Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1880, Page 55

55
son og síra Ólaf Jónsson í Miðdal, sem, fyrir fylgi
Lafrenz’s amtmanns, hékk við embætti, meðan biskup
lifði, en var þó settur frá 1746. Ekki beitti Jón bisk-
up hörðu við klerka eina, heldur lét hann leikmenn
einnig kenna á kirkjuaganum, svo sem Eyvind um-
boðshaldara og duggusmið, sem varð að fá dóm fyrir
því, að mega ganga til altaris hjá hverjum presti sem
hann vildi, og Fræða-Gísla Ólafsson á Rauðalæk, sem
annar hér á landi, eptir Daða Guðmundsson, var bann-
færður hinni meiri bannfæringu, en varð þó eptir það
próventumaður biskups. Er svo að sjá, sem eitthvað
hafi verið í Jóni biskupi af blóði Jóns Arasonar for-
föður hans.
Fyrir hagsmunum spítalanna sá Jón Árnason með
mestu alúð, en þó svo, að hann kostaði fremur kapps
um að safna fé handa þeim, sér ( lagi með sektum
fyrir ýms afbrot, svo sem giptingar ( meinum, lausa-
leiksbrot o. a. þ., heldur en honum væri ant um að
halda sjúka menn og sára á þeim. Segir Finnur bisk-
up svo (Hist. eccl. III, 698), að frá 1722 til 1744 hafi
aldrei verið fleiri en 7 spítalalimir. En jafnframt var
biskup samvizkusamasti fjárhaldsmaður þeirra, og hélt
fénu vel til skila, svo þegar amtmaður Fuhrmann einu
sinni á alþingi ætlaði að koma flatt upp á hann með
spítalareikningana og skapa honum sjóðsábyrgð, sendi
Jón Árnason gagngjört í Skálholt eptir 600 rd., sem
lágu þar innsiglaðir og merktir spítölum Skálholts-
stiptis.
Hvergi kom þó áhugi hans og vandlætingarsemi
betur fram, en í öllu því sem uppfræðinguna snerti.
Sýndi hann þetta þegar í upphafi með tilliti til kennslu
barna, er hann innl.eiddi fræði sín eða barnalærdóm,
og er því síður kyn, þótt hann, gamall skólameistari,
léti sig einnig miklu varða, að koma Skálholtsskóla i
gott horf. Samdi hann bæði sjálfur latínska orðmynd-