Morgunblaðið - 12.07.2000, Qupperneq 6

6 MIÐVIKUDAGUR 12. J ULi 2000
MORUUNRLADID
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Einar Hákon Jónsson sleppti ekki íslenska fánanum þó að hann væri kominn á hestbak.
Forseti fslands í opinberri heimsdkn í Strandasýslu
Strandir byggir
hugmyndaríkt fólk
Forseti Islands er nú í tveggia daga heim-
sókn í Strandasýslu. Vel var tekið á móti
honum í gær, en hann skoðaði m.a. sýningu
um galdramenn og kynnti sér nýjustu
tækni í sauðfjárrækt.
FORSETI íslands, Ólafur Ragnar
Grímsson, hélt í gærmorgun í opin-
bera heimsókn í Strandasýslu en
heimsókninni lýkur í kvöld. Forset-
inn fer um sjö hreppa á för sinni og
kemur víða við en dvelur lengst í
Hólmavík. í dag mun forsetinn m.a.
fara norður Djúpuvík og Trékyllis-
vík. Bjami Stefánsson sýslumaður
Strandasýslu tók á móti forsetanum
og fylgdarliði hans við sýslumörk
Stranda- og Borgarfjarðasýslu á
Holtavörðuheiði í gærmorgun og
bauð hann velkominn í Stranda-
sýslu. Fyrsti viðkomustaður forset-
ans var í Símstöðinni að Brú í
Hrútafirði þar sem móttökunefnd
héraðsráðs Strandasýslu og hrepps-
nefndar Bæjarhrepps beið hans.
Georg Jón Jónsson, bóndi á Kjörs-
eyri, fylgdi forsetanum um Símstöð-
ina og fræddi hann um sögu hússins
og fjarskipta í Strandasýslu.
Frá Símstöðinni var ekið að Borð-
eyri þar sem Riis-hús, sem er gam-
alt verslunarhús, var skoðað. Riis-
hús var byggt árið 1862 og því með
elstu húsum við Húnaflóa. Sverrir
Björgvinsson, formaður byggingar-
nefndar Riis-húss, gerði grein fyrir
þeim endurbótum sem hafa verið
gerðar á húsinu frá 1994 en enn mun
talsvert verk vera fyrir höndum.
Á söguslóðum í Strandasýslu
Georg Jón fræddi forsetann og
fylgdarlið hans um verslunarsögu
Borðeyrar en Georg sagði Borðeyri
hafa gegnt mikilvægu hlutverki í
verslunarsögu þjóðarinnar. Á Borð-
eyri er starfrækt dagvistun barna í
húsnæði grunnskólans á Borðeyri.
Börn tóku á móti forsetanum með
fánum og blómum og í grunnskólan-
um snæddi hann léttan hádegisverð
en á matseðlinum var m.a. kaldur
grillaður silungur, kryddsíld og skyr
með rabbabara.
A Prestbakka tók Stefán Lárus-
son sonarsonur prestshjónanna á
móti forsetanum og afhenti honum
blómvönd. I kirkjunni ræddi sr.
Ágúst Sigurðsson um sögu staðarins
og framtíð. Hann talaði m.a. um
fólksfækkun í sýslunni og hann taldi
ólíklegt að prestur myndi sitja að
Prestbakka eftir sína tíð. Sr. Ágúst
og kona hans, Guðrún Lára Ásgeirs-
dóttir ,gengu með forsetanum um
kirkjugarðinn og buðu honum að því
loknu að líta inn í prestbústaðinn.
Pantaði lambakjöt í minnsta
kaupfélagi landsins
Kaupfélagið á Óspakseyri var op-
ið í tilefni af komu forsetans. Kaup-
félagið er venjulega aðeins opið á
miðvikudögum og fyrir hádegi á
laugardögum en kaupfélagið á
Óspakseyri mun vera minnsta kaup-
félag landsins. Á Óspakseyri tók
hópur heimamanna á móti forsetan-
um og fylgdarliði hans og heimilis-
fólkið í Hvítuhlíð kom ríðandi til að
hitta forsetann. I kaupfélaginu lagði
Ólafur Ragnar inn pöntun fyrir
dilkakjöti sem hann ætlar að bjóða
fram í veislu fyrir forseta Finnlands
í haust en heimamenn bættu um
betur og létu forsetanum í té gjafa-
bréf fyrir einum dilk til viðbótar.
í fjárhúsinu á bænum Húsavík
kynnti Brynjólfur Sæmundsson hér-
aðsráðunautur nýja tækni í sauð-
fjárrækt fyrir forsetanum en hún
felst í því að hrútar eru ómskoðaðir
auk þess sem þeir eru mældir í bak
og fyrir til að komast að því hvort
þeir séu hæfir til undaneldis.
Göldróttir Strandamenn
Á Hólmavík heimsótti forsetinn
m.a. grunnskólann, þar sem nem-
endur tóku á móti honum með ís-
lenskum fánum. Forsetinn kynnti
sér fjarkennslubúnað sem grunn-
skólinn hefur nýlega tekið í notkun.
Haft var samband við börn í
Broddanesskóla og Anna Margrét
Valgeirsdóttir kennari sýndi hvern-
ig fjarkennslustund fer fram. Böm-
in buðu forsetanum að taka þátt í
bingói og varð forsetinn annar sig-
urvegaranna. Vel fór á með forset-
anum og nemendunum en forsetan-
um fannst hin nýja tækni mjög
athyglisverð. Forsetinn bauðst jafn-
framt til þess að stjórna bingóinu
einu sinni í vetur en bingóstjórnun
var einmitt vinningurinn í bingóinu.
Forsetinn sótti að auki galdrasýn-
inguna á Hólmavík þar sem saga
galdramála á 17. öld er rakin.
Strandamenn voru sérlega afkasta-
miklir galdramenn, a.m.k. ef marka
má þann mikla fjölda galdramála
sem kom upp í sýslunni. Forsetan-
BM-VAIIA
Söludeild í Fornalundi
Breiðhöfða 3 • Sími 585 5050
Gerðu kröfur
Kynntu þér
staðfestar niðurstöður
gæðaeftirlits BM«VaIlá 1999
á www.bmvalla.is
www.bmvalla.is
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Meðal þess sem Ólafur Ragnar gerði var að fara á hrútasýningu, m.a. til
að kynnast nýjustu tækni í sauðfjárrækt.
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Jðn Jónsson sagnfræðingur sýndi forsetanum galdrasýninguna. Á sín-
um tíma fékk Jón hvatningarverðlaun forseta íslands.
um þótti mikið til sýningarinnar
koma og taldi hana bera vott um
sköpunargleði og nýsköpun heima-
manna.
Skoðaði nýjustu
tækni í fjárrækt
Olafur Ragnar sagði greinilegt að
á Ströndum byggi duglegt og hug-
myndaríkt fólk. Oft væri talað um
vanda hinna dreifðu byggða en Ólaf-
ur Ragnar sagði að menn mættu
ekki einblína á hið neikvæða. Á
Ströndum væri nú verið að vinna að
mörgum nýjungum.
,Á þessum heimsóknardegi höf-
um við svo sannarlega kynnst því að
hér er víða verið að vinna mörg hin
merkustu verk og menn horfa til
framtíðar. Mér fannst t.d. samræð-
urnar um sauðfjárræktina fyrr í dag
sýna mér að bændur á Ströndum
eru að nýta sér tæknina til þess að
bæta féð og tryggja að það þjóni
markaðnum á nýrri öld,“ sagði Olaf-
ur Ragnar.
Hann sagðist hafa rætt þá hug-
mynd að e.t.v. mætti merkja lamba-
kjötið eftir uppruna þess. Neytend-
ur myndu vita frá hvaða héraði,
sýslu eða jafnvel bæ kjötið þeirra
kæmi. Þeir gætu þá jafnframt pant-
að sér kjöt af lömbum sem vitað
væri með vissu að hefðu bitið gras á
heiðum uppi en ekki á ræktuðum
túnum. „Það er allt annað bragð af
því kjöti,“ sagði Ólafur Ragnar. „Ég
vona nú að forystumenn í afurða-
vinnslu og landbúnaði skoði það
rækilega að taka upp slíkar sér-
merkingar. Þannig að líkt og menn
geta pantað sér vín og osta frá
ákveðnum héruðum víða um heim
geti menn sérvalið sér kjöt írá bæj-
um og byggðarlögum á Islandi. Ég
fann það að Strandamenn höfðu
mikinn áhuga á þessu. Þeir vilja búa
til gæðafé hér á Ströndum sem
sannarlega hefur gengið á heiðum
uppi og hefur bestu bragðeiginleika
sem íslenska lambakjötið getur öðl-
ast,“ segir Ólafur Ragnar.
Dulúð hvílir yílr
Strandamönnum
„Hér á Hólmavík hefur mér fund-
ist þessi galdrasýning ekki aðeins
vera skemmtileg heldur er hún
greinilega nýjung í margvíslegum
skilningi þar sem aðstandendur sýn-
ingarinnar eru að varpa nýju ljósi á
17. öldina og sýna okkur íslenskan
veruleika með allt öðrum hætti en
gert hefur verið áður,“ sagði Ólafur
Ragnar. Hann segir heimsókn sína
hafa sýnt sér að við margvíslega erf-
iðleika sé við að glíma í byggðamál-
um og hann vonar að heimsókn sín
efli með mönnum dug og kjark. Ólaf-
ur Ragnar sagði greinilegt að sjálfs-
mynd Strandamanna væri sterk,
þeir væru stoltir af sögu sinni. „Ég
held að það hvíli í hugum þjóðarinn-
ar ákveðin dulúð yfir Strandamönn-
um. Þeir séu taldir öflugiá, kraft-
meiri, kannski varasamari en ýmsir
aðrir og hér eru menn að gera sér
efnivið úr þeirri mynd,“ sagði Ólafur
Ragnar og vísaði til galdrasýningar
sem nýlega var opnuð á Hólmavík
og áætlana um enn viðameiri sýn-
ingar um galdramál í Strandasýslu.