Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1880, Blaðsíða 46

46
honum á ekki að vera ofætlun með tíð og tíma, þá
fellst hann fullkomlega á það, sem upphaflega var
minnzt á 1 ritgjörð þessari, að túnræktin væri ein hin
arðmesta atvinnugrein lands vors.
Auk þess, sem nú hefir verið sagt, er það vel
takandi til greina, að því meira gróðrarafl sem er í
túninu, þess síður bregzt það í grasleysisárum, og i
því betri rækt sem túnið er, þess kjarnmeiri verður
taðan og betri bæði til mjólkur og holda.
Túnræktin er áhœttulaus atvinnugrein, hún gefur
vissan og stöðugan arð, án þess að neitt sé í hættu lagt.
Hún er hin hœgasta og skemtilegasta. Hvað er hægra
en ganga út í túnið til vinnunnar? Hvað er skemti-
legra en að rækta og prýða blett þann, sem maður
lifir á og framfærist af? Mér blöskrar því, þegar eg
kem á þau heimili í sveit, sem sami húsbóndinn hefir
verið lengi á, og þó sjást engar menjar þess í túnrækt
hans. Mér blöskrar líka, þegar leiguliðar hafa á orði,
að þeir hlífi sér við jarðabótum, af því að þeir fái þær
ekki endurgoldnar hjá landsdrottnum. Túnræktin borg-
ar sig sjálf bæði að höfuðstóli og vöxtum, búi maður
að henni io ár eða lengur, eins og áður er sýnt. En
rétt og sanngjarnt er það, að landsdrottinn borgi leigu-
liða eða erfingjum hans þær jarðabætur, sem hann (o:
leigyliðinn) hefir ekki getað notið nægilegs arðs af til
endurgjalds fyrir tilkostnaðinn, þegar jörðin hefir batn-
að við jarðabótina. Rétt væri líka, að landsdrottinn
sæmdi leiguliða sinn að skilnaði heiðursgjöf, hefði hann
gjört miklar og góðar jarðabætur á ábýli sínu, þótt
það álitist, að þær hefðu verið búnar að borga sig,
eða i annan stað, að landsdrottinn léti nánustu náunga
leiguliðans fá jörðina til ábúðar með sanngjörnum leigu-
mála. „Allur er jöfnuðurinn góður“. Umtalsminnst
væri, að landsdrottinn legði fram höfuðstólinn til jarða-
bótanna, en leiguliði greiddi vexti af honum eptir sam-