Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1881, Side 4
4
,,Ávellingagoðorð“ hlýtur að hafa legið vestan til í
Húnavatnssýslu, og sama kemur fram, ef menn gæta
að, hvemig fór um ríki Kolbeins Tumasonar eptir hans
dag. Kolbeinn Tumason féll í Viðinesbardaga árið
1208, og tók þá Arnór Tumason bróðir hans við
mannaforráði því, sem Kolbeinn hafði haft. Arnór
fór utan 1221 og hafði áður skipað mannaforráð sitt
fórarni, syni Jóns Sigmundarsonar, því að Kolbeinn
son hans var þá barn að aldri, enda hafði Arnór hann
með sér á utanferð sinni. í þeirri ferð dó Arnór.
Kolbeinn son hans kom út sumarið 1224 og var þá
15 vetra að aldri* 1. Vorið eptir var honum gjört bú í
Ási í Hegranesi; tók hann þá við mannaforráði sínu
og réð Sighvatr Sturluson mestu með honum, meðan
hann var ungur, og var hann fyrir sveitum Kolbeins,
meðan hann var í utanferð sinni (1235—1236)2. Eptir
Örlygsstaðafund (1238) lagði Kolbeinn undir sig öll
þau goðorð, sem Sighvatr hafði átt fyrir norðan
Öxnadalsheiði. í Sturlungu segir, að hann hafi lagt
undir sig allan Norðlendingafjórðung, en það mun eigi
með öllu nákvæmt, því að svo er að sjá sem Snorri
hafi haldið „Ávellingagoðorði“, eða að minsta kosti tek-
ið við þvi aptur, þegar hann kom úr utanferð sinni
1239, því að hann var í Noregi, þegar Örlygsstaða-
fundur var3. Má þetta marka af því, að sættafundur
er lagður í Miðfirði milli þeirra Kolbeins og Órækju
árið 12414, og munu þeir hafa valið Miðfjörð, af því
að hann lá eigi langt frá takmörkum rikja þeirra
stöðum í Sturlungu, að Sturla Sighvatsson hafi haft eitthvert
mannaforráð um þessar sveitir og þá líklega frá Melmönnum,
og munum vér tala betur um Melmenn og goðorð þeirra síðar.
1) St. 1878. VII, 58. k. (I. b. 266. bls.), sbr.63. k.(272.bls.).
2) St. 1878. VII. 114. k. (I. b. 337. bls.).
3) St. 1878. VII. 145. k. (I. b. 381. bls.).
4) St. 1878. VII. 154. k. (I. b. 392. bls.).