Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1929, Blaðsíða 37
37
Nú verð ee að segja yður sögu. Árið 1860 fór eg til Geysis og
skoðaði eg þá um leið Þíngvöll og myndaði þar þá Lögberg og fleira,
en er eg kom úr þeirri ferð, fór eg að fá eins konar áhyggjur út af
því, að jafn-merkur staður í sögu landsins lægi þannig alveg órann-
sakaður, og skrifaði eg um haustið Guðbrandi (sem þér víst hafið
orðið varir við) og beiddi hann að komast eptir, hvort þar ytra væru
til nokkrar skriflegar upplýsingar um Þingvöll, en fékk 13. oktbr. það
svar, að þar væri ekkert til, því máli til upplýsingar; eg hélt þá að
enginn vildi neitt hugsa um það málefni, fyrst allir þögðu, og fór eg
því um veturinn að rannsaka Þíngvöll eptir sögunum. En það herti
á mér, að þá fékk eg boð frá skotskum manni, sem spurði mig,
hvort eg hefði, eða gæti látið sig fá, kort af Þíngvelli, en það hafði
eg þá ekki til. Þá fór eg um sumarið í Júní til Þíngvallar og var þar
2 eða 3 daga og rannsakaði búðir og fleira og gerði lauslegt kort
af staðnum. En rétt þar á eftir fékk eg áskorun af Dasent og beiddi
hann mig að gera kort af Þíngvelli fyrir sig, en samt með þeim fyr-
irvara, að eg mætti engan annan láta fá það, og því lofaði eg. Þetta
varð þá fast ákvarðað milli okkar með þessum skilmálum.
Því næst kom frá yður áskorun til min sama efnis (en of seint)
og fanst mér þá, að eg væri settur milli tveggja elda, eins og Óðinn
forðum. — Eg vildi helzt hjálpa báðum jafnt og eptir megni, en það
mátti eg ekki. Eg var lengi að skoða huga minn um, hvort eg ætti
að ráðast í að fara þá ferð með Gunnlögsen. Mér fanst eg varla
mega það, vegna skilmála okkar Dasents, en á hinn bóginn var eg
hræddur um að það mundi þá spilla málefninu yfir höfuð, ef eg
hefði ekki farið. Því eins og þér getið nærri, þá treysti eg engan
vegin minni mælíngarkunnáttu í samanburði við Gunnlögsens, en
mér þótti mjóg tvísýnt, hvort hann hefði farið þá ferð, ef eg hefði
ekki verið með, og mundi þá málið hafa staðið ver að öllu samanlögðu.
Allir þekkja eljun og kunnáttu Gunnlögsens, en hann er nú
maður gamall og (okkar í milli að segja) þá hafði hann því miður
hvorki næga sjón né líkamsburði til þess starfa, og varð eg að
hjálpa honum með öllu því, eg gat, meðan við vorum saman, en
samt var hann upp á síðkastið orðinn svo þreyttur og heimfús, að
eg treysti mér ekki vel til að fá hann til að starfa meira, og fanst
mér þó talsvert vanta, eins og eg lét yður skilja í mínu seinasta
bréfi. Eg sagði honum flest, sem eg þá vissi um búðir og mannvirki,
en gat ekki látið hann skilja það.
Seinna um haustið fullgerði eg mitt kort og sendi það Dasent,
því það átti að prentast um veturinn, en er ekki enn komið til mín.