Morgunblaðið - 27.03.1999, Blaðsíða 62

MORGUNBLAÐIÐ
^ 62 LAUGARDAGUR 27. MARZ 1999
UMRÆÐAN
Ulfur, úlfur - laun í
' Vinnuskóla Reykjavíkur
ÚLFUR, úlfur!
hrópar Mltrúi Sjálf-
stæðisflokksins í stjóx-n
Vinnuskóla Reykjavík-
ur og heldur því fram
að verið sé að lækka
laun unglinga í skólan-
um. Vert er að skoða
hvox-t farið er með rétt
mál.
* Laun
Nýlega var sam-
þykkt að hækka laun
14 og 15 ára hjá Vinnu-
skóla Reykjavíkur um
3,5%. I sumar verður
tímakaup 14 ára 218
kr. og 15 ára 247 kr.
Heildarlaun fyrir sumarið hjá 14
ára verða því 23 þús. og heildar-
laun 15 ára nimlega 50 þús. Tíma-
kaup 16 ára verður óbreytt (fryst)
frá síðasta sumri, 331 króna. Ef
ekki er leitað skýringa virðist eiga
að spara, en svo er ekki. En sam-
viskusömum og duglegum 16 ára
unglingum vei-ður boðið að vinna
eina viðbótarviku. Heildarlaun
þeirra fyrir sumarvinnuna hækka
því um 14% og geta orðið tæp 93
þús. krónur í stað 81 þús. í fyrra.
Góðar og gildar ástæður eru fyrir
því að tímakaup 16 ára hækkar
ekki milli ára. Meðal annars með
hliðsjón af tilskipun ESB „um
vinnu barna og ungmenna“ töldu
stjórnendur borgaiánnar eðlilegt
að gera breytingar á starfi 16 ára
og að vinna þeirra færðist frá
Skógræktarfélagi
Reykjavíkur til
Vinnuskólans og var
það gert í áföngum.
Góð reynsla hefur
verið af þessu fyrir-
komulagi og er það
því komið til að vera.
Hjá Skógræktarfélag-
inu unnu unglingarnir
utan borgarmai'kanna
og þeim var greitt
samkvæmt almennum
taxta fyrir 16 ára.
Vinnuskólinn er ann-
arskonar vinnustaður
sem líkja má við
starfsnám, m.a. er um
10-15% tímans varið
til fræðslu, með tilliti til þess hafa
laun í skólanum verið miðuð við
90% af taxta Dagsrúnar fyrir 14 og
15 ára á almennum vinnumarkaði
(ákvörðun um að skóhnn gx-eiði
90% af launatöxtum á almennum
vinnumarkað var tekin á þeim tíma
sem Sjálfstæðisflokkurinn fór með
völd í box-ginni). I samræmi við að
Vinnuskólinn hefur tekið við 16 ára
unglingunum var ákveðið að tíma-
kaup sumarið 1999 verði 90% af
taxta fyrir 17 ára skólafólk í al-
mennri vinnu hjá borginni.
Vinnuskóh Reykjavíkur greiðir í
sumar 331 kr. á tímann, sem er
hærra en önnur sveitai-félög á höf-
uðborgarsvæðinu, þau gi'eiða yfii'-
leitt um 290 kr. Það sveitarfélag á
höfuðborgarsvæðinu sem næst
kemst borginni greiðir 307 kr. á
tímann. Til samanburðar má einnig
benda á að laun 16 ára hjá borginni
enx 31,9% hærri en laun fyrir unn-
inn tíma (B-kaup) hjá iðnnema á 1.
ári.
Hlutverk vinnuskóla
Markmið Vinnuskóla Reykjavík-
ur er að bjóða upp á fjölbreytt og
uppbyggjandi sumarstarf. Á sl. ár-
um hafa ýmsar breytingar átt sér
stað í starfsemi skólans. Breyting-
ar sem undirstrika að núverandi
stjórnendur borgarinnar hafa
metnað fyrir að í skólanum sé hug-
að að þörfum einstaklingsins jafnt
sem hópsins. Nokkur dæmi um
breytingar:
Unglingavinna
Vinnuskóli Reykjavíkur
greiðir í sumar 16 ára
unglingum 331 kr. á tím-
ann. Guðrún Erla Geirs-
dóttir segir það hærra
en önnur sveitarfélög á
höfuðborgarsvæðinu
borgi unglingum.
1. Stóraukin fræðsla til leiðbein-
enda í verklegum sem og uppeldis-
þáttum starfsins t.d. hvernig koma
á í veg fyrir einelti, taka á klíku-
myndunum og bregðast við vímu-
efnanotkun.
2. Yfirleiðbeinendur yfir hverf-
um/svæðum sem vinna í nánu sam-
bandi við leiðbeinendur að lausn
vandamála sem upp koma.
3. Sérstakir starfsmenn sem
fara á milli flokka og kenna rétt
vinnubrögð og vinnuvei'nd.
4. Til að koma í veg fyrir ein-
hæfni er séð til þess að enginn ung-
lingur vinni nema eitt sumar á
sama stað og að verkefnin séu sem
fjölbi-eyttust.
5. Bein samskipti við hverfamið-
stöðvar til að koma í veg fyrir verk-
efnaskort.
6. Samstarf við Jafningjafræðsl-
una. Alir fá einn dag á sumri í
vímuvarnafræðslu.
7. Samstarf við skóla og félags-
miðstöðvar með það að mai'kmiði
að vinna sérstaklega með unglinga
í áhættuhópum.
Og síðast en ekki síst metnaðar-
fullt fræðslustarf. Fyrir 14 ára
undir kjörorðunum „Reykjavík
borgin mín,“ en unglingarnir fara
m.a. í Laugardalinn þar sem
fi'æðst er um Ásmundarsafn,
Þvottalaugarnar, íþróttasvæðin og
Fjölskyldu- og húsdýragarðinn. 15
ára starfa undir kjörorðinu „Um-
hverfið mitt“. T.d. er farið að skoða
Heiðmörk og Gvendai'bi-unnasvæð-
ið og fræðst um umhverfismál,
gi'óður, trjáplöntur, útivistarsvæði
og hreint vatn. Hjá 16 ára er
kjöroðið „Framtíðin mín,“ þar er
t.d. fjallað um réttindi og skyldur á
vinnumarkaði. Að lokum er vert að
geta þess að vinnutímabil 16 ára
unglinga hjá Vinnuskóla Rvk. verð-
ur 10 vikur frá 7. júní til 15. ágúst.
Hver nemandi velur sér tvær til
þrjár vikur í frí á tímabilinu. Sú ný-
bi'eytni að lengja starfstíma skól-
ans yfir sumarið og bjóða á móti
uppá að taka frí á tímabilinu mælt-
ist mjög vel fyrir í fyrra, en þá var
boðið upp á einnar viku frí á 8
vikna tímabili. Vinna 15 ára skipt-
ist á þrjú 3. vikna tímabil þar sem
hver nemandi velur sér tvö tímabil.
En 14 ára fá 6 vikna vinnu á 7
vikna tímabili.
Höfundur er stjómarformaður
Vinnuskóla Reykjavíkur.
Opið virka daga kl. 9-18, laugard. og sunnud. kl. 12-14
VÆTTABORGIR - UTSYNI
Nýtt í sölu, 190 fm fallegt einbýlishús
með innb. bílsk. Húsið er á 3 pöllum.
Sérlega spennandi og áræðin teikning.
4 svefnherbergi. Húsið er ekki fullbúið.
Teikningar og nánari upplýsingar á
skrifstofu. Verð 13,9 millj. Áhv. 8,3
millj. ÁKVEÐIN SALA.
HAALEITI - MEÐ BILSK. Ný
í sölu, 135 fm 5 herb. íbúö, á l.hæð
með 20 fm bílskúr, á mjög góðum stað
við Háaleitisbraut. Áhv. 5 millj. húsbr.
4552
PARHUS MEÐ BILSKUR
Nýtt í einkasölu, 99 fm mjög snyrtilegt
parhús í Mosfbæ. Húsið er innst í
lokuðum botnlanga. 2-3 svh., góð
stofa og rúmg. eldhús og baðherb.
Bílskúr, 26 fm, auk millilofts. Hellulögð
aðkoma og góður garður. Verð 10,5
millj. Áhv. 2,7 millj. Byggsj. rík.
HEIÐARGERÐI - SKIPTI A
3-4 Mjög gott 140 fm raðhús auk 46 fm
bílskúrs. Nýl. flísar á neðri hæð. Nýl. sól-
stofa á efri hæð. Húsið er klætt að utan.
Skipti á minni eign í Fossvogi, Háaleiti
eða Gerðunum æskileg. Verð 14,9 millj.
36107
RAUÐÁS - SKIPTI Á 4-6
HERB. Gott 270 fm raðhús í skiptum
fyrir 4-6 herb. í Selás. Eignin er í góðu
ástandi. Verð 14,9 millj. Áhv. 7,7 húsbr.
36030
KRÓKAMÝRI - PARHÚS Ný-
legt 185 fm parhús með stórum bílskúr á
þessum vinsæla stað í Garðabænum. Stór
verönd, heitur pottur, glæsileg lóð.
Teiknað af Vífli Magnússyni. Hús ekki
fullg. innan. Verð 14,8 millj. Áhv. 5,4 millj.
ÞINGHÓLSBRAUT - VIÐ SJÓ
Hæð og jarðhæð ásamt bílskúr f reisulegu
húsi á sjávarlóð. Mikið og fallegt útsýni til
suðurs af báðum hæðum. Nú skiptist
eignin i tvær 3ja herbergja íbúðir sem eru
u.þ.b. 100 fm hvor. Afar stór lóð í góðri
rækt. Nánari uppl. á skrifstofu.
GRAFARVOGUR Fín rúmlega 120
fm endaíbúð á tveimur hæðum, 4 rúmg.
svh., stórar stofur og suðursvalir. Ný eldh-
innr. og gólfefni á stofum. Verð 10,3
millj. Áhv. 4,3 millj. húsbr.
HÁALEITISBRAUT Vorum að fá (
sölu 105 fm íbúð á 2. hæð í mjög góðu
húsi við Háaleitisbraut. Nýtt eldhús prýðir
þessa eign. Áhv. 4,2 millj. húsbr. 35755
EFSTALAND - FRÁB. STAÐ-
SETN. Vorum að fá í einkasölu 82 fm
íbúð á 1. hæð í mjög góðu húsi á þessum
vinsæla stað i Fossv. Nýlegt eldhús, gól-
fefni og flísalagt i hólf og gólf á baðherb.
Verð 8,5 millj. Áhv. 3,5 byggsj. 35714
KLEIFARSEL - LAUS FLJÓT-
LEGA Faileg og vel um gengin 3-4ra
herb. 98 fm endaibúð á 2. hæð (efstu).
Þvh. í íbúð. (b. er á tveim hæðum. Hús ut-
an sem innan í góðu ástandi. Verð 8,2
millj. Áhv. 4,5 millj.
JÖKLASEL - SKIPTI Á SÉR-
BÝLI Mjög góð 106 fm íbúð ásamt 26,5
fm bílskúr í fjórbýli á frábærum stað
óskast i skiþtum fyrir sérbýll I Seijahverfi.
(búðin er parket- og flísalögð með sérinn-
gangi, sérgarði og þvottaherb. innan íbúð-
ar. Verð 9,2 millj. Áhv. 3,0 millj. 36058
ÁSBRAUT - KÓP. Vorum að fá í
einkasölu 83 fm íb. á 3. hæð í nýlega
gegnumteknu fjölbýli. Baðherb. nýl. flisal. í
hólf og gólf. Verð 7,4 millj. Áhv. 3,4 millj.
húsbr. 35941
VALLARÁS - LAUS í APRÍL
Mjög góð 54 fm Ibúð á 2.h. með sér-
verönd til suðurs. Vel umgengin íbúð og
hús í góðu ástandi. Verð 5,6 millj. Áhv.
2,2 millj. byggsj. o.fl.
FRAMITÍÐIN
NÓATÚNI 17, - 105 REYKJAVÍK
Símí
Fax
Gsm
511 3030
511 3535
897 3030
Sölumenn:
Óli Antonsson
Þorsteinn Broddason
Sveinbjörn F. Arnaldsson, sölustjóri.
Kjartan Ragnars hrl. lögg. fasteignasali
Guðrún Erla
Geirsdóttir
Um byggðaþróun,
Tröllabæ og Siglu-
fjarðargöng
KRISTJÁN Þór
Júlíusson, bæjarstjóri
á Akureyri, hittir
naglann á höfuðið þeg-
ar hann segir í grein
sinni „Opnum Trölla-
skaga“ í Moi'gunblað-
inu 16. mars, að efst á
óskalista fólks sem er í
leit að betri lífskjörum
„eru atriði sem lúta að
nútímalegum lífshátt-
um neysluþjóðfélags-
ins. Að halda öðru
fram er blekking".
Mikill flutningur
fólks frá landsbyggð-
inni til höfuðborgar-
svæðisins hefur verið
einkennandi fyrir byggðaþróun í
landinu undanfax-na áratugi. Stjóm-
völd hafa staðið ráðþrota frammi
fyrir þessum vanda. Allar aðgerðir
til þess að stemma stigu við þessari
þróun hafa brugðist. Hvers vegna?
Það er ekkert einhlítt svar til við
þessari spui'ningu, en líkleg skýr-
ing er sú, að stjórnvöld hafa fram
til þessa ekki vitað hvaða þættir
ráða því að fólk flytur búferlum. ít-
arleg rannsókn Stefáns Ólafssonar,
prófessors við félagsvísindadeild
Háskóla Islands, sem hann vann
fyrir Byggðastofnun, hefur nú
varpað skýru ljósi á þessa þætti. I
stuttu máli má segja, að fólk vilji al-
mennt betri þjónustu á flestum
sviðum og fjölbreyttari atvinnu-
möguleika.
Einhæft atvinnulíf hefur ein-
kennt landsbyggðina síðustu ára-
tugina. Fiskveiðar, fiskvinnsla og
landbúnaður hafa verið undirstöðu-
greinar atvinnulífsins á lands-
byggðinni. Miklar
breytingar hafa samt
átt sér stað í þjóðfélag-
inu á síðustu áratugum
í þá átt að verðmæta-
sköpunin er nú mest í
þjónustugreinum.
Störfum við fiskveiðar,
fiskvinnslu og land-
búnað hefur fækkað
venilega á undanfórn-
um árum. Árið 1997
störfuðu 4,1% lands-
manna við landbúnað
og slétt 10% við fisk-
veiðar og fiskvinnslu
samanlagt. Við þjón-
ustustarfsemi ýmiss
konar störfuðu 65,9%
landsmanna árið 1997. Vöxtur í
þjónustugreinum hefur vitaskuld
verið mestur á höfuðborgarsvæð-
inu, enda er þar langstærsti mark-
aðurinn fyrir hvers konar þjónustu-
starfsemi.
Forsenda þess að landsbyggðin
geti keppt við höfuðborgarsvæðið
um fólk er sú, að byggð verði þétt
það mikið, þar sem hægt er, að
nægilega stór markaður skapist
fyrir hvers konar þjónustu sem fólk
sækist eftir. Fjölbreytilegt atvinnu-
líf fylgir þá sjálfkrafa í kjölfarið.
Það eru því miður ekki mörg svæði
á landinu sem geta í framtíðinni
keppt við höfuðborgarsvæðið varð-
andi góða þjónustu á öllum sviðum
og fjölbreytilegt atvinnulíf. Eitt
svæði á landsbyggðinni á þó mjög
góða möguleika. Þetta svæði er
Eyjafjörður eða Tröllabær eins og
sumir hafa viljað kalla þetta stóra
framtíðarsveitarfélag.
Við Eyjafjörð búa nú rúmlega
Ragnar
Thorarensen
Lifandi hvalur eða
dauður hvalur það
er spurningin
HÚN hefur ekki far-
ið fram hjá neinum um-
ræðan um hvalamálin
að undanfömu, og lang-
ar mig til að leggja
nokkur orð í belg um
það mál.
Þegar ég heyrði í
fréttum fyrir stuttu að
Hvalur hf. hefði notað
um 400-500 milljónir til
að halda við tækjum og
skipum síðan hvalveið-
ar voru bannaðar þá
datt mér í hug að úr því
að þeir hefðu þennan
pening á lausu væri
synd að þeir hefðu ekki
notað hann betur.
Hvalveiðar
Við gætum alveg eins
rökstutt það að við ætt-
um að taka upp mú-
hameðstrú sem ríkis-
trú, segir Jóhannes
Þór Guðbjartsson, eins
og að ætla að fá hvala-
vini til að samþykkja
hvalveiðar.
Þá sá ég fyrir mér fyrirtæki sem
gerði út á að kynna fyrir fólki hval-
veiðar og hvei'nig þær hefðu verið
stundaðar í gegnum árin. Eg
ímyndaði mér hvernig hvalveiðibát-
arnir væru notaðir til
að fara í ferðir með
fólk til að skoða hvali
og jafnvel setja á svið
hvernig þeir vom
veiddir og síðan mætti
færa gervihvali á land
og í hvalstöðinni væri
einskonar vaxmynda-
og heimildarsafn um
hvemig þeir vom unn-
ir og í hvað afurðinar
fóra fyrr og nú.
Þá mætti hugsa sér
að þegar hvalbátanir
koma að landi færa
gestirnir í vagna sem
keyrðu svo í gegnum
verksmiðjuna þar sem
sett væri upp hvernig hvalur er
skorinn og hvemig allar afurðir af
honum era unnar, allt væri þetta
gert með nútíma tækni og látið líta
sem eðlilegast út og í leiðinni út-
skýrt hvað hvalveiðar og afurðir
þeirra voru stór þáttur í daglegu lífi
áður fyrr.
Eg er alveg sannfærður um að
þetta myndi vekja heimsathygli og
gæti verið drjúg tekjulind bæði fyr-
ir Hval hf. og ferðaþjónustan og
kostaði ekki meira en sú upphæð
sem nú þegar hefur verið látin í við-
hald þessara tækja og það sem til
stendur að láta í kynningar til að
réttlæta hvalveiðar.
Við gætum alveg eins rökstutt
það að við ættum að taka upp mú-
hameðstrú sem ríkisti'ú eins og að
ætla að fá hvalavini til að sam-
þykkja hvalveiðar.
Höfundur cr framkvæmdíistjórí
Sjálfsbjargar á höfuðborgarsvæð-
inu.
Jóhannes Þór
Guðbjartsson