Morgunblaðið - 10.11.1999, Blaðsíða 24

24 MIÐVIKUDAGUR 10. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPT!
Össur með 111 milljóna hagnað fyrstu níu mánuði ársins
Ráðin fjármálastjóri hjá Scandsea
Hag’naðurinn 64% meiri
en á sama tíma í fyrra
OSSUR hf.
Úr milli-
uppgjörum
1999 og1998
Rekstrarreikningur Miiijónir króna
Rekstrartekjur
Rekslrargjöld
Hagnaður fyrir fjármagnsiiði
Fjármunatekjur og tjármagnsgjöld
Hagnaður fyrir skatta
Skattar af reglulegri starfsemi
flhrif dótturfélaga
Hagnaður tímabilsins
Jan.- sept.
1999
1.040,6
853,9
186,7
172,5
59,6
■1.5
111,4
Jan.- sept.
1998
813,4
688,3
125,1
-19,4
105,7
37,1
ÆL
67,8
Breyt.
+28%
+24%
+49%
-27%
+63%
61%
+86%
+64%
HAGNAÐUR Össurar hf. sam-
kvæmt óendurskoðuðu 9 mánaða
árshlutauppgjöri er 111 milljónir
króna eftir skatta og fjármagns-
gjöld, en hagnaður fyrir skatta er
172 milljónir. Ekki var um neinar
óreglulegar tekjur að ræða á þessu
tímabili. Hagnaður alls ársins í
fyrra var 79 milljónir króna. í frétt
frá Össuri hf. kemur fram að mestur
hagnaður af rekstri félagsins verði
yfirleitt til á öðrum og þriðja ár-
sfjórðungi, en um 15% af hagnaði
ársins 1998 hafi orðið til á síðasta
fjórðungi þess árs.
Velta fyrirtækisins árið 1998 var
1.033 milljónir króna og er áætluð
velta 1999 um 1.350 milljónir.
Nánast allur þróunarkostnaður á
tímabilinu er gjaldfærður, að und-
anskildum 3 milljónum sem eign-
færast vegna einkaleyfaumsókna
erlendis. Þróunarkostnaður hefur
aukist um 97% og markaðs- og sölu-
kostnaður um 54%, miðað við sama
tímabil á síðasta ári. Kostnaður
vegna hlutabréfaútboðs, sem þegar
hefur verið gjaldfærður, nam um 9,5
milljónum króna.
„Fjárhagsstaða félagsins er sterk
og er handbært fé þess u.þ.b. 1.100
milljónir en félagið mun nýta þetta
fjármagn í vexti komandi ára, eins
og fram kom í útboðslýsingu sem
gefin var út fyrir hlutafjárútboðið.
Sala á vörum Össurar hf. hefur
farið fram úr áætlun á aðalmarkaðs-
svæðum fyrirtækisins í Bandaríkj-
unum og í Evrópu. Dreifikerfi fyrir-
tækisins hefur verið eflt til muna á
þessum mörkuðum og er sú breyt-
ing nú að skila sér. Hagræðing í
rekstri félagsins á þessu ári er um-
talsverð og munar þar mestu um
nýja staðsetningu á söluskrifstofu
Össurar hf. í Baltimore og flutning á
framleiðsludeild í Bandaríkjunum
og söluskrifstofu í Lúxemborg til Is-
lands.
Á árinu voru tvær nýjar vörur
settar á markað. Annars vegar er
um að ræða VARILOCK tengibún-
að og hins vegar ICEFLEX hnéhlíf,
sem markar upphaf að uppbygg-
ingu á nýrri vörulínu fyrirtækisins á
sviði tengihlífa. Viðtökur á þessum
vörum hafa verið góðar.
Félagið var skráð á aðallista
Verðbréfaþings íslands 11. október
og tóku 8.500 aðilar þátt í hlutafjár-
útboði félagsins. Utboðsgengið var
24. Mikill áhugi var á hlutafé í Öss-
uri hf. í hlutafjárútboðinu og tals-
verð viðskipti hafa verið með hluta-
bréf í félaginu í kjölfar þess. Til að
mæta þeim mikla áhuga almennings
á Össuri hf. í hlutafjárútboðinu, var
ákveðið að birta nú óendurskoðaðar
rekstrarupplýsingar að afloknum 9
mánuðum til að upplýsa hluthafa
um rekstrarafkomu félagsins.
„Þetta er gríð-
arlegt tækifæri“
JÓHANNA Waag-
fjörð hefur verið ráðin
fjármálastjóri sænska
fyrirtækisins Scands-
ea AB frá 1. desember
næstkomandi.
Jóhanna er þjóð-
hagfræðingur frá Há-
skóla Islands, lauk
MBA-námi í Banda-
ríkjunum og starfaði
þar í fjögur ár á fjár-
málasviði hjá fyrir-
tækinu Rubbermaid.
Nú starfar hún við
verðbréfamiðlun hjá
FBA en hefur auk
þess unnið að sérverk-
efnum tengdum verð-
mati og yfirtökum fyrirtækja. Hún
segir að núverandi starf hafi orðið til
þess að henni var boðið starfið hjá
Scandsea.
„Eg vann að verkefni fyrir
Scandsea, sem varð að samningi á
milli Sölumiðstöðvar hraðfrystihús-
anna og Scandsea. Þannig kynntust
forráðamenn fyrirtækisins mér og í
kjölfarið kom símtalið frá þeim. Eg
varð alveg forviða en þetta er gríð-
arlegt tækifæri fyrir mig.“
Að sögn Jóhönnu er verið að gera
breytingar á stjómun fyrirtækisins
og við þær færist núverandi fjármál-
astjóri í forstjórastarfið. Þar af leið-
andi opnaðist fjármálastjórastaðan í
fyrirtækinu.
„Það verður náttúr-
lega erfitt að fara héðan
enda er FBA frábær
vinnustaður. Hins veg-
ar er þetta það sem ég
stefndi að frá upphafi,
að vera meðal stjórn-
enda og helst í fjármála-
stöðu. Því greip ég
þetta einstaka tæki-
færi,“ segir Jóhanna.
Scandsea er sænskt
fyrirtæki sem sérhæfir
sig í útgerð og viðskipt-
um með sjávarafurðir
en fyrirtækið var í frétt-
um nýlega vegna kaupa
SH á 20% hlut í fyrir-
tækinu. Þess má einnig
geta að íslenska fyrirtækið Fisk-
afurðir er að fullu í eigu Scandsea,
þannig að tengsl þess við íslenskan
sjávarútveg eru töluverð.
„Velta fyrirtækisins er á bilinu 5-6
miUjarðar íslenskra ki-óna á ári. Það
á skip sem það gerir út en er mest að
kaupa og selja fisk, aðallega með því
að gera samninga \úð fiskiskip og
fiskiskipaeigendur um að ijármagna
veiðamai- fyrir þá. Fyrirtækið fær
svo greiðslu í afurðum sem það selur
áfram,“ segir Jóhanna að lokum.
Höfuðstöðvar fyrirtækisins em í
Helsingborg í Svíþjóð og þar mun
Jóhanna starfa en Scandsea starfar
einnig á Islandi, í Kanada, Banda-
ríkjunum og Rússlandi.
Jóhanna
WaagQörð
Fundur um áhrif hlutabréfamarkaðar á stjórnun fyrirtækja
Langtímaáætl
anir það sem
koma skal
Morgunblaöiö/Ásdís
Agnar Hansson frá Viðskiptaháskólanum í Reykjavík á fundi Gæða-
stjórnunarfélags íslands í gær.
STEFÁN Halldórsson, fram-
kvæmdastjóri Verðbréfaþings ís-
lands, segir upplýsingagjöf ís-
lenskra fyrirtækja á VÞI standa því
sem gerist erlendis að baki. I fyrir-
lestri sínum á fundi á vegum Gæða-
stjómunarfélags Islands í gær rakti
hann m.a. það sem gæti breyst við
aukna upplýsingagjöf íslenskra fyr-
irtækja. „Það er vaxandi þrýstingur
á ársfjórðungsuppgjör og sama máli
gegnir um birtingu _ á launum og
kjömm stjómenda. Itarlegri sund-
urliðun tekna og afkomu fyrirtækja
er fyrirsjáanleg og birting langtíma-
áætlana og spáa.“
Stefán segir þennan þátt einn
meginmuninn á íslenskum fjármála-
markaði og á markaði víða erlendis.
Þar er venjan að birtar séu áætlanir
þrjú ár fram í tímann en á íslandi ná
áætlanir yfirleitt ekki yfir eitt ár.
Stefán nefnir einnig að talsmenn er-
lendra fyrirtækja hafi lýst furðu
sinni á að lykildagsetningar liggi
ekki fyrir. Þ.e. hvenær aðalfundur
verði haldinn, hvenær verði arður
borgaður út o.s.frv. „Erlendir fjár-
festar em vanir meiri upplýsing-
um,“ segir Stefán og bindur vonir
við að ýmislegt gerist samhliða raf-
rænni skráningu verðbréfa á Is-
landi.
Stefán rakti þrjú stig í þróun
verðmats á hlutabréfum. I fyrstu
hefðu hlutafélög verið metin út frá
eignum líkt og um staðgreiðslu væri
að ræða, síðan hefði í auknum mæli
verið treyst á fyrirséð fjárstreymi,
eins og með skuldabréf og nú væri
stundum farið að byggja á vænting-
um án trygginga. Stefán líkti því síð-
astnefnda við eigin seðlaprentun.
„Erlendis er að finna fleiri fjárfesta
og meiri peninga til að borga fyrir
væntingar jafnvel þótt við séum að
hneigjast í þessa átt hér á landi. Fé-
lög með „stóra drauma" hljóta því að
sækja á erlenda markaði."
Græðgin grunnforsenda
Fundurinn í gær bar yfirskriftina
,Áhrif hlutabréfamarkaðar á stjóm-
un fyrirtækja". Fyrirlesarar vora,
auk Stefáns, Agnar Hansson frá
Viðskiptaháskólanum í Reykjavík,
Gylfi Amason, framkvæmdastjóri
Opinna kerfa hf., Þórður Pálsson
deildarstjóri hjá Kaupþi ngi og
Steinþór Skúlason, forstjóri Slátur-
félags Suðurlands.
Agnar Hansson hjá Viðskiptahá-
skólanum í Reykjavík gekk m.a. út
frá grunnforsendum fyrir viðskipt-
um í erindi sínu. Að hans mati er
græðgi grannforsenda viðskipta á
milli manna, þeir vilji yfirleitt meira
frekar en minna og hagnaður eigi
ekki að vera feimnismál. Agnar seg-
ir mikilvægt að ryðja úr vegi hindr-
unum að upplýsingum hjá íslensk-
um fyrirtæýum. „Ef menn vilja
vera þátttakendur í hagkerfinu eiga
þeir að gangast undir upplýsinga-
skyldu. Áukin upplýsing leiðir til
aukinnar velferðar,“ sagði Agnar og
klykkti út með orðunum „verum
gi-áðug og tölum um það!“
Þórður Pálsson, deildarstjóri
greiningardeildar Kaupþings hf.,
fjallaði um hvað ræður verðmati
hlutabréfa í erindi sínu. Þórður segir
upplýsingar úr ársreikningum fyiir-
tækja nauðsynlegan upphafspunkt í
verðmati, þótt ársreikningar séu
söguleg plögg. „Sú aðferð sem
mestrar hylli nýtur við verðmat á
fyrirtækjum era sjóðstreymisgrein-
ingar. Samkvæmt sjóðstreymis-
hugsunarhættinum er fjármagnið
kvikt, þarf í sífellu að vinna fyrir sér
og leita í hagkvæmasta farveginn."
Þórður segir opinskáa umræðu
um fyrirtæki forsendu skilvirkrai-
verðmyndunar á hlutabréfamark-
aði. „Þar hafa verðbréfafyrirtæki
veigamiklu hlutverki að gegna. Þau
þurfa að vera ófeimin við að láta í
ljós skoðanir sínar á einstökum fjár-
festingarkostum og það er jöfn
skylda þeirra gagnvart viðsldptavin-
um að vara við óálitlegum kostum og
að benda á álitlega.
Breytt staða stjórnandans
Gylfi Ámason, framkvæmdastjóri
Opinna kerfa hf., segir stjórnendm’
fyrirtækja á íslenskum hlutabréfa-
markaði nú búa við breytt ástand.
„Starfsmenn era eigendur, eigendur
eru viðskiptavinir og starfsmenn
eiga í viðskiptavinum,“ sagði Gylfi í
erindi sínu og vísaði til þess að
starfsmenn fyrirtækja gætu átt
hlutabréf í öðrum fyrirtækjum og sú
staðreynd gæti haft áhrif á störf
þeirra. Staðan hefði verið einfaldari
áður þegar stjómandinn hafði sam-
skipti um þrjár aðgreindar leiðir, við
viðskiptavim, eigendur eða fjárfesta
og starfsmenn.
Gylfi vísaði í reglur um upplýs-
ingaskyldu fyrirtækja á Verðbréfa-
þingi íslands þar sem segir að þing-
inu skulu „sendar viðeigandi
upplýsingar ekki seinna en um leið
og þær eru birtar öðrum“. Gylfi seg-
ir strangar reglur um þetta t.d. inn-
an Hewlett Packard sem hann starf-
aði hjá erlendis um skeið. „Þar era
ýmis gögn birt stjómendum með
ákveðnu númeri og þeim fyrirvara
að þeir eigi ekki viðskipti með hluta-
bréf í viðkomandi félagi nema undir
skilgreiningunni innherji."
Gylfi lagði áherslu á að gengi
hlutabréfa væri skammsýnn mæli-
kvarði þar sem árstíðabreytingar
gætú orðið miklar og rekstur fyrir-
tækja gengið vel einn ársfjórðung
en verr þann næsta. Fyrirlesarar
tóku flestír undir þetta sjónarmið og
sögðu lykilatriði að langtímaáætlan-
ir yrðu birtar.
Hætta felst í persónugervingu
Steinþór Skúlason, forstjóri SS,
lagði áherslu á að veruleg hætta fæl-
ist í að persónugera fyrirtæki eins
og raunin hefði orðið hérlendis þeg-
ar stjómendur fyrirtækja era samn-
efnarar þeirra. „Fyrirtæki þurfa að
vera yfir persónur hafin,“ segir
Steinþór. „Verðmæti fyrirtækis er
tengt ímynd þess og huglægum
þáttum og upp getur komið óvissu-
ástand. Fyrirtækið fer að verða
þessi persóna og það þarf að varast.“
Stefán Halldórsson tekur undir orð
Steinþórs og að hans mati er það
styrkleikamerki á fyrirtæki ef fleiri
en einn eru í forsvari fyrir það.
Steinþór gerði viðurlög við inn-
herjaviðskiptum og hlutverk sam-
keppnisyfirvalda einnig að umtals-
efni í erindi sínu. „Það verður að
taka til greina að íslenskur fjármála-
markaður er að þroskast en það er
nauðsynlegt að viðurlög, t.d. við inn-
herjaviðskiptum, verði hert. Aðhald
samkeppnisyfirvalda hér á landi hef-
ur einnig verið lítið, þau létu til skar-
ar skríða hjá grænmetisfyrirtækj-
um um daginn en aðhaldið þarf að ná
víðar. Opinberir aðilar þurfa t.d. að
hafa eftirlit með samranaferli sem
getur skapað ákveðna hættu fyrir
verðþróun í landinu."
í" XEROX
OPTÍMÁI
Ljósritunarvélar
Þjónusta
Rekstrarefni
Arnúla 8 - Sími 588 9000