Morgunblaðið - 13.10.1999, Blaðsíða 42

M2 MIÐVIKUDAGUR 13. OKTÓBER 1999
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Jóhann Hendrik
Poulsen, fyrr-
verandi vélstjóri frá
Skopun á Sandey í
Færeyjum, fæddist
13. janúar 1908.
Hann lést á elli- og
hjúkrunarheimilinu
Eir hinn 6. október
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Sigurd Marius Poul-
sen og Jóhanna
* .Marentza Poulsen
frá Skopun í
Færeyjum. Jóhann,
eða Enni eins og
hann var kallaður, var elstur
þriggja alsystkina, þeirra
Zacariasar, búsettur í Skopun í
Færeyjum, og Marentzu sem
var búsett í Árósum í Dan-
mörku, en hún lést þar árið
1969.
Seinni kona Sigurd, föður Jó-
hanns, hét Sunneva Poulsen, en
þau eignuðust þrjú börn. Þau
eru Tróndur, en hann lést 1984,
Maria, búsett í Skopun í Færeyj-
um, og Jakop, en hann lést 1978.
Hinn 27. janúar
1946 kvæntist Jóhann
Fridrikku Mariu, f.
7.10. 1913, d. 22.6.
1978, ættuð úr Vági á
Suðurey. Enni átti
soninn Kaj Berg, f.
12.7. 1937, kvæntur
Annelise Berg, börn
þeirra eru: 1) Kirstin,
eiginmaður Manbjörn
Holm. Börn þeirra
eru Rita, Kaj Andre
og Niels Petur. 2) Kaj
Andre Berg, látinn
24.3. 1964. 3) Ketty,
eiginmaður Jens M.
Mörk. Börn þeirra eru Rakul,
Eydis og Annika. Þau eru búsett í
Færeyjum. Fridrikka átti fyrir
dótturina Sylviu Jóhannsdóttur,
f. 21.10. 1943. Hún giftist Páli
Gústafssyni, en hann lést 4.11.
1989. Börn þeirra eru Martin,
sambýliskona hans er Júlíana
Steingrímsdóttir; Jóhann Pétur,
sambýliskona hans er Guðrún
Pétursdóttir, börn þeirra eru
Brynja Ósk og Natalía Lind;
Tómas, sambýliskona hans er Vé-
dís Ingólfsdóttir. Börn Enna og
Fridrikku eru: 1) Sigurður J.
Hendriksson, f. 28.3. 1946,
kvæntur Hjördísi Kristinsdótt-
ur. Börn þeirra eru Rebekka
María, gift Valdimari K. Guð-
mundssyni, börn þeirra eru
Eyrún María og Ester Björg;
Jóhann Ágúst, sambýliskona
Þórunn Ragnarsdóttir, dóttir
Jóhanns er Hjördís Þöll. 2) Jak-
ob Hendriksson, f. 10.10. 1947,
kvæntur Hólmfríði Sigurðar-
dóttur. Börn þeirra eru Helgi
Ólafur, kvæntur Önnu S. Reyn-
isdóttur, börn þeirra eru Elvar
Már og Anton Logi; og Frið-
rikka Jóhanna Jakobsdóttir,
unnusti hennar er Aðalsteinn.
3) Martin Jóhann Hendriksson
Poulsen, f. 23.2. 1949, d. 1957.
4) Sunneva Marentza Poulsen,
gift Herði Hilmissyni. Börn
þeirra eru Fríða María, sambýl-
ismaður hennar Albert Þor-
bergsson, barn þeirra Sunneva
Líf; og Ingi Björn. 5) Elis Poul-
sen, f. 22.6. 1952, kvæntur
Jonnu Krog. Börn þeirra eru
Anna María „Mia“. Sambýlis-
maður hennar er Jóhann Ziska-
son; og Ólafur Enni. Þau eru
búsett í Færeyjum.
títför Jóhanns fer fram frá
Neskirkju í dag og hefst athöfn-
in klukkan 13.30.
JÓHANN HENDRIK
POULSEN
Það er haust og laufin farin að
falla af trjánum. Sumarið búið og
maður saknar þess örlítið. Þannig
er einnig með fjölskylduna á Þjórs-
árgötunni. Pabbi, þú ert farinn og
við sökunum þín. í dag er sunnu-
dagur og aðeins vika síðan þú varst
með okkur öllum heima á Þjórsár-
götu. Þú settist í stólinn þinn, en
varst heldur slappari en venjulega.
Við systkinin vorum saman komin
til að borða með þér færeyskan mat
^em þér þótti svo góður. Við áttum
uíveg eins von á því að þetta væri í
síðasta sinn sem þú kæmir heim til
okkar. Það er skrítin tilfmning á
þessum sunnudegi, viku síðar, að
eiga ekki von á þér heim. Þetta voru
þínir dagar á heimilinu. Við kölluð-
um þá fjölskyldudaga.
Þú sem varst svo fullur af lífs-
orku og vilja, sama hvað gekk á,
stóðst uppúr einni aðgerðinni af
annarri þannig að hjúkrunarfólk og
læknar voru orðlaus. I tvígang vor-
um við næstum búin að missa þig,
en þú stóðst alltaf upp aftur. Þessu
áttum við alveg eins von á nú, en í
þetta sinn lagðir þú niður vopnin.
„Hvað getur fótalaus maður svo
^em gert?“ voru þín orð. Þótt þú
" værir á nítugasta og öðru aldursári
fannst þér þú eiga margt ógert.
ÚTFARARST OFA
HAFNARFJARÐAR
Stapahrauni 5, Hafnarfiröi, simi 565 5892
Persónuleg,
alhliða útfararþjónusta.
Sverrir Olsen, Sverrir Einarsson,
útfararstjóri útfararstjóri
Útfararstofa íslands
Suðurhlíð 35 ♦ Sími 581 3300
ÁUan sólarhringinn. www.utfararstofa.ehf.is/
Þú talaðir aldrei um elli og fannst
okkur þú aldrei gamall maður. Þú
varst svo em. Þú hafðir líka einstak-
lega gott minni alla tíð. Ef maður
þurfti að muna eitthvað sérstakt
sagði maður þér það af því að þú
myndir það örugglega. Að hlusta á
þig segja frá var stórkostlegt þvi þú
hafðir þessa einstöku frásagnargáfu,
enda vel lesinn maður. Það var sama
hvort maður ræddi við þig um gömlu
dagana eða nútímann. Þú varst alltaf
með og engin ellimörk að finna.
Við höfum auðvitað margs að
minnast, en efst í huga mér er
þakklæti fyrir að fá að vera svo
lengi með þér. Við vorum svo náin.
Það var mér ómetanlegt að eiga þig
eftir þegar mamma dó, langt fyrir
aldur fram. Eg var aðeins tuttugu
og sjö ára gömul og var þetta mikill
missir og söknuður fyrir okkur öll.
Þá hélt ég að ég mundi deyja með
mömmu. Mér fannst ég ekki geta
lifað án hennar. En það var rétt sem
mamma sagði, að ég hefði svo
margt að lifa fyrir. Þá vai- Fríða
María aðeins fjöguiTa ára gömul og
Ingi Björn ekki fæddur. Það sama
segir hún örugglega í dag. Börnin
eru orðin fullorðin, en á síðasta ári
fæddist okkur yndislegt barnabarn,
hún Sunneva Líf, sem var svo hepp-
in að fá að kynnast þér þótt lítil sé.
Hún mun eflaust ekki muna eftir
stundunum með þér, en þegar hún
sér myndimar af þér með henni veit
hún hvað þú varst henni góður og
hversu vænt þér þótti um hana.
Elsku pabbi minn. Mig langar
enn og aftur til þess að þakka þér
fyrir að hafa verið svona lengi hjá
mér. Það var fjölskyldunni okkar
svo mikils virði. Þú varst kletturinn
okkai-. Guð geymi þig, elsku pabbi.
Marentza.
í dag langar mig að kveðja aldna
kempu sem varð tengdafaðir minn
fyrir tæpum tuttugu og sex árum og
höfum við búið undir sama þaki í
rúm tuttugu ár. Hann í risinu og ég
með minni fjölskyldu á hæðinni.
Þetta sambýli hefur gengið ótrúlega
vel. Það hefur verið mér og bömum
okkar til mikillar gleði og er
kannski merki um að ættliðimir
geta enn rúmast í sama húsinu.
Mín fyrstu kynni af tengdapabba,
eða Enna eins og hann var jafnan
kallaður, voru á Færeyingaballi fyrir
tæpum þrjátíu árum á Hótel Borg
þegar Marentza kynnti mig fyrir
fjölskyldunni. Þetta var á tímum
hippanna, menn höfðu sítt hár og
skegg og kom tilvonandi
tengdapabbi strax með hugmynd um
að bæði hár og skegg mætti snyrta
eða taka. Svona var Enni, lá ekki á
skoðunum sínum enda vissi maður
alltaf hvar maður hafði hann. Á
þessu balli spilaði Haukur Morthens
fyrir dansi, en Færeyingamir sáu
um sinn dans og þar var Enni for-
söngvari fyrir Sigmundskvæði.
Kveðið var tií enda, um sjötíu erindi.
Seinna þegar ég var búinn að læra
fimmtán erindi spurði ég hann
hvemig þetta kvæði væri endað ef
maður vildi stytta það. Svarið var:
„Við kveðum alltaf til enda!“ Ég
spurði hvort hann hefði stjómað
Olafi Riddararós. Hann kvað nei við,
það var jú bara þrjátíu erindi. Síðar
kom ég heim á Þjórsárgötu þar sem
tilvonandi tengdaforeldramir
bjuggu í þriggja herbergja risíbúð
með tveimur uppkomnum bömum,
Marentzu og Elis. Sylvía systir bjó á
neðri hæðinni með sinni fjölskyldu.
Þama fann ég einstakan heimilis-
anda þar sem alltaf var pláss fyrir
gesti, hvort sem það var í kaffi eða
Birting afmælis- og
minningargreina
MORGUNBLAÐIÐ tekur afmælis- og minningargreinar til birtingar
endurgjaldslaust. Greinunum er veitt viðtaka á ritstjórn blaðsins í Kr-
inglunni 1, Reykjavík, og á skrifstofu blaðsins í Kaupvangsstræti 1,
Akureyri. Þá er enn fremur unnt að senda greinarnar í símbréfi (569
1115) og í tölvupósti (minning@mbl.is) — vinsamlegast sendið greinina
inni í bréfinu, ekki sem viðhengi.
Um hvern látinn einstakling birtist ein uppistöðugrein af hæfilegri
lengd, en aðrar greinar um sama einstakling takmarkast við eina örk, A-
4, miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd, - eða 2.200 slög (um 25
dálksentimetra í blaðinu). Tilvitnanir í sálma eða ljóð takmarkast við eitt
til þrjú erindi. Greinarhöfundar era beðnir að hafa skírnarnöfn sín en
ekki stuttnefni undir greinunum.
Við birtingu afmælisgreina gildir sú regla, að aðeins era birtar greinar
um fólk sem er 70 ára og eldra. Hins vegar era birtar afmælisfréttir
ásamt mynd í Dagbók um fólk sem er 50 ára eða eldra.Mikil áhersla er
lögð á, að handrit séu vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett. Sé handrit
tölvusett er æskilegt, að disklin gur fylgi útprentuninni. Það eykur öryggi
í textameðferð og kemur í veg fyrir tvíverknað. Auðveldust er móttaka
svokallaðra ASCII-skráa sem í daglegu tali era nefndar DOS-textaskrár.
Þá eru ritvinnslukerfin Word og Wordperfect einnig auðveld í úrvinnslu.
mat eða til að gista. Utan um heimil-
ið héldu þau Fridrikka og Enni
traustum og hlýjum höndum. Mest
mæddi þó á Fridrikku þar sem Enni
var sjómaður og mikið að heiman.
Já, sjórinn var hans líf og yndi.
Hann hafði byrjað að róa með föður
sínum tíu ára gamall. Hann var í
skólanum annan daginn og hinn
daginn á sjónum. Enni stundaði sjó-
inn bæði við Grænland á skútum og
Kanada þar sem hann lærði ensku.
Sú kunnátta nýttist honum þegar
hann sigldi með Færeyingum á
England sem túlkur. Enni var
menntaður vélstjóri frá Vélskólan-
um í Þórshöfn. Hann hafði byrjað í
skólanum á miðri önn en útskrifast
með hæstu einkunn. Þótti þann því
mjög góður námsmaður. Á Islandi
hafði Enni verið mest á bátum hjá
Isbiminum og verið verkstjóri á
sfldarplani á Seyðisfirði fyrir þá. I
Vestmannaeyjum reri hann á Erl-
ingi með Hjálmari á Enda og
Bjama Sighvats. Eftir að við kynnt-
umst var hann hjá Bæjarútgerð
Hafnarfjarðar á togaranum Maí.
Síðar var hann á Guðsteini með
Svavari Benediktssyni, fyrst sem
vélstjóri og síðar sem kokkur. Á
þessum tíma var sjónin farin að
gefa sig og varð til þess að Enni
hætti á sjónum um sjötugt. Var
þetta erfitt fyrir hann og einnig það
að geta ekki lesþð, sem var hans
helsta áhugamál. I framhaldi af því
lentu þau Fridrikka og Enni á
sjúkrahúsi, bæði mikið veik. Hann
hafði það af en Fridrikka lést árið
1978. Þetta var mikið áfall fyrir
Enna því þeirra samband var ein-
stakt. Hún var þessi glaðlynda kona
sem sá allt bjart framundan og hreif
aðra með sér. Hann var lengi að
jafna sig á því.
Áhugi hans á lífinu var engu að
síður einstakur. Þegar hann gat
ekki lengur unnið ferðaðist hann
milli Færeyja og Islands og var hjá
sonum sínum, Kaj og Elis, í tvo til
þrjá mánuði á ári og hjálpaði til við
heyskap og slátrun. Hann naut þess
líka að vera með barnabömum sín-
um þar og tók oft með sér eitt frá
íslandi til að þau fengju að kynnast
sínu fólki í Færeyjum. Var þá skipt
bróðurlega á milli að fá að fara með
afa sitthvort sumarið. Einnig ferð-
aðist Enni mikið með Akraborginni
milli Akraness og Reykjavíkur að
heimsækja syni sína, Sjúrða og Ja-
kop, sem búsettir voru þar. Þannig
var hann alltaf í góðu sambandi við
sitt fólk og tók gjarnan bömin á
hnéð og söng fyrir þau „Tað var ein
fagran súmmar dag“. Hann var
alltaf mikið fyrir böm og þegar þau
komu í heimsókn til okkar leið ekki
á löngu þar til einhver sagði „Eig-
um við ekki að fara til afa á loftinu?“
Það var sama hvort það voru barna-
börnin eða vinir þeirra. Það var
mikils virði fyrir Enna þegar Jakop
sonur hans á Akranesi fór að gera
út á grásleppu og hann komst aftur
með honum á sjóinn.
Ég dáðist mikið að Enna fyrir
einstakt minni. Ártölin voru alltaf á
hreinu þegar hann sagði manni sög-
ur af sjónum eða úr stríðinu og var
frásagnarlistin einstök og lifandi.
Hann var mjög pólitískur og var
númer eitt sjálfstæðissinni. Hann
vildi Færeyjar frjálsar. Meðal ann-
ars hafði hann á yngri árum skorið
niður danska fánann á þinghúsinu í
Þórshöfn á Ólafsvöku og fengið sekt
fyrir. Hann átti líka þátt í því að
færeyskar skútur fóra að sigla und-
ir færeysku flaggi í stríðinu þar sem
þeir gátu ekki notað danska fánann.
Vora því saumaðir fimmtíu fánar
eftir húðflúruðum fána sem hann
bar á handleggnum. Já, Enni var
pólitískur til hinsta dags. Það sýndi
sig þegar hann mætti á fund í Há-
skóla íslands í sumar. Þar kom
hann með fyrirspurnir til sjálfstæð-
isráðherra Færeyja sem var þar
með fyrirlestur.
Síðustu árin var Enni í hjólastól.
Hann bjó á hjúkrunarheimilinu Eir
síðustu tvö árin og fór vel um hann
þar.
Enn og aftur vil ég þakka þér,
Enni, fyrir samfylgdina og sambýlið
og þá gæfu að hafa fengið að kynn-
ast þér. Kjarkurinn sem þú sýndir í
veikindum þínum er okkur hinum
gott veganesti.
Kæri Enni. Far þú í friði, ég veit
að það var beðið eftir þér.
Hörður Hilmisson.
Jóhann Hendrik Poulsen er fall-
inn frá. Svo bresta krosstré sem
önnur tré og segja má um Enna,
eins og hann var nefndur af vinum
og kunningjum, að aldrei lét hann
bilbug á sér finna uns yfir lauk.
Hann var búinn að glíma við elli
kerlingu í mörg ár og sama var, þótt
hún beitti bæði fanta- og bolabrögð-
um, aldrei gafst Enni upp.
Alla tíð var hann sjómaður. Hann
ólst upp í litlu sjávarþorpi, Skobun í
Færeyjum, og eins og í öllum sjávar-
þorpum snýst þar allt um fisk. Eng-
inn strákur var maður með mönnum
nema komast á skútu. Þau urðu
mörg úthöldin hans á skútum, bæði
við Island og Grænland. Eitt úthald-
ið var hann níu mánuði samfleytt frá
heimili sínu og fjölskyldu. Þá reyndi
á sköranginn heima í Skobun, því
sannarlega var hún Friðrikka skör-
ungur. Frá því Jóhann hitti Frið-
rikku sína, höfðu þau alltaf tvær kýr,
hænsni og nokkrar ær. Allur þessi
fénaður bjó í kjallaranum í litla hús-
inu þeirra og framleiddi hita í húsið
og notaleg hljóðin, sem bárast að
neðan virkuðu sem náttúraleg tónlist
á íbúana, sem tóku óspart lagið með.
Börnin þeirra í Skobun voru
fimm talsins, systurnar Sylvia og
Marentza og bræðurnir Jakob,
Sjuri og Elis, en einn son átti Jó-
hann áður, Kai, sem býr í Kvalba.
Það hvfldi mikil ábyrgð á herðum
Friðrikku og komu þá eiginleikar
hennar í góðar þarfir. Hún var
stolt, röggsöm og hjartahlý og
einnig var hún mjög hlátuiTnild.
Þegar börnin komust á legg, fékk
hver sitt verk að vinna eftir getu og
þroska. Enginn komst upp með að
svíkjast um, utan einu sinni. Það
átti að vera búið að brjóta álinn af
kartöflunum, áður en Jóhann kæmi
heim frá Islandi um vorið. Eitt
skiptið var tíminn of naumur, svo
það var látið duga að brjóta af efsta
laginu og allt sýndist með felldu.
Oft var hlegið að þessu á Þjórsár-
götunni, eftir að flutt hafði verið til
Islands, en aldrei þó eins og þegar
Petrea vinkona þeirra kom í heim-
sókn. Þá tókst þeim vinkonunum
vel upp og dillandi hláturinn fyllti
húsið og smitaði alla aðra. Þetta var
veganestið sem bömin fóru með út
í lífið, lífsgleðina og ábyrgðartil-
finninguna.
Á stríðsárunum sigldi Enni með
ísvarinn fisk frá ýmsum höfnum á
Islandi til Bretlands. Eftir að Jó-
hann fór að róa frá Islandi, reri
hann nokkrar vertíðir frá Vest-
mannaeyjum, fyrst með Sighvati
Bjarnasyni á Erlingi og svo með
Bjarna syni hans, eftir að Sighvat-
ur hætti. Alltaf þegar ég hitti Enna
spurði hann um Sighvat og strák-
ana hans. Árið 1964 fluttist fjöl-
skyldan til Islands og keypti rishæð
á Þjórsárgötu 4 i Skerjafirði. Þá
vora eldri strákarnir tveir líka
farnir að róa frá Islandi. Síðustu ár-
in hans til sjós var hann á togaran-
um Mai frá Hafnarfirði með
Svavari Benediktssyni ýmist í vél
eða sem kokkur. Hann var lista-
kokkur og bakaði allt brauð um
borð og steikti eða sauð knetti. Eft-
ir að Jakob sonur hans eignaðist
trillu fór Jóhann í róður við og við
og það voru reglulegir sólskinsdag-
ar í lífi hans.
Árið 1973, þegar gaus í Vest-
mannaeyjum, hófust kynni okkar
Enna. Hörður sonur okkar var þá
trúlofaður Marentzu dóttur hans.
Víðast hvar í Reykjavík fengum við
hlýjar viðtökur, en hvergi eins og á
Þjórsárgötunni. Við voram með
fjögur ung böm og alltaf vorum við
jafn velkomin og krökkunum boðið
að ganga út og inn, þótt enginn væri
heima. Fram á þennan dag hefur
næturgisting staðið til boða á loft-
inu hjá Jóhanni að Þjórsárgötu 4
fyrir okkar fjölskyldu.
Nú siglir Énni beggja skauta byr
að ströndinni hinum megin, þai’ sem
Friðrikka stendur í fjöru og bíður
bónda sins.
Jóhanni Poulsen biðjum við Guðs
blessunar og öllum hans vinum og
ættingjum.
Alda og Hilmir.