Morgunblaðið - 04.05.1999, Page 18
18 ÞRIÐJUDAGUR 4. MAÍ 1999
LANDIÐ
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/RAX
HUSIÐ Mikligarður á Eyrarbakka er illa farið og ekki til prýði í miðbænum.
*
Bæjarstjóru Arborgar ræðir framtíð steinhúss í hjarta Eyrarbakka
Skiptar skoðanir um
niðurrif Miklagarðs
I UMRÆÐUM sem fram fóru ný-
lega í bæjarstjóm Arborgar um
framtíð hússins Miklagarðs, sem
stendur í hjarta Eyrarbakka, kom
fram nokkuð eindregið sú skoðun að
rífa ætti húsið. Húsið er í eigu bæj-
arfélagsins og er illa farið. Lýður
Pálsson, safnstjóri Byggðasafns Ár-
nesinga á Eyrarbakka, telur að
Mikligarður hafi sögulegt gildi og
að með endurbyggingu þess sé
hægt að leysa geymsluvandamál
safnsins.
Það var Guðmunda Nielsen sem
reisti Miklagarð á ámnum 1919-20,
en hún var afkomandi faktoranna
sem ráku verslun á Eyrarbakka á
19. öld og fram yfir aldamót. Guð-
munda hugðist fara í samkeppni við
kaupfélagið Heklu, sem þá hafði
tekið við hinni fornu Eyrarbakka-
verslun. Guðmunda varð gjaldþrota
eftir tveggja ára verslunarrekstur
og stóð húsið tómt lengi á eftir. Á
stríðsáranum eignaðist Eyrar-
bakkahreppur Miklagarð og beitti
hann sér fyrir iðnrekstri í húsinu
m.a. netagerð og plastiðnaði. Tví-
vegis var byggt við húsið og er gólf-
flötur þess nú um 1.000 fermetrar.
Upphaflega var það á einni hæð
með kjallara, en er nú á tveimur
hæðum auk viðbyggingar.
Táknrænt fyrir vamar-
baráttu Eyrarbakka
Lýður sagði að Mikligarður hefði
að geyma mikilvægan hluta sögu
Eyrarbakka og væri táknrænn fyrir
þá miklu vamarbaráttu sem háð
hefði verið í sveitarfélaginu gegn
fólksflótta úr plássinu. Hann benti
einnig á að húsið hefði verið hluti af
kjarna Eyrarbakka mest alla þessa
öld. í aðalskipulagi Eyrarbakka-
hrepps 1997-2017 væri gert ráð fyr-
ir ráðhúsi í Miklagarði, sem benti til
þess að Eyrbekkingar teldu að hús-
ið hefði eitthvert gildi. Lýður sagði
flesta vita að Eyrarbakki ætti sér
merkilega sögu meðan þar var rek-
in öflug faktorsverslun, en færri
gerðu sér grein fyrir að saga bæjar-
félagsins á þessari öld væri einnig
merkileg. Ekki mætti rífa þessa
sögu í burtu.
Þeir sem vilja rífa húsið hafa m.a.
bent á að það sé mjög stórt og yfir-
gnæfi kirkjuna og önnur gömul hús
á svæðinu. Það sé auk þess eitt af
fáum steinhúsum á þessu svæði,
sem annars einkennist af fjölda
gamalla timburhúsa.
Karl Björnsson, bæjarstjóri Ár-
borgar, sagði að engin ákvörðun
hefði verið tekin í þessu máli. Rætt
hefði verið um að endurbyggja hús-
ið í núverandi mynd, endurbyggja
það í upphaflegri mynd eða rífa það.
Hann sagði ljóst að endurbygging
yrði mjög kostnaðarsöm og stjórn-
endur sveitarfélagsins horfðu eðli-
lega á það. Hann sagðist ekki úti-
loka að Mikligarður hefði sögulegt
varðveislugildi, en minnti á að öll
gömul hús ættu sér sögu. Menn
þyrftu því að vega og meta í hverju
tilviki hvað réttlætanlegt væri að
setja mikla fjármuni í endurbygg-
ingu húsa.
Byggðasafnið vantar
geymsluhúsnæði
Kostnaður við endurbyggingu
Miklagarðs er áætlaður 14-35 millj-
ónir eftir því til hvers á að nota hús-
ið. Ymsar hugmyndir hafa verið
settar fram um nýtingu hússins.
Eigendur Kaffi-Lefolii sýndu áhuga
á að eignast húsið og létu m.a. gera
kostnaðaráætlun um endurbygg-
ingu þess sem hljóðaði upp á 29,5
milljónir. Áhugi þeirra á verkefninu
mun þó ekki vera fyrir hendi í dag.
Lýður hefur talað fyrir því að
Mikligarður verði lagfærður og hús-
ið notað undir geymslur fyrir
byggðasafnið, en það vantar betra
geymsluhúsnæði. Núverandi
geymslur safnsins eru á Selfossi,
sem felur í sér verulegt óhagræði
fyrir safnið. Mikligarður er stað-
settur í 50 metra fjarlægð frá Hús-
inu, sem er aðsetur Byggðasafns
Árnesinga. Lýður segir einnig vel
hugsanlegt að nota hluta Mikla-
garðs undir sýningarhúsnæði.
Umræður fóra fram um framtíð
Miklagarðs í bæjarstjórn Árborgar
14 apríl sl. Þar kom fram nokkuð
eindregið sú skoðun hjá þeim sem
tjáðu sig á fundinum, að rétt væri
að rífa húsið og leysa geymslumál
safnsins með öðrum hætti. Eftir að
þessar umræður fóra fram sam-
þykkti Héraðsnefnd í Árnessýslu að
láta gera sérstaka úttekt á miðbæj-
arkjarna Eyrarbakka.
Mikligarður er í dag nýttur sem
lagerhúsnæði fyrir Alpan hf.
Nýtt merki á
afmælisári ME
Egilsstöðum - Sumardag-
urinn fyrsti var venjulegur
kennsludagur fyrir nem-
endur og kennara
Menntaskólans á Egils-
stöðum. Var hann valinn
til að vekja athygli á
starfsemi skólans en skól-
inn á 20 ára afmæli á
þessu ári.
Gestir komu í heim-
sókn og sátu í kennslu-
stund, skoðuðu húsa-
kynni og ræddu við nem-
endur og starfsfólk skól-
ans. Kaffihús var opið fyrir gesti og
gangandi í boði skólans. Nemendur
kynntu afrakstur umhverfisverk-
efnis op skólinn hefur „græna
stefnu" í. umhverfismálum og sýnd-
ar vora myndir úr myndbandi sem
nemendur eru að vinna að.
Sýndar voru tillögur sem bárust í
hönnunarsamkeppni um merki fyrir
skólann og var verðlaunatillagan af-
hjúpuð en hún verður notuð sem
merki fyrir skólann í framtíðinni.
Höfundur hennar er Gunnhildur
Ingvarsdóttir, prentsmiður í Hér-
aðsprenti á Egilsstöðum.
TILLAGAN sem var valin sem
merki Menntaskólans á Egils-
stöðum í framtíðinni.
Opna deginum lauk með nem-
endatónleikum í Egilsstaðakirkju
um kvöldið.
Breytingar á framkvæmdastjórn
Islenskra aðalverktaka
Fasteignarekstur
aðskilinn frá
verktakastarfsemi
AKVEÐIÐ hefur ver-
ið að aðskilja fast-
eignarekstur ís-
lenskra aðalverktaka
frá verktakastarfsem-
inni. Fasteignastarf-
semin verður rekin í
félaginu Landsafli hf.
sem er 80% í eigu ís-
lenskra aðalverktaka
hf. og 20% í eigu
Landsbanka Islands
Úlfar Örn Friðriks-
son hefur verið ráðinn
framkvæmdastj óri
Landsafls hf. en hann
var áður fram-
kvæmdastjóri rekstr-
arsviðs og eignaumsýslu íslenskra
aðalverktaka hf.
Þá hefur Jakob Bjarnason verið
ráðinn framkvæmdastjóri rekstrar-
sviðs og eignaumsýslu hjá Islensk-
um aðalverktökum hf., en hann hef-
ur gegnt stöðu framkvæmdastjóra
rekstrarsviðs hjá Landsbanka Is-
lands hf.
I fréttatilkynningu kemur fram
að í kjölfar aukinna umsvifa og að-
ildar Islenskra aðalverktaka að öðr-
um félögum á sviði verktakastarf-
semi og fasteignarekstrar hafi verið
ákveðið að gera breytingar á fram-
kvæmdastjórn félagsins og að að-
skilnaður fasteignareksturs frá
verktakastarfsemi sé í samræmi við
stefnumótun félagsins.
Úlfar Örn Friðriksson er fæddur
árið 1964. Hann lauk prófi frá við-
skiptadeild Háskóla íslands árið
1988 og varð löggiltur endurskoð-
andi árið 1994. Ulfar starfaði sem
viðskiptafræðingur hjá Endurskoð-
unarskrifstofu Björns E. Árnasonar
frá 1987 og löggiltur endurskoðandi
og meðeigandi þar frá árinu 1994.
Jakob
Bjarnason
Hann var ráðinn framkvæmdastjóri
fjármálasviðs íslenskra aðalverk-
taka hf. 1997 og varð framkvæmda-
stjóri rekstrarsviðs ^ og eignaum-
sýslu 1998. Maki Úlfars er Elín
Thorarensen námsráðgjafi og eiga
þau tvo syni.
Jakob Bjarnason er fæddur árið
1960. Hann lauk sveinsprófi í tré-
skipasmíði frá Iðnskólanum á
Akureyri 1981, prófi frá Lögreglu-
skóla ríkisins 1985 og prófi frá við-
skiptadeild Háskóla Islands 1989.
Hann var starfsmaður hjá Hag-
deild Landsbanka íslands
1988-1991 og framkvæmdastjóri
eignarhaldsfélaga bankans, Hamla
hf., Regins hf. og Rekstrarfélagsins
hf. frá árinu 1992. Nú síðast gegndi
hann stöðu framkvæmdastjóra
rekstrarsviðs hjá Landsbanka Is-
lands hf. Jakob hefur setið í stjórn
fjölda fyrirtækja á vegum Lands-
banka Islands hf., meðal annars í
stjórn íslenskra aðalverktaka hf.
Maki Jakobs er Elísa Guðrún
Ragnarsdóttir hjúkranarfræðingur
og eiga þau fjögur börn.
tilfar Örn
Friðriksson
Islandsbanki spá-
ir 3% verðbólgu
ÍSLANDSBANKI spáir 3,0% verð-
bólgu yfir árið og 2,4% milli árs-
meðaltala 1998 og 1999. í maí er bú-
ist við 0,3% hækkun neysluverðs-
vísitölunnar sem jafngildir 4,0%
verðbólgu á ársgrundvelli.
í verðbólguspá bankans kemur
fram að óvissa ríki um erlend áhrif
á verðlagsþróun næstu missera. Á
síðasta ári hafi innflutningsverð
lækkað nokkuð meðal annars
vegna áhrifa lækkunar hráefnis-
verðs á heimsmarkaði. Nú hafi
verð á olíu hins vegar hækkað um
rúm 60% frá því það fór lægst í
desember 1998.
„Óvíst er hvernig hækkun olíu-
verðs kemur fram í verði á bensíni á
næstu vikum. Tollar voru lagðir á
innflutning á tómötum og gulrótum
í apríl,“ að því er fram kemur í verð-
bólguspá Islandsbanka.
Seðlabankinn hefur skoðað verð-
bólguspá sína fyrir árið 1999 og spá-
ir nú 2,4% verðbólgu milli ársmeðal-
tala og 2,8% verðbólgu yfir árið.
Meginorsök hækkunar á spá Seðla-
bankans er mikil hækkun húsnæð-
isliðar neysluverðsvísitölunnar og
telur Seðlabankinn líklegt að hækk-
un húsnæðisliðarins umfram al-
menna verðlagsþróun haldi áfram.
Sparisjóður Ólafsfjarðar
7,6 milljónir í hagnað
HAGNADUR af rekstri Sparisjóðs
Ólafsfjarðar nam 7,6 milljónum
króna á árinu 1998 en ef tekið er til-
lit til 64 milljóna söluhagnaðar nem-
ur hagnaður ársins 71,6 milljónum
króna. Vaxtatekjur á árinu námu
alls um 90 milljónum á árinu og aðr-
ar tekjur 17 milljónum. Rekstrar-
gjöld jukust um 4 milljónir milli ára
og voru samtals 64 milljónir fyrir
árið 1998 en mesta breytingin í
rekstrinum frá því í fyrra er sú að
framlag á afskriftareikning útlána
minnkaði úr 388 milljónum í 34
milljónir.
í fréttatilkynningu frá Sparisjóði
Ólafsfjarðar kemur fram að afkom-
an sé í samræmi við þær væntingar
sem stjórnendur hafi haft um rekst-
urinn og álíta þeir að Sparisjóður-
inn sé kominn yfir þá erfiðleika sem
glímt var við í fyrra.
Á aðalfundi, sem haldinn var 29.
apríl síðastliðinn, var samþykkt að
greiða 5 prósenta arð af stofnfé en í
stjórn voru kosin þau Anna Rósa
Vigfúsdóttir, Gunnar Sigvaldason,
Gunnar L. Jóhannsson, Öskar Sig-
urbjörnsson og Jón Hallur Péturs-
son.