Morgunblaðið - 01.08.2000, Blaðsíða 68

.68 ÞRIÐJUDAGUR 1. ÁGÚST 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FÓLKí FRÉTTUM
MYNPBOND
' Flugkappar
í vanda
Ósýnilegur bandamaður
(Active Stealth)
Spennumynil
★
Leikstjóri: Fred Olen Ray. Handrit:
Steve Latshaw. Aðalhlutverk: Dan-
iel Baldwin, Fred Williamson,
Hannes Janecke, Shannon Whirry.
(92 mín) Bandaríkin. Háskólabíó,
1999. Myndin er bönnuð
börnum innan 12 ára.
Þetta er önnur myndin á stuttum
tíma sem fjallar um hinar ofurtækni-
væddu Stealth-orrustuflugvélar
Bandaríkjahers og baráttu þeirra
við vonda eitur-
lyfjabaróna í Suð-
ur-Ameríku. Ef
einhverjum fannst
hin myndin fín þá
ætti hann endilega
að kíkja á þessa,
því hún er margfalt
betri að öllu leyti,
þó sama spreng-
ingin sé notuð oftar
en einu sinni þegar óvinaflugvélarn-
ar springa. Þrátt fyrir að hafa leik-
stýrt meira en 40 myndum á síðustu
10 árum nær leikstjórinn Fred Olen
Ray að gera lélega en prýðilega
áhorfanlega flugspennumynd. Þess
má geta að Ray hefur leikstýrt okkar
íslenska stórleikara Gunnari Hansen
(Leatherface í „Texas Chainsaw
Massacre"), en myndin hét því
ágæta nafni „Hollywood Chainsaw
Hookers“. Af öðrum myndum leik-
stjórans má nefna „Scream Queen
Hot Tub Party“, „Masseuse 1 og 2“
^og ,A-ttack of the 60 foot Center-
fold“. Leikararnir eru langt frá sínu
besta en fara samt ekki allt of mikið í
taugarnar á manni fyrir utan Shann-
on Whirry sem getur alls ekki leikið
þótt líf hennar lægi við.
Færeysk
vegamynd
Heim í heiðardalinn
(Bye Bye Bluebird)
Vegamynd
★★★
Leikstjóri og handritshöfundur:
Katrin Ottarsdóttir. Tónlist: Hilm-
ar Om Hilmarsson. Aðalhlutverk:
Hildigunn Eyðfinnsdóttir, Sigri
Mitra Gaini, Johan Dalsgaard. (90
mín) Færeyjar. Myndform, 1999.
Myndin er öllum leyfð.
Rannvá (Hildigunn Eyðfinnsdótt-
ir) og Barba (Sigri Mitra Gaini) eru
tvær vinkonur sem ættaðar eru frá
Færeyjum en kynntúst ekki fyrr en
þær komu út í hinn
stóra heim, þar sem
þær hafa búið mest
alla sína ævi. Þær
koma til Færeyja
og í fyrstu virðist
tilgangur þeirra
bara vera skemmt-
analegs gildis en
brátt kemur í ljós
að hvor um sig hef-
ur dulinn ásetning með ferðinni. Sjó-
maðurinn Rúni (Johan Dalsgaard)
dregst inní ferðalag þeirrá og keyrir
þær út um allt en hann eins og þær
hefur óleysta þætti úr fortíðinni og
alltaf þegar hann stígur út úr bflnum
kemur hann blár og marinn til baka.
Þessi mynd er einstaklega einföld,
einlæg og fersk í allri uppbyggingu.
Klæðnaður stúlknanna er mjög eftir-
minnilegur og vel notaður í samspili
við landslag Færeyja. Af stöllunum
tveimur er Sigri Mitra mun betri og
ræður bæði við kynbombuhlutverkið
og hið dramatíska á meðan Hildi-
gunn stígur nokkur feilspor í drama-
tíska hlutanum, en hlutverk hennar
er ekki eins iitríkt og Sigri. Leik-
stjórn Katrinar Ottarsdottur er eilít-
ið óhefluð en það gerir myndina ein-
>nitt svo sjarmerandi.
Ottó Geir Borg

Flestar myndir Ritchies fjalla um keppni, í Smile er það fegurðarsamkeppni ungpía.
MICHAEL
RITCHIE
BANDARÍKJAMAÐURINN Michael
Ritchie er einn fjölmargra leikstjóra
sem hafa komist á tiltölulega
skömmum tíma í hóp hinna bestu og
brunnið síðan jafnskjótt út aftur eft-
ir að hafa skilið eftir sig nokkrar
góðar myndir sem halda nafninu á
lofti.
Ritchie er sonur háskólaprófess-
ors, fæddur í Wisconsin 1939, en ólst
upp í háskólabænum Berkeley í
Kaliforníuá umbrotum sjöunda ára-
tugarins. Utskrifaðist sem sagn-
fræðingur frá Harvard, þar sem
hann komst í kynni við leiklistina.
Einkum sem leikstjóri og vakti at-
hygli sem slíkur fyrir uppsetningu á
gamanleikritinu Oh Dad, Poor Dad,
Mama Hung You in the Closet and
I’m Feeling Sad. Háskólamenntunin
vék fyrir leikstjóminni, Ritchie
komst að í sjónvarpi og á blað sem
leiksljóri vinsælla þátta á borð við
Dr. Kildare, The Man From UNCLE
og Run for Your Life. Sem ieiddi til
að Ritchie var falið að gera langa
mynd byggða á einkaspæjarasögu
Raymonds Chandler, The Big Clock,
og var hún sýnd í tveimur hlutum
við góðar undirtektir. Fleiri sjón-
varpsmyndir fylgdu í kjölfarið, þ.á
m. The Survivors, byggð á metsölu-
bók Harolds Robbins, sem þá var
vinsælastur reyfarahöfunda, og
þótti hún lukkast mjög vel. Leiðin til
Hollywood opnaðist.
Fyrsta verkefni Ritchies á vest-
urströndinni, Downhill Racer (’69),
er tengt aðaláhugamáli leiksljórans,
íþróttum, sem hafa verið honum
hugleikið umfjöllunarefni. Þessi
fyrsta kvikmynd fékk mjög góða
dóma og var einkar vel mönnuð,
m.a. Robert Redford og Gene
Hackman. Prime Cut (’72) fylgdi í
kjölfarið, óvenju harðsoðin glæpa-
mynd þar sem Lee Marvin og Gene
Hackman eru sannarlega í essinu
sínu sem leigumoröingi og undir-
heimabarón. Hackman er grunaður
um að stela frá glæpasamtökunum í
Chicago, sem senda Marvin á vett-
vang til að koma skikk á hlutina. Rit-
chie sýnir Hitchcock virðingu sína
með skemmtilegri endurgerð atrið-
sins er Cary Grant verður fyrir flug-
vélarárásinni á kornakrinum í
North By Northwest, og myndin er
að mörgu Ieiti ásjáleg þó hún hafi
ekki elst vel.
Ritchie fylgir krimmanum Prime
Cut vel eftir með The Candidate
(’72), einni sinni bestu mynd, sem
fjallar, eins og nafnið bendir til, um
kosningabaráttu, en ein slík, milli
Michael Ritchie átti eftirminni-
lega góðan kafla á áttunda ára-
tugnum.
George Bush yngri og A1 Gore, er
einmitt í uppsiglingu þessa dagana.
Nú var skammt stórra högga á milli,
Ritchie var allt í einu orðinn heitasti
leikstjórinn á markaðinum því
næsta mynd hans, Smile (’75), er
meinfyndin gamanmynd með ádeilu-
broddi sem vann hug og hjörtu
gagnrýnenda sem áhorfenda.
Strax árið eftir kom næsta mynd
Ritchies fram á sjónarsviðið, Bad
News Bears, þar sem fjallað er um
versta ungliðið (little league) Banda-
ríkjanna f hornabolta, með fyllibyttu
(Walter Matthau) íþjálfarastóli. Bet-
ur fer en á horfist er liðinu bætist
góður liðsauki í hinni gallhörðu Tat-
um O’Neal. Þau Matthau og O’Neal
eru virkilega skemmtileg á að horfa.
Matthau heitinn sjaldan betri á lit-
ríkum ferli og sú stutta er allt að því
í Pappírstungls-formi.
í Semi Tough (’77) sækir Ritchie
enn og aftur umfjöllunarefnið í
miskunnarleysi íþróttakeppninnar.
Myndin er allt í senn; rómantísk
gamanmynd, grínaktug ádeila á
heim íþróttanna, þar sem flest snýst
um að græða peninga, og drama.
Burt Reynolds og Kris Kristofferson
fara ágætlega með hlutverk sam-
heija og vina sem báðir eru ást-
fangnir af sömu stúlkunni (Jill
Clayburgh), dóttur eiganda liðsins,
sem leikinn er af krafti af Robert
Preston.
Fyrsta ábendingin um að frægð-
arsól Ritchies færi lækkandi var
meðferð hans á reyndar aulalegri
bók Peters Benchleys, The Island
(’80). Virkilega vond endaleysa um
sjóræningja á 20. öld. Myndin var
jafnframt ein af verstu myndum
Michaels Caine, sem þó kallar ekki
allt ömmu sína í hlutverkavali. Di-
vine Madness með Bette Midler, sem
kom út sama ár, varð ekki til að
Gene Hackman og Robert Redford í brunmyndinni Downhill Racer.
bæta hlutina - né The Survivors,
mislukkuð gamanmynd með Matt-
hau og Robin Williams.
Aftur reis Ritchie upp með Fletch
(’85), sem hann getur þakkað að tals-
verðu leyti grínöktugum leik Chevy
Chase í titilhlutverki einkaspæjara,
meistara dulargervanna. Wildcats
var enn ein íþróttamyndin, að þessu
sinni var vesalings Goldie Hawn að
reyna að koma einhverju formi á
ruðningslið í stórborgarslömmi.
Hinir þá óþekktu Woody Harrelson
og Wesley Snipes á meðal garpa.
Enn átti Ritchie inni hjá kvik-
myndaiðnaðinum og var treyst fyrir
Eddie Murphy í The Golden Child
(’86). Utkoman fjarri því að eiga
nokkuð skylt við þann eðalmálm.
Sömi sögu að segja um The Couch
Trip (’88), þeir Matthau, Dan Akr-
oyd og Charles Grodin voni hver
öðrum verri í illa skrifaðri mynd.
Næst reyndi leiksfjórinn fyrir sér í
glæpagríninu Diggstown (’92), sem
reyndist enn ein mistökin, en líkt og
í myndunum á undan var handritinu
fyrst og fremst um að kenna hvernig
fór. Jafnvel James Woods, Bruce
Dern og Louis Gossett Jr. gátu ekki
bjargað málunum.
Síðan hefur hvorki gengið né rek-
ið hjá Ritchie. Cops and Robbersons
(’94) var síðasta myndin sem sýnd
hefur verið hérlendis. A Simple
Wish (’97) rataði beint á myndband
og síðan hefur hinn fyrrum eftir-
tektarverði leiksfjóri stai'fað á upp-
hafsreitnum, sjónvarpinu.
Sæbjörn Valdimarsson
Sígild myndbönd
SMILE (1975)
★★★!/2
Fáséð perla frá áttunda ára-
tugnum fylgir fegurðarsam-
keppni ungi’a stúlkna í Kaliforn-
íu. Leikstjórinn skrásetur
keppendur á einkar skemmtileg-
an og skynsamlegan hátt, stúlk-
urnar eru sjálfstæðar persónur í
meðförum hans og myndin kem-
ur skemmtilega á óvart. Rósin í
hnappagati Ritchie er meinfyndin
nærskoðun á fegurðarsamkeppni
ungpía. Nánast óaðfinnanleg
blanda gamans, drama og heim-
ildarmyndar þar sem satíran er
efst á baugi og smáborgarar allra
landa fá óþægilega á baukinn.
Bruce Dern, Geoffrey Lewis og
Michael Kidd, allir óborganlegir.
THE CANDIDATE (1972)
★ ★★V2
Námnast sígild mynd um bak-
tjaldamakkið í stjórnmálaheimin-
um, drauminn um betra stjórnar-
far, tálsýnina í pólitíkinni. Robert
Redford er fylginn sér í hlutverki
ungs hugsjónamanns og lögfræð-
ings sem vill láta gott af sér ieiða
og býður sig fram í öldungadeild-
inni. Kemst að því fullkeyptu, að
það eru ekki mannkostir og heið-
arleiki sem tryggja þingmanns-
störfin. Frábærlega vel leikstýrð
mynd sem virkar jafnvel sem háð
og spott og dramatísk ádeila.
DOWNHILL RACER (1969)
★★★%
Robert Redford sýnir einn sinn
besta leik á glæstum ferli í hlut-
verki smábæjarmanns sem
hyggst vinna heiminn á brunskíð-
unum og svífst einskis fyrir
frægðina. Gene Hackman er
einnig firnagóður sem þjálfari
hans sem kemur honum í hóp
hinna útvöldu. Bestu þættir
myndarinnareru þó í hlíðum Alp-
anna þar sem brunbrekkumar og
skíðaíþróttin hefur sjaldan verið
mynduð af jafnmikilli virðingu
fyrir tignarlegu umhverfinu og
íþróttinni.