Morgunblaðið - 05.08.1999, Qupperneq 45

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 5. ÁGÚST 1999 45 *
MINNINGAR
ELSA
GUÐMUNDSDÓTTIR
+ Elsa Guðmunds-
dóttir fæddist í
Hafnarfirði 29.
ágúst 1914. Hún
lést á Sjúkrahúsi
Vestmannaeyja 24.
júlí síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Guð-
mundur Einarsson,
sjómaður frá Ný-
lendu í Garði, f. 4.
ágúst 1883, d. 22.
október 1952 og
Sigríður Guð-
mundsdóttir, f. 1.
júlí 1894, d. 1992.
Guðmundur var sonur Einars
Matthíassonar og Sesselju Sig-
mundsdóttur. Sigríður var dótt-
ir Guðmundar Einarssonar,
bónda og refaskyttu frá Brekku
á Ingjaldssandi og Katrínar
Gunnarsdóttur. Systkini Elsu
voru Guðbjartur Einar, f. 26.
október 1915, d. 12. maí 1931;
Katrín Guðdís, f. 29. mars 1917;
Ingibergur Jóhannes,
f. 20. október 1918, d.
26. október 1918;
Inga Steinþóra, f. 17.
desember 1919;
óskírður drengur, f.
1920, d. samdægurs;
Lillý Steinunn, f. 4.
ágúst 1921; Tómas, f.
7. ágúst 1923;
Sesselja Fanney, f.
12. október 1924;
Daníel Guðni, f. 14.
nóvember 1925, d. 19.
júlí 1996; Kristrún, f.
3. september 1927;
Jósep Smári, f. 4.
nóvember 1928, d. 13. janúar
1995. Elsa var elst 12 systkina.
Fædd í Hafnarfirði en fluttist á
fyrsta ári að Nýlendu í Garði þar
sem flest systkini hennar fæddust
nema þau yngstu sem eru fædd í
Hafnarfirði. Elsa giftist Gesti
Ingibjarti Guðnasyni bifreiða-
stjóra í Reykjavfk, f. 25. apríl
1905, d. 2. maí 1979, hinn 21. des-
Ljósið kveiktu mér hjá.
(Herdís Andrésdóttir.)
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni.
Sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum.)
Guð blessi og varðveiti minningu
þína, elsku afi Stebbi.
Ástarkveðjur.
Þínar afadúllur,
Sædís Helga og Aþena Lind.
Afi Stebbi. Það var fátt skemmti-
legra en að fá að sitja með afa
Stebba í vörubflnum hans þegar
hann var að vinna á Húsavík.
Einnig er mér ofarlega í minni þeg-
ar hann tók mig með sér á stöðina á
milli túra og við spiluðum „bob“
mér til ómældrar ánægju. Aldrei fór
ég í heimsókn til afa og ömmu á
Húsavík án þess að afi minn færi
með mig á Safnið til þess að sýna
mér hvítabjörninn. „Fagur er fiskur
í sjó“ eru upphafsorðin í vísu sem
ég ásamt hinum barnabömunum
fengum að heyra nokkuð oft í
bemsku okkar er hann lék við okk-
ur. Hann var alltaf í góðu skapi í
kringum okkur. Eg man ekki eftir
honum öðmvísi en brosandi. Afi
Stebbi trúði alltaf á mig eða „nafna“
sinn eins og hann kallaði mig, og
ásamt ömmu Kibbu tók hann mér
alltaf opnum örmum er ég kom í
heimsókn. Þá var amma yfirleitt
með kökumar á hreinu en afi Stebbi
var kominn með LUDEX- spilið á
sinn stað og reiðubúinn að spila við
okkur.
Ég á eftir að sakna afa míns enda
þótt hann fylgi mér í hug og hjarta
þar til við hittumst á ný.
Þinn „nafni“,
Stefán Unnar Sigurjónsson.
Ég sit við eldhúsborð úti í Conn-
ecticut í Bandaríkjunum og þetta er
í fyrsta sinn sem ég finn fyrir vem-
legri einsemd. Það er nefnilega eng-
inn hér til þess að deila sorg minni
með, enginn sem þekkti afa áður en
sjúkdómurinn fór að hafa veraleg
áhrif. Ég man best eftir afa eins og
hann var fyrir þremur til fjórum ár-
um og þannig lifir hann í minning-
um mínum. Afi var fróðleiksbrann-
ur og úr honum mátti veiða sögur,
gátur, skrítlur, lög og öfugmælavís-
ur sem vora uppáhaldið mitt. En ég
erfði líka sönglist og söngást frá afa
og hann og amma hvöttu mig í kór-
söng og tónlist. Afi gat líka sungið
eins og fuglarnir því hann var mikill
náttúraunnandi. Við fórum alltaf
saman niður að tjöminni á Húsavík
og gáfum öndunum brauð. Ein fal-
legasta minning mín um afa er frá
einum af göngutúranum okkar. Það
var þá sem hann sagði mér frá
huldufólkinu og öllum þjóðsögunum
sem hann kunni. Ég trúi ennþá á
huldufólkið, afi.
Afi átti mjög erfitt síðustu ár æv-
innar þar sem hann háði harða bar-
áttu við parkinsonsveikina. En samt
var alltaf glampi og húmor í augum
hans. En afi barðist ekki einn við
þennan sjúkdóm því amma Kibba
var kletturinn sem hann studdist
við, ég mun alltaf dást að þér, amma
mín, fyrir þann ótrúlega styrk sem
þú býrð yfir.
En nú er afí frjáls og hans sárs-
auki farinn. Við hin sem þekktum
hann finnum hins vegar fyrir sökn-
uði og missi. Ég vil senda þetta er-
indi til afa hvar sem hann er og vak-
ir yfir okkur.
„Tunglið, tunglið taktu mig
og berðu mig upp til skýja.“
Hugurinn ber mig hálfa leið
í heimana nýja.
(Theodóra Thoroddsen.)
Þín
Steinunn Anna Sigurjónsdóttir.
Eftir langvarandi veikindi og oft
mjög erfið má segja að lát gamals
manns þurfi ekki að koma á óvart.
Þó er það svo í flestum tilvikum að
tilkynningin um endalokin snertir
hvern og einn meira eða minna.
Minningamar taka völdin og sár
söknuður gerir vart við sig. Þannig
fór fyrir okkur, sem tengdumst
Stefáni Pétri Sigurjónssyni. Það er
svo margt, sem kemur til baka í
minningunni. Okkur langar til þess
að minnast Stefáns með því að rifja
upp nokkrar minningar. Stefán var
kominn af atgervisfólki og sýndi
fljótt, eins og öll systkinin, að sterk
ættareinkenni geta erfst með ágæt-
um.
Stefán Pétur var frá Heiðarbót í
Reykjahverfi, en ævistarfið var að
langmestu unnið á Húsavík og þar
um slóðir. Hann var vörubflstjóri
lengst af. Atorka hans við akstur-
inn og efnisflutning var einstök.
Sem dæmi má nefna að dag eftir
dag sótti hann sand eða möl í fjöru í
Húsavík eða út í Héðinsvík. Kraft-
urinn við að handmoka upp á bíl-
pallinn var slíkur að oftast mátti sjá
skóflukastið á lofti yfir pallinum um
leið og hann stakk aftur niður í
sandinn eða mölina. Þetta geta að-
eins menn með mikla snerpu gert.
Nú er öllu mokað með vélum og lík-
amsrækt þarf að koma tfl, vflji
menn halda góðri heilsu. Stefán
leysti öll verk vel af hendi og var
mjög laginn viðgerðarmaður, þótt
ólærður væri sem slíkur.
Stefán var mikill söngmaður eins
og hann átti kyn til. Hann söng með
föður sínum og tveimur bræðrum í
mörg ár og veittu þeir gleði og
hamingju „á báðar hendur". Einnig
söng hann í karlakórnum Þrymi og
var einn af stofnendum kirkjukórs-
ins hjá séra Friðriki A. Friðriks-
syni. Stefán hafði mikið yndi af
góðum söng og kunni vel skil á af-
reksmönnum í söngnum. Stefán lék
hjá Leikfélagi Húsavíkur fyrr á ár-
um og söng þar m.a. einsöng en það
gerði hann oft með Þrymi.
Á langri ævi má það teljast til
sérstakra tíðinda, að hafa svo góða
og yfirvegaða framkomu, að aldrei
gerðist þörf á hvassyrði eða
skömmum. Enginn heyrði hnjóðs-
yrði frá vöram Stefáns. Hann var
þó ekki skaplaus maður. Öðru nær.
Hann agaði sjálfan sig og gerði svo
miklar kröfur um fagurt fordæmi,
að öllum var hlýtt til hans. Enginn
hafði þörf fyrir hnjóð á bak Stefáni.
Hann bætti umhverfi sitt með hátt-
prýði, kurteisi og hlýju viðmóti.
Slíkir menn eru hverju byggðarlagi
mikils virði.
Ævinlega var gott að heimsækja
þau hjón, Stefán og Kristbjörgu.
Móttökur rausnarlegar og einlægt
vinfengi. Fyrir allt, sem við fengum
að njóta, er hér þakkað. Þau hjón
vora aldrei fyrir að sýnast, heldur
vora verkin látin tala. Við biðjum
fjölskyldunni blessunar. Megi
minningin um góðan dreng lifa og
ylja í sárri sorg.
Jón Ármann og fjölskylda.
Elsku mamma mín, mig langar
að kveðja þig með fáeinum orðum.
Mér brá þegar ég fékk upphring-
ingu í sumarbústaðinn og var sagt
frá andláti þínu, þó ég hefði átt
von á því, þú varst orðin svo lasin
og þreytt og þráðir hvfldina. Þó
fannst þér þú aldrei vera gömul,
þú áttir svo margt eftir að gera í
lífinu. Ég man aldrei eftir þér
öðruvísi en að þú hefðir eitthvað
fyrir stafni, þér féll aldrei verk úr
hendi. Þú varst sú mesta atorku-
kona sem ég hef kynnst um ævina.
I þínum huga var ekkert til sem
hétu karla- eða kvenmannsstörf,
þú gekkst í öll störf jafnt, það var
sama hvort það var að keyra vöru-
bílinn hans pabba eða skipta um
dekk á stórum bflum. Þess á milli
saumaðir þú á okkur krakkana föt
upp úr gömlum fötum sem þér
voru gefin, við vorum líka alltaf
vel til fara þó oft væri úr litlu að
spila á heimilinu. Það var sama
hvort þú saumaðir brúðarkjóla
eða tjöld, allt lék í höndum þér, þú
gerðir myndir úr öllu sem fannst í
náttúrunni eða málaðir heilu mál-
verkin.
Þú sýndir kjark þegar þið
Steindór fluttuð úr Reykjavík að
Gufaskálum í Leiru 1948 og
bjugguð þar í 10 ár. Þegar við vor-
um öll farin að heiman nema
Jenný fluttuð þið aftur til Reykja-
víkur og bjugguð við Miklatorg og
síðan að Holtsgötu 35. Þið Stein-
dór ferðuðust mikið um landið og
höfðuð gaman af, alltaf varstu með
prjónana með þér, ef þig vantaði
lopa fórstu að næstu girðingu,
fannst þar reyfi og bjóst til lopa úr
því, þú varst aldrei ráðalaus.
Þegar þú varst í heimsókn í
Vestmannaeyjum hjá Helga, dastu
og lentir á sjúkrahúsi, þaðan á
Dvalarheimili aldraðra í Eyjum þá
varðst þú að fá saumavélina með
þér, þú vildir ekki verða aðgerða-
laus. Það var ekki hægt að hanga
og gera ekki neitt, það var ekki í
þínum anda. Þér fannst þú aldrei
vera gömul, skildir ekkert í því
hvað við börnin þín vorum orðin
gömul, þú alltaf jafn ung. Þó þú
værir mjög veik varstu farin að
skipuleggja afmælið þitt 29. ágúst
þegar þú hefðir orðið 85 ára. Við
ætluðum að hafa ættarmót í Eyj-
um á afmælisdaginn þinn, en
margt fer öðruvísi en ætlað er og
ekkert ættarmót verður að þessu
sinni. Nú ertu komin á betri stað
og vonum við að þér líði vel og all-
ar þjáningar séu að baki. Við
sendum kveðju og þakklæti fyrir
góða umönnun á Dvalarheimilinu i
Vestmannaeyjum og á sjúkrahús-
ið. Kær kveðja til Helga og Annýj-
ar og fjölskyldu fyrir alla umönn-
unina og hlýju sem þau sýndu þér.
Jú, hún mamma var baráttukona,
hún barðist af kærleik og með
áhuga sem móðir ein getur átt, til
að koma börnum sínum til manns
og sú barátta varð ekki til einskis.
Að endingu vil ég kveðja með orð-
um skáldsins.
„Far þú í friði,
friður guðs þig blessi.
Hafðu þökk fyrir allt og ailt.“
(Vald. Briem)
Ingibjörg og fjölskylda.
Þegar ég var sex ára var ég
spurð hvort ég ætti ömmu. Ég
svaraði að ég ætti eina ömmu og
eina skrýtna ömmu. Það var ekki
af því að Elsa amma liti svo
skringilega út, hún var glaðleg og
myndarleg kona. Það voru bara
ekki allir á miðjum sjöunda ára-
tugnum sem áttu ömmu sem var
með hjólbarðaverkstæði í kjallar-
anum þar sem ég horfði á hana
gera við slöngur úr vörubíladekkj-
um. Og inni hjá ömmu var heldur
ekki eins og hjá venjulegum ömm-
um. Þar var allt fullt af dóti, stór-
um olíumálverkum sem hún hafði
málað, blómapottum úr gömlum
kvikmyndafilmum, myndum úr
vindlamerkjum, sjónvarp sem bú-
ið var að taka innan úr og setja
upp stofu innan í og margt fleira.
Ámma var nefnilega alltaf að búa
eitthvað til og hugmyndaflugið og
sköpunarkrafturinn virtust vera
takmarkalaus. Ég held að það hafi
ekki heldur verið margar ömmur
sem keyrðu um í pels og með
skartgripi og ef eitthvað kom upp
á með bílinn, sem virðist alltaf
hafa verið að gerast með bílana
hér áður fyiT, þá fór hún bara út,
opnaði húddið og lagaði það sem
var að. Þegar þau afi áttu vörabíl
eftir stríð og afi lá í flensu og gat
ekki keyrt þá fannst ömmu ófært
að hafa bílinn ónotaðan og keyrði
bara sjálf og hún hafði gaman af
að segja frá því þegar karlarnir
vildu endilega bakka fyrir hana en
hún hélt nú að hún gæti bakkað
ekki síður en þeir.
Seinna þegar ég ung og nýgift
fluttist til Reykjavíkur bjó ég í
sama hverfi og amma og þá kynnt-
umst við betur. Það var notalegt
að koma í kaffi til ömmu. Fyrst
skoðaði ég allt sem hún hafði
saumað eða búið til síðan við hitt-
umst síðast, síðan var sest við eld-
húsborðið, drukkið kaffi og alltaf
með því og spjallað. Hún sagði
mér sögur frá því í gamla daga,
stundum bitur, en yfirleitt var hún
full af orku að segja mér frá öllu
sem hún þurfti endilega að fara að
búa til. Hún átti fullt herbergi af
efnum, heila kommóðu fulla af
blúndu. Hún vann úr öllu mögu-
legu eins og gifsi, koparþynnum
og fljótandi plasti, fyrir henni var
allt efniviður. Hún seldi töluvert
af því sem hún gerði og saumaði
ember 1935. Þau eignuðust sex
börn sem eru: 1) Stúlka, f. 20.
ágúst 1933, dó samdægurs. 2)
Guðni Einar, f. 29. febrúar /
1936, maki Margrét Sigurðar- *
dóttir, þau eiga fjögur börn,
búa í Reykjavík en Guðni á tvö
börn frá fyrra hjónabandi. 3)
Helgi, f. 26. apríl 1938, maki
Árný Margrét A. Jónsdóttir,
þau eiga sex börn og búa í Vest-
mannaeyjum. 4) Guðmundur, f.
16. apríl 1939, maki Sólveig
Daníelsdóttir, þau eiga þrjú
börn og búa í Njarðvík. 5) Ingi-
björg, f. 5. júlí 1940, maki Páll
Kristófersson, eiga þau fjögur
börn og búa í Garðinum. 6)
Stúlka, f. 20. aprfl 1942, dó sam-
dægurs. Elsa og Gestur slitu
samvistum. Elsa giftist aftur
Steindóri Steindórssyni, f. 11.
nóvember 1918, d. ll.júlí 1991.
Dóttir þeirra er Jenný, f. 25.
desember 1947. Jenný giftist
Ævari Sigurvinssyni og áttu
þau fjögur börn en slitu sam-
vistum. Maki Jennýjar er Hall-
dór Guðmundsson og eiga þau
tvö börn. Afkomendur Elsu eru
orðnir 78.
títför Elsu fór fram frá tít-
skálakirkju 4. ágúst.
mikið eftir pöntunum. Stundum
þegar ég kom til hennar hafði hún
ekkert sofið alla nóttina því að hún
var að hugsa um mynd sem hún
ætlaði að mála eða eitthvað sem
hún ætlaði að sauma. Þá beið hún
óþolinmóð eftir að Steindór vakn-
aði og færi í vinnuna svo hún gæti
byrjað að vinna. Ég hugsa stund-
um um það núna að eina vinnuað-
staðan hennar ömmu var borðstof-
an í miðri íbúðinni. Hún reyndi
alltaf að hafa hana þannig að það
sæist ekki að þetta var vinnustof-
an hennar. Krafturinn og eldmóð-* -
urinn var svo mikill að hún kunni
ekki að hlífa sér. Þegar hún ákvað
að fram- kvæma eitthvað þá var
það gert þótt hún lægi veik á eftir.
Enda var hún illa slitin þegar hún
dó.
Þegar ég fór fyrst með stjúpson
minn til ömmu leit hann í kringum
sig og sá allt sem hún hafði búið
til, sagði síðan: „Ofsalega hefur
amma þín farið á mörg námskeið."
En amma hafði aldrei farið á nám-
skeið. Hún sagði stundum frá
hvað hún hafði verið leið yfir hvað
hún gat lítið verið í barnaskólan-
um af heilsufarsástæðum. Síðan
þegar hún ung stúlka átti að læra
að sauma var hún farin að vera *
með afa, varð barnshafandi og
hætti. Þau afi bjuggu í Reykjavík
sín búskaparár. Þau eignuðust sex
böm en tvö þeirra dóu ung.
Seinna varð hún ástfangin af sjar-
mör á mótorhjóli, skildi við afa og
fór að búa með honum. Þau Stein-
dór eignuðust eina dóttur. Lengst
af bjuggu þau í Leirunni ásamt
þremur yngstu börnum ömmu,
elsti sonurinn var áfram hjá afa.
Þegar elstu börnin voru farin að
heiman fluttu þau aftur til Reykja-
víkur. Það var mér mikils virði að
búa í sama hverfi og amma og
Steindór þessi ár. Mér þykir vænt
um að börnin mín fengu að kynn-
ast þeim. Steindór lék við þau með
tóbaksbyttuna sína og amma gaf
þeim fullan poka af efnisafgöngum
og skrýtnum hlutum svo þau gætu
búið eitthvað til.
Síðustu árin var amma á dvalar-
heimilinu og sjúkrahúsinu í Vest-
mannaeyjum, en einn sonur henn-
ar býr í Eyjum ásamt fjölskyldu.
Ég þakka öllum sem léttu henni
lífið þessi erfiðu ár þegar hún var
full af athafnaþörf en líkaminn
hlýddi ekki lengur.
Dagný Guðmundsdóttir.
Frágangur afmælis-
og minningargreina
MIKIL áhersla er lögð á, að handrit séu vel frá gengin, vélrituð eða
tölvusett. Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprent-
uninni. Það eykur öryggi í textameðferð og kemur í veg fyrir tvíverkn-
að. Þá er enn fremur unnt að senda greinarnar í símbréfi (569 1115) og í
tölvupósti (minning@nibl.is) — vinsamlegast sendið greinina inni í bréf-
inu, ekki sem viðhengi.
Um hvern látinn einstakling birtist ein uppistöðugrein af hæfilegri
lengd, en aðrar greinar um sama einstakling takmarkast við eina örk,
A-4, miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd, - eða 2.200 slög (um
25 dálksentimetra í blaðinu). Tilvitnanir í sálma eða ljóð takmarkast við
eitt til þrjú erindi. Greinarhöfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín
en ekki stuttnefni undir greinunum.