Fylkir - 01.01.1919, Blaðsíða 78

18
FYLKIR.
sig þyngri gullviðjur heldur en herklæðin voru. En klerkalýði'1'1
skorti hreinskilni eða djörfung til að leggja alt trúarkrít til síð11
og efla sátt og samlyndi meðal allra kristinna þjóða; og lóg'
vitringa og stjórnendur skorti þrek til að semja góð og vai'3'1'
leg lög, er takmörkuðu ágengni auðvaldanna og sæu öllum borf,
urum fyrir lífvænlegri og nytsamri atvinnu. — Ekkert gat broti
þessa andlegu meinloku, né létt af þjóðunum hinni efnalegU
félagslegu martröð, nema styrjöldin, sem nú er að nafninu á enda'
París sjálf kaus heldur stríð við Miðveldin en að láta gra^a
haf-skipa skurð til Rúðuborgar, svo að hún gæti kept sem verz'"
unarborg við Lundúnir, og þó hafði sá skurður verið fyrir löngu
fyrirhugaður, og hefði að iíkindum ekki þurft að kosta yf<r
miijarða franka.
Hinar nánustu afleiðingar stríðsins eru þær: 1. Að 2—3 stor'
veldi Evrópu eru uppleyst, ef ekki afmáð, og óstjórn ríkir þar
nú, að því sem fregnir segja; en gullvaldar heimsins og aU ,
kýfingar hafa náð enn rneiri yfirráðum í Evrópu og víðsvegar 1
heimi en nokkru sinni áður. 2. Fjórða stétt mannkynsins, n'
verkamenn og vinnulýður, er heldur ver sett en hún var fyr,r
stríðið, einkum þar sem óhæfir mann hafa brotizt til valda
óstjórn og atvinnuleysi ríkir. Heimsófriðurinn hefir eytt, eins
og áður er sagt, um 400 miljörðum króna og eyðilagt vinnu'
kraft, sem hefði getað breytt eyðimörkum Afríku og ónumdur,,
löndum í Ástralíu og Canada, í frjósama akra og fjölmennar
borgir, eða gefið hinu kalt-tempraða belti norðurhvels jarðarin11
ar míldara loptslag. Hann hefir aukið þjóðskuldir Evrópu þre'’a
til fjórfalt og þar af leiðandi þrefaldað eða ferfaldað álögur a
mennings, —Evrópu þjóðir skulduðu fyrir stríðið ekki yfir 300 kr-
á mann til jafnaðar; en nú, eftir stríðið, hljóta þær að skulda na
lægt 10—12 hundruð kr. á mann, ef Evrópa á að bera
stríðs kostnaðinn (400 miljarða kr.) og rentur af því á 4 — 5 '°
er 40—50 kr_ á mann. Það eru ógurleg útgjöld, en þó ekki mik'11
meira en Evrópa eyddi fyrir stríðið í vínföng og tóbak. — Hein15