Skírnir - 01.12.1909, Qupperneq 78
366
Að verða úti.
ið að 12 dagar muni vera það lengsta sem nokkrum
manni sé unt að lifa við fullkomið hungur og þorsta ef
ekki þjakar annað sérlegt að. I fönninni getur snjórinn
varið þorstanum að kvelja mann, en í hans stað býður
fönnin meiri kulda en annars er vant, sem gjöra má ráð
fyrir að veiki líkamann engu minna. Það má því senni-
lega ætlast á, að fáum muni gjörlegt að svelta lengur í
fönn en rússneski bóndinn sem áður er getið um. Eins
og áður er minst á, er feykilegur munur á því hve menn
þola vel kulda og dæmi eru til þess að menn hafi orðið
úti þó kuldinn næði ekki frostmarki. Slíkum mönnum
getur ekki orðið borgið þó þeir græfu sig í fönn. Þeir
mundu lognast út af þrátt fyrir það. En því fer nú bet-
ur að slíkir pappírsbúkar eru undantekning og vanalega
orðnir svo af óheilnæmum lifnaði, drykkjuskap o. fl.
Hvað hraustu fólki við víkur, þá er óhætt að fullyrða að
það þolir vel, hvort sem er karl eða kona, að búa við 0°
hita sér að skaðlausu jafnvel svo dægrum skiftir. Þetta
þurfa allir íslendingar að vita og hagnýta sér ef þess
skyldi gjörast þörf. En mjög er áríðandi að láta ekki
dragast of lengi, ef til þess kemur, að leita sér skjóls í
fönninni, »því ekki er ráð nema i tima sé tekið«.
Ef maður er orðinn dauðþreyttur, kalinn og veiklað-
ur, þá er það oftast um seinan fyrir hann að ætla að
fara að grafa sig í fönn í því skyni að bjargast lífs af.
Hætt við að hann finnist þar bæði dáinn og grafinn. En
á öðru á hann ekki betri kost; betra seint en ekki.
»Að grafa sig i fönn« er gamalt þjóðráð hér á landi,
sem oft hefir bjargað lífi manna. Það má ekki falla í
gleymsku. Eg vildi óska, að það sem eg hef sagt hér
gæti orðið einhverjum að liði. Eg vil hvetja menn
til að æfa sig á því að grafa sig i fönn til þess að geta
verið betur við því búnir að grípa til þess úrræðis ef á
þyrfti að halda. Og eg vil að endingu biðja foreldra og
fræðslumenn barna, að innræta þeim þekkingu á þvi
hvaða þýðingu það geti haft að grafa sig í fönn.
Steingbímur Matthíasson.