Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1880, Page 51

5i
Fól hann prestum sínum það til útbreiðslu, lét og- þeg-
ar á sér finna, að hann mundi hafa strangt eptirlit með
uppfræðslu barna bæði af hálfu klerka og í heimahús-
um. Enda hélt hann vel þetta heit, því bæði var hann
biskupa ástundunarsamastur í visítatíum, og gekk sér
í lagi ríkt eptir því, að börn nytu nægrar og góðrar
tilsagnar í lestri, skript og kristindómi.
Ekki var hann siður fylgisamur í eptirliti með á-
standi og fjárhaldi kirkna. Lagði hann jafnan visítatí-
ur Brynjólfs biskups Sveinssonar til grundvallar og
þau skilríki fyrir eignum kirkna, portíónum og öðru
ástandi, sem þar var að finna, en gaf þeim breyting-
um minni gaum, sem á voru orðnar í tíð þeirra þórð-
ar þorlákssonar og Jóns Vídalíns. Meistari Jón hafði
sjaldan skipt sér af kirkjureikningum, en gjört þann
samning við reikningshaldarana, að þeir hefðu árstekj-
ur kirkna, en stæðu aptur á móti straum af viðhaldi
þeirra og ársútgjöldum og héldu öllum innstæðum þeirra
föstum og lausum til góðra skila. J>etta lét Jón bisk-
up Arnason sér ekki nægja, heldur heimtaði hann
reikningsskil fyrir hvert ár, sem liðið var, síðan hin
siðasta biskupsvisítatía hafði fram farið, eða gjörði
jafnvel opt og einatt sjálfur upp kirkjureikninga fyrir
mörg undanfarin, á stundum 40—50, ár, og setti með
þessari aðferð bæði presta og aðra kirkjuhaldara í
stórskuldir, svo sem t. d. meðal annara fjárhaldsmenn
Flateyjarkirkju og Laugardalskirkju vestra, hinn síðar-
nefnda í 400 spesíudala skuld. Enda gekk hann yfir
höfuð pápiskum sið næst í eptirgangsmunum eptir öllu
kirkjuhaldi.
það var því ekki kyn, þótt hann reyndist harður
og reikningsglöggur við úttekt Skálholtsstóls 1722.
Varð þá þegar ágreiningur milli þeirra Jóns biskups og
Níelsar varalögmanns Kjærs annarsvegar, og Sigríðar
ekkjufrúr Vídalín hins vegar. Ofanálagið á kirkjuna,
4’