Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1908, Page 26

28
13. A Okrum.
Engin sjást merki eftir akra Skallagríms á ökrum. En Akur-
hóll heitir þar suður á túninu. Á honum er falleg brekka mót
suðri. Gæti þar hafa verið akrar. Og hóllinn hefir verið lengri
áður. Sjórinn hefir brotið framan af honum. Norðaustur frá bæn-
um er annar hóll langur og mikill, er heitir Kastali. öll suðaustur-
hlið hans mundi hafa verið vel fallin til akuryrkju. Og á einum
stað vottar þar fyrir garði upp og ofan. Annars er brekkan öll
slétt — eins og alt túnið er, því sandur fýkur á það frá sjónum.
Uppi á suðurendanum á Kastala vottar fyrir fornri tóftarúst. Hún
er mikil um sig, en óglögg orðin mjög. Sú hlið hennar, sem er á
suðausturbrún hálsins, líkist fornri bæjarrúst, með 2 miðgöflum er
dyr sýnast hafa verið á, en útidyr á suðvesturenda Lengdin er vel
10 faðm, breiddin um 3 faðm. Við vesturhlið þessarar tóftar er
önnur breiðari(um 3l/a faðm.) en styttri (um 6 faðm.). Ekki sést, að
hún hafi haft dyr inn í aðaltóftina. En útidyr hefir hún á suð-
vesturenda, eins og hin, en nær þar skemra fram. Hún virðist
hafa verið óskift. Má vera að þetta séu leifar af híbýlum þeirra
manna, sem Skallagrímur lét stunda akuryrkjuna.
14. I Hítamesi.
Fyrir vestan bæinn í Hítarnesi er dálítill bali niðri á túninu.
Hann er kallaður Kirkjutóftin. Út frá honum er flöt, sem hefir
verið sléttuð út. Það er kirkjugarðurinn. Munnmæli segja, að þar
hafi eitt sinn biskup verið jarðaður. Hann hafi verið á skipi, er
brotnað hafi við Broteyri, — sem skagar út í sjóinn norður úr
Hítarnesslandi, — hafi menn allir druknað, en líkin rekið upp, verið
þvegin í læk einum, er rennur út í lónið fyrir innan eyrina, og svo
jörðuð þar að kirkju. Lækurinn heitir enn Líkalœkur. Sé þessi
sögn um biskupinn sönn, hefir hann víst verið útlendur. — Sé sú
tilgáta mín rétt, sem eg hefi sett lauslega fram í Árb. 1897, bls. 11,
að Hítardalur hafi nafn af konu, sem að auknafni hafi verið kölluð
»Hít«, þá hefir Hítará líka haft nafn af henni. Og bærinn Hítarnes
hefir þá ef til vill upphaflega verið kendur við ána og heitið Hltarárnes.
15. Grettisstillur og Grettisoddi.
Svo segir í Grettissögu, k. 58: »Þeir (Grettir og Björn) færðu
stéttir þær í ána, er aldri síðan hefir ór rekit, hvárki með vatna-