Morgunblaðið - 01.09.1999, Blaðsíða 28
28 D MIÐVIKUDAGUR 1. SEPTEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Bestun og ráðgjöf ehf. kynnir nýtt rekstraráætlunar- og bestunarkerfí
Kerfi sem aðstoðar
við ákvarðanatöku
BESTUN og ráðgjöf ehf. mun á
Islensku sjávarútvegssýningunni
kynna nýtt rekstraráætlunar- og
bestunarkerfí sem fengið hefur
nafnið BR-rekstrarbestun. Auk
þess mun fyrirtækið vera með til
sýnis önnur forrit undir vörulín-
unni BR-lausnir.
Aðstoðar
við ákvarðanatöku
„Kerfi okkar aðstoðar stjórn-
endur sjávarútvegsfyrirtækja við
grunnþætti rekstrarins, þ.e. að
taka ákvarðanir sem skila fyrir-
tækjunum og hluthöfum þeirra
sem mestum arði,“ segir Hálfdan
Gunnarsson framkvæmdastjóri
Bestunar og ráðgjafar ehf. „Dæmi
um lausn sem við bjóðum upp á er
BR-rekstrarbestun, en hún er for-
rit sem aðstoðar stjórnendur sjáv-
arútvegsfyrirtækja við heildar-
skipulagningu fyrirækisins og
fínnur meðal annars hagkvæmasta
útgerðarmynstur, kvótaleigu og
hráefnisöflun.
Forritið tekur mið af öllum helstu
forsendum og rekstrarskorðum
sem viðkomandi fyrirtæki býr við.
Dæmi um forsendur eru breytileg-
ir og fastir kostnaðarliðir, áætluð
veiði og hlutfallsleg skipting afla á
dag eftir skipum, veiðisvæðum og
tímabilum. Þá tekur forritið mið af
útgerðarkostnaði, kvótastöðu og
kvóta einstakra skipa. Ennfremur
er líkanið matað af forsendum
varðandi nýtingu, afurðaverð og
mannafla í vinnsluhúsum. Þá eru
settar inn upplýsingar varðandi
möguleg viðskipti á fiskmörkuð-
um, þ.e. hversu mikið hráefni hægt
væri að kaupa af mörkuðum eða
hversu mikið hægt væri að selja á
mörkuðum. Tenging er á milli allra
þátta í rekstrinum og forritið finn-
ur þá lausn sem hámarkar afkomu
heildarinnar.
Hvert eiga skipin
að saekja?
Dæmi um lausn er til dæmis uppá-
stunga um það hvaða skip ættu að
sækja á hvaða mið, hvaða kvóta-
tegundir fyrirtækið ætti að leigja
til sín eða frá sér, hvemig best sé
að haga ráðstöfun og öflun hráefn-
is, hvort og þá hversu mikið hag-
kvæmt sé að stunda viðskipti við
leigubáta miðað við skilgreind kjör
svo eitthvað sé nefnt. Við hönnun
forritsins var lögð áhersla á að
hafa virkni þess sem einfaldasta
og viðmót notendavænt. Þá geta
notendur fengið myndir af til
dæmis skipum eða vinnslum inn í
forritið þar sem forsendur fyrir
þær em slegnar inn.“
Öflugt tól
Kerfið nýtist að sögn Hálfdans
einnig sem öflugt tól við mat á nýj-
um fjárfestingarhugmyndum. „Ef
fyrirtæki em til dæmis að velta
fyrir sér kaupum á nýju skipi og
kvóta er því bætt inn í kerfið og þá
má á einfaldan hátt sjá hverju sú
fjárfesting myndi skila inn í rekst-
urinn miðað við þær aðstæður sem
viðkomandi fyrirtæki býr við, enda
tengir kerfið alla þætti rekstrarins
saman og því koma einstakar
breytingar bersýnilega fram í
samstæðureikningi fyrirtækisins.
Að þessu loknu er hægt að fram-
kvæma núvirðisreikninga eða
finna innri vexti af fyrirhugaðri
fjárfestingu í forritinu.
Forritið svarar því öllum helstu
„hvað ef ‘ spurningum sem stjórn-
endur sjávarútvegsfyrirtækja
velta eflaust stöðugt fyi-ir sér,“
segir hann.
Lausnir sem ná til
afmarkaðri þátta
„Við höfum einnig þróað lausnir
sem ná til skipulagningar fyrir
skemmri tímabil. Til dæmis er for-
ritið BR-flokkun hannað fyrir
rækjuvinnslur, rækjufrystitogara,
síldarvinnslur og loðnuvinnslur.
Með því forriti geta menn há-
markað framleiðsluverðmæti fyr-
irliggjandi hráefnis. BR-flokkun
vinnur á þann hátt að tekin eru
sýni úr aflanum og þau vigtuð á
þar til gerðri sýnatökuvog. Sýna-
tökuvogin sendir upplýsingarnar
jafnóðum til tölvu og forritið legg-
ur mat á stærðardreifingu aflans
út frá sýnatökunni. Forritið kem-
ur síðan með tillögu um það
hvernig best sé að flokka aflann
og hvað hagkvæmast sé að fram-
leiða hverju sinni út frá áætlaðri
stærðardreifingu og verðforsend-
um. BR-vinnslubestun er dæmi
um lausn fyrir forrit sem aðstoðar
vinnslustjóra í botnfiskvinnslum
við val á hagkvæmustu vinnslu-
samsetningu botnfiskafla. Auk
þess getur það komið með tillögu
um ráðstöfun hráefnis úr ísfisk-
skipum á sem hagkvæmastan hátt
fyrir samstæðuna, það er útgerð
og vinnslu.“
Spennandi tímar framundan
„Við höfum orðið varir við mik-
inn áhuga á lausnum okkar enda
hafa núverandi notendur lofað þær
mikið,“ segir Hálfdan. „Okkar
kerfi taka við þar sem hefðbundin
skráningar- og bókhaldskerfi
enda, en slík kerfi eru þó mikilvæg
við mat á forsendum í okkar kerfi.
Við gætum í raun boðið flestöllum
fyrirtækjum sem stunda útgerð og
vinnslu sjávarfangs upp á bestun-
arlausnir. Auk þess ættu jafnframt
að vera miklir útflutningsmögu-
leikar á lausnum okkar náum við
að festa okkur enn frekar í sessi
hérlendis, enda leita margar þjóðir
til Islands varðandi þekkingu á
sjávarútvegsmálum. Það er trú
okkar að framundan sé hugbúnað-
argerð sem snýst meira um fram-
tíðina en áður og hugbúnaður sem
til dæmis spáir, hermir og bestar
ákvarðanir verði nauðsynlegt og
sjálfsagt hjálpartæki stjórnenda
sjávarútvegsfyrirtækja í framtíð-
inni,“ segir Hálfdan.
erö og vinnsla hf. bwvn
HvianÍM\ UnulnktMi Stóp Uí/j(jíUi| SfJbi(v«í»| Reí/»»»|
If/^.ífGSfOflífun
srö og vinnsla hf. í»*», I
launU I ) VnnU | | SU/ii | Taiju og MmniJif | MiOui |
uijpl k'stuttíl )
i-Jht | (yt>, | RiWt<,jn v«Mw>| RiiiXMim*) PMrr&s tiic-;
Iwngv
5476 000 Kðtitutitktóuí \tMm |».I
Vtið&m -l 3aooo»J
d Mti*d 45.600
011« 45 000
---------3
Hktíi$&ovir*bM
7\
0.41
Aíuiéáðwá*
.. fít/l
n«9t #P»>" I MMvt mth iMUbuttuMlu^
Sðmðn(ðkinff roifcrwngw
“ TTj 3
TEKJUft lekju vmr»«ki Aflcveiðmaeti Kvátók&a 2261895.742 672 „ 1.085.415.961 32.3 17.228.31$ ÚS-
TEKJimSAWTALS GJÖLD H >Mri Uúfl V3hald 3364633.022 1CO.Ö mme% 2$,7 722219.474 215' 00360.000 2.4 53763.0®) 15 225.061650 6.7
Skrifs4ot» tjnemí Uítnöétc A/tkfíftj 17.S52.000 0.5 101 018.000 3Ú
londun 133.962770 4.0
CMiukotfrtaSu
UrnUife, Mófáxt op bönu> 76619.020 2.3
Olía 65733.650 2J5
V&iim 61.754,730 1.9
Ufflbúft 20276,400 os
BEKSTRAftGJÓlXiJUS 2477.225.590 72£
FRAMLEfiÐ 887.411432 26.4: _*J
8ft Iðutnir - b«fri rckvfur
Skráning nokkurra kostnaðarliða á skip eftir veiðarfærum.
Samstæðureikningur fyrirtækis í BR-rekstrarbestun.
VA LDIMAR
G ÍSLASO M
í S P /\ K K
Verið velkomin
í SÝNINGARBÁS E 1 OO