Skírnir - 01.12.1909, Blaðsíða 41

Kvenréttindahreyfingin i Ameriku.
32»
hún hafði lokið við að lesa hana fyrir hann, sat hann
lengi hugfanginn og sagði svo: »Þú hefir jafnan átt góða
daga, og þó hefir þessi ræða þín komið mér til að ásaka
mig; því hvernig getur þú, sem enga beiska lífsreynslu
hefir sjálf, fundið svona sárt til ranglætis þess, sem þínu
kyni er sýnt? Hver hefir innrætt þér þetta?«
»Það hefi eg lært í skrifstofunni þinni, þegar eg var
barn og heyrði konurnar vera að kæra bágindi sín fyrir
þér. Þeir sem hafa dálitla meðaumkun og ímyndunarafl
geta fundist annara sorgir snerta sig, sem það kæmi fram við
þá sjálfa«. »Já, en eg gæti bent þér á margt ennþá verra,
sem þú hefir ekki tekið fram«, sagði hann. Og svo benti
hann henni á margt fleira, og hjálpaði henni með ráðum
og dáð í lögfræðisatriðum.
Nokkuru síðar talaði hún aftur í þessu sama máli í
þinginu fyrir fullu húsi af áheyrendum: lögfræðingum,
stjórnmálamönnum og konum. Ræður hennar voru prent-
aðar í 20,000 eintökum og þeim stráð út um öll Banda-
ríkin. Þær breytingar, sem hún hafði mest barist fyrir á
hjónabandslögunum, komust nú loks á árið 1860. Með
þessum lögum fengu giftar konur fullan atvinnurétt og
full umráð yfir börnunum jafnt föðurnum, með öðrum
orðum sömu völd, réttindi og skyldur sem hann.
Margsinnis talaði Mrs. Stanton fyrir frjálslegum hjóna-
skilnaðarlögum, sem um þær mundir voru mjög ófrjáls-
leg. Margir, bæði karlar og konur, voru hræddir við að
setja það í samband við kvenréttindamálið. En það var
hún ekki. Hún hélt margsinnis snildarlegar ræður í þvi
máli og sýnir hve fráleitt það sé, að börn, 14 ára drengir
og 12 ára stúlkubörn, sem í alla staði séu ómyndug, hafi
leyfi til að gera hjónabandssamning fyrir alla æfi. Sömu-
leiðis, að konur séu skyidar að lifa saman við drykkju-
menn og hvers konar ólifnaðarmenn, sem menn þeirra
séu, án þess að geta losast frá þeim.
Samhliða baráttunni fyrir réttarfarslegri stöðu kvenna
og pólitískum réttindum þeirra, var einnig barist um sömu
mundir fyrir réttindum kvenna til háskólanáms, einkum