Morgunblaðið - 23.07.1999, Page 41

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 23. JÚLÍ 1999 41;
hjúkrunarfræði, þú varst svo
ánægður fyrir mína hönd. Þú sagðir
mér að drífa mig að kaupa bækum-
ar því nú þyrfti ég að vera dugleg
að lesa. Sjúkdómurinn þinn hélt því
miður áfram að ágerast, en samt
hélst þú áfram að segja alla brand-
arana, þú hafðii’ svo frábæran
húmor. Þú hefur gefíð mér mörg
góð ráð í gegnum tíðina. Núna um
daginn gafstu mér til dæmis ráð í
sambandi við hvemig og hvenær ég
ætti að vökva garðinn hjá okkur
meðan mamma og pabbi vora úti og
við hlustuðum saman á veðurfrétt-
imar til að athuga hvort það væri
von á rigningu, því þá væri nú
óþarfi að vera að vökva. Öll ráðin
sem þú gafst mér í sambandi við
kosti hjúkrunarfræðinga mun ég
ætíð muna og ég vona að ég geti
uppfyllt þá kosti sem þú taldir mik-
ilvægasta.
Að lokum kom að því að sjúkdóm-
urinn náði yfirhöndinni, en við, fjöl-
skylda þín, sitjum eftir með ótal
yndislegar minningar sem veita
okkur styrk í sorginni. Elsku afi,
takk fyrir allar samverustundirnar
og guð blessi þig.
Þín
Níní Jónasdóttir.
Leiðir okkar Snæbjarnar Jónas-
sonar lágu óvænt saman haustið
1971. Við vomm ásamt Sveini Jak-
obssyni jarðfræðingi boðnir í eins-
konar námsferð til Bandaríkjanna á
vegum Independence Foundation
til að kynna okkur náttúruverndar-
mál. Vomm við fyrsti hópurinn af
mörgum sem nutu á þennan hátt
stuðnings þessarar stofnunar til að
kynnast Bandai-íkjunum. Ferð okk-
ar stóð í röskan mánuð og kynntum
við okkur stjórnkerfi náttúm- og
útivistarmála í Washington og ferð-
uðumst um marga þjóðgarða og
fleiri friðlýst svæði. Við skOuðum
skýrslu um þessa ferð okkar og var
hún lögð fram á fyrsta Náttúra-
vemdarþingi vorið 1972.
I ferðum sem þessum er náið
samneyti og menn komast ekki hjá
því að kynnast. Ég varð ekki fyrir
vonbrigðum með ferðafélagana.
Snæbjöm var þá yfirverkfræðingur
hjá Vegagerð ríkisins, stundaði
skógrækt í frístundum og hafði lagt
sig fram um góðan frágang mann-
vii’kja. Snæbjöm taldi sig læra
margt í ferðinni vestra, bæði um
náttúravernd og mannvirkjagerð
auk þess sem hann fékk drjúga við-
bót fræja í furasafn sitt. Samfylgd
okkar átti sinn þátt í að Náttúru-
verndarsamtök Austurlands fjöll-
uðu um vegagerð og umhverfi á að-
alfundi sínum árið eftir og kölluðu
þar tO fulltrúa Vegagerðarinnar.
Varð þetta upphaf að árangursríku
samstarfi Vegagerðar ríkisins og
Náttúravemdarráðs í hverju kjör-
dæmi þar sem ráðið tOnefndi
tengiliði af sinni hálfu.
Sem þingmaður um langt skeið
kynntist ég vegamálastjóranum
Snæbimi og átti við hann gott sam-
starf. Hann var mikið ljúfmenni,
glettinn og hógvær, og átti það sinn
þátt í að lægja öldur á fundum með
þingmannahópum kjördæma og
gera þá eftirminnOega. Naut Snæ-
bjöm jafnframt góðra samstarfs-
manna sem auðvelduðu honum að
skapa traust um þessa mikOvægu
ríkisstofnun.
Snæbjörn átti sem vegamála-
stjóri fast sæti í skipulagsstjórn rík-
isins og var þannig gjörkunnugur
þeim málaflokki. Nokkru eftir að
hann lét af starfi vegamálastjóra
fyrir aldurs sakir tók hann að sér
formennsku í stórri samvinnunefnd
um skipulag miðhálendisins sem
skOaði tillögum að svæðisskipulagi
til ársins 2015. Hefur skipulag þetta
nú hlotið staðfestingu. Þetta var
brautryðjendaverk, margþætt og
vandasamt. Þótt ég kæmi ekki að
starfi nefndarinnar nema sem um-
sagnaraðili hafði Snæbjöm oftar en
einu sinni samband við mig út af til-
teknum þáttum. Náttúravemd var
honum ofarlega í huga og ber skipu-
lagið þess víða merki. Sem dæmi
má nefna að nefndin setti skýran
fyrirvara um miðlunarlón á Eyja-
bökkum.
Síðast bar fundum okkar Snæ-
MINNINGAR
bjarnar saman þegar hann kom á
vettvang umhverfisnefndar Alþing-
is til að gera grein fyrir skipulags-
tillögunum um hálendið. Margir í
stjómkerfinu gætu af honum lært
hvemig þoka má umdeildum málum
til betri vegar.
I ræktunarstarfí sínu fékk Snæ-
bjöm staðfest þau gömlu sannindi
að eplið fellur ekki langt frá eikinni.
Það á ekki síður við um okkur
mennina. Jónas faðir Snæbjarnar
kenndi á sínum tíma við Mennta-
skólann á Akureyri og sagði mér
þar tO í teikningu einn síðasta
starfsvetur sinn 1951. Mér varð oft
hugsað tO þessa hógværa læriföður
þá fundum okkar Snæbjarnar bar
saman.
Með Kristínu konu minni kom ég
skömmu eftir Bandaríkjaferðina inn
á myndarlegt heimOi Bryndísar og
Snæbjarnar við Laufásveg. Þar var
allt smekklegt úti sem inni. Að leið-
arlokum kveðjum við góðan dreng
og eftirminnilegan samferðamann
og vottum Bryndísi, börnum þeirra
og öðram vandamönnum samúð.
Iljörleifur Guttormsson.
Nafn Snæbjörns Jónssonar verð-
ur fyrirferðarmikið þegar hugað er
að sögu vegamála og uppbyggingai’
í samgöngumálum á síðari helmingi
aldarinnar. Snæbjörn vann alla sína
starfsævi að vegamálum á löngum
og farsælum starfsferli, síðast sem
vegamálastjóri um 15 ára skeið. A
þeim tíma hafði ég nokkuð saman
við hann að sælda fyrst sem þing-
maður í samgöngunefnd og síðan
sem samgönguráðherra. ÖU voru
þau kynni á einn veg.
Snæbjörn Jónasson var ákaflega
vandaður og traustur embættis-
maður, en einnig þægOegur við-
skiptis og skemmtOegur í kynnum.
Hæfileikar Snæbjöms í mannlegum
samskiptum nýttust honum vel. St-
arfsandi var góður í kring um hann
og í fararbroddi fýrir samhentu liði
yfirmanna vegagerðarinnar var
hann bæði laginn og fylginn sér við
að koma málum fram. Oft gat reynt
á þá hæfileika og mannkosti sem
prýddu Snæbjörn, ekki síst þegar
skipta þurfti naumt skömmtuðu
vegafé eða ná samstöðu í umdedd-
um málum. Fullyrða má að vega-
málin sem eitt mikilvægasta fram-
kvæmdasvið í landinu nutu góðs af
forastu Snæbjörns að þessu leyti og
hann átti sinn þátt í að meiri sátt
varð um þau en ella kynni að hafa
orðið.
Ég þakka Snæbirni Jónassyni
fyrir það samstarf sem við áttum og
góð kynni. Eftirlifandi eiginkonu
hans og öðram aðstandendum votta
ég samúð. Eftir lifir minningin um
mætan mann sem vann landi sínu
vel.
Steingrímur J. Sigfússon.
Mig langar að minnast Snæ-
bjöms, okkar kæra fjölskylduvinar,
með nokkrum orðum. Frá því að ég
man eftir mér hefur fjölskylda mín
og frændfólk okkar í næsta húsi
verið nátengd og líf okkar samofið.
Við fráfall Snæbjöms er komið
skarð í þennan hóp sem erfitt er að
horfast í augu við. MikOl og djúpur
söknuður er í huga mínum og tOver-
an í Laugarásnum er ekki söm og
áður. Við systkinin ólumst upp með
bömum Bryndísar frænku minnar
og Snæbjörns og vora bæði heimdin
alltaf opin okkur öOum. Ég lék mér
mest við Siggu, elstu dóttur þeirra,
sem var á mínum aldri. Snæbjöm
hafði einstaklega hlýtt viðmót, ljúfa
og létta lund og ekki síst gott skop-
skyn. Það var einatt hlátur og glað-
værð í kringum hann. Mér finnst
það mikið lán að hafa fengið að
njóta návistar hans gegnum árin.
Nú ríkir sorg og tómleiki yfir
heimilunum tveimur, - í húsunum
sem faðir minn og Snæbjöm reistu
hlið við hlið. Það er þó huggun gegn
harmi, að ég er þess fuBviss, að
Snæbjörn er nú í góðum höndum og
í enn fegurri garði en sínum eigin.
Elsku Bryndís, Sigga, Jónas og
Herdís, ykkar er missirinn mestur,
megi góður guð styrkja ykkur á
þessum erfiðu tímum.
Dagný Helgadóttir.
Það er erfitt að kveðja jafn indæl-
an mann og Snæbjöm og þurfa að
sætta sig við að sjá honum ekki
framar bregða iyrir í garðinum sín-
um á Laugarásvegi 61. Hann var í
senn ljúfur, léttur, fróður og ein-
staklega þægdegur maður. Alls
þessa höfum við systkinin í næsta
húsi notið í ríkum mæli frá því við
munum eftir okkur, enda mikdl
samgangur milli heimilanna alla tíð.
Við frænkur Herdís, dóttir Snæ-
björns og Bryndísar, og ég eram
jafngamlar og í ófá skiptin fékk ég
að gista hjá henni eða hún hjá mér.
Þess vegna naut ég þeirra forrétt-
inda að hafa talsvert mikið af Snæ-
birni að segja og reyndar fannst
mér oft ég eiga annan pabba í
næsta húsi.
Ein bjartasta bernskuminningin
er ferðalag með Snæbimi og Her-
dísi um Vestfirði og sigling með
þeim út í HergOsey. Snæbjörn var í
eftirlitsferð fyrir Vegagerðina og
bauð frænkunni úr næsta húsi að
slást í för með þeim feðginum að
vitja vinnuflokka við brúar- og
vegagerð í fjórðungnum. Þetta var
mikd upplifun fyrir borgarbarnið og
ekki spdlti fyrir að Snæbjörn jós
stöðugt af fróðleiksbranninum og
sagði ógleymanlega frá ýmsu sem
tengdist náttúrunni, fomsögum eða
sjálfu mannlífinu. Skýrar myndir úr
þessu ferðalagi leituðu á hugann
snemma í júlí í sumar í siglingu með
ferjunni Baldri fram hjá Hergdsey
á spegOsléttum Breiðafirðinum.
Margar minningar era líka vel
geymdar um góðar stundir í stof-
unni á 61, td dæmis þegar Snæ-
björn sýndi okkur krökkunum
teiknimyndir með Woody Wood-
pecker í aðalhlutverki. Þannig
mætti áfram telja.
Snæbjöm er kvaddur í dag með
sáram söknuði en lifir í minning-
unni sem einstaklega notalegur
maður og vinur vina sinna. Sam-
verustundir fjölskyldna okkar era
orðnar ófáar um dagana og oft glatt
á hjalla. Þar má nefna óvæntar
garðsamkomur á sólbjörtum sumar-
dögum eða heimsóknir á víxl á Þor-
láksmessu og gamlárskvöld. Síðast
þáðum við Atli Rúnar heimboð fjöl-
skyldunnar á 61 á yndislegu vor-
kvöldi í maí sl. Snæbjöm var þá
orðinn sjúkur maður en erfitt var að
merkja það þá. Við sátum lengi úti í
garði fyrir matinn og gerðum
lystaukandi ráðstafanir að hætti
hússins. Snæbjöm var kóngurinn í
gróðurríki sínu, hlýr, kankvís og
notalegur að vanda. Þannig var
hann líka alltaf. Það mun ævinlega
ríkja gleði og birta í minningunni
um Snæbjöm Jónasson.
Guðrún Helgadóttir.
Þegar ég frétti það snemma árs
að Snæbjörn Jónasson hefði veikst
af krabbameini varð mér óþægi-
lega við. Aðeins rúmum mánuði áð-
ur hafði ég komið heim til Snæ-
björns og Bryndísar og eins og
alltaf var gott að sækja þau heim.
Það var stutt í kímnina sem honum
var ásköpuð. En þótt sjúkdómsbar-
áttan væri hörð varð hún stutt og
Snæbjöm lést föstudaginn 16. júlí.
Hann verður þeim sem kynntust
honum eftirminnilegur.
MOli Snæbjörns og Bryndísar
Jónsdóttur, konu hans og fjöl-
skyldu minnar hafa alla tíð verið
margvísleg bönd. Faðir minn, Jó-
hannes Zoéga, og Snæbjörn voru
systrasynir og þótt þeir yxu úr
grasi hvor í sínum landsfjórðungi
mynduðust snemma með þeim
vinabönd, en þegar pabbi fór í
gagnfræðadeild Menntaskólans á
Akureyri var hann til heimilis hjá
foreldrum Snæbjöms. Þeir voru að
mörgu leyti líkir, bæði í útliti og
skapsmunum og með þeim tókst
vinátta sem hélst alla tíð. Foreldr-
ar Snæbjörns voru mikið afbragðs-
fólk. Jónas var kennari á Akureyri
á vetrum og brúarsmiður hjá Vega-
gerðinni á sumrin. Hann var sonur
hins þekkta Snæbjamar í Hergils-
ey sem var þekkt hreystimenni,
sem af eru margar sögur. Herdís
ömmusystir mín var mikil mann-
kostakona, vinmörg og frændræk-
in. Þau fluttust á gamals aldri frá
Akureyri tO Reykjavíkur. Engum
sem sá þau Herdísi og Jónas á
þeim árum duldist að með þeim
voru miklir kærleikar, en svo mun
alla tíð hafa verið. Auk Snæbjörns
áttu þau tvö böm, Valborgu og
Brján, sem nú eru bæði látin.
Orlögin höguðu því svo að Snæ-
björn giftist frænku pabba, Bryn-
dísi Jónsdóttur, en hún og pabbi
eru þremenningar. Þeir frændurn-
ir reistu sér báðir hús í Laugarásn-
um, steinsnar hvor frá öðrum. Það
fór því ekki svo að vinaböndin losn-
uðu þegar þeir eltust eins oft vill
verða, jafnvel milli náskyldra.
Bryndís og Snæbjörn komu oft
heim til þess að spila við foreldra
mína. Þá var gaman að lifa. Það var
alltaf tilhlökkunarefni að fá Snæ-
björn og Bryndísi í heimsókn, því
þótt spOið væri vissulega tekið al-
varlega, var þó aldrei vafi á því að
mestu máli skipti að eiga góða
stund saman. Snæbjörn var barn-
góður maður og taldi ekki eftir sér
að spjaOa við ungan frænda sinn
sem oft átti leið framhjá húsi
þeirra hjóna. Ymislegt varð ungum
manni að umhugsunarefni, til
dæmis hvernig þau hjón gætu bæði
verið skyld mér án þess að vera
skyld hvort öðru. Snæbjörn safnaði
pípum um tíma og átti allgott safn
en aldrei man ég eftir að sjá hann
reykja. Því er þó ekki að neita að
sú spurning var áleitin hvort reykt
hefði verið úr ópíumpípunni.
Starfskrafta sína helgaði Snæ-
björn Vegagerðinni. Vegagerðin er
kannski sú stofnun þar sem ein-
stakir þingmenn geta haft mest
áhrif persónulega, því að þingmenn
hvers kjördæmis um sig ákveða
hvernig fara skuli með vegafé ár
hvert. Það hlýtur oft að vera erfitt
sérhverjum skynsömum embættis-
manni að þurfa að elta dynti ein-
stakra þingmanna, þótt menn láti
kyrrt liggja. En þegar sumir þess-
ara þingmanna réðust á Vegagerð-
ina fyrir að ráðast ekki í einstakar
framkvæmdir gat jafnvel hinn
tryggasti embættismaður ekki
annað en kímt.
Snæbjörn átti mörg áhugamál
meðal annars garð- og skógrækt.
Lengi einbeitti hann sér að því að
rækta garðinn í Laugarásnum en
svo fór að hann taldi sér nauðsyn-
legt að eignast „sveitarsetur“ að
hæfi enskra forsætisráðherra eins
og hann sagði sjálfur. I sumarbú-
stað sínum í Hvalfirði ræktuðu þau
hjón fallegan reit. Með Bryndísi og
Snæbirni var mikið jafnræði, þau
voru góðir vinir og samstiga í öllum
sínum gerðum. Þau eignuðust þrjú
börn: Sigríði, Jónas og Herdísi sem
öll hafa fengið gott vegarnesti úr
foreldrahúsum. Fjölskyldan á
Laugarásvegi 61 er ákaflega
skemmtOegt fólk sem gaman er að
hitta.
Snæbjörn Jónasson var mjög
mörgum kostum gæddur. Hann
var úrvals embættismaður, góður
fjölskyldufaðir og skemmtOegur
maður. Foreldrar mínir mátu hann
mikils og töldu Bryndísi og Snæ-
björn ávallt í hópi bestu vina sinna.
Bryndísi frænku minni sem og
börnum þeirra hjóna og öðram
ættingjum votta ég samúð mína og
minna á erfiðri stund.
Benedikt Jóhannesson.
Þegar ég hóf störf hjá Vegagerð-
inni í janúar 1973 var mér misjafn-
lega tekið af starfsmönnum þar.
Sumir tóku mér með varúð, sumir
með fálæti og sumir jafnvel með
nokkru yfirlæti enda „húmanisti“
kominn inn í hin helgu vé tækni-
manna. En a.m.k. einn maður tók
mér með hlýju og vinsemd. Það var
Snæbjörn Jónasson. Og þau nítján
ár sem hann átti eftir að vera yfir-
maður minn, mætti ég ekki öðru
viðmóti af hans hálfu. Hann var
ætíð glaðvær og kíminn og ekki
minnist ég þess að hann hafi skipt
skapi svo séð yrði. Þessi framkoma
var að sjálfsögðu ekki við mig
bundin, ég held að Snæbirni hafi
verið eðlislægt að koma fram við
samstarfsfólk sitt og samborgara
með þessum hætti.
Mér er það minnisstætt að eitt
sinn sem oftar var skrifuð grein í
blað um dáðleysi vegagerðarmanna
og gífuryrði ekki spöruð. Það var
ekki venja að svara svona greinum
en þar sem vegið var að tilgreind-
um starfsmönnum þótti mér rétt að
andmæla. Ritaði ég stutta grein^.
vildi gjalda líku líkt og notaði stór
orð á móti. Snæbjörn las greinina
yfir áður en hún var send til birt-
ingar, breytti ekki miklu en benti
mér ljúflega á að taka út stóryrðin.
Þessi ábending var mér lærdómur
og gerði greinina betri.
Snæbjörn var skipaður vega-
málastjóri árið 1976 eftir að Sig-
urður Jóhannsson féll frá fyrir ald-
ur fram. Sigurður var ákveðinn
stjórnandi, nokkuð harðdrægur á
köflum og hélt uppi ströngum aga.
Þótti stofnunin vel rekin og naut
virðingar meðal ráðamanna og al- '
mennings. Ljóst var, að breyting
yrði á stjórnunarháttum þegar
Snæbjörn tæki við, enda mennirnir
ólíkir. Örlaði fyrir áhyggjum hjá
þeim sem töldu, að breytingar
gætu leitt til þess að miður færi.
Þessar áhyggjur reyndust með öllu
ástæðulausar. Snæbjörn hafði mik-
inn metnað fyrir hönd Vegagerðar-
innar og vildi að menn legðu sig
fram við að sinna þeim verkefnum
sem stofnuninni voru falin. Þessum
vilja sínum kom hann á framfæri
með sínum hætti og á þann hátt að
enginn vildi skerast úr leik. Naut
hann virðingar og vinsælda bæði
innan stofnunar og utan.
Snæbjörn Jónasson var góður
maður og ég er þakklátur fyrir að
hafa fengið að starfa með honum.
Blessuð sé minning hans. Við Þór-
dís vottum Bryndísi og öðrum að-
standendum samúð.
Gunnar Gunnarsson.
Snæbjörn Jónasson er til moldar
borinn í dag, svipmikill maður og
sviphreinn og þekkur þeim sem
honum kynntust. Hann var fjöl-
menntaður heimsmaður og naut f
sín í góðra vina hópi, hafði þá
gjarna spaugsyrði á vörum og var
hrókur alls fagnaðar. Hann var
mikill ræktunarmaður, hafði næma
sýn á umhverfi sitt og kunni að láta
fara vel um sig úti í náttúrunni.
Mér er þessi svipmynd í fersku
minni: Bundið slitlag hafði verið
lagt um Aðaldal. Ég ók þá gamla
veginn af gömlum vana, en hann
hafði verið lagður eftir hestaslóð-
inni. Hvað sé ég þá nema Snæbjöm
Jónasson. Þarna situr hann á steini
og nýtur veðurblíðunnar og
hraunsins og kjarrsins og fugl-
anna.
Snæbjöm Jónasson var góður
vegamálastjóri. Hann rak stofnun^
sína af röggsemi og ljúfmennsku,
vinsæll og virtur vel meðal starfs-
manna. Hann lagði upp úr sam-
vinnu við nálægar þjóðir og naut
þar virðingar og trausts. Hann var
fljótur að tileinka sér nýjungar.
Honum lét vel að umgangast al-
þingismenn. Þríeykið, vegamála-
stjóri, Helgi Hallgrímsson og Jón
Birgir Jónsson, hafði einstakt lag á
þingmönnum kjördæmanna við
skiptingu vegafjárins. Þegar að því
dró að ákvörðun varð að taka átti
vegamálastjóri einlægt ofurlítið fé
aukreitis, ekki mikið en nóg samt
til að jafna ágreininginn ef uppi var
til að allir gætu staðið sáttir upp^
frá borðum. Alþingismönnum þótfi
vænt um Snæbjörn Jónasson og
virtu hann og urðu vinir hans, þeir
sem honum kynntust best og unnu
mest með honum.
Ég átti því láni að fagna að vinna
með Snæbirni Jónassyni sem al-
þingismaður og skamma hríð sam-
gönguráðherra. Þau kynni urðu
mér lærdómsrík og gjöful og bar
þar engan skugga á.
Fráfall Snæbjörns Jónassonar
bar skjótt að. Hans er saknað.
Okkur Kristrúnu hefur verið hugs-
að til þín, Bryndís, og fjölskyldunn-<f
ar. Þessar línur bera samúðar-
kveðjur okkar. Það er mikil gifta
að hafa notið samvista við Snæ-
björn í svo mörg ár sem þið hafið
gert. Þið eigið óþrjótandi minning-
ar, ljúfar og fallegar, í sjóði sem
þið geymið hjarta nær. Blessuð sé
minning hans.
Halldór Blöndal.