Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1880, Blaðsíða 20

10
frakka eða brúnum, hvort maður hefir doktorshatt frá
Uppsölum, félagakápu frá Oxnafurðu, eða skinnhúfu
frá íslandi. — prátt fyrir það, að höf. fer þessum orð-
um um aldauða fornritaþekkingarinnar á 14. og 15.
öld, þá mildar hann það með orðinu „almos^ (að mestu
leyti), enda finnum vér og, að hann kannast við ábls.
138, að Rímur hafi verið ortar á þessum öldum, og
þær hafa við haldizt síðan, öllum þeim til hneykslis
og ergelsis, sem ekki kunna að meta þýðing þeirra.
Hinar eldri rímur, sem ritaðar eru á skinni, og sem eg
þekki margar hverjar frá Árnamagnússonar-safninu,
eru að skáldskap og máli miklu lakari en rímur seinni
manna (t. a. m. Sigurðar Breiðfjörðs); en hvernig sem
þær eru, þá sýna þær það, að ekki einungis kenning-
arnar sjálfar, heldur og sögur og aðdragandi kenning-
anna, það er: öll Edda með Eddukviðum og Eddufræð-
um, aldrei höfSu lið'ið undir lok; þettagengur í gegn-
um allar rímur (eins og höf. kannast sjálfur við á bls.
183), og án þess hefðu þær aldrei til orðið. þæssu er
nú þannig varið, hvort sem nokkrum er það ljúft eða
leitt. — Eptir sögn höf. nær þessi gleymska og til lag-
anna, bls. 205, þar setn hann segir, að íslendingar hafi
verið farnir að álíta Ólaf helga sem löggjafa sinn, og
tilfærir hann stað, er standi prentaður í Diplom. Island.
I, bls. 711, en þar stendur hvergi talað um lög Ólafs
helga, og þótt svo hefði verið, þá hefði mátt afsaka
það, ef sanngirni hefði verið við höfð. þ>ar á móti
stendur í hyllingarbréfi Eiríks konungs (af Pommern)
1431 (Safn til sögu ísl. II, 175): „ok at hallda þau
laug, sem sancte Olafr hefir sett ok hans rettir eptir-
komendur41 (og víðar í sömu bók, t. a. m. bls. 195 og
200). í Dipl. Isl. standa og nefnd „kristin lög“, en
að leiða þar af, að ritarinn, hvað þá heldur allir íslend-
ingar, hafi enga hugmynd haft um Grágás, nær engri
átt, því þessi dæmi sýna ekkert annað, en að ritarinn