttir
fiðluleikari, Greta Guðnadóttir
fiðluleikari, Herdís Jónsdóttir víólu-
leikari, Bryndís Björgvinsdóttir
sellóleikari, Hávarður Tryggvason
sem leikur á kontrabassa, Steef van
Oosterhout á slagverk og Kristinn
Örn Kristinsson píanóleikari.
Þórunn Jónsdóttir sér um bún-
ingahönnun og er allt útlit sýning-
arinnar í anda Moulin Rouge,
Rauðu myllunnar. Þórunn Guð-
mundsdóttir þýðir texta ljóðanna á
íslensku.
Morgunblaðið/Þorkell
SÆVAR Sigurgeirsson leikari og Þórunn Guðmundsdóttir söngkona
æfa Poulenc-dagskrá í Kaffileikhúsinu.
Hippaópera
Mannssonarins
TÓNLIST
Laugardalshö11
SÖNGLEIKSTÓNLEIKAR
JESUS Christ Superstar eftir Andrew Lloyd
Webber. Texti: Tim Rice. Einsöngvarar frá
West End International Ltd.: David Shannon
(Kristur), Simon Bowman (Júdas), Jacqui Scott
(María Magdalena), James Graeme (Pflatus),
Junix Inocian (Heródes), Magnus Rongcdal
(Símon Pétur), Stephen Garner (Kaifas), Philip
Griffiths (Annas), Gavin Carr / William Allen-
by / John Hancorn (prestar), Femi Ta-
ylor / Louise Marshall / Hazel Fernandes
(,,souI-stúlkur“), Matthew Little / Andrew
Newey / Adam Le Clair (postular). Kórinn
„Jónsbörn" (kórstj. Jón Kristinn Cortes), hryn-
sveit (Friðrik Karlsson / Guðmundur Péturs-
son (gítarar), Eyþór Gunnarsson / Kjartan
Valdimarsson (hljómborð), Gunnlaugur Briem
(trommur), Richard Korn (rafbassi) og Sinfóníu-
hljómsveit Islands u. slj. Martins Yates. Hljóð-
stjórn: Andy Collins. Hljóð: EXTON-RÚV,
Gunnar Smári Helgason, Ole Öder, Bjarni Rún-
ar Bjarnason. Sviðsstjórn: Tracy Mutch. Föstu-
daginn 26. marz kl. 20.
HIPPATÍMINN, vinstrisveiflan og „æsku-
uppreisnin" á árunum kringum 1967-73,
vefengdi flest sem eldri kynslóðum var heil-
agt. Fyrsti rokksöngleikurinn sem sló í gegn
á Broadway í stórum stíl, „Hair“ (1968), setti
spurningarmerki við máttarstólpa, þjóðrembu
og stríð, og brezka söngvateymið Webber &
Rice, er áður höfðu skotið upp rokkleik-
sprufublöðru með biblíuefni, þ.e. um Jósep og
bræður hans í Egyptalandi, hafa vafalítið haft
pata af „ættflokka-ástarsöngleik" Ragnis og
McDermots, þegar þeir réðust til atlögu við
„mestu sögu sem sögð hefur verið“, eins og
kölluð er vestan hafs. Sögu sem óneitanlega
býður upp á flest það sem gott drama þarf að
hafa, sérstaklega ef menn hika ekki við að
manngera Mannssoninn. Útlegging þeirra á
síðustu dögum Krists var í anda æskuupp-
reisnar, og þó að stykkið slægi öll aðsóknar-
met (3.358 sýningar á fyrstu átta árum eftir
frumsýninguna í London 1971) hlaut það jafn-
framt að valda deilum og mótmælum, sem
virðast enn vera til staðar í dag, ef marka má
viðvaranir trúfélaga við verkinu á Netinu.
Engu að síður hefur stykkið haldið vinsældum
ótrúlega vel, þótt sprottið sé af liðnum tíðar-
anda, ekki sízt þökk sé fjölda grípandi laga
Webbers við smellna söngtexta Tims Rice, er
halda sér - eins og lögmál fjöldavinsælda seg-
ir til um - iðulega rétt innan marka hins
væmna og banala. Þrátt fyrir það er samt
undir niðri eitthvað eftir frá hjartanu, sem
heldur upphaflegri tilhöfðun á okkar rótlausu
tímum, eins og sást bezt af troðfullri Laugar-
dalshöllinni.
Hugmyndaauðgi Webbers, er gerðist öllu
sparneytnari á smellina í seinni söngleikjum
sínum, er reyndar slík í JCS, að fyrstu við-
brögð klassíkunnenda hljóta að vera undrun
og ergilsi yfir hvað hann missir mörg gullin
tækifæri til sinfónískrar útfærslu á gólfið.
Efnisúrvinnslan er strjál og stundum tilvilj-
unarkennd, kórinn er furðu sparlega notaður,
svo og sinfóníuhljómsveitin, og á mörgum
stöðum, þegar maður gæti sem bezt átt von á
hljómsveitargegnfærslu, tekur hrynsveitin
völdin og fer að hjakka í einu og sama farinu.
En þess vegna kvað greinin kölluð „rokk-
ópera" og þýðir víst lítið um að fást. Engu að
síður heyrist manni að dyttað hafi verið tölu-
vert að orkestruninni frá því sem var á LP-
útgáfunni gömlu, þótt ekki sé sú tiltæk undir-
rituðum á skrifandi stund, og því heldur neyð-
arlegt, að „skuggaútsetjari" Webbers, sem
manni skilst hafa verið að verki, skuli hvergi
nafngreindur.
Unnin voru nokkur afrek á tónleikaupp-
færslunni í gærkvöld. Að brezku einsöngvur-
unum ólöstuðum, er voru fagmenn fram i fing-
urgóma, var leikur Sinfóníuhljómsveitarinnar
kannski einna eftirtektarverðastur, þá sjaldan
sem hann fékk að láta ljós sitt skína af hinni
annars vel skipuðu og vel spilandi hrynsveit.
Hrifning hins dugmikla hljómsveitarstjóra
Martin Yates, sem hingað kom fyrir ári með
annan West End-söngvarahóp (aðeins James
Graeme gekk hér aftur, nú í hlutverki Pontíus-
ar Pílatusar) í Mbl. í gær á þessu „bezt varð-
veitta leyndarmáli Islands“ kom greinilega
ekki til af engu. Það var heldur ekki lítið afrek
hvað hljóðstjómendum tókst að laða fram trú-
verðugan og vel balanseraðan samhljóm úr á
annað hundrað hljóðnemum. „Ad hoc“-kórinn
íslenzki stóð sig þokkalega, en hefði mátt vera
með fleiri karlaraddir. Meðal einsöngvara
stóðu upp úr fyrrtalinn Graeme, er lagði mikla
dýpt í túlkun Pílatusar og skilaði skýrasta
textaframburði kvöldsins, Jaqui Scott sem
María Magdalena, er var merkilega óháð
frumsköpun Yvonne Elliman, Simon Bowman
sem Júdas, er axlaði sjónarhól verksins (þrátt
fyrir ofurlítið ýktan leikaraskap), og Junix
Inocian í litlu en kostulegu hlutverki Heródes-
ar, sem Webber setur fram í gamaldags Music
Hall-stíl, hinn drungalegi Kaífas æðstiprestur,
sunginn af nýgræðingnum Stephen Garner, að
ógleymdum „soul-systrunum“ Femi Taylor,
Louise Marshall og Hazel Fernandes, enda
verkið að miklum hluta undir sterkum áhrifum
frá soul-tónlist Detroit-borgar, er reið húsum í
lok 7. áratugar.
Það var gaman að endurupplifa þessa
gömlu en síungu hippaóperu, sem heldur enn
fullum ferskleika eftir bráðum 30 ára hlé, og
er ekki að efa, að aldnir skallahippar jafnt
sem ungir söguleysingjar rappaldar muni
flykkjast að seinni uppfærslunni í kvöld.
Ríkarður Ö. Pálsson