Morgunblaðið - 12.08.2000, Síða 50

LAUGARDAGUR 12. ÁGÚST 2000
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
Pólitík Landssímans
KYNNTUR hefur verið samn-
ingur Fræðslumiðstöðvar Reykja-
víkur við Línu.Net hf. um upp-
setningu víðnets fyrir grunnskóla
borgarinnar. Þessi nettenging
grunnskóla Reykjavíkur mun gjör-
breyta námsaðstæðum skólabarna
og vinnuaðstöðu
skólastjóra og kenn-
ara. Um er að ræða
stærsta framfaraspor
í netvæðingu grunn-
,gkóla og m.a. mögu-
leika á fjarkennslu,
skólasjónvarpi og
notkun Netsins í
skólastarfi. Landssím-
inn, forstjóri hans og
talsmenn ásamt
minnihlutanum í borg-
arstjórn una illa þess-
um samningi og halda
því fram að Landssím-
inn hafi verið hlunn-
farinn og ekki átt þess
kost að bjóða í verkið.
Af málflutningi þeirra
mætti ætla að ekki hafi verið búið
að kanna möguleika á samstarfi
við Landssímann um verkefni
^þetta. Hið rétta er að viðræður
hafa staðið við Landssímann um
þróun skólanetsins um árabil og
hófust formlegar viðræður um
endurnýjun þess haustið 1999.
Niðurstaða og mat sérfræðinga
Reykjavíkurborgar að undangeng-
inni könnun meðal fyrirtækja á
þessu sviði var sú að Landssíminn
gæti ekki veitt þá þjónustu sem
óskað var eftir. Til þess að gera
flókið mál einfalt má segja að
Landssíminn hafi boðið Reykjavík-
urborg epli þegar hún sóttist eftir
•^appelsínum.
Fræðslumiðstöð hefur á undan-
förnum misserum unnið að stefnu-
mörkun í tölvumálum grunnskóla.
Síðast liðið haust hófu tölvusér-
fræðingar borgarinnar kannanir á
því hvaða fyrirtæki gætu þróað
samskiptalausnir og nýjungar í
notkun upplýsingatækni í skóla-
starfi. Fræðslumiðstöð Reykjavík-
ur hafði væntingar um lokað kerfi,
mikla flutningsgetu, hraða og við-
unandi verð. Hún leitaði eftir út-
færslu nokkurra fyrirtækja, þ.á m.
Landssímans, Línu.Nets ehf. og
Skýrr hf. Tvö tilboð bárust í verk-
ið, annað frá Landssímanum og
hitt frá Línu.Neti. Samkvæmt
upplýsingum frá sérfræðingum
Reykjavíkurborgar er hér um ólík-
ar lausnir að ræða og kostnaðar-
mun upp á 100 millj-
ónir króna. Lína.Net
bauð mun öflugra
samskiptanet um lok-
að ljósleiðarakerfi en
Landssíminn hefð-
bundinn gagnaflutn-
ing á háhraðaneti
Landssímans. Eg tel
rétt að deila með al-
menningi þeim upp-
lýsingum sem ég hef
aflað mér um fram-
vindu þessa máls.
Tilboð Lands-
símans
Ingibjörg Landssíminn gerði
Sólrún Gísladóttir tilboð í víðnet
Fræðslumiðstöðvar
og Reykjavíkurborgar í janúar sl.
Það verður að segjast eins og er
að hugmyndir og tilboð Landssím-
ans uppfylltu ekki þær væntingar
sem gerðar voru og fram á vor
stóðu yfir viðræður við fyrirtækið
um aðrar lausnir. Annars vegar
bauð Síminn aukna burðargetu nú-
verandi víðnets á föstum leigulín-
um en með slíkri lausn er einungis
tekið á brýnasta vanda. Hins vegar
bauð Siminn notkun svokallaðrar
ATM/ADSL-þjónustu sem er tak-
mörkuð gagnaflutningsþjónusta á
háhraðaneti Símans. Kostnaður við
slíka lausn er óheyrilegur auk þess
sem hún fellur illa að víðneti
Reykjavíkurborgar. Verð Lands-
símans miðað við alla grunnskól-
ana í fimm ár (stofngjald og tengi-
gjald, 10 mb tryggðan meðalhraða)
nam rúmlega 200 milljónum króna.
Fræðslumiðstöð sóttist eftir lok-
uðu kerfi, lægra verði og lausnum
til framtíðar. Reykjavíkurborg hef-
ur bæði í þessu samhengi og öðru
reynt að fá aðgang að lokuðu ljós;
leiðaraneti hjá Landssímanum. í
svari frá Landssímanum við fyrir-
spurn tölvuráðgjafa borgarinnar
segir orðrétt: „Varðandi möguleika
á að fá sérstakan aðgang að ljós-
leiðara þá er þetta ekki söluvara í
dag og getum við því miður ekki
orðið við beiðni þinni“ (gud-
jonl@simi.is, 06.12.99). Það skýtur
því skökku við að forsvarsmenn
Landssímans skuli nú halda því
fram að fyrirtækið geti tengt skóla
borgarinnar gegnum ljósleiðara og
veitt þá þjónustu sem þeir til
þessa hafa hafnað.
Tilboð Línu.Nets
í nóvember sl. bauð Lína.Net
Fræðslumiðstöð tilraunasamning
um tengingu tveggja skóla við víð-
net borgarinnar um Ijósleiðara og
Ljósleiðari
Þeir munu vera margir
sem ekki furða sig á
því að einokunarrisinn
gamli, Landssíminn,
segir Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir, uni því
illa að geta ekki
skammtað viðskipta-
vinum sínum úr hnefa
þá þjónustu sem honum
þóknast að veita.
tengingu eins með örbylgjusam-
bandi. Komið hefur í ljós að teng-
ing skóla um ljósleiðara er mjög
góð lausn vegna þess hraða sem
slíkt kerfi býður upp á auk gagna-
öryggis. Tilboð Línu.Nets í víðnet
grunnskólanna fól í sér tengingu
allra grunnskóla í eitt lokað kerfi
með allt að 1.000 mb flutningsgetu.
Kostnaðartilboð Línu.Nets nam 98
milljónum fyrir alla grunnskóla
borgarinnar í fimm ár.
Þess ber að geta að tilboð Línu.-
Nets felur í sér mun öflugra víð-
netssamband en Landssíminn
bauð. Ef keypt hefði verið sam-
bærileg flutningsgeta af Línu.Neti
,Nýtt hagnýtt tungumála-
nám fyrir atvinnulífið
FRÁ og með 1. sept-
ember nú í haust verður
boðið upp á hagnýtt
tungumálanám fyrir at-
vinnulífið í nokkrum er-
lendum tungumálum
sem kennd eru við heim-
spekideild HÍ.
Markmiðið með þessu
nýja tungumálanámi er
að undirbúa nemendur
uindir störf þar sem
reynir sérstaklega á
tungumálakunnáttu, t.d.
í ferðaþjónustu, fyrir-
tækjum og í stjórrisýslu.
Megináhersla er lögð á
hagnýta málnotkun,
menningarmiðlun og
þekkingu á þjóðlífi viðkomandi
mál- og menningarsvæða. Um er
að ræða 30 einingar sem er að öllu
jöfnu eins árs nám, en vissulega er
unnt að stunda námið á lengri tíma
ef svo ber undir. Fyrst um sinn
verður boðið upp á hagnýtt
^jneumálanám í dönsku, ensku,
OddnýG.
Sverrisdóttir
Nám
Höfiiðbeina-
og spjald-
hryggsjöfnun
www.simnet.is/cranio
S. 699 8064 og 564 1803
Á
FélAQ HÖFUOBEiNA-
OQ SPJALDHRY008JAFNARA
spænsku og þýsku.
Skráningu í hag-
nýtt tungumála-
nám fyrir atvinnu-
lífið lýkur 18. ágúst
nk.
Á tímum alþjóða-
væðingar og aukins
alþjóðlegs sam-
starfs á flestum
sviðum atvinnulífs-
ins er óþarft að
fjölyrða um mikil-
vægi tungumála-
kunnáttu.
Mikilvægi henn-
ar er augljóst í
ferðaþjónustu og
hjá fyrirtækjum
sem eru í tengslum við erlenda
markaði. En það eru æ fleiri svið
atvinnulífsins þar sem brýn nauð-
syn er á tungumálakunnáttu. Þar
mætti nefna fjölmiðla, mennta- og
menningarstofnanir, útgáfufyrir-
tæki, stjórnsýslu, almannatengsl
og heilbrigðisstéttir. Nemendur í
stuttu hagnýtu tungumálanámi
fyrir atvinnulífið munu ekki kljást
fræðilega við málvísindi og bók-
menntir.
Megináhersla er lögð á talþjálf-
un, málnotkun og fræðslu um þjóð-
líf og menningu viðkomandi mál-
svæða.
Oft er sagt að ekki þurfi mikla
tungumálakunnáttu til þess kaupa
Tungumálanám
Megináhersla er lögð á
talþjálfun, segir Oddný
G. Sverrisdóttir, mál-
notkun og fræðslu um
þjóðlíf og menningu við-
komandi málsvæða.
erlendar vörur en það er hægara
sagt en gert að hasla sér völl á
mörkuðum erlendis til þess að
flytja út íslenskar vörur. Þar getur
þekking á viðkomandi tungumáli
og þekking á siðum og venjum
sem ríkja á viðkomandi málsvæð-
um skipt sköpum. Með því að
bjóða upp á stuttar hagnýtar
námsleiðir í tungumálum er brugð-
ist við aukinni þörf atvinnulífsins
um tungumálakunnáttu og fólki í
atvinnulífinu gefinn kostur á að
bæta við tungumálakunnáttu sína
samhliða starfi. Upplýsingar um
námið og skráningu fást á heima-
síðu Háskóla Islands http://
www.hi.is og á skrifstofu heim-
spekideildar.
Höfundur er dósent íþýsku við
Háskóla íslands.
og Landssíminn bauð hefði kostn-
aðurinn orðið tæpar 65 milljónir á
fimm ára tímabili. Ef þessi leið
hefði verið valin hefðu sparast 140
milljónir á viðskiptum við Línu.-
Net og hlýtur það að vekja upp
ýmsar spurningar um verðlagn-
ingu Landssímans sem lengst af
hefur verið í einokunarstöðu á ís-
lenskum fjarskiptamarkaði.
Landssíminn valdi átök
Framkoma Landssímans í þessu
máli er með ólíkindum og Reykja-
víkurborg á því ekki að venjast að
fyrirtæki sem hún er í viðskiptum
við kjósi að fara í kærumál án þess
að nokkrar viðræður eigi sér stað
áður eða tilraun til að leysa mál
eftir öðrum leiðum. Landssíminn
valdi átakaleið í þessu máli og
verður hver að svara fyrir sig hvað
að baki liggur.
Landssíminn gat farið aðrar
leiðir og hafði til þess nægan tíma.
Málið var afgreitt í stjórn Inn-
kaupastofnunar mánudaginn 31.
júlí og í fræðsluráði miðvikudaginn
2. ágúst. Samningur er þó ekki
kominn á fyrr en borgarráð hefur
staðfest afgreiðslu Innkaupastofn-
unar og þá þegar lá fyrir að málið
yrði tekið til afgreiðslu á fundi
borgarráðs hinn 15. ágúst. Lands-
síminn hafði því hálfan mánuð til
að ræða málið við borgaryfirvöld,
koma á framfæri óánægju sinni
með afgreiðslu stjórnar Innkaupa-
stofnunar, kynna fyrir borgarráðs-
mönnum þá þjónustu sem Lands-
síminn getur boðið upp á og eftir
atvikum óska eftir frestun málsins
eða að það yrði endurskoðað. Ekk-
ert af þessu gerði Landssíminn.
Það hvarflaði ekki að Landssíman-
um að notfæra sér þá tækni og þau
hjálpartæki sem hann hefur yfir að
ráða og gagnast vel í samskiptum
manna á milli s.s. bréf, síma og
tölvupóst. í stað þess ákvað
Landssíminn að nota fjölmiðlana
til að tilkynna borgaryfirvöldum að
nú yrði látið sverfa til stáls.
Landssíminn, sem hingað til hef-
ur ráðið því sem hann vill ráða,
ákvað að fara átakaleiðina að við-
skiptavin sem ekki makkaði rétt.
Og í stað þess að reka viðskipta-
pólitík í málinu, eins og eðlilegt
hefði verið, tóku sig upp gamlir og
ósjálfráðir pólitískir taktar hjá for-
svarsmönnum fyrirtækisins. Það
þarf í sjálfu sér ekki að koma á
óvart þegar þess er gætt að svo
virðist sem hjá Landssímanum sé
valinn sjálfstæðismaður í hverju
rúmi.
Risinn gamli rymur
Þeir munu vera margir sem ekki
furða sig á því að einokunarrisinn
gamli, Landssíminn, uni því illa að
geta ekki skammtað viðskiptavin-
um sínum úr hnefa þá þjónustu
sem honum þóknast að veita. Hitt
er annað að nú er ljóst að nafla-
strengur er á milli hans og annars
risa, Sjálfstæðisflokksins, sem
gjarnan vill einoka allt vald í sam-
félaginu og stendur vörð um gam-
alt, úrelt kerfi sérhagsmuna og
beitir ríkisfyrirtækjum í pólitísk-
um tilgangi.
Höfundur er borgnrstjóri í
Reykjavfk.
Fjarskipta-
þjónusta
boðin út!
NÚ ER komið á daginn að bæði
Ríkiskaup og Innkaupastofnun
Reykjavíkur hafa lýst því yfir að í
framtíðinni verði öll
fj arskiptaþj ónusta
boðin út. Það er mikið
tilhlökkunarefni hjá
þeim fyrirtækjum sem
eru að fóta sig á
fjarskiptamarkaðnum
að fá að taka þátt í
þeim útboðum á þjón-
ustu sem Landssíminn
hefur hingað til setið
einn að.
Klæðskerasniðnar
framtíðarlausnir
Lína.Net sem var
stofnað fyrir einu ári
hefur byggt upp á höf-
uðborgarsvæðinu mjög
öflugt ljósleiðaranet, sem best er
lýst sem margþráða netkerfi.
Þetta er ný aðferðarfræði í fjar-
skiptakerfum og er mjög frábrugð-
in eldri hugsunarhætti, þar sem
fjarskiptakerfin eru byggð upp
sem miðlæg stjörnukerfi. Kostir
hinnar nýju leiðar eru ótvíræðir
þegar kemur að háhraðasérlausn-
um fyrir fyrirtæki og stofnanir.
Lína.Net getur sett upp klæð-
skerasniðnar framtíðarlausnir sem
bjóða upp á hagkvæmni og sveigj-
anleika í rekstri eftir þörfum
hvers og eins. Það var því ekki að
undra að Fræðslumiðstöð Reykja-
víkur teldi að Landssíminn byði
ekki þann sveigjanleika og fram-
tíðarsýn sem hér er mikilvæg.
Geta til fjarskiptaþjónustu
Allflestir skólanna eru í dag með
fjarskiptatengingar sem nægja
varla meðalheimili og þar sitja
nemendur í vonlausri bið eftir að-
gangi að Netinu. Lína.Net hefur
Eiríkur Bragason
þegar náð með ljósleiðaranet sitt
framhjá rúmlega helmingi lykil-
skóla í fjarskiptakerfi borgarinnar
og getur tengt hinn
helminginn með ljós-
leiðaratengingu inn-
an nokkurra vikna.
Tengingar inn á
þennnan háhraða-
burðarhring eru
margskonar, t.d. með
ljósleiðara, örbylgju-
tengingu eða leigu-
línum. Umfang burð-
arkerfis Línu.Nets er
208 km af 96 ljós-
þráða leiðurum eða
um 20.000 km af ljós-
þráðum. Uppbygging
ljósleiðarakerfisins
hefur gengið mjög
vel og hefur Lína.-
Net náð upp mun öflugra ljós-
leiðaraneti á 10 mánuðum en
Ljósleiðari
Umfang burðarkerfís
Línu.Nets er 208 km af
96 ljósþráða leiðurum,
segir Eiríkur Bragason,
eða um 20.000 km af
ljósþráðum.
Landssími íslands á 100 árum.
Helstu eigendur Línu.Nets hf.
eru: Orkuveita Reykjavíkur (60%),
Skýrr hf., Íslandssími hf., Tal hf.
og Talenta Hátækni hf.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Línu.Nets hf.