Morgunblaðið - 12.08.2000, Blaðsíða 38

4 38 LAUGARDAGUR 12. ÁGÚST 2000
Kvenna-
vandi
Clintons
Það mun söguleg staðreynd í Banda-
ríkjunum, a.m.k. síðasta áratug, að í
kosningum innan einstakra ríkja hefur
sá frambjóðandi unnið sem hefurhlotið
meirihluta atkvœða hvítra kvenna.
Eftir Hönnu
Katrínu
Frlðriksen
RIFLEGA 90%
bandarískra öld-
ungadeildarþing-
manna eru karlar
og það er ekki á
hverjum degi sem kona tilkynn-
ir framboð til þingsins. Það
mætti því ætla að þessum fáu
konum væri tekið tveimur hönd-
um af hópi sem ítrekað hefur
lýst yfir óánægju sinni með
þetta skakka hlutfall. Og það
var líklegast það sem Hillary
Clinton bjóst við þegar hún til-
kynnti opinberlega síðastaliðið
VIÐHORF æfiaði í'fram-
boð. Allt frá
því hafa skoð-
anakannanir
hins vegar
sýnt að frú Clinton á í kvenna-
vandræðum. Sérstaklega á hún í
vandræðum með stuðning
menntaðra hvítra kvenna af efri
millistétt.
Það er þannig gjörólík staðan
sem blasir við Hillary Clinton
annars vegar og Joseph Lieb-
erman varaforsetaefni demó-
krata hins vegar. Lieberman má
eiga von á því að velflestir gyð-
ingar sameinist um að styðja
hann til embættisins, það er,
koma einum af þeim til valda.
Nú eru konur auðvitað enginn
minnihlutahópur, þ.e.a.s. sem
kjósendur. Fjöldi þeirra í áhrifa-
stöðum segir hins vegar allt
aðra sögu. Þar eru konur í sorg-
legum minnihluta og einmitt
þess vegna hefði mátt halda að
kvenkjósendur í New York
myndu jafnvel haga sér eins og
minnihlutahópur með því að
fylkja sér um „sína“ konu.
Málið er auðvitað langt frá
því að vera svo einfalt. Þó að
menn vilji sjá meiri fjölbreyti-
leika á þingi svo fjölbreyttrar
þjóðar sem Bandaríkin eru er
auðvitað ekki þar með sagt að
kynferði eða kynþáttur ráði póli-
tískum skoðunum og gerðum.
Það mætti frekar ætla að ástæð-
urnar fyrir því að konurnar vilja
ekki Hillary Clinton séu að þeim
hugnist ekki að hún vilji hert
eftirlit með skotvopnaeign og sé
fylgjandi rétti kvenna til fóstur-
eyðinga, svo dæmi séu nefnd.
Þær séu líka ósammála stefnu
hennar í heilbrigðismálum og
svo framvegis.
Auðvitað er fráleitt að konur
kjósi kvenframbjóðendur sem
þær eru á öndverðum meiði við í
grundvallaratriðum. En þessu
er reyndar ekki svona farið ef
marka má umfjöllun fjölmiðla
um kvennavandræði Hillary
Clinton. Það er ekki hugmynda-
fræðin, pólitískar skoðanir né
verk hennar sem liggja undir
gagnrýni. Það er persónan sjálf
sem á undir högg að sækja.
Hluta vandans má rekja til
þess að kjósendur eru margir af
ýmsum ástæðum einfaldlega
búnir að fá nóg af Clintonhjón-
unum á valdastóli. Mikið af
gagnrýninni tengist hins vegar
viðbrögðum Hillary Clinton þeg-
ar forsetinn eiginmaður hennar
steig mikinn darraðardans eftir
feilspor með lærlingnum Monicu
Lewinsky. Þær raddir heyrast
meðal annars að eina skýring
þess að Hillary Clinton hafi ekki
sagt skilið við ótryggan eigin-
manninn hljóti að tengjast því
að hún sé svo útspekúleruð að
ætla sér að nýta sér stöðu hans
til framdráttar í klifi sínu upp
metorðastigann. Hún hafi kyngt
stoltinu í þágu metnaðar. Og
þar stóð hnífurinn í kúnni: Hill-
ary Clinton þykir of metnaðar-
gjörn. Kona sem setur ferilinn
framar öllu, er tilbúin til þess að
gera hvað sem er og þola hvað
sem er til þess að ná takmarki
sínu.
Stíf og einörð ásókn kvenna í
valdvirðist ekki vera nokkuð
sem kynsystur þeirra eiga auð-
velt með að hafa skilning á. Það
er ekki það að þær megi ekki og
eigi helst ekki að verða valda-
miklar. Þær þurfa bara að fara
réttu leiðina. Madeleine Al-
bright, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, nýtur til dæmis
mikillar virðingar og vinsælda
bandarískra kjósenda af báðum
kynjum. Hún er gífurlega valda-
mikil en leið hennar upp met-
orðastigann var talsvert ólík
þeirri sem Hillary Clinton fer
og virðist hugnast mörgum kon-
um betur. Frægðarsól Albright
fór ekki að rísa fyrr en eigin-
maðurinn hafði yfirgefið hana
fyrir yngri konu og hún hafði
komið dætrum sínum til manns.
Madeleine Albright fór sem sagt
erfiðu leiðina, án efa af illri
nauðsyn. Ætli konur trúi því
enn almennt að þannig eigi mál-
in að ganga fyrir sig?
Það er svo eiginlega ekki
hægt að áfellast kjósendur fyrir
að líta þær konur hornauga sem
virðast leggja ofuráherslu á
metorð og vald. Ekki á sama
tíma og þær fáu konur sem náð
hafa völdum í bandarísku þjóð-
lífi taka þann kostinn að draga
sem mest úr þeirri umræðu að
þær séu valdamiklar og líta al-
mennt á það sem neikvæða lýs-
ingu á lífi sínu og starfi. Þær ör-
fáu konur sem skipa lista
Fortune yfir yfirmenn 500
stærstu fyrirtækja Banda-
ríkjanna draga undantekninga-
lítið úr því að þær séu valda-
miklar og kjósa frekar önnur
lýsingarorð. Sé skýringanna leit-
að eru þær yfirleitt á þann veg
að þessar konur hafa ítrekað
rekið sig á það að það kemur
þeim illa að vera lýst sem valda-
miklum eða metnaðarfullum.
Slíkar lýsingar komi karlmönn-
um til góða, þyki undirstrika já-
kvæða eiginleika í fari þeirra en
konur eiga að nota eitthvað ann-
að. Þær eru til dæmis sælli með
að vera lýst sem áhugaverðum
en áhrifamiklum. Og þar með
erum við eiginlega komin í
hring. Hvað á aumingja Hillary
Clinton að gera?
MORGUNBLAÐIÐ
NEYTENDUR
Mikilvægt að vanda valið á skólatöskunni
Morgunblaðið/Ásdís
I nokkrum búðum eru nú seldar töskur sem uppfylla flest atriði
sem prýða góða skólatösku.
Á þessari tösku eru festingar að
framan tii að halda töskunni sem
næst líkamanum.
Tískan of oft
látin ráða
I lok sumarsins verður
oft mikið fjör í skóla-
vöruverslurmm en ýmis-
legt þarf að kaupa til
skólans. Skólataskan er
þar efst á lista en
mikilvægt er að velja
rétta tösku.
VAL á góðri skólatösku skiptir
miklu máli því oft eru börn með
mikil þyngsli í
töskunni. „Al-
gengt er að sjá
börn sem bera
þungar skóla-
töskur ganga
hokin og með
framdregnar
axlir,“ segir
Ágústa Guð-
marsdóttir
sjúkraþjálfari
og einn höfund-
ur bæklingsins
Barnið og skóla-
taskan. „Þetta
getur smám
saman leitt til verkja í herðum og
baki sem geta verið upphaf að
stoðkerfisvandamálum síðar á æv-
inni.“ Hún segir að vegna þess hve
beinin í börnum séu mjúk, hafi of
mikið álag, meiri áhrif á stoðkerfi
þeirra en hjá fullorðnum. Álagið á
líkamann ræðst að miklu leyti af
hönnun töskunnar. „Mikilvægt er
að velja tösku með tilliti til gæða
en ekki bara láta útlit og tísku ráða
eins og hingað tO hefur mikið verið
gert. Þá skiptir máli að verslanir
bjóði góðar og flottar töskur sem
skapi tískuna."
Lögun töskunnar
skiptir miklu máli
„Bak töskunnar að á að vera að-
lagað að hryggnum og því ekki
beint og betra er að það sé hæfi-
lega mjúkt,“ segir Ágústa. Böndin
þurfa að vera breið, bólstruð og
stOlanleg í lengd og börnin eiga
sjálf að geta hert þau. Hún segir
æskOegt að hafa brjóst- og
mjaðmafestingar að framan tO að
halda töskunni að líkamanum.
► Skólataskan j:
þétt upp við hryj
og sitja á nijöðm..........
► Böndin þurfa að vera
breið, bólstruð og stillanleg í
lengd.
► Æskilegt er að hafa brjóst-
og nýaðmafcstingar að fram-
an.
► Nauðsynlegt er að botn
töskunnar sé stífur svo að vel
fari um bækumar.
Mikilvægt er að bakið á skólatöskunni sé hæfílega
mjúkt og sé þykkast þar sem það liggur upp að
mjóhryggnum.
„Framleiðendur
virðast almennt
ekki vera sam-
mála því, en ég
tel þær mjög
mikOvægar tfl
að barnið geti
staðið, gengið og hlaupið eðlflega
með töskuna á bakinu." Ekki er
gott ef töskurnar eru of breiðar því
bömin verða að geta sveiflað hönd-
unum óhindrað.
Að sögn Ágústu þykja hörðu
kassalaga töskumar sem allir vom
með fyrir nokkrum árum ekki
æskilegar því þær vom of breiðar
og bakið á þeim of hart.
Setja þyngsli í töskuna
þegar hún er mátuð
Best er að setja þyngsli í tösk-
una þegar barnið mátar hana og
síðan athuga hvemig líkamsstaðan
er. Taskan á að sitja þétt upp við
hrygg barnsins tfl að dreifa álag-
inu. Hún á að sitja á mjöðmunum
en ekki aðeins að hanga á öxlunum
því þá lendir allur þunginn þar.
► Skólataskan á helst ekki
að vega nema 10% af þyngd
barnsins og alls ekki yfir
20%.
► Fyrir bam sem er 20 kfló
cr í lagi að bera tösku sem
vegur 2 kfló en alls ekki
þyngri en 4 kfló.
► Unglingur sem er 50 kíló á
að geta borið tösku sein veg-
ur 5 kfló en ekki er æskilegt
að hún sé meira en 10 kfló.
„Barnið á að
geta hreyft sig
eðlOega og stað-
ið rétt. Það á
ekki að þurfa að
standa stíft með
hendurnar fyrir
framan líkam-
ann.“
Betri töskurn-
ar ekki dýrari
Ágústa segist
ánægð með að
sjá að í nokkmm
búðum sé nú að finna töskur sem
uppfylla flest atriði sem prýða
góða skólatösku. Ákveðnar versl-
anir séu að bæta sig en það er líka
mikið af lélegum töskum til sölu.
„Verslanir verða að bera sig eftir
að fá gæðatöskur. Þetta er ekki
spurning um verð því betri tösk-
umar era alls ekki dýrari." Hún
nefnir líka að töskur á hjólum séu
góður kostur, en þær dregur bam-
ið á eftir sér. í snjó og bleytu er
síðan hjólunum kippt undan og
taskan sett á bakið.
Hún segir að auðvitað skipti
einnig höfuðmáli hve mikO þyngsli
era í töskunni en einnig hvemig
raðað er í hana. „Best er að raða
þyngstu bókunum innst þannig að
mestu þyngslin séu sem næst lík-
amanum."